Yüksek İdare Mahkemesi Numara 34/1982 Dava No 28/1983 Karar Tarihi 06.12.1983
Numara: 34/1982
Dava No: 28/1983
Taraflar: Orbay Atabek ile Personel Dairesi Müdürlüğü
Konu: Kademe ilerlemesi istemi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 06.12.1983

-D.28/83 YİM 34/82 Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Şakir Sıdkı İlkay, Başkan, Salih S. Dayıoğlu, Niyazi F. Korkut.
Anayasanın 118. Maddesi hakkında.
-
Müstedi: Orbay Atabek, Lefkoşa.

ile -

Müstedaaleyh: 1. KTFD Başbakanlığı vasıtasıyle KTFD.
2. Personel Dairesi Müdürlüğü vasıtasıyle KTFD,
Lefkoşa.

Arasında.

Müstedi namına: Gülsün Yücel.
Müstedaaleyhler namına: Yaşar Boran.

Yasa Ma-ddesi: 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 54(2) maddesi.

İstemin Özeti: Müstedinin Kamu Görevlileri Yasasının 54(2) maddesin-: :
den yararlanmasını reddeden Müstedaaleyh kararının hükümsüz
ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına- karar
verilmesi istemi.

OLAY: Tarım Dairesinde II. Sınıf TarımMüfettişi olan Müstedi, 7/79
sayılı Yasanın 54(2) maddesinden yararlanmak için Müstedaaleyhe
başvurdu. MüstedaaleyhMüstedinin bu başvurusunu reddetti.
Başvuru bu karardan yapıldı.

SONUÇ-: Yasanın 54(2) maddesi geleceğe matuf olup Yasanın yürür-
lüğe girdiği tarihtensonra Devlet hizmetine girecek olanları
kapsamaktadır. MüstediYasanın yürürlüğe girdiği tarihte kamu
görevinde olduğuna göre 54(2)'nin ona uygulanması sözkonusu
olamaz. İntib-akı yapıldıktan sonra şayet itirazı var idi ise İntibak
Komisyonu kararındanYüksek İdare Mahkemesine başvurması'
gerekirdi.

Başvuru oyçokluğu ile reddolunur.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
1- YİM 99/78 sayılı Teki M.Bodamyalızade ile Maliye ve E-ko-
nomi Bakanlığı arasındaki Yüksek Idare Mahkemesi kararı.
2- YİM 98/79 sayılı Erdoğan erdem ile KTFD Maliye ve Ekonomi
Bakanlığı arasındaki Yüksek İdare Mahkemesi kararı.


HÜKÜM

Şakir Sıdkı İlkay, Başkan: Bu başvuruda ilk hükmü Sayın Yargıç Ni-yazi F. Korkut verecektır.

Niyazi F. Korkut: Beyarmudu Ziraat Koleji mezunu olan müstedi 25.1.1972 ile 30.9.1973 tarihleri arasında burslu olarak Türkiyeye gönderildi ve Türkiye Tekel Genel Müdürlüğüne bağlı Tekirdağ Şarap ve İçki Fabrikasında "Şarap İmal-ât ve Tretmanları ile Konyak Takdiri" ve İşletmenin sair kollarında devamlı bir teknik eğitim gördü.

K.T.F. Devletine dönüşünden sonra 15.11.1975 ile 1.3.1976 tarihleri arasında Tarım Dairesinde geçici statüde yardımcı Tarım, Orman, Veteriner ve Hayvancıl-ık hizmetleri sınıfında görev yapan müstedi 19.3.1976 tarihinden itibaren aynı hizmet sınıfına kadrolandı. Tarım Dairesi Müdürlüğünde halen II. Sınıf Tarım Müfettişi olan müstedi 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 54(2) maddesinden yararlanabilmek için- 24.12.1981 tarihinde müstedaaleyhe yazılı bir başvuruda bulundu.

7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 54(2) maddesi, en az üç yıllık orta öğretim gerektiren hizmet sınıflarından birine giren kamu görevlilerinin, girdikleri hizmet sınıfı ve kadro görevi- ile ilgili bir konuda üç yıldan fazla bir süre öğrenim gördükleri takdirde, fazla her öğrenim yılına karşılık bir kademe ilerlemesi yapılarak hizmete alınacaklarına ilişkin amir hüküm içermektedir.

Müstedaaleyh müstedinin başvurusuna verdiği yanıtta Kamu- Görevlileri Yasasının 54(2) maddesinin en az 3 yıllık orta öğretim gerektyiren hizmet sınıflarından birine giren kamu görevlileri, kamu görevine alınırken, girdikleri hizmet sınıf ve kadro görevi ile ilgili konuda 3 yıldan fazla bir süre öğrenim gördükler-i takdirde kademe ilerlemesinden yararlanabileceğine amir olduğundan müracaatındaki talebinin yerine getirilmesine olanak bulunmadığını müstediye bildirdi.

Müstedaaleyhin 22.1.1982 tarihli konu yanıtının 27.1.1982 tarihinde bilgisine getirilmesi üzerine d-e müstedi bu başvuryu dosyalayarak Kamu Görevlileri Yasasının S4(2) maddesinden yararlanmasını reddeden konu kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair bir hüküm verilmesine ilişkin istemde bulundu. Müstedi başvurusund-a, sair şeyler yanında, girdiği hizmet sınıfı ve kadro görevi ile ilgili olarak Beyarmudu Ziraat Kolejinde ve 25.1.1972 ile 30.9.1973 tarihleri arasında da Türkiye'de Tekel İdaresine bağlı Tekirdağ Şarap ve İçki Fabrikasında "Şarap İmalât ve Tretmanları il-e Konyak Takdiri" ve İşletmenin diğer bütün kollarında teknik eğitim görmek suretiyle Kamu Görevlileri Yasasının 54(2) maddesinde aranan uygun evsafa haiz olduğu savını ileri sürdü. İlâveten müstedaaleyhin konu yanıtında belirtildiği ve konu maddenin kamu -görevlileri işe alınırken uygulanabileceği görüşünün de hukukun genel ilkelerine aykırı olduğunu ileri sürdü. Başvurunun duruşmasında da tanık çağırmayan müstedi aynı savları savundu.
Müstedaaleyh ise dosyalamış olduğu itiraznamede, sair şeyler yanında, mü-stediye vermiş oldukları yanıttaki görüşleri yineleyerek müstedinin başvurusundaki istemlerinde haksız olduğunu ileri sürdü.
Başvuruda müstedaaleyh de herhangi bir tanık dinletmeyip itiraznamedeki görüşlerini yineleyerek müstedinin madde 54(2) kapsamına gi-rmediğini ve girer dense bile müstedinin yasal süre içinde İntibak Komisyonuna başvurarak Geçici madde 2(3) ve 9 altında hakkını araması gerektiğini ve müstedinin ilgili komisyona başvurmamakla da bu hakkını yitirdiğini ileri sürdü.
Müstedaaleyhin itirazna-mesi incelendiğinde müstedinin madde 54 (2) kapsamına girmediği dışında bir sav ileri sürmediği görülmektedir. Müstedaaleyh müstedinin İntibak Komisyonuna başvurmamakla hakkını yitirdiği savını ileri götürme niyetinde idiyse de bu savını itiraznamede belir-tmeli ve duruşma safhasında müstediyi sürprizle karşı karşıya bırakmamalı idi. İdari davalarda lâyihalarda hukuk davalarında farklı olarak bir esneklik olmakla beraber bu meselede kanımca bu aşamada böyle ciddi bir sav çok geç ileri sürüldüğü ve müstedi bu- ciddi konuda bir sürprizle karşı karşıya bırakıldığı cihetle dikkate alınmamalıdır. bir an için dikkate aldığımızı varsâysak bile müştedi İntibak Komisyonunca, Yasaya uygun olarak, Yardımcı Tarım, Orman, Veteriner ve Hayvancılık hizmetleri sınıfına dahil -edildi. Müstedi bu sınıf yerine başka bir sınıfa alınması gerektiği ve İntibak Komisyonunun kendisini yanlış sınıfa dahil ettiği savında idiyse o zaman İntibak Komisyonuna itirazda bulunması gerekirdi. Böyle bir .itiraz yapmamakla da hakkını yitirmiş olurd-u.
Öte yandan müstedaaleyin ileri sürdüğü Geçici 2(3) maddesini incelediğimizde bu maddenin intibakı yapılan bir kamu görevlisinin bulunduğu baremin kaçıncı kademesinde ise intibak ettirileceği baremin ona karşılık olan kademesine intibak ettirileceğine am-ir olup müstedinin bu başvurdaki şikâyeti ile ilgisi olmadığı aşikârdır.
Yine geçici 9. maddesini de incelediğimizde bu maddenin de 7/79 sayılı Yasa yürürlüğe girdiği tarihte, yürürlükte olan mevzuat uyarınca kazanılmış izin hakları ve benzeri haklarla diğ-er hakların saklı kaldığına ve bu kazanılmış hakların bu Yasa kuralları uyarınca kazanılacak benzer haklarla birleştirileceğine amir hükümler içerdiği görülür. Müstedinin başvurusunda bu Yasadan önce kazanılmış hakları olup bu Yasadaki hakları ile birleşti-rilmediğine ilişkin bir iddiası da olmadığına göre bu maddenin de bu başvuru ile ilgisi yoktur.
Bu nedenlerle müstedinin istemi geçici maddeler uyarınca kurulup işlerini Tamamlayan İntibak Komisyonu ile ilgili olmayıp 7/79 sayılı Yasanın 54(2) maddesinin a-mir hükmüne dayanmaktadır. Daha önce değinildiği gibi, M.54(2) uyarınca, müstedinin dahil edildiği bir
sınıfa giren bir kamu görevlisinin girdiği hizmet sınıfı ve kadro görevi ile ilgili bir konuda üç yıldan fazla bir süre öğrenim görmesi halinde, fazla he-r öğrenim yılına karşılık bir kademe ilerlemesi yapılarak hizmete alınmasına ilişkin amir hüküm vardır. Böyle bir sınıfa müstedi de, 7/79 sayılı Yasanın yürülüğe girmesi ile, ilk kez alındığına ve bu sınıfa alınmadan, üç yıldan fazla bir süre öğretim gördü-ğü hususunda da ihtilâf olmadığına göre, kendisine M.54(2) uyarınca 3 yıldan fazla öğrenim gördüğü süreye uygun kademe ilerlemesi uygulanmalı idi.

Müstedaaleyh müstediye olumsuz yanıt vermekle Yasanın 54(2) maddesine aykırı hareket etmiştir. Bu nedenle Mü-stedi lehine başvuruda istendiği gibi hükmedilmesi gerektiği görüşündeyim.

Salih S. Dayıoğlu: İşbu başvuruda kararlaştırılması gereken yegâne no ta 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 54. maddesinin (2). fıkrasının tefsiridir. Müstediye göre bu fıkra s-adece kamu görevine alınacak olan kişilere değil de Yasanın yürürlüğe girdiği tarihte Kamu hizmetinde görev ifa etmekte olan kişilere de uygulanması gerekir şeklinde tefsir edilmelidir. Öte yandan müstedaaleyhe göre ise bu fıkra, sadece ve şadece hizmete y-eni girecek olan kişilere uygulanabilir. ilgili fıkra aynen şöyledir:

"54.(1). . . . . . . . . . . . .
(2) En az üç yıllık orta öğretim gerektiren hizmet sınıflarından birine giren kamu görevlileri, girdikleri hizmet sınıfı ve kadro görevi ile ilgi-li bir konuda üç yıldan fazla bir süre öğrenim gördükleri takdirde fazla her öğrenim yılına karşılık bir kademe ilerlemesi yapılarak hizmete alınırlar."

Yukarıdaki metinden açıkça görüleceği gibi sözü edilen fıkrada kullanılan lisan geleceğe matuftur. Diğ-er bir deyimle bundan sonra Devlet hizmetine girecek kişilere ne şekilde ve hangi ahvalde kademe ilerlemesinin yapılabileceğini öngörmektedir. Tefsir kurallarına göre bir yasa veya maddesi tefsir edilirken o yasa veya maddede yer alan sözcüklere ilkin basi-t lûgati anlam verilmesi gerekmektedir. Yasa veya maddede yer alan sözcüklere basit ve lûgati anlam verildiğinde bir anlam çıkarsa veya çıkan anlam saçma veya gülünç değilse o takdirde çıkan mana mahûl, adil, keyfi veya uygunsuz olup olmadığına bakılmaksız-ın Mahkemeler ilgili yasa veya maddeyi olduğu gibi uygulamakla zorunludurlar. Gör.- YİM 99/78 Teki M. Bodamyalızade ile Maliye ve Ekonomi Bakanlığı vasıtasıyle KTFD s.2, YIM 98/79 Erdoğan Erdem ile KTFD Maliye ve Ekonomi Bakanlığı vaıtasıyle KTFD s.2 ve s-.3

7/79 sayılı Yasa bir bütün olarak okunduğu zaman kademe iler- lemesi konusunda Yasanın geçtiği tarihte kamu hizmetinde görev ifa etmekte olan kişilerin aynı Yasanın geçici 1, 2 ve 3. maddeleri ile
düzenlediği görülecektir. Bu maddelerin uygulanmsması -ile kendisini mağdur addeden bir kamu görevlisi zamanında İntibak Komisyonuna ve onun vereceği karadan da Yüksek İdare Mahkemesine müracaat edebilirdi. Yasanın 54. maddesinin (2). fıkrası gılieceğe matuf olup Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra Devlet- hizmetine girecek olanları kapsamaktadır. Önümüzdeki meselede 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasası yürürlüğe girdiği zaman müstedi kmu görevinde olduğu cihetle geçici madde 1, 2 3'ten ayrı olarak' 54. maddenin (2). fıkrasının ona uygulanması veya onun söz-ü edilen geçici maddelerden ayrı olarak bu fıkra altında hak ileri sürmesi söz konusu olamaz. Bu nedenle başvurunun reddolunması gerektiği görüşündeyim.

Şakir Sıdkı İlkay, Başkan: Sayın Yargıç Salih S. Dâyıoğlu'nun verdiği hükümle hem fikirim.

Şakir Sı-dkı İlkay, Başkan: Sonuç olarak başvuru, oyçokluğu ile,
reddolunur.


(Şakir Sıdkı İlkay) (Salih S. Dayıoğlu) (Niyazi F. Korkut )
Başkan Yargıç yargıç

6 Aralık 1983





- 252 -



Full & Egal Universal Law Academy