Yüksek İdare Mahkemesi Numara 34/2005 Dava No 2/2008 Karar Tarihi 12.03.2008
Numara: 34/2005
Dava No: 2/2008
Taraflar: Cyprus Trade Development Bank Off-Shore Ltd. ile Ekonomi ve Maliye Bakanlığı
Konu: Lisans Ücreti
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 12.03.2008

-D. 2/2008 YİM: 34/2005

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
Mahkeme Heyeti: Gönül Erönen, Şafak Öneri, Talât D. Refiker.

Davacı: Cyprus Trade Development Bank Off-Shore Ltd.,
-Lefkoşa

- ile -

Davalı: Ekonomi ve Maliye Bakanlığı vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa


A r a s ı n d a.


Davacı namına: Avukat Gülsün Yücel
Davalı namına: Kıdemli Savcı Behiç Öztürk.


-----------------


H Ü K- Ü M

Gönül Erönen: Bu davada Mahkemenin hükmünü Sayın Yargıç Talât D. Refiker okuyacaktır.

Talât D. Refiker: Cyprus Trade Development Bank Off-Shore Ltd. olarak ön izin alıp Şirketler Mukayyitliği nezdinde tescil işlemini tamamlayan ve Offshore Bankalar- Yasasına göre her yılın Ocak ayı sonuna kadar Gelir ve Vergi Dairesine lisans ücreti yatırması gereken Davacının 2004 yılına ait lisans ücretini 2004 yılının Şubat ayı başında ödemek istemesinin Davalı tarafından kabul edilmeyerek Davacının lisansının
ip-tal edilmesine karar verilmesi ve bu kararın 17.3.2004 tarihli Resmi Gazetenin 33.ncü sayısında Ek III'te yayın-lanması üzerine Davacının bu karar aleyhine Yüksek İdare Mahkemesinde 330/2004 sayılı davayı ikame etmesini müteakip 8.12.2004 tarihinde 2004 yı-lı lisans ücretini %17 gecikme zammı ile birlikte Vergi Dairesine ödemesinden sonra
Davalının 17.3.2004 tarihli ve 33 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren ve lisansları iptal edilen offshore bankalar listesinin 6.ncı sırasında yer alan Dava-cının lisans bedelini 18.12.2004 tarihinde Vergi
Dairesine yatırdığından lisans iptal işleminin durdurul-
masına karar verilmesi ve bu kararı 18.1.2005 tarihli
11 sayılı Resmi Gazetenin Ek III'ünde yayınlaması üzerine
Davacı da yukarıda bahse konu olan -YİM 330/2004 no'lu
davasını geri çekmiştir. 2005 yılına ait lisans bedelini
ise temerrüde düşmeden yukarıda anılan Yasanın uygun
gördüğü zaman dilimi içerisinde 28.1.2005 tarihinde
ödemiştir.

Bu sürecin yaşanmasından sonra Davalının 23.2.2005 ta-rihli 27 sayılı Resmi Gazetenin Ek III'ünde yayınlanan ve
bu davanın da konusunu teşkil eden kararı ise aynen şöyledir:

"18.1.2005 tarihli ve 11 sayılı Resmi Gazetede
yayınlanan Cyprus Trade Development Bank
Off-Shore Ltd.'i-n yani Davacının lisans iptal
işlemi durdurulması duyurusunu mevzuatın yetki
vermediği ve sehven duyurulduğu nedeni ile söz
konusu iptal işlemi 17.3.2004 tarih ve 33 sayılı
Resmi Gazetede yayınlandığı tarihten itibar-en
geçerliliğini korumaktadır. Davacının yatırmış
olduğu ve sehven kabul edilen toplam lisans
bedeli Davacıya iade edilecektir."

Davacı ise söz konusu iadeyi kabul etmeyerek Davalı aleyhine ikame ettiği bu davada mezkûr- kararın tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilmesi isteminde bulunmuştur.

Savcılık makamı ise Davalı adına dosyaladığı müdafaa takririnde ve Mahkemeye sunduğu yazılı hitabında davanın yukarıda yer ala-n olguları ile hemfikir olmakla beraber 21/2002 sayılı Yasa ile değiştirilmiş şekli ile 46/2000
sayılı Offshore Bankalar Yasasının hiçbir kuralında
'zamanında lisans ücretlerini ödemeyip lisansları iptal
edilen offshore bankaların lisans bedellerini dah-a sonra ödeyebilecekleri veya gecikme zammı ile birlikte ödeyebile-cekleri ve böyle bir durumda lisans iptal işleminin durdurulabileceği' şeklinde bir hüküm bulunmadığını ifade etmiştir.

21/2002 sayılı Yasa ile tadil edilen 46/2000 sayılı Offshore Ba-nkalar Yasasının 8(2) maddesi ise aynen şöyledir:

"8.(1)................................... ...................................(2)Offshore bankalar her yıl lisans ücreti ödemek zorundadırlar. Ön izin alan ve Şirketler Mukayyitliği nezdinde Şirketler- Yasası altında tescil işlemlerini tamam-layan offshore bankaların, lisans bedeli olan 20,000 (Yirmi Bin) Amerikan Dolarını Gelir ve Vergi Dairesi veznelerine yatır-maları zorunludur. Offshore bankalar, lisans bedelini her yıl Ocak ayı sonuna kadar Gelir v-e Vergi Dairesi veznelerine
yatırmaları halinde, offshore banka
lisansları kendiliğinden yenilenir. Ocak
ayı sonuna kadar lisans bedelini yatır- mayan offshore bankaların lisansları iptal edilir ve faaliyetleri Bakanlık
tarafından sona erdirili-r. Bu işlem
ilgili mercilere duyurulur."

Görüleceği üzere Ocak ayı sonuna kadar lisans bedelini yatırmayan offshore bankaların lisansları iptal edilir ve faaliyetleri Bakanlık tarafından sona erdirilir.

Yukarıda zikredilen Yasanın hiçbir mad-desinde ise "zamanında lisans ücretlerini ödememeleri nedeni ile lisansları iptal edilen offshore bankaların, lisans bedellerini daha sonra gecikme zammı ile birlikte ödemeleri halinde lisans iptal işlemleri durdurulur." şeklinde bir hüküm bulunmamaktadır.- Böyle bir tablo karşısında ise Bakanlığın aksi yönde karar alma serbestisinden yoksun olduğu görülmektedir. Bu durum ise mezkûr Yasa hükmünün emredici (mandatory) olduğu sonucunu doğurmaktadır.

YİM 36/1976 sayılı kararda da vurgulandığı üzere emre-dici hükümlerin tamamına riayet edilmesi gerekir. Emredici hükümlere riayetsizlik yapılan işlemi tamamen hükümsüz kılar. Önümüzdeki meselede yukarıda bahsi geçen Yasa maddesine göre Davacının, Ocak ayı sonuna kadar ödemesi gereken 2004 yılına ait lisans -ücretini ödememesi üzerine yukarıda emredici hüküm olarak nitelendirdiğimiz Yasa maddesine uygun olarak Davacının lisansını iptal eden Davalının, bilâhare konu lisans ücretini %17 gecikme zammı ile birlikte 8.12.2004 tarihinde Vergi Dairesine ödenmesini ka-bul etmekle ve buna bağlı olarak 17.3.2004 tarihli ve 33 sayılı Resmi Gazetede yayınlayarak yürürlüğe giren ve lisansları iptal edilen offshore bankalar listesinin 6.ncı sırasında yer alan Davacının lisans iptal işleminin durdurulmasına karar vermekle ve b-u kararını 18.1.2005 tarihli 11 sayılı Resmi Gazetenin Ek III'ünde yayınlatmakla yukarıda zikredilen Yasa maddesine aykırı hareket ettiği görülmektedir.

Hukuk Devleti ilkesinin bir sonucu olarak Devlet organlarının karar ve işleminin yasaya uygun olm-ası kaçınılmazdır. Bu nedenle idare veya diğer bir ifade ile yönetim, yasaya uygun olmayan sakat işlemlerini geri alma hakkı ve yükümlülüğü ile karşı karşıya bulunmaktadır.

Önümüzdeki meselede Davalı Bakanlık da "Davacının lisans iptal işlemini 17.-3.2004 ve 33 sayılı Resmi Gazetede yayınlandığı tarihten itibaren geçerliliğini korumaktadır" şeklinde aldığı ve 23.2.2005 tarihli 27 sayılı Resmi Gazetenin Ek III'ünde yayınlattığı kararı ile "18.1.2005 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan ve Davacının lisan-s iptal işleminin durdurulmasına ilişkin olan kararını" geri almıştır.

Yukarıda belirtilenler ışığında ise Davalının bu şekilde
karar almakla hatalı hareket ettiği söylenemez.

Sonuç olarak Davacı başarılı olmadığından başvurusu ret ve iptal olu-nur.

Masraf emri verilmez.




Gönül Erönen Şafak Öneri Talât D. Refiker
Yargıç Yargıç Yargıç



12 Mart 2008




-


5



-


Full & Egal Universal Law Academy