Yüksek İdare Mahkemesi Numara 39/2013 Dava No 25/2013 Karar Tarihi 24.06.2013
Numara: 39/2013
Dava No: 25/2013
Taraflar: Caner Dalokay ile Motorlu Araçlar İzin Makamı ve diğerleri arasında
Konu: Ara emri - Ara emir vermenin şartları - İlgili Kişiye Lapta-Girne-Lefkoşa ve geri seferi için verilen minibüs işletme izninin dava neticeleniceye kadar durdurulması için emir talebi - Yüksek İdare Mahkemesi, İlgili Kişiye verilen işletme izninin yürütülmesinin dava neticeleninceye kadar durdurlmasına emir verdi.
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 24.06.2013

-
D. 25/2013YİM: 39/2013


Yüsek İdare Mahkemesinde.

Anayasanın 152. maddesi hakkında.

Yargıç Ahmet Kalkan huzurunda.

Davacı :Caner Dalokay, Vakıflar Pasajı 2/D Girne.


ile


Davalı : 1. Motorlu Araçlar İzin Makamı vasıtasıyla KKTC, -
Lefkoşa
2. Motorlu Araçlar İtiraz Kurulu vasıtasıyla KKTC,
Lefkoşa.
3. İçişleri Bakanlığı vasıtasıyla KKTC, Lefkoşa.



A r a s ı n d a.


(8.4.2013 tarihli tek taraflı istida.)

Davacı n-amına : Avukat Hasan Özkök hazır
Davalılar namına : Savcı Gülser Akanyeti hazır.
İlgili şahıs namına : Avukat Özkul Özdevim hazır.



---------------


K A R A R

Ahmet Kalkan: Davacı, Davalılar aleyhine Laptalı Timur Atiker'e verilen, Lapt-a - Girne - Lefkoşa ve geri hattı güzergahı üzerinde "A" sınıfı kamu işletme izninin iptali için 8.4.2013 tarihinde bir dava dosyaladı.

Davacı/Müstedi aynı tarihte tek taraflı bir istida dosyalayarak Laptalı Timur Atiker'e verilen işletme izni kararının-, davanın neticesine değin durdurulmasını ve konu şahsın Lapta-Girne-Lefkoşa hattında yolcu taşımasını men eden bir emir verilmesini talep etti.

12.4.2013 tarihinde istidayı inceledikten sonra, istidanın Davalı/Müstedaaleyhlere tebliğine ve Laptalı Timu-r Atiker'in davaya ilgili kişi olarak dahil edilmesine emir verdim.

8.5.2013 tarihli oturumda, Davalı/Müstedaaleyhleri temsilen Başsavcılık, konu işletme izninin daha önce dosyalanan YİM 143/2010 sayılı dava sürecinde, İdare tarafından geri alındığını, -aynı kararın İdare tarafından tekrar alınmasının yasal dayanağı olmadığını ve içtihat kararları ışığında bu istidaya itiraz dosyalayamayacaklarını beyan etti.

Aynı tarihte İlgili Kişi Avukatı davayı yeni aldığını söyleyerek, itiraz için süre talep etti.-

Müstedaaleyh/İlgili Kişi Avukatı, 17.5.2013 tarihinde itirazname dosyaladıktan sonra, 12.6.2013 tarihinde istidanın duruşmasına başlandı.

İstidanın duruşmasında Davacı/Müstedi, Mahkeme Memuru Göral Halksever'i tanık olarak dinletti ve YİM 143/2010 sa-yılı dosyayı emare olarak ibraz etti.

Davacı/Müstedi Avukatı başka tanık çağırmadı, mutabakat ile 1'den 3'e kadar sayılandırılmış yazılı belgeyi emare olarak ibraz etti.

Davalı/Müstedaaleyhi temsilen Başsavcılık, sadece hitap yapmakla yetindi.

İlgili -Kişi Avukatı tanık çağırmadı ve sadece mutabakatla, 4'den 8'e kadar sayılandırılmış emareleri sundu.

İstida ve itiraznameye ekli yemin varakaları ve sunulan emareler ışığında olgular şöyledir:

Davacı, Motorlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim)- Yasası altında, Lapta-Girne-Lefkoşa ve geri hattında, 'A' Kamu Taşıma Minibüs İşletme İznini haiz bir kişidir.

Davalı No.1 Motorlu Araçlar İzin Makamı, 5.10.2010 tarih ve İ.K.8/2010 sayılı kararı ile İlgili Kişi Timur Atiker'e aynı güzergah için minibüs- işletme izni verdi.

Davacının da dahil olduğu 17 kişi, 9.11.2010 tarihinde Yüksek İdare Mahkemesine, YİM 143/2010 sayılı davayı ikame ederek, verilen iznin iptalini talep etti.

3.3.2011 tarihinde İzin Kurulu yaptığı oturumda Timur Atiker'e verilen işle-tme iznini iptal etti.

Mahkeme huzurundaki Emare No.5 karar aynen şöyledir:

"5.10.2010 tarih ve İ.K. 8/2010 sayılı toplantıda oy
çokluğu ile verilen Lapta-Girne-Lefkoşa ve geri hattındaki minibüs işletme izni yasa gereği veriliş gerekçesi gösterilmed-iğinden iptal edilmesine karar verilmiştir."


Timur Atiker'e verilen işletme izninin, İzin Kurulu tarafından iptal edilmesi üzerine, YİM 143/2010 sayılı dava, 9.6.2011 tarihinde Davacılar tarafından geri çekildi.

YİM 143/2010 sayılı davada, Davalı İzin- Kurulunu temsilen Başsavcılığın beyanı şöyledir:

"Dava konusu karar gerekçesiz olduğu nedeni ile 3.3.2011
tarih ve İ.K II/2011 sayılı karar geri alındı ve karar da ilgili şahsa 29.3.2011 tarihinde tebliğ edildi."


Minibüs işletme izni iptal edilen T-imur Atiker, 29.3.2011 tarihinde Motorlu Araçlar İtiraz Kuruluna itirazda bulundu.

İtiraz Kurulu, 12.11.2012 tarihinde (itirazdan yaklaşık 1.5 yıl sonra) yaptığı toplantıda, daha önce iptal edilen işletme izninin tekrar uygulanmasına karar verdi.(Emare N-o.4)

Karar aynen şöyledir:

"İzin Kurulunun almış olduğu kararların birbiri ile çelişmesi ve gerekçelerden yoksun olmasından dolayı tarafların hukuki haklarını aramasına olanak sağlamak için İzin Kurulunun vermiş olduğu iptal kararının bozulmasına, a-ynı bölgede söz konusu iptali takip yeni izin verilmesi de göz önünde bulundurularak İzin Kurulunun ilk vermiş olduğu kararın uygulanmasına Fuat Topaloğlu'nun ret oyuna karşılık oy çokluğu ile uygun bulunmuştur."



Motorlu Araçlar İtiraz Kurulu almış oldu-ğu kararı 19.11.2012 tarihinde Timur Atiker'e bildirdi.(Emare No.6)

Konu bildirim yazısı şöyledir:

"İlgi dilekçeniz incelenmiş olup, İzin Kurulunun 3.3.2011
gün ve İ.K.2/2011 sayılı kararı bozulup, İtiraz Kurulunun 12.11.2012 gün ve İtiraz Kurulu 5/201-2 sayılı kararıyla Lapta-Girne-Lefkoşa ve geri seferi uygun görülmüştür."



Davacı Avukatının 6.2.2013 tarihli yazılı müracaatı üzerine bu davadaki İlgili Kişi Timur Atiker'e işletme izni verildiği, İzin Kurulunun 27.2.2013 tarihli yazısı ile bildirildi.-(Emare No.1)

Bu bildirim üzerine, Davacı bu davayı dosyaladı ve bu istida ile İlgili Kişiye verilen işletme izni ile ilgili kararın uygulanmasının durdurulmasını talep etti.

Tarafların hukuki argümanları özetle şöyledir:

Davacı Avukatının temel iddia-sı, İtiraz Kurulunun iptal edilmiş bir kararı tekrardan canlandırma hak ve yetkisinin olmadığı, İzin Kurulu tarafından geri alınıp ortadan kaldırılan bir karar aleyhine ancak Yüksek İdare Mahkemesine başvurulabileceği, bu yapılmadığı cihetle İtiraz Kurulun-un aldığı kararının yasa dışı olduğu ve başka unsurların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın, yürütmenin durdurulmasına emir verilmesi gerektiği yönündedir.

İstidaya itirazname dosyalamayan Başsavcılık, konuyla ilgili olarak, İtiraz Kurulu kararının savunu-lacak bir yanı olmadığını, geri alınan ve bu yönde YİM 143/2010 sayılı davada beyan yapılan bir konuda, İtiraz Kurulunun aynı kararı tekrardan yürürlüğe koymasının kanunsuz olduğunu beyan etmiştir.

İlgili Kişi Avukatı ise, ortada bir kanunsuzluk olmadığı-nı, İtiraz Kurulunun konu kararı alma yetkisinin olduğunu, alınan kararın ilk nazarda hukuka aykırı olmadığını, kararın doğru alınıp alınmadığının davanın esasında görüleceğini, bu safhada Mahkemenin davanın esasına giremeyeceğini, Davacının ileride telafi-si güç veya imkansız zararı olacağını ispatlayamadığını, bu istida açısından yürütmeyi durdurma emri verilmesinin koşullarının oluşmadığını, bu nedenle istidanın reddi gerektiğini ileri sürmüştür.

Mevcut olgular, ibraz edilen emareler ve tarafların hukuk-i argümanlarını inceleyip değerlendirdim.

İdari bir davada yürütmeyi durdurma nitelikli ara emri verilmesi ile ilgili, YİM 63/2013 (D. 24/2013) sayılı davada belirttiğim görüşlerimi aynen tekrarlarım.

Davacı/Müstedinin işletme izninin bulunduğu Lapta-G-irne-Lefkoşa ve geri güzergahında, İlgili Kişi/Müstedaaleyhe 'A' sınıfı kamu işletme izni verildiğinden, ortada idarenin kesin yürütülmesi zorunlu bir işleminin bulunduğuna ve karara bağlanması gereken konunun ciddi olduğuna ilişkin bulgu yaparım.

Huzuru-mdaki kanıtlanmış olgulara göre, daha önce, 5.10.2010 tarihinde İlgili Kişi/Müstedaaleyhe, Davalı/Müstedaaleyh No.1 İzin Kurulu tarafından verilen ve daha sonra aynı Kurul tarafından geri alınıp yasa gereği gerekçesi olmadığı nedeniyle Emare No.5 karar ile- iptal edilen işletme izni, Müstedaaleyh/İlgili Kişinin 29.3.2011 tarihli itirazı üzerine, takriben 1.5 yıl sonra, 12.11.2012 tarihinde, Hukuk Dairesinin aksi görüşüne rağmen, Emare No.4 kararla tekrar uygulanmasına karar verdi.

Değiştirilmiş şekliyle Mo-torlu Araçlarla Yolcu ve Eşya Taşınması (Denetim) Yasası'nın, Dördüncü Kısmında, Çeşitli Kurallar başlığı altında 20. maddede İtiraz Kurulu ve İtirazda Yöntem düzenlemiştir.

Yasa'nın 20(2) maddesine göre, İzin Kurulunun yapılan bir müracaatı reddetmesi v-eya verilen izne koşul koyması halinde, bunu haksız bulan kişinin 21 gün içerisinde karar aleyhine İtiraz Kuruluna itiraz etme hakkı bulunmaktadır.

Aynı Yasa'nın 20(3) maddesi ise İtiraz Kuruluna, İzin Kurulu gibi davranma yetkisini vermektedir.

Her iki- düzenlemeyi birlikte değerlendirdiğimizde, İtiraz Kurulunun, İzin Kurulu gibi davranma yetkisinin, yapılan itiraza bağlı bir yetki olduğu ve bunun dışında İtiraz Kurulunun herhangi bir kişiye işletme izni verme yetkisi olmadığı açık surette anlaşılmaktadı-r.

Yasa'nın 20(3) maddesi sadece yapılan müracaatı reddedilen veya izne koşul koyulan kişilere itiraz hakkı vermektedir.

Var olan izni iptal edilen bir kişinin Yasa'nın 20(3) maddesi altında İtiraz Kuruluna itiraz edebileceği Yasa'da düzenlenmemiştir. -

İlgili Kişiye daha önce verilmiş olan işletme izninin, İzin Kurulu tarafından geri alınıp iptal edilmesi, kişi hakkında kesin sonuç doğuran idari bir işlemin kesin olarak ortadan kaldırılması hukuki sonucunu doğurmaktadır. Böyle bir durumda kişinin başvu-rabileceği yegane yol, dava açma süresi içerisinde, Yüksek İdare Mahkemesine başvurmaktır.

Verilen iznin iptali kararı, yapılan izin müracaatının reddi niteliğinde olmadığından, Müstedaaleyh/Davalı No.2'nin daha önce Müstedaaleyh/Davalı No.1 tarafından g-eri alınıp iptal edilen ve bu hususta Mahkemeye beyanda bulunulan işletme iznini, yeniden aynı şekilde canlandırarak uygulaması, ilk nazarda ortada kanunsuz bir işlem olduğunu ve İtiraz Kurulunun sahip olmadığı bir yetkiyi kullandığını göstermektedir.

Bu- sonuçtan hareket ettiğim zaman, ara emri koşullarının ileride telafisi imkansız zarar unsurunun ispatlanıp ispatlanmadığına bakmadan, İlgili Kişiye verilen işletme izninin yürütülmesinin durdurulması gerekmektedir.

Netice itibarıyla;

Bu davanın görüşü-lüp neticelendirilmesine değin Davalı/Müstedaaleyhler No.1 ve 2'nin, Davalı/Müstedaaleyh No.2 tarafından alınan kararla, İlgili Kişi Timur Atiker'e verdiği 12.11.2012 tarih ve İTK 5/2012 sayılı Lapta-Girne-Lefkoşa ve geri güzergahını kapsayan 'A' sınıfı ka-mu taşıma minibüs işletme izni ve yolcu taşıma izni veren kararın yürütülmesinin durdurulmasına ve bu maksatla yapılan işlemlerin askıya alınmasına;
Davacı/Müstedinin verilen emir nedeniyle İlgili Kişinin uğrayabileceği zararlara teminat olarak 100,000 TL-'Lik teminat senedi imzalamasına;
İstida masraflarının İlgili Kişi tarafından ödenmesine;
Emir verilir.




Ahmet Kalkan
Yargıç

24 Haziran, 2013




8






Full & Egal Universal Law Academy