Yüksek İdare Mahkemesi Numara 39/1981 Dava No 6/1982 Karar Tarihi 23.02.1982
Numara: 39/1981
Dava No: 6/1982
Taraflar: Mehmet Gagari ile Girne İnceleme ve İtiraz Kom.
Konu: Hak sahipliği deyimi – Hak sahipliliği talebi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 23.02.1982

-D.6/82 YİM39/81

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan.

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Ülfet Emin, Başkan, Niyazi F. Korkut, Aziz Altay.

Anayasanın 118. Maddesi hakkında.

Müstedi: Mehmet- Gagari; Karşıyaka.

ile -

Müstedaaleyh: 1. Girne İnceleme ve İtiraz Komisyonu Başkanlığı ve
2. İskân ve Rehabilitasyon Bakanlığı vasıtasıyle KTFD -
Lefkoşa

Ara-sında.

Müstedi namına: A.M. Berberoğlu.
Müstedaaleyhler namına: Mehmet A. Şefik.



Yasa Maddesi: 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 3. maddesi ve 1978 Toprak Dağıtımında Hak Sahipliliği Tespit Tüzüğü.

İstemin Özeti: 1978 Toprak -Dağıtımında Hak Sahipliliği tespit Tüzüğü uyarınca yapılan topraklandırmada 41/77 sayılı Yasanın 3(a) maddesi altında hak sahibi olmadığına karar verilen Müstedi verilen bu kararın ve/veya işlemin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç -doğurmayacağına karar verilmesi isteminde bulundu.

OLAY: 1963 Karşıyaka göçmeni olan Müstediye ev ve tarımsal kaynak tahsis edildi. Bilahare 1980 yılında 41/77 sayılı Yasa altında yapılan Tüzük gereğince değerlendirilen hak sahipleri listesine Müstedi dah-il edılmedi. Yaptığı itirazına ise İnceleme ve Dağıtım Komisyonu Başkanı tarafından gönderilen yazıda 2 otobüsü ve 2 kamyonu olduğu nedeni ile hak sahibi olmadığı kararına varıldığı bildirildi.

SONUÇ: Yasa ve ilgili Tüzük maddeleri incelendiğinde Müstedi-nin 2 otobüsü ve 2 kamyonu olması nedeni ile geçimini bizzat tarımdan sağlamadığı ve sağlamak zorunda olmadığı sonucuna varmak olası değildir.
Sonuç olarak Müstediye hak sahibi olmadığını bildiren Müstedaaleyh 1 kararının tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğu-na ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilir.



HIIKUM

Ülfet Emin, Başkan: Bu başvuruda mahkemenin hükmünü Sayın Yargıç Aziz Altay verecektir.

Aziz Altay: Müstedi 1963 Karşıyaka göçmenidir. 1974 Barış Harekâtından sonra köyüne dönen müstediye- bir ev ve bir miktar tarımsal kaynak tahsis edildi. 1980 yılında 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası altında yapılan 1978 Toprak Dağıtımında Hak Sahipliliği Tespit Tüzüğü uyarınca topraklandırılmaya gidildiğinde müstedinin adı hak sah-ibi listesine dahil edilmedi. 10.4.80 ve 28.4.80 tarihlerinde itirazda bulunan müstediye İnceleme ve İtiraz Komisyonu Başkanı tarafından gönderilen GTR:63/80-110 sayı ve 21.11.1980 tarihli yazıda itirazın incelendiği ancak iki otobüsü ve iki kamyonu olması- gerekçesi ile 41/77 sayılı Yasanın 3(a) maddesi altında hak sahibi olmadığı kararına varıldığı bildirildi. Müstedi bu karar üzerine işbu başvuruyu dosyalayarak konu karar veya işlemin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayaca-ğına karar verilmesini istedi.

Müstedaaleyh dosyaladığı itiraznamede müstedinin 41/77 sayılı Yasa ile bu yasa altinda yapılan Tüzükte toprak dağıtımı açısından belirlenen hak sahipliliği kapsamına girmediğini ileri sürerek İnceleme ve İtiraz Komisyonunun -almış olduğu başvuru konusu kararın yasa ve tüzük hükümlerine uygun olduğunu ve yetki aşımının veya kötüye kullanmanın söz konusu olmadığını iddia etti.

41/77 sayılı Yasariın 3. maddesine göre toprak dağıtımı açısından hak sahibinin tanımı şöyledir:

"Hak- sahibi", Türk yurttaşı olmak kaydıyle:

(a) Toprak dağıtımı açısından;
Toprak dağıtımı çalışmalarının yapıldığı yörede oturan, geçimini bizzat tarımdan sağlayan veya sağlamak zorunda bulunan, çiftçilik dışında küçük esnaf, sanatkâr, kadrolu işçi statüsünd-e ve görevi devamlı olmayan işçiler ve benzeri durumda olup çiftçilik yapabilme yeteneğini haiz yılda saf 36.OOOTL'nın altında gelir elde eden, kamu görevlisi olmamak kaydıyle bilgi, beceri ve öğrenimi itibarıyle örnek çiftçilik yapabilme yeteneğine sahip -olan aile reisi durumundaki,
(b). . . . . . . .
(c). . . . . . . .
(ç). . . . . . . .
kişileri anlatır."

41/77 sayılı Yasa altında yapılan 1978 Toprak Dağıtımında Hak Sahipliliği Tespit Tüzüğünün 13. maddesi aynen şöyledir:


13. Toprak aile adına aile r-eisine verilir. Toprak dağıtımı yönünden hak sahibi olabilmek için aile reisinin:
(i) Yasanın 12. maddesinin (1)(8). fıkralarında sayıları edilen duruma uygun bulunması.
(ii)Güneyde Bıraktığı veya askeri amaçlarla kullanılan malına karşılık, kendisine veri-len mal değer belgesini devretmemiş olması,
(iii)Çiftçilik dışında küçük esnaf, zanatkâr, kadrolu işçi statüsünde geçici çalışanlardan, çiftçilik 'yapmayı yükümlenenlerin yıllık net gelirlerinin 36.OOOTL altında olması zorunludur."
Görüleceği gibi yukarıda- alıntısı yapılan yasa veya tüzük maddeleri iki otobüs ve iki kamyon- sahibi olan bir şahsın hak sahibi olmadığına dair herhangi bir hüküm içermemektedir. Müstedinin iki otobüs ve iki kamyon sahibi olması nedeni ile geçimini bizzat tarımdan sağlamadığı vey-a sağlamak zorunda olmadığı veya çiftçilik dışında küçük esnaf, sanatkâr, kadrolu işçi statüsünde ve görevi devamlı olmayan işçi olup yıllık gelirinin 36.000 liranın üzerinde olduğu iddia edilebilirse de konu kararda böyle bir gerekçe ileri sürülmüş değild-ir. Kaldı ki bir şahsın iki otobüs ve iki kamyon sahibi olması bu araç, ların çalışır durumda olup yıllık kazancının 36.000 liranın üzerinde olduğu veya geçimini bizzat tarımdan sağlamadığı veya sağlamak zorunda olmadığı sonucuna varmak her zaman olası değ-ildir. Bu nedenle yasal dayanağı bulunmayan bir gerekçeye dayanan konu kararın geçerli olmadığına kuşku yoktur. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki müstedinin hak sahipliliği hakkında herhangi bir bulgû yapıimadığı cihetle yetkililer müstedinin durumunu yen-iden gözden geçirip hak sahibi olup olmadığı hususunda yeni bir karar alabilirler.

Sonuç olarak müstedinin hak sahibi olmadığına ilişkin Girne İnceleme ve İtiraz Komisyonu Başkanlığınca alınan GTR:63/80-110 sayı ve 21.11.1980 tarihli yazı ile müstediye bi-ldirilen kararın tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilir.


(Ülfet Emin)(Niyazi F. Korkut)(Aziz Altay)
Başkan Yargıç Yargıç

23 Şubat 1982



Full & Egal Universal Law Academy