Yüksek İdare Mahkemesi Numara 38/1996 Dava No 10/2001 Karar Tarihi 27.06.2001
Numara: 38/1996
Dava No: 10/2001
Taraflar: Nuri Piro ile İçişleri Bakanlığı ve diğerleri
Konu: Koçan - Hudut tespiti - İfrazın iptali
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 27.06.2001

-D. 10/2001 YİM 38/96

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
Mahkeme Heyeti:Mustafa H. Özkök, Gönül Erönen, Seyit A. Bensen.

Müstedi: Nuri Piro, Köşklüçiftlik, Lefkoşa

-ile--
Müstedaaleyh: 1. İçişleri Bakanlığı vasıtası ile KKTC, Lefkoşa
2. İçişleri Bakanlığı, İskân Encümeni vasıtası
ile KKTC, Lefkoşa
3. Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürlüğü vasıtası
ile KKTC, Lefkoşa
- 4. İskân ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğü
vasıtası ile KKTC, Lefkoşa

A r a s ı n d a.
Müstedi namına: Avukat Ömer Adal
Müstedaaleyhler namına: Kıdemli Savcı Behiç Öztürk
İlgili Şahıs namına: Avukat Mahmut Tekinay.
-
--------------------

H Ü K Ü M

Mustafa H. Özkök: Bu davada Mahkemenin hükmünü Sn. Yargıç Gönül Erönen okuyacaktır.

Gönül Erönen: Müstedi 5/3/1996 tarihinde dosyalamış olduğu dava ile Müstedaaleyh 2 olan İçişleri Bakanlığının 23/2/1996 tari-h


ve İs. En. ETK 1431 -2287 sayılı yazısı ile Müstediye bildirilen ve Müstedinin 2090 sayılı taşınmaz mal koçanında
düzeltme yapılmasına ilişkin olarak alındığı bildirilen Müstedaaleyhler veya Müstedaaleyh 2'nin kararının ve/veya kararlarının ve/veya b-una ilişkin tüm işlem ve muamelelerin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi talebinde bulunmuştur.

İlk sahipleri Rum olup 1974 Barış Harekatından sonra KKTC sınırları dahilinde kalan ve KKTC'nin kontrol-una geçen Lefkoşadaki 4 adet konut Harita Referansları XXI 46.I.II nolu 1.Blok üzerinde yer almaktaydılar. Bu 4 konutun parsel numaraları 236/1,236/2,236/3, ve 236/4 idi. Bu parsellerden 236/4 numaralı parsel üzerinde Müstedinin tasarruf ettiği konut, 236/-3 üzerinde ise İlgili Şahsın tasarruf ettiği konut yer almaktadır. Tapu Dairesi taraflara koçanlarını verirken, parsel 236/4'ü parsel 460 olarak, parsel 236/3'ü ise parsel 459 olarak değiştirmiştir. Kararımızın akışı içerisinde herhangi bir karışıklığa mah-al vermemek için ilgili parsellerin sadece yeni parsel numaralarına atıfta bulunacağız.

Müstedi, 1979 tarihinden beri eşdeğerine karşılık almış olduğu ve Sakarya Sok. No 1 Köşklüçiftlik adresindeki konutta oturmaktadır. İTEM Yasasının 80. maddesine uygun- olarak Müstedinin yasal tasarrufunda bulunan bu mal 7.12.1992 tarihinde Müstedinin adına koçan edilmiştir. Bu taşınmazın referansları şöyledir; Koçan No: 2090 Lefkoşa Arabahmet Mahallesi Blok 27 Parsel 460 (Eski parsel no. 236/4) Pafta no:XXI Harita no 46-.I.II, koçanı incelendiği zaman bu taşınmazın 2144 ayakkareden ibaret olduğu görülmektedir.



Yukarıda tanımını yapmış olduğumuz parselin bitişiğinde bulunan Parsel 459 ise İlgili Şahıs Ali Osman Ünver adına 4 Eylül 1992 tarihinde koçan edilmiştir.(Emare -10) İlgili Şahsa ait Parsel 459'un referansları ise şöyledir: Koçan no.2084
Lefkoşa Arabahmet Mahallesi Blok 27 Parsel 459 Pafta no.XXI Harita no:46.I.II, bu taşınmaz ise 1248 ayakkaredir. İlgili Şahıs 1963 yılından beri bu parsel üzerindeki konutta oturm-aktadır.

Müstedi ile İlgili Şahsın konutlarının üzerinde yer aldığı parsellerle ilgili olarak Müstedi ile İlgili Şahıs arasında takriben 1984 yılından itibaren hudut ihtilâfları baş göstermiştir. Taraflar arasındaki huzursuzluğun boyutlarının artması ned-eni ile her iki taraf hudut tesbiti talebiyle ayrı ayrı dilekçe verdiler. Müstedinin hudutların belirlenmesini istediği dilekçesi 30.10.1984 tarihinde Müstedaaleyh 1'e verilmiştir.(Emare 2)

İskân ve Rehabilitasyon Dairesi ile Şehir Planlama Dairesi yetki-lileri konu yerde hudut tesbiti çalışmaları yapmışlar ve neticede hudutlar Müstedi ile İlgili Şahsın huzurunda ölçülmüş ve tesbitler yapılmıştır. Bu gelişmelerden sonra 460 nolu parselin arka kısmındaki bir alanın 460 no'lu parselden ifraz edilerek İlgili- Şahsın tasarrufundaki 459 nolu parsele amalgame edilmesine yetkililerce karar verilmiştir. Taraflar arasında oluşan hudut ihtilâfı böylelikle o dönemde çözümlenmiştir. Bu nedenle de İlgili Şahıs amalgame edilmiş haliyle kendi tasarrufunda bulunan yeri ayı-ran bir duvar inşa ederek İskân Dairesinin izni ile konu yere basit bir garaj inşa etmiştir.



Bu arada bahsi geçen amalgame işleminin yapıldığı İskân ve Rehabilitasyon Dairesince hem Müstediye hem de İlgili Şahsa bildirilmiştir.

1986 yılında İlgili Şah-sın parsel 459 üzerindeki mevcut binaya ilave mutfak ve yemek odası inşası yapmak için İskân Bakanlığına müracaat etmesi üzerine İskân Bakanlığı bunu uygun
görmüştür.

Ayrıca inşaat maksatları için hazırlanan mimari ve inşai plan ve projelerin yanında y-er haritasının tapu mühürlü orijinalleri de Belediye'ye sunulmuş olup bu haritalarda daha önce Müstediye ait 460 nolu parselin arka kısmında yer alan ancak daha sonra İlgili Şahsın 459 numaralı parseline amalgame edilmesine karar verilen alanın parsel 459-'a amalgame edildiği görülmektedir.

Müstedi yukarıda sözü edilen kısmın kendi parseli olan 460 numaralı parselden ifraz edilerek 459 nolu parsele amalgame edilmesi işlem ve kararı ile ilgili olarak yargı yoluna gitmemiştir.

Yukarıda izah ettiğimiz ifraz -ve amalgame işlemlerinin bir sonucu olarak İlgili Şahıs amalgame edilmiş kısmı da kendi parseline dahil edip duvarını yapmış ve bu haliyle parsel 459'u takriben Kasım 1984'ten itibaren tasarrufunda bulundurmuştur.

Müstedi ve İlgili Şahsa kendi parselleri -ile ilgili olarak koçanları düzenlenirken o güne kadar yapılan ve yukarıda geniş yer verdiğimiz ifraz ve amalgame işlemleri hiç kaale alınmamıştır. Bir başka deyişle daha önce Müstediye ait parsel 460'dan ifraz edilip İlgili Şahsa ait parsel 459'a amalgame-

edilen kısım koçan verilirken parsel 460'dan eksiltilmemiş ve doğal olarak da İlgili Şahsın koçan veya parseli 459'a ilave edilmemiştir. Neticede her iki koçan da ifraz yapılmamış ya da amalgame yapılmamış gibi tanzim edilmiştir.

İlgili Şahıs emare 1-0 koçanı aldığı zaman koçandan teknik olarak anlamadığı için Müstedinin tasarrufundaki 460 numaralı parseli ihtiva eden arsadan daha önce amalgame edilen
kısmın kendi koçanına işlenmediğini farketmemiştir.

Müstedi ise 7.12.1992 tarihli emare 12 koça-nını aldıktan sonra daha önce kendi parselinden alınıp İlgili Şahsın parseline amalgame kısmın kendi koçanına dahil edildiğini farkedince o güne kadar bizzat İlgili Şahsın kullanımında olup duvarla ayrılan bu yerden İlgili Şahsı tahliye etmek ve bu kısmı k-ullanmasından mütevellit tazminat alabilmek için İlgili Şahıs aleyhine Kaza Mahkemesinde 12.4.1993 tarihinde emare 14 davayı açmıştır.

İlgili Şahıs davanın açılışından bir gün sonra emare 13 dilekçeyi İskân Bakanlığına sunmuş ve Tapu Dairesine de dağıtım- yapmıştır. İlgili Şahıs bu dilekçesi ile özetle koçanında yapılan hatanın giderilmesini talep etmiştir.

İlgili Şahsın konu yazısına Tapu Dairesi emare 15 yazı ile cevap vererek müracaatını Tapu Amirliğine yapmasını İlgili Şahıstan istemiştir. Bu nedenle- İlgili Şahıs emare 18 yazı ile Kaza Tapu Amirliğine müracaat etmiş ve koçanın düzeltilmesini talep etmiştir. Bu arada İlgili Şahsın emare 13 dilekçesi üzerine İskân Bakanlığı gerek Müstediye gerekse İlgili Şahsa emare 16 ve 17 yazıları yazarak yapılan hat-anın düzeltileceğini bildirmiştir. İskân Dairesinin emare 16 ve 17 yazıları üzerine,

Müstedi YİM 75/93 sayılı başvuruyu dosyalayarak ara emri almış ve İskân Dairesi ile Tapu Dairesinin herhangi bir işlem yapmasını engellemiştir.

YİM 75/93 sayılı dava de-vam ederken İskân Bakanlığı müsteşarı emare 27 yazıyı Müstediye göndererek ve bu arada İlgili Şahsa herhangi bir bilgi vermeden emare 16 ve 17
yazıların iptal edildiğini bildirmiş ve Müstedi de YİM 75/93 sayılı davasını geri çekmiştir.

75/93 sayılı dav-a geri çekildiğinde bu durumu öğrenen İlgili Şahıs YİM 12/94 sayılı davayı ikame etmiş ve konu ile ilgili ara emri elde etmiştir.

YİM 12/94 sayılı dava devam ederken İskân Encümeni emare 19 ve 20 olarak kayda geçen kararları üreterek konuyu gerekçeli ola-rak kaleme almış ve netice olarak da emare 16 ve 17 de görülen ihbarların geçerliliklerini koruduğuna, emare 27'nin ise gerçekleri yansıtmadığına ve hata ve sehven yapılan işlemi düzeltmeyerek, geçmiş uygulamalara ters düşeceğini kaydederek iptal etmişti-r. Bu durumda İlgili Şahıs YİM 12/94 sayılı davasını geri çekmiştir. İskân Encümeni daha sonra 27.5.1995 tarihli emare 21 yazıyı Müstediye yazarak yapılacak olan düzeltmeye itirazı olması halinde 30 gün zarfında Mahkemeye başvurabileceğini aksi takdirde ko-nu düzeltmenin resen yapılacağını bildirmiştir. Müstedi gerek emare 19 ve 20 gerekse emare 21 karar ve ihbarlara karşı dava açmamış ve sükut kalmıştır.

Bu gelişmelerden sonra İskân Encümeni 23.2.1996 tarihli bir yazı ile 27.12.1992 tarihinde Müstediye ait- 2090 sayılı


taşınmaz mal koçanında düzeltme yapıldığına ilişkin 2.2.1996 tarih ve 2/430/96 sayılı kararını Müstediye bildirmiştir.

Müstedi 2090 sayılı taşınmaz mal koçanında düzeltme yapılmasına ilişkin tüm işlem veya muamelelerin iptalini talep eden -işbu davayı ikame etmiştir.

Huzurumuzdaki davada Müstedi bizzat şahadet vermiştir. Tanık dinletmemiştir. Müstedaaleyh ise 5 tanık dinletmiştir. İlgili Şahıs şahadet vermemiş ve tanık da dinletmemiştir. 28 adet emare ibraz edilmiştir.

Müstedinin ileri- sürdüğü iddiaları arasında özetle, dava konusu koçanı 1992 yılında aldığı ve artık Müstedaaleyhlerin konu koçan üzerinde değişiklik yapmaya yasal hakları bulunmadığı şeklinde iddialar vardır.

Müstedaaleyhlere göre, koçanın verilmesine karar veren makam -yani Müstedaaleyh 2, yapılan herhangi bir hatanın düzeltilmesi için de gerekli kararı alabilir ve Tapu Dairesine gönderip usulü veçhile hatanın düzeltilmesini talep edebilir. Bir başka deyişle, hatalı bir işlem veya kararı düzeltme kararını Müstedaaleyh 2- almaya yetkilidir.

Huzurumuzdaki meselede Müstedi tarafından ara emri alındığı cihetle bu meselenin bu güne kadar tapuya aktarılıp çözümlenmesine olanak bulunmamış ve işlemler karar aşamasında kalmıştır.

İlgili Şahsa göre bu davaya konu yerin sınırlar-ı taraflar hazır oldukları bir sırada Müstedaaleyh tarafından gösterilmiş


Müstedinin bilgisi dahilinde parsel 460'dan alınarak parsel 459'a amalgamesine karar verilmiştir.

İlgili Şahıs ayrıca bu amalgame işlemine uygun olarak yetkili makam tarafından k-endisine ilave inşaat izni verildiğini ve Tapu Dairesinden alınan plan ile birlikte Lefkoşa Belediyesinden inşaat izni aldıktan sonra binasını yaptığını iddia etmiştir. Mezkur amalgame işleminin geçersiz sayılması halinde İlgili Şahsın halen mezkur arsa iç-erisindeki
binasının %50 nisbetini aşacağı cihetle mevcut imar yasalarına ters düşülmüş olacağını, bu durumda ise telafisi imkansız zarar ziyana uğrayacağı gibi evinin arka kısmına girmesinin mümkün olmayacağını ve avlusunun azalacağını iddia etmektedir.
-
İlgili Şahıs bu meyanda iki ön itirazda bulunmuştur şöyle ki;
1.Bu hususların tümünün Müstedinin bilgisinde olduğu nedeniyle bunun Müstedi için estoppel teşkil ettiği nedeniyle dava sebebi olamayacağı;
2. Müstedinin koçan üzerinde bir düzeltme ile ilgili- olarak Yüksek İdare Mahkemesine değil, İstida-İstinaf yolu ile Lefkoşa Kaza Mahkemesine müracaat etmesi gerekirdi. Bu nedenle Yüksek İdare Mahkemesinin bu davaya bakma yetkisi bulunmamaktadır.

İlgili Şahsa göre mevcut hukuki durum çerçevesinde alınan k-arar nedeni ile Müstedinin herhangi bir meşru menfaati olumsuz yönde etkilenmemiştir. Bu nedenle İlgili Şahıs davanın masraflarla reddini talep etmektedir.




İskân Encümeninin 2.2.1996 tarihinde almış olduğu kararın ekinde bulunan ve Müstediye hitaben ya-zılmış olan 23.2.1996 tarihli dava konusu emare 23 yazı aynen şöyledir:

"1431 sayılı ETK dosyası ile ilgili olarak ETK'nın 3.12.1992 tarihli kararı uyarınca 27.12.1992 tarihinde adınıza ısdar edilen 2090 sayılı taşınmaz mal koçanında düzeltme yapılması-na ilişkin olarak İskân Encümenince
alınan 2.2.1996 tarih ve 2/430/96 sayılı kararın onaylı bir sureti ekte iletilmiştir.
Bilgi edinilmesini ve gereğini saygı ile rica ederim.

Güner Çakın
İskan Encümeni Başkanı"


Yüksek İdare Mahkemesinin 119/90 D.2-3/92 sayılı bir kararında, ifraz işlemlerinin tarafların bilgisinde ve huzurlarında yapılması gerektiği vurgulanarak Yüksek İdare Mahkemesinin 80/84 D.21/85 sayılı kararına atıfta bulunulmuştur.

Huzurumuzda bulunan ve güvenilir bulduğumuz şahadet ışığınd-a davaya konu ifraz işlemlerinin 1984 senesinde yapıldığının kanıtlanmış olduğu görüşündeyiz. Şöyle ki, Müstedinin ve de İlgili Şahsın hudut tesbiti yapılması ile ilgili müracaatları üzerine 460 nolu parselin arka kısmında hudut tesbiti yapılmış ve parsel -460'dan gerekli ifraz işlemleri yapılarak 459 nolu parsele amalgame edilmesi tarafların huzurunda ve yerinde yapılmıştır ve daha sonra bu ifraz işlemi daireler arasındaki yazışmalarla işleme konulmuştur. Bu husus da emare 3,4,5,6 ve 7 de teyid edilmektedir-. Emare 3 aynen şöyledir:
"Ş.İ.36-1-(8)/84-297
1 Kasım, 1984


İfraz hk.


İskan ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğü
Lefkoşa.
İlgi: 6/1-Ş-7130 sayı ve 25 Ekim,1984 tarihli yazınız.


İlgi yazı gereğince konu yerinde incelenmiştir. Lefkoşa-'da tapu referanslarına göre Varaka/Harita
XXI.46.I.II Köşklüçiftlik Mahallesi 236/3 numaralı parseldeki konutun tahsis sahibi Ali Osman Ünver'in talep etmiş olduğu 10 ayak genişliğindeki arazi parçasının parsel 236/4'ten ayrılarak 236/3 numaralı parsele;-

236/4 parselin köşe arası, büyük oluşu ve arkaya iki yönden geçiş imkanı bulunması.
236/3 parselin küçük ve mevcut garajları (236/2 numaralı parsel sahibinin kesin tasarruf alması nedeni ile) kullanamaması ve arkaya geçitinin bulunmaması.
Her iki parseli-n de (236/4 ile 236/3) 41/77 sayılı yasa tahtında Devletin tasarrufunda bulunması,
Dikkate alınarak amalgame edilmesinin uygun olacağı görüşündeyiz.
Bilgilerinize saygı ile arzolunur.


Mehmet A.Çelik

I.Sınıf Şehirci
Müdür (a)
Dağıtım:
İskan Bakan-lığı
(Bilgi ve onayları)
AU/AB"

Dolayısıyle ilgili tarihlerde tarafların müracaatı üzerine, tarafların huzurunda ve yerinde yapılan tesbitlerde 460 nolu parselin arka kısmından bir kısmı alınarak 460'dan ifraz edilerek 459 nolu parsele amalgame edilmiş ol-duğu ve bunun da Müstedinin bilgisinde ve Müstedinin mutabakatıyle yapıldığı hususu sabit olmuştur. Huzurumuzda bulunan şahadet ve
emareler bu hususu teyit etmektedir. Bu davanın dinlenmesi sırasında dikkatimizi çeken bir başka husus ise Müstedinin, dava -layihasında, 1984 yılında İskân ve Rehabilitasyon Dairesi

ile Şehir Planlama yetkililerinin, Müstedinin ve İlgili Şahsın huzurunda konu yerde hudut tesbiti çalışmaları yaptıkları, keza 460 nolu parselin (Emare 8) arka kısmındaki belli bir alanın 460'dan -ifraz edilerek 459 nolu parsele amalgame edilmesi ile
ilgili işlemler yapıldığına ve kararlar alındığına değinmemesidir.

Parsel 460 ve 459 ile ilgili olarak daha sonra yapılan işlemler ve alınan kararların 1984 senesindeki ifraz işlem ve kararlarının de-vamından ibaret olduğu görülmektedir. İdarenin 1984 yılında ifraz ile ilgili işlem ve kararları Tapu kayıtlarına hatalı işlenmiş ve bunun neticesinde ilgili
koçanların da belirtilen şekilde hatalı çıkmasına neden olmuştur. İskân Encümeninin dava konusu ka-rar dahil, almış olduğu kararlar ve yapmış olduğu işlemler, idarenin gerçek iradesini yansıtmaktan ve tarafların bilgisinde olan ifraz işlemini tamamlamak niyetinden öteye gitmemektedir ve bu konuda bulguya varırız.

İskân Encümeninin emare 22'deki kararın-ın amacı, bu karara kadar geçen yıllar içerisinde taraflar arasında oluşan ihtilâflara bir son vermek ve yıllar boyunca İlgili Şahıs tarafından yasal olarak ve fiilen kullanılan 460'nolu parselin arka kısmındaki ifraz planında belirtilen kısmı bu parselden- eksilterek İlgili Şahsın 459 parseline ilave edilmesini sağlamaktır.

Mevcut olgular çerçevesinde emare 22 kararda belirtilen şekilde parsel 460'dan 120 ayakkarelik kısmın verilmesi ve bu
kısmın parsel 459'a amalgame edilmesi ile ilgili karar verilmişti-r.


Bilgisinde olduğu halde, Müstedi kendi koçanını aldığı zaman yapılması gereken ifrazın yapılmadığını ve koçanlara işlenmediğini görmüş, ancak tabiri caiz ise bunu fırsat bilerek
İlgili Şahısla olan ve 1984'de tarafların huzurunda idarece çözümlenmiş- olan hudut ihtilafını tekrar canlandırmaya
çalışmıştır. Kanaatimizce bu husus Müstedi leyhine alınabilecek bir husus değildir.

Sunulan şahadetten ve bilhassa emare 3,4,5,6, ve 7'den de anlaşılabileceği üzere, 460 nolu parselin emare 8, izne ilişik yer- planında görülen arka kısmındaki 120 ayakkarelik alanın
460'dan ifraz edilerek 459 nolu parsele amalgame edilmesi, tarafların huzurunda yapılan tesbitlerle ve onların bilgisi
dahilinde kararlaştırılmıştır. Dava konusu işlem ve kararlar idarenin bu konu-daki gerçek iradesini yansıtan ve teyit eden
işlem ve kararlar olduğu bulgusuna vararak,müdahalemizi gerektirecek nitelikte hata yapılmadığı görüşündeyiz.

Tüm bu görüşlerimiz ışığında Müstedinin davasında başarılı olamadığı görüşüne vararak dava red ve i-ptal edilir.

Meseleye has olgular çerçevesinde herhangi bir masraf emri vermemeyi uygun buluruz.




Mustafa H. Özkök Gönül Erönen Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç Yargıç


27 Haziran, 2001




12






Full & Egal Universal Law Academy