Yüksek İdare Mahkemesi Numara 35/2006 Dava No 6/2008 Karar Tarihi 18.03.2008
Numara: 35/2006
Dava No: 6/2008
Taraflar: Özgür Nivan Kayacan ile KKTC Muhaceret Dairesi KKTC İçişleri, Köyişleri ve İskân Bakanlığı
Konu: KKTCden İhraç - Yasaklı Göçmen
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 18.03.2008

-D. 6/2008 YİM 35/2006

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.

Mahkeme Heyeti: Nevvar Nolan, Şafak Öneri, Talât D. Refiker.

Davacı: Özgür Nivan Kayacan, Düzce - Türkiye

- ile -

Davalı: 1- KKTC Muhaceret Dairesi K-KTC İçişleri, Köyişleri ve İskân Bakanlığı vasıtası ile KKTC
2- KKTC Bakanlar Kurulu vasıtasıyle, KKTC

A r a s ı n d a.

Davacı namına: Avukat Emine Erk
Davalılar namına: Savcı İlter Koyuncuoğlu.

-------------

K A R A R

Nevvar No-lan: Bu davada Mahkemenin kararını Sayın Yargıç Şafak Öneri okuyacaktır.

Şafak Öneri: TC vatandaşı olan davacı, 27/9/2003 tarihinde Lefke Avrupa Üniversitesinde (LAÜ) öğrenim görmek amacı ile KKTC'ye geldi. KKTC'ye girişinde, uygulanan sisteme göre, ke-ndisine 90 günlük ziyaretçi izni verildi. Uygulamaya göre, öğrenci olarak kayıt yaptıran kişiler, daha sonra öğrenci belgesi ile Muhaceret Dairesine başvurmaları halinde, 1 yıllık geçici ikâmet izni alabilmekte ve öğrenci olarak KKTC'de kaldıkları süre iç-inde öğrenci izni yıllık olarak yenilenmektedir. Davacı KKTC'ye girdikten sonra LAÜ'de Halkla İlişkiler Bölümüne kaydını yaptırdı. 1 yıl hazırlık sınıfında öğrenim gördükten sonra, dikey geçiş usulü ile Bilgisayar Enformasyon Sistemleri Bölümüne geçiş ya-ptı. Davacı 3 dönem (yarı yıl) LAÜ'de eğitim gördü. İlk 2 dönemde derslerinde başarısız olan davacı, 16-27 Ocak 2006 tarihinde yapılan 3. dönem sınav sonuçlarını öğrenmeye fırsat bulmadan, davalı 1 Muhaceret Dairesi Müdürünün 3/2/2006 tarihli ihraç karar-ı ile ayni gün Girne Limanından sınır dışı edildi. Sınır dışı edilme esnasında davacıya, Polis tarafından yasaklı muhacir olduğuna dair emare 4 tebligat belgesi verildi. KKTC'den ihraç edildikten sonra 16/3/2006 tarihli başarı durumunu (transcript) göste-ren emare 7'ye göre, 3. dönem sınavlarında da başarısız olan davacının kaydı Üniversite Senatosu tarafından 24/3/2006 tarihinde silindi.

Davacı huzurumuzda bulunan bu dava ile aleyhindeki ihraç kararı ile "yasaklı muhacir" olmasını ve/veya tekrar KKTC'ye- girmesini yasaklayan kararın iptalini talep etmektedir.

Dava konusu kararın aslı Mahkemeye ibraz edilmemiştir. Emare 3 olarak ibraz edilen, davalı 1 tarafından TC Büyükelçiliğine hitap eden bilgi mektubuna göre karar şöyledir;
"Ankara-15.7.1983 doğum-lu Özgür Nivan KAYACAN KKTC'ndeki Üniversitelerde, yıkıcı-bölücü faaliyetlerde bulunduğu, öğrencileri örgütlemeye çalıştığı ve KKTC'nde izinsiz ikâmet ettiğinden dolayı ihraç edilmesine karar verilmiştir."

Görüleceği üzere, davacı aleyhindeki ihraç karar-ı iki gerekçeye dayanmaktadır; a) KKTC'de yıkıcı-bölücü faaliyetlerde bulunmak, öğrencileri örgütlemeye çalışmak, b) KKTC'de izinsiz ikâmet etmek.
Davalı 1, KKTC'de bulunan herhangi bir yabancı aleyhine Fasıl 105 Yabancılar ve Muhaceret Yasası, madde -14 altında sınır dışı (ihraç) kararı verebilir. Mezkûr madde şöyledir;
"14.(1)Bu Yasa kurallarına ve bu Yasa veya bu Yasa uyarınca yapılan herhangi bir Tüzük gereğince verilen herhangi bir ruhsat veya izindeki şartlara bağlı kalınması koşuluyle, Baş Muha-ceret Memuru yasaklı göçmen sayılan herhangi bir yabancının, veya Kıbrıs'a sınırlı bir süre için kalmak üzere izinli olarak giren ancak o süre bittikten sonra Kıbrıs'ta kalmaya devam eden herhangi bir kişinin veya 6. maddenin (1). fıkrasının (i) paragrafın-da gösterilen kategoriye giren herhangi bir kişinin Kıbrıs'tan sınır dışı edilmesini ve sınır dışı edilinceye kadar tutuklanıp gözetim altına alınmasını emredebilir.
(2) .................
(3) .................
(4) .................
(5) ....-............."

Bu madde uyarınca, davalı 1, yasaklı göçmen sayılan kişiler ve geçici ikâmet için verilen izin süresinin dolmasına rağmen KKTC'yi terk etmeyen kişiler ile başka herhangi bir mevzuat uyarınca sınır dışı edilmiş kişiler aleyhine KKTC'den ih-raç emri verebilir.

Kimlerin yasaklı göçmen sayılacağı yasanın 6. maddesinde düzenlenmektedir. Bu madde de aynen şöyledir;
"6.(1)Aşağıdaki kişiler, yasaklı göçmen sayılırlar ve bu Yasada veya bu Yasa uyarınca çıkarılan herhangi bir Tüzükte veya Bakanl-ar Kurulunca ısdar edilen herhangi bir emirnamede öngörülen durumlar dışında, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine girmelerine izin verilmez:
herhangi bir yoksul;
Geri zekâlı veya akıl hastası veya akli yetenekleri zayıf olan herhangi bir kişi veya başka herhan-gi bir nedenle kendi kendine gerektiği biçimde bakamayan herhangi bir kişi;
Kamu sağlığına tehlike oluşturan bir bulaşıcı veya infeksiyöz hastalıktan muztarip olduğu bir Devlet tabibince belgelendirilen herhangi bir kişi veya herhangi bir mevzuat uyarınca -kamu sağlığı yararına çıkarılan Tüzük gereklerine uymayı reddeden herhangi bir kişi;
Kasten adam öldürmekten hüküm giyen veya işlediği bir suçtan mahkûm edilerek bir süre hapis cezasına çarptırılan ve cezası kayıtsız koşulsuz affedilmemiş bulunan ve kaste-n adam öldürmekle veya işlediği suçla ilgili koşullar dolayısıyla Muhaceret Memurunca istenmeyen bir göçmen sayılan herhangi bir kişi;
herhangi bir fahişe veya başkalarını fuhuş yaptırarak sağladığı kazançla geçinen herhangi bir kişi;
resmi devlet kayıtla-rından veya Bakanlar Kurulunun herhangi bir yabancı ülke Hükümetinden veya herhangi başka bir güvenilir kaynaktan resmen aldığı bilgilere dayanılarak Bakanlar Kurulunca istenmeyen kişi sayılan herhangi bir kişi;
Barışı, kamu düzenini, yönetsel düzeni veya -genel ahlakı tehlikeye sokacak biçimde davranması veya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti halkı arasında ve Devlete karşı düşmanlık uyandırması veya Devletin yetki ve gücüne karşı entrika çevirmesi olasılığı bulunduğu, Bakanlar Kurulunu tatmin edecek delillerl-e kanıtlanmış görülen herhangi bir kişi;
Ceza Yasasının 63'üncü maddesinde veya onu değiştiren veya yerini alan herhangi başka bir Yasada tanımlanan bir yasa dışı birlik veya derneğin üyesi olan herhangi bir kişi;
gerek bu Yasa uyarınca gerekse sınır dışı -ediliş sırasında yürürlükte bulunan başka herhangi bir mevzuat uyarınca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinden sınır dışı edilmiş bulunan herhangi bir kişi;
ilgili zamanda yürürlükte bulunan herhangi bir mevzuat uyarınca Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine girişi y-asaklanmış bulunan herhangi bir kişi;
bu Yasada veya bu Yasa uyarınca çıkarılan herhangi bir Tüzükte veya bu Yasa veya böyle bir Tüzük uyarınca verilen herhangi bir izinde öngörülen herhangi bir yasaklama, koşul, kısıtlama veya sınırlandırmaya aykırı olar-ak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine giren veya orada ikamet eden herhangi bir kişi;
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine göçmen olarak girmek isteyen, ancak içinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin yetkili makamlarınca verilmiş bir giriş vizesi bulunan pasportuna- ek olarak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine göçmen olarak girmesi için bu Yasa kuralları uyarınca yapılmış bir Tüzük gereğince Baş Muhaceret Memurunca verilmiş bir göç izni bulunmayan herhangi bir yabancı;
bu Yasa kuralları uyarınca yasaklı göçmen sayılan -herhangi bir kişi
Bakanlar Kurulu veya Bakanlar Kurulunun direktifi ile herhangi bir muhaceret memuru, bir yasaklı göçmenin, Bakanlar Kurulunca uygun görülecek bir süre için ve uygun görülecek koşullarla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine girmesine ve orada- kalmasına izin verebilir.
(3) Bu maddenin (2)'nci fıkrası uyarınca verilen herhangi bir izin, Bakanlar Kurulunca herhangi bir zaman iptal edilebilir. İznin bu şekilde iptal edildiği durumlarda, 13'üncü maddenin (1)'inci fıkrasının (d) veya (e) bendleri-, bu fıkraya uygulanırmış gibi, ilgili izin sahibi hakkında, duruma göre, (d) veya (e) bendlerinde öngörüldüğü biçimde işlem yapılabilir."


Görüldüğü gibi davalı 1'in, herhangi bir yabancıyı "Üniversitede yıkıcı-bölücü faaliyette bulunduğu, öğrenci-leri örgütlemeye çalıştığı" gerekçesi ile sınır dışı (ihraç) etme yetkisi yoktur. "Yıkıcı-bölücü faaliyetlerde bulunmak" eyleminin yukarıda alıntısı yapılan Fasıl 105, madde 6(1)(g)'deki düzenlemenin konusunu oluşturduğu varsayılması halinde, yasaklı göçm-en kararı vermeye yetkili makam Bakanlar Kuruludur. Bakanlar Kurulu tarafından bu madde uyarınca herhangi bir yabancı aleyhine yasaklı göçmen kararı verilmedikçe, davalı 1'in böyle bir kişi hakkında ihraç kararı vermesi yasal değildir. Bu itibarla, davac-ı aleyhine ileri sürülen bu gerekçe ile alınan ihraç kararı, kanunsuz ve yetki aşımı ile alınmış bir karardır.

Yukarıda belirttiğimiz gibi, davalı aleyhindeki ihraç kararının 2. gerekçesi "izinsiz ikâmet"'tir. Yasanın 14. maddesine göre davalı 1, KKTC-'ye sınırlı bir süre kalmak üzere izinli olarak giren ancak o süre bittikten sonra KKTC'de kalmaya devam eden herhangi bir yabancı aleyhine ihraç kararı verebilir. Aleyhine ihraç kararı verilen bir yabancı, Fasıl 105 madde 6(1)(i) uyarınca yasaklı göçmen -statüsüne girer. Yasanın 13. maddesine göre, bir yasaklı göçmenin KKTC'ye tekrar girişi Muhaceret Memuru tarafından engellenebilir ve geldiği araç ile KKTC'yi terk etmesi emrolunabilir.

Huzurumuzdaki şahadete göre, davacı üniversite öğrencisi olmasına- rağmen, KKTC'deki geçici ikâmeti, öğrenci izni almayı ihmal ettiği için 90 günlük ziyaretçi izni ile gerçekleşmekte idi. Davacıya verilen son giriş ve ikâmet izni 20/9/2005 tarihli olup, 90 günlük süreyi kapsamaktadır. Davalılar, davacıya en son verilen- 90 günlük geçici ikâmet izninin süresi dolmasına rağmen, davacının KKTC'yi terk etmediğini, bu nedenle emare 3'deki ihraç kararını aldıklarını iddia etmektedirler. Davacı ise, uygulamaya göre KKTC'de bulunan öğrencilerin, öğrenci olduklarını belgeleyen, -belgeler ile öğrencilikleri müddetince KKTC'de geçici ikâmet edebildiklerini iddia etmektedir.
Davalılar tanığı, davalı 1'in Hukukçusu İsmail Balcı şahadetinde, KKTC'de öğrenci olarak bulunan yabancıların çok azının öğrenci izni almak için başvurdukların-ı, buna rağmen öğrencilikleri devam ettiği sürece kendilerine ziyaretçi izni ile verilen geçici ikâmet süresini aşsalar bile, aleyhlerine ihraç kararı çıkarmadıkları gibi, izin süresini aşan diğer öğrenci olmayan yabancılardan KKTC'yi terk ederken alınan p-ara cezasının da alınmadığını söylemiştir. Tanık şahadetinde, yabancı öğrencilere yapılan uygulamanın, davacıya da aynen yapıldığını, öğrenci izni olmaksızın öğrenciliği devam ettiği sürece, ziyaretçi izni ile KKTC'de geçici ikâmet etmesine izin verildiği-ni, 3/2/2006 tarihinde LAÜ'de yaptığı araştırmada davacının derslerinde başarısız olduğunu ve okul ile ilişkisinin kesileceğini öğrendiğini, bu bilgi ışığında öğrecilikle ilgili kalmadığı için davacı aleyhine ayni gün ihraç kararı aldıklarını belirtmektedi-r. Şahadete göre, davacı, aleyhine ihraç kararının alındığı tarihte, henüz sınav sonuçlarını öğrenmemişti.

Bu şahadetten açıkca davacının, öğrenci statüsü devam ettiği sürece KKTC'de izinsiz ikâmet ettiği söylenemez. Emare 7'ye göre, davacının tran-script'i 16/3/2006 tarihinde düzenlenmiştir. Yani davacının o tarihe kadar okuldaki başarı durumunu resmi olarak öğrenmesine imkanı yoktu. Nitekim, davacının öğrenciliği LAÜ Senatosu kararı ile 24/3/2006 tarihinde son bulmuştur. Bunlar ışığında davacını-n, öğrencilik statüsü 24/3/2006 tarihinden önce sona ermediği sabittir. Bir öğrencinin en azından sınav sonuçlarını öğrenmeden KKTC'den ayrılması beklenemez. Davacının sınav sonuçlarını öğreneceği tarihe kadar KKTC'den ayrılmaması makul bir davranıştır v-e kendisine verilen geçici ikâmet iznini aştığı şeklinde değerlendirilmesi hatalıdır.

Sonuç olarak, davacının KKTC'den ihraç edilmesine ilişkin karar ve ihraç kararının yasal sonucu olan davacı hakkındaki yasaklı göçmen kararının tamamen hükümsüz ve et-kisiz olduğuna karar verilir.

Dava masrafları ile ilgili herhangi bir emir verilmez.



Nevvar Nolan Şafak Öneri Talât D. Refiker
Yargıç Yargıç Yargıç

18/3/2008 -




7






Full & Egal Universal Law Academy