Yüksek İdare Mahkemesi Numara 34/2008 Dava No 25/2009 Karar Tarihi 29.06.2009
Numara: 34/2008
Dava No: 25/2009
Taraflar: Vedat Uğural ile Maliye Bakanlığı ve diğelreri
Konu: Kamu görevlileri Yasası - Yasada yapılan değişikliğin Davacıyı olumsuz yönde etkilememesi - Meşru menfaat
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 29.06.2009

-D.25/09 YİM 34/08

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.

Mahkeme Heyeti:Necmettin Bostancı,Talât D.Refiker,Narin F.Şefik.


Davacı: Vedat Uğural, 7 Şht.Hikmet Rezvan Sokak, Lefkoşa

- ile -

Davalı: 1- Maliye -Bakanlığı vasıtasıyle Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti, Lefkoşa
2-Hazine ve Muhasebe Dairesi Müdürü vasıtasıyle Kuzey
Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Lefkoşa
3-Emeklilik Şubesi vasıtasıyle Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyet-i, Lefkoşa


A r a s ı n d a.

Davacı namına: Avukat Ergin Ulunay
Davalılar namına: Savcı Sarper Altıncık.


---------
H Ü K Ü M


Necmettin Bostancı: Davacı, Davalılar aleyhine ikâme ettiği işbu davada, aşağıdaki şekilde talepte bulunmuştur:
"1.- Davalıların Davacıya 1/1/2006 tarihinden
itibaren aylık emeklilik maaşlarını Barem 15 B
yerine, Barem 15/09 üzerinden ödeyen kararlarının
ve/veya işlemlerinin tamamen hükümsüz ve etkisiz
olduğuna ve -herhangi bir sonuç doğurmayacağına
dair Muhterem Mahkemenin karar vermesi.

2. Davalı No.2'nin Davacıya gönderdiği 18/1/2008 tarihli yazıda belirtilen ve Davacıya 1/1/2006 tarihinden itibaren aylık emeklilik maaşlarını Barem 15B (15-/11) üzerinden ödemeyi reddeden ve Barem 15/09 üzerinden ödenmesini öngören kararının ve/veya işleminin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına dair Muhterem Mahkemenin karar vermesi.

3. Davalıların Da-vacının birçok taleplerine rağmen Davacıya 1/1/2006 tarihine dönük olarak 15B Baremi üzerinden aylık emeklilik maaşlarını ödememesinin yapılmaması gereken birer ihmal olduğuna ve ihmal olunan aylık emeklilik maaşlarının Barem 15 B üzerinden ödenmesi gerekt-iğine dair Muhterem Mahkemenin karar vermesi.

Davalılar Davacının talep takririne karşılık müdafaa takriri dosyalayarak, Davacının iddialarını reddetmişlerdir.

Davanın duruşması yapılmıştır. Taraflar duruşmada herhangi bir tanık çağırmamışlar Mahkemeye- hitapla yetinmişlerdir. Ayrıca taraflar, mutabakatla evraklardan oluşan (9) adet emare sunmuşlardır.

Davanın olgularına ilişkin, taraflar arasında ihtilâf yoktur. Taraflar arasındaki ihtilâf hukuki noktalardadır.

Dava ile ilgili olgular aşağıdaki şeki-lde özetlenebilir:
Davacı kamu hizmetine 26/6/1959 tarihinde haftalıkçı olarak girdi, 1972 yılında ustabaşı, 1976 yılında da 2'nci sınıf teknisyen mevkiine terfi etti, 5/4/1990 tarihinde II'nci sınıf teknisyen mevkiinden 30 yıl üzerinden emekliye ayrıldı.- Davacı emekliye ayrıldığı tarihte barem 15/8 üzerinden emekli maaşı almaya başladı. 3/93 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasası geçtikten sonra baremi 15(B) olarak belirlendi ve 1993 yılından itibaren emeklilik maaşı 15(B) üzerinden ödendi.

Davacı,- 7/1/2008 tarihli dilekçe ile Davalılara başvurarak, emekli maaşının 15 (B) yerine 15/9 üzerinden ödendiğini iddia ile, 1/1/2006'ya dönük olarak eksik
ödenen maaşlarının ödenmesini, keza bundan sonraki emeklilik maaşlarının 15(B) üzerinden ödenmesini tale-p etti. Davalılar Davacının bu talebini 18/1/2008 tarihli yazı ile reddettiler. Bunun üzerine Davacı huzurumuzdaki bu davayı dosyaladı.

Davacı, talep takririnin Hukuki Esaslar bölümünde Davacının II'nci Derece Teknisyen hizmetiyle 15/8 baremi ve 30 yıl ü-zerinden 5/4/1990 tarihinde emekli olduğunu, 3/93 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasasından sonra bareminin 15 (B)'ye yükseldiğini ve o tarihlerden 31/12/2005 tarihine kadar 15 (B) üzerinden maaş ödendiğini, 15 (B) üzerinden maaş almasının Davacı açı-sından kazanılmış hak olduğunu, Davacıya 1/1/2006 tarihinden itibaren 15/9 üzerinden emekli maaşı ödendiğini, bu fiilin 3/93 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasasının özellikle 4'ncü maddesine aykırı olduğunu, 44/06 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik- No:2) Yasasının özellikle 2,14 ve 15.maddelerinin ileriye dönük olduğunu, buna rağmen söz konusu yasanın kurallarının geriye dönük olarak uygulandığını ileri sürmüştür.

Davalılar ise müdafaa takririnin Hukuki Esaslar bölümünde 3/93 sayılı Kamu Görevlile-ri (Değişiklik) Yasası madde 4'e göre hizmet sınıfının II'nci derecesine atanmış olanların, bulunduğu hizmet sınıfının en üst kademesine ulaştıktan sonra, (B) tabanlı bareminde kademe ilerlemesi almaya devam ettiklerini, 44/06 sayılı Kamu Görevlileri (Deği-şiklik) Yasasına göre (B)memurun, devlet hizmetinde 20 yılını doldurmuş ve Yasanın 114'ncü maddesinin 5'nci fıkrası kapsamında, hizmet sınıflarının en üst bareminin son kademesinde (ki bu 10'ncu kademedir) en az bir yıl çalışmış
ve "B" kademesine geçmiş k-amu görevlisi olduğunu, "A" memurun ise 'devlet hizmetinde 25 yılını doldurmuş ve yasanın 114'ncü maddesinin 5'nci fıkrası kapsamındaki hizmet sınıflarının "B" memur kademesinde bir yıl çalıştıktan sonra "A" kademesine geçmiş bulunan kamu görevlisi olduğun-u ileri sürmüştür.

Müdafaa takririnin olgular kısmında ise, Davacının II'nci derece teknisyen mevkiinden 30 fiili hizmet yılı üzerinden, hizmet yılının topu olan 15/8 üzerinden emekli olduğunu, 3/93 sayılı (Değişiklik) Yasası ile Davacının bareminin deği-ştirildiğini ve 15/9'a ilerletildiğini, barem 9'un teknik olarak 15 (B) içinde yer aldığını, ancak Davacının (B) memuru olmak için aranan hizmet sınıfının 10'ncu kademesinde en az bir yıl çalışmadığını, (B) memur olma özelliğini haiz olmayan statüde olduğu-nu, Davacının 1/1/2006'dan itibaren aldığı emeklilik maaşında bir azalma olmadığını iddia etmiştir.

Davacı Avukatı Mahkemeye hitabında özetle; aşağıdaki iddialarda bulunmuştur:
İdare Davacıya 44/06 sayılı (Değişiklik No 2) Yasasının 2,14 ve 15'nci maddel-erini uygulamamakla, 15 (B) statüsünü elinden almış ve geriye dönük kazanılmış hakkını ihlâl etmiştir. Davacı, 3/93 sayılı tadil yasasının yürürlüğe girmesi sonucu, basamaklarda değişiklik yapılmasıyla yani barem 15'e A ve B basamakları eklenince, 15(B)'yi- çekmeye başlamıştır. Bu yapılırken Emeklilik Yasası 30'ncu madde esas alınmış ve Davacının baremi ayarlanmıştır. Bilâhare 44/06 sayılı tadil yasası geçti. 15 (B) bu yasada da mevcuttur.

Davacı Avukatı yukarıdaki iddialarını serdettikten sonra, "44/06 sa-yılı Tadil Yasasının Esas Yasanın 3'ncü maddesini değiştiren 2'nci maddesinin 3'ncü fıkrasının, esas yasanın 3'ncü maddesine eklediği (B) memur tefsirinin ve yine ayni yasanın 15'nci maddesi ile esas yasanın 114'ncü maddesinin 3'ncü ve 4'ncü fıkraları kald-ırılarak eklenen 3,4 ve 5'nci fıkralarının Anayasanın 1 ve 8'nci maddelerine aykırılığı iddiasıyla Anayasa Mahkemesine havalesini talep etmiştir.

Davalılar adına bulunan Savcı ise Mahkemeye hitabında özetle, Davacının 3/93 sayılı yasa ile yapılan tadilât-tan sonra (B) tabanlı bareme ilerlediğini, kendisine ödenen maaşın Emare 10'daki 15/9 baremi karşılığı olan maaş olduğunu, 3/93 sayılı yasanın esas yasanın 114'ncü maddesini değiştirip I ve II'nci derecede olan kişilerle ilgili ayırım yaptığını, I'nci dere-cedekilerin (A) II'nci derecedekilerin (B) olduğunu, bu düzenlemeye dayanarak Davacının 15(9)'u çektiğini, 44/06 sayılı yasanın 2 ve 15'nci maddelerinin I'nci derecede olup da baremin en üst basamağında olanların önünü açmayı amaçladığını, 2006'daki tadila-tın sonucu olan Emare 4 maaş tablosunda yer alan 15(B) statüsündeki niteliklere Davacının sahip olmadığını, havalesi istenen maddelerin iptali halinde dahi Davacının alacağı maaş ve statünün değişmeyeceğini ileri sürmüştür.

Konunun incelenmesine gelince;- 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 114'ncü maddesinin 3'ncü fıkrasına göre Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı dışında, herhangi bir hizmet sınıfına atanan bir kamu görevlisi, içinde bulunduğu hizmet sınıfının en üst derecesinin son kademesine kadar ilerlem-eye devam edebilirdi.

114'ncü maddenin 3'ncü fıkrası aynen aşağıdaki gibi idi:

"114.(3)Yöneticilik hizmetleri sınıfı dışında herhangi
bir hizmet sınıfına atanan bir kamu görevlisi, ilgili maddelerin öngörmüş olduğu koşullara
uygun olara-k alacağı kademe ilerlemeleri ile, bulunduğu dereceye ve başka herhangi bir yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın kadrolarını muhafaza etmek kaydıyle içinde bulunduğu hizmet sınıfının en üst derecesinin
son kademesine kadar ilerlemeye deva-m eder.

Ancak bu fıkra kurallarına uygun olarak
kademe ilerlemesi sonucu derecesi yükselen
kamu görevlilerine, emekliye ayrılmaları
halinde Emeklilik Yasası'nın 17.maddesi
altındaki menfaatlar verilmez ve emeklilik işlemleri fiilen çekilen maaş ü-zerinde yapılır."


3/93 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasası, 4'ncü maddesi ile konu 3'ncü fıkradan sonra yeni 4'ncü fıkra eklendi. Konu 4'ncü fıkra aynen şöyledir:

"(4) (A) Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı dışında herhangi bir hizmet sınıfının I.De-recesine atanmış bir kamu görevlisi, ilgili maddelerin öngörmüş olduğu koşullara uygun olarak alacağı kademe ilerlemeleri ile bulunduğu derecenin bareminin son kademesine ulaştıktan sonra, kıdemine göre bu baremin "A" tabanlı bareminde kademe ilerlemesi al-maya devam eder.

(B) Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı dışında kalan hizmet sınıflarının II.Derecesine atanmış olanlar ise yukarıdaki (3)'ncü fıkra kurallarına göre bulunduğu hizmet sınıfının en üst derecesinin son kademesine ulaştıktan sonra bu baremin -"B" tabanlı bareminde kademe ilerlemesi almaya devam eder."


Tadil Yasasının metninden görüldüğü gibi, tadilât kademe ilerlemesi almaya devam etmeyi sağlamıştır. Buna göre, kişilerin, statüsünde bir değişiklik olmamış fakat baremin en son kademesinden so-nra ilerleme olanağı sağlanmıştır. Bunu yaparken amaç, baremin son kademesinde bulunan kişilere maddi menfaat sağlamaktır. Nitekim Davacı da bundan faydalanmıştır.
15'nci baremin 8'nci kademesinden maaş alırken, maaşı tadilât sonucu 15'nci baremin B kadem-esi üzerinden düzenlenmiştir.

Tekrarlamak gerekirse, 3/93 sayılı yasa ile yapılan tadilâtla, baremin son kademesinde olanların önünü açmak ve ilerleme sağlamak amacıyla A ve B kademesi ısdar edilmiştir. Buradaki işlem kişinin aldığı veya alacağı maaşı et-kileyen bir işlemdir ve tadil yasasındaki A ve B harfi kademenin vasıflandırılmasını (tanımlanmasını) gösterir. Tanımlama A ve B harfi ile ifade edildiği gibi (9) rakamı ile veya başka rakam veya harflerle ifade edilebilirdi.

Kısaca, 3/93 sayılı yasa ile- yapılan tadilatla kişiye maddi menfaat sağlanmış fakat, kişinin statüsü değişmemiştir.

44/06 sayılı (Değişiklik No 2) Yasanın 2'nci maddesi esas yasanın 3'ncü maddesini tadil etmiştir. Konu 2'nci madde aynen şöyledir:
"2. (1) Esas Yasa, 3'ncü maddesind-eki "Katma Bütçeli ve
Döner Sermayeli Kurum ve Kuruluşlar" tefsirinden
hemen sonra yer alan "Kıdemli Kamu Görevlisi"
tefsiri kaldırılmak suretiyle değiştirilir.

(2) Esas Yasa, 3'ncü maddesindeki "Aylık" tefsi-rinden
hemen önce aşağıdaki yeni "A Memuru" tefsiri
konmak suretiyle değiştirilir:

" "A Memur", Devlet hizmetinde 25 (Yirmi Beş) yılını dolduran ve bu Yasanın 114'ncü maddesinin (5)'nci fıkrası kapsamındaki hiz-met sınıflarının "B Memur" kademesinde bir yıl çalıştıktan sonra "A" kademesine geçmiş bulunan Kamu Görevlisini anlatır."

(3) Esas Yasa, 3'ncü maddesindeki "Bakanlar Kurulu"
tefsirinden hemen sonra aşağıdaki yeni "B Memur"
- tefsiri konmak suretiyle değiştirilir:

" "B Memur", Devlet hizmetinde 20 (Yirmi) yılını dolduran ve bu Yasanın 114'ncü maddesinin (5)'nci fıkrası kapsamındaki hizmet sınıflarının en üst bareminin son kademesinde en az bir yıl çalışmış ve "B-" kademesine geçmiş Kamu Görevlisini anlatır."


44/06 sayılı yasanın 2'nci maddesi ile yapılan tadilâtla barem veya kademe ihdas edilmiş değildir. Yasada belirtilen şartları haiz kişilere statü yaratılmıştır. Söz konusu tadilâtla belli süre ve koşulda ça-lışmış olan kişiler A memur veya B memur statüsünü iktisap etmiştir. 44/06 sayılı tadil Yasasındaki (B) harfinin 3/93 sayılı yasayla yapılan tadilâtta düzenlenen kademelerle ilgili (B)tanımlaması ile bir ilgisi yoktur.

44/06 sayılı tadil yasası madde 15 -ile esas yasanın 114'ncü maddesi yeniden tadil edilmiştir. Bu tadilâtla yasanın 114'ncü maddesinin 3 ve 4'ncü fıkraları kaldırıldı ve yeni 3'ncü 4'ncü ve 5'nci fıkralar kondu.

Konu 15'nci madde aşağıdaki gibidir:
"15.Esas Yasa, 114'ncü maddesinin (3)'-üncü ve (4)'üncü fıkraları kaldırılmak ve yerlerine sırası ile aşağıdaki yeni (3)'üncü, (4)'üncü ve (5)'inci fıkralar konmak suretiyle değiştirilir:

"(3) Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı dışında herhangi
bir hizmet sınıfına atanan bir kamu -görevlisi, ilgili maddelerin öngörmüş olduğu koşullara uygun olarak alacağı kademe ilerlemeleri ile, bulunduğu dereceye ve başka herhangi bir yasada aksine kural bulunmasına bakılmaksızın kadrolarını muhafaza etmek kaydıyla içinde bulunduğu hizmet sınıfını-n en üst derecesinin son kademesine (8'inci kademe) kadar ilerlemeye devam eder.

Ancak bu fıkra kurallarına uygun olarak kademe ilerlemesi sonucu derecesi yükselen kamu görevlilerine, emekliye ayrılmaları halinde Emeklilik Yasasının 17'nci maddesi altın-daki menfaatler verilmez ve emeklilik işlemleri fiilen çekilen maaş üzerinden yapılır.

(4)(A) Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı dışında herhangi bir hizmet sınıfının I.Derecesine atanmış bir kamu görevlisi, ilgili maddelerin öngörmüş olduğu koşullara -uygun olarak alacağı kademe ilerlemeleri ile bulunduğu derecenin bareminin son kademesine (8'inci kademeye) ulaştıktan sonra kıdemine göre bu baremin "10"uncu kademesine kadar ilerlemeye devam eder.

(B) Yöneticilik Hizmetleri Sınıfı dışında- kalan hizmet sınıflarının II.Derecesine atanmış olanlar ise yukarıdaki (3)'üncü fıkra kurallarına göre bulunduğu hizmet sınıfının en üst derecesinin son kademesine (8'inci kademeye) ulaştıktan sonra bu baremin "9"uncu kademesine ilerlemeye devam ederler.
-

(5) Bu maddeye bağlı II.Cetvel'de yer alan "Mesleki ve
Teknik Hizmet Sınıfları" altında yer alan Yüksek
Öğrenimli Hizmet Sınıfları (Tabiplik Hizmetleri Sınıfı
Hariç) ve Orta Öğrenimli Hizmet Sınıfları ile "Genel
Hizmet Sın-ıfları" altında yer alan Yüksek Öğrenimli
Hizmet Sınıfları ve Orta Öğrenimli Hizmet Sınıfları
kadrolarında bulunan ve;

(a) Hizmet sınıflarının en üst bareminin "10"uncu
kademesinde en az bir yıl çalışmış,
(b-) Devlet hizmetinde toplam en az 20 yıl görev
yapmış, ve
(c) Olumsuz sicil almamış olan,
kamu görevlileri "B Memur" olurlar ve
baremlerinin "B" kademesinden maaş çekerler.
(a) Hizmet sınıflarının "-B" kademesinden en az
bir yıl maaş çeken,
(b) Devlet hizmetinde toplam en az 25 yıl görev
yapan; ve
(c) Olumsuz sicil almamış olan,
"B Memur" kamu görevlileri "A Memur" olurlar ve baremlerinin "A" kademesinden maaş- çekerler."

Buna göre 4(A) maddesi ile baremin en üst kademesi 8'den 10'a yükseltildi. 4 (B) maddesi ile de 8'den 9'a yükseltildi. Burda yapılan kademe ilerlemesini sağlamaktır. Görüldüğü gibi baremin son basamağı (kademesi) ilk kez 8'den 10'a y-ükseltilmiştir. 1993 yılındaki tadilatla baremin son basamağı (8) olarak muhafaza edilmiş sadece ilerlemeyi sağlamak için (A) ve (B) kademeleri yaratılmıştır. Aslında 1993 tadilatında baremin son basamağı yükseltilmiş olsaydı 15(B) yerine 15(9) kullanılaca-ktı. 2006 yılındaki tadilattan sonra 15(B) teknik olarak 15(9) içinde yer almıştır. Başka bir ifade ile 15(B) 15(9)'a tekabül etmektedir.

2006'da yapılan tadilatla A ve B memur statüleri yaratılmakla, aslında A ve B memur statüsü iktisap eden kişilere de- maddi menfaat sağlanmıştır. Ancak bu maddi
menfaat edinimi barem içerisinde kademe ilerlemesine bağlı
bir menfaat kazanımı değil, statüyü elde etmiş olmaya bağlı bir menfaat kazanımıdır.

Yasa koyucunun (A) ve (B) rakamlarını, kademeyi bazan da statüyü- tanımlamak için kullandığı yönündeki görüşümüzü 44/06 sayılı tadil yasasının 15.maddesinin 5. fıkrasındaki düzenleme teyit etmektedir.

Davacının (B) memur statüsünü iktisap ettiğine dair huzurumuzda emare veya şahadet yoktur. Aksine B memur statüsünü ik-tisap edemeyeceğini gösteren Emare 5 mevcuttur. 2006'da yapılan tadilatta Davacıyı olumsuz yönde etkileyen bir düzenleme mevcut değildir. Durum böyle olunca, haliyle Davacının bu davayı ikâme etmekte bir meşru menfaati söz konusu olamaz. Meşru menfaatı olm-ayınca da konunun Anayasa Mahkemesine havalesi düşünülemez.

Netice olarak Davacı davasında başarılı olamamıştır. Bu nedenle dava ret ve iptal edilir.

Dava masraflarını Davacı ödeyecektir.



Necmettin Bostancı Talât D.Refiker Narin F.Şefik-
Yargıç Yargıç Yargıç




29 Haziran, 2009




10






Full & Egal Universal Law Academy