Yüksek İdare Mahkemesi Numara 25/1999 Dava No 2/2002 Karar Tarihi 17.01.2002
Numara: 25/1999
Dava No: 2/2002
Taraflar: Nuri Kamil ile Saptama, Değ. ve Tazmim Kom.
Konu: Davacının adına kayıtlı bulan yardımcı evin müştereken Davacı ve ilgili şahsın T cetvellerine işlenmesini ön gören kararın iptali istemi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 17.01.2002

-D.2/2002 YİM 25/99
Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
Mahkeme Heyeti: Celâl Karabacak, Mustafa H. Özkök, Seyit A. Bensen.
Davacı: Nuri Kamil veya Nuri Özerk, No.3, Küçük Sokak, Yukarı
- Girne, Girne

- ile -

Davalı: 1. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu vasıta-
sıyle KKTC
2. İskân Encümeni vasıtasıyle KKTC
3. Çalışma, İskân ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve/veya
İs-kân ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğü vasıta-
sıyle KKTC
4. Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürlüğü vasıtasıyle KKTC
5. Girne Kaza Tapu Dairesi vasıtasıyle KKTC
6. Şehir Plânlama Dairesi vasıtasıyle KKTC

- A r a s ı n d a.
Davacı namına: Avukat Ergin Ulunay
Davalılar namına: Savcı Fatma Ertuğrul.
-------------------
H Ü K Ü M
Celâl Karabacak: İşbu dava ile Davacı, tümü kendi -isminde kayıtlı bulunan Yukarı Girne'de Blok C, Pafta/Harita
XII/21.1.XVI (XII/21.1.XVII), Parsel 220 no'lu arsa üzerin-
deki yardımcı evin koçanında birtakım düzeltmeler yapılarak müşterek mülkiyet şeklinde kendisi ile İlgili Şahsa verilmesi amacıyle yen-iden "T" Cetvelleri isdar edilmesini öngören Davalıların aldığı karar ve/veya yaptığı işlemlerin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurma-yacağına dair Mahkememizden hüküm vermesini talep etmektedir.

Davalılar, Davacının bu -davasına karşılık müdafaa dosya-lamış ve müdafaalarında belirttikleri iddia ve gerekçeler ışığında Davacının davasının reddedilmesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir.
İlgili Şahıs ise davaya ayrı bir müdafaa dosyalamayıp Başsavcılığın görüş ve iddiaların-a katıldığını belirtmiştir.

Duruşma esnasında Davacı, 1 tanık dinletmekle yetinirken Davalılar, 3 tanığın şahadetine başvurmuşlardır. Taraflar, ayrıca, 20 adet belgeyi de Emare 1 - 20 olarak Mahkemeye sunmuşlardır.

Önümüzdeki davada Mahkemeye -sunulan şahadetler ışığında ihtilâfsız olgular şöyle özetlenebilir:

Terkedilmiş bir taşınmaz mal olan Yukarı Girne'de,
3 Küçük Sokağı adresinde, Tapu referansları Blok C, Pafta/
Harita XII/21.1.XVI (XII/21.1.XVII), Parsel 220'de, 0 dönüm
2 evlek 15-00 ayakkareden ibaret arsa üzerinde birisi zemin katta, diğeri zemin kat üzerinde I. katta olmak üzere 2 konut, avluda esas binadan ayrı 1 yardımcı ev, garaj, 4 limon, 2 mandalina ve 2 portakal ağacı mevcuttur.

Konu edilen zemin kattaki konut 1975 yı-lında Davacıya,
I. kat diye tanımlanan hane ise 1976 yılında İlgili Şahıs Mehmet Nazif İbrahim (Akıncı)'ya tahsis edilmiştir. İlgili Şahıs vefat ettiği cihetle kızı Yılşen Argen ve oğlu Mustafa Akıncı davaya dahil edilmişlerdir.

Tahsislere mülkiyet- verme aşamasına gelindiğinde, önce Mahkemeye Emare 1 olarak sunulan Davacının "T" Cetvelleri hazırlanmıştır. Bu Cetveller incelendiğinde, Davacı adına tanzim edilen 17.5.1984 tarihli "T.(2)" Cetvelinde, 822430
puan değerindeki zemin katta bulunan konutu-n, yardımcı evin, tüm avlunun, 4 limon, 2 mandalina ve 2 portakal ağacının Davacının tasarrufunda bulunan mallar olduğu görülmektedir. Davacı, bilâhare 5.7.1984 tarihinde Emare 2 olarak görülen Feragatnameyi imzalamış ve bunun üzerine 14.8.1984 tarihinde -de kendisine 96 no'lu Kesin Tasarruf Belgesi verilmiştir. Mahkemeye Emare 11 olarak ibraz edilen bu belgede Davacının taşınmaz malı şöyle tanımlanmaktadır:

"Mal: Zemin Katta Hane: 1 Hol, 1 Salon, 2 yatak
odası, 1 çalışma odası, 1 yemek odası-, 1 mutfak, 1
banyo, 1 tuvalet. Dışta 1 yatak odası, 1 mutfak, 1
banyo, 1 tuvaletten müteşekkil yardımcı ev:--
NOT: Yüzölçümü 0-2-1500 ayakkare olan parsel 220'nin
ve bu hanenin üzerinde ortak olarak kullanılacak
kısımların tasarr-ufu Fasıl 224'ün 6'ncı maddesinin
hükümlerine göre tanzim edilmiştir."

İlgili Şahsın Emare 8 olarak sunulan "T" Cetvellerine bakıldığında, bunların 7.10.1987 tarihinde düzenlendikleri anlaşılmaktadır. Konu Cetvelleri alan İlgili Şahıs, avluda b-ulunan yardımcı ev ile garajın müşterek mülkiyet olarak kaydedilmeyip sadece Davacıya verildiğini görünce, 2.11.1987 tarihinde Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu'na Emare 3 olan itirazda bulunarak, diğer şeyler yanında, belirtilen
bu yerlerin Dava-cının 96 no'lu Kesin Tasarruf Belgesinden çıkarılıp ikisi adına müşterek mülkiyet olarak kaydedilmesini talep etmiştir.

İlgili Şahsın bu itiraz yazısı üzerine Saptama, Değerlen-
dirme ve Tazmin Komisyonu, Davacıya Emare 4 olan 15.6.1993 tarihli yazıy-ı gönderip avludaki yardımcı ev ile garajın
müşterek mülkiyete dahil edilmesi gerekirken teknik bir
hata sonucu tümünün kendisine verildiğini bildirmiş ve bu hatanın düzeltilmesi amacıyle koçanını Komisyona götürmesi istenmiştir.

Bu yazıyı alan Dav-acı, 24.6.1993 tarihinde Emare 5 yazıyı söz konusu Komisyon Başkanlığına göndermiş ve diğer şeyler meyanında, 1975 yılında zemin kat ile yardımcı evin kendile-rinin sosyal ve ekonomik şartlarına bakılarak, 2 ayrı aileye, 2 ayrı konut şeklinde kendilerine v-erildiğini, bunların
koçanını İlgili Şahıstan önce aldıklarını, ortada herhangi bir teknik hata olmadığını, kaldı ki, koçan safhasından 10 yıla yakın bir süre geçtikten sonra böyle bir düzeltmenin yapıla-mayacağını belirtmiştir.

Davacının bu yazısın-dan sonra 14.8.1993 tarihinde Dava-cıya yardımcı evi de kapsayan Emare 6 Taşınmaz Mal Koçanı verilmiştir.

Davacıya 7859 no'lu Emare 6 Taşınmaz Mal Koçanı verilmiş olmasına rağmen Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu, 13.10.1993 tarihinde Davacı-ya Emare 7 olan yazıyı göndererek, diğer şeyler meyanında, itiraz dilekçesinin incelendiğini, ancak bir aileye ikinci bir evin tahsis edilmesine mevzuatın cevaz vermediğini, yapılan teknik hatanın düzeltilmesi için kendisine çağrıda bulunulduğunu, daha faz-la beklemeden hatanın düzeltilmesi için koçanını Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürlü-ğüne ibraz etmesi gerektiğini bildirmiştir.

Ancak Davacının, yine koçanını Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürlüğüne götürmemesi üzerine, II ve III no'lu Saptama, Değerlendi-rme ve Tazmin Komisyonları 15.1.1999 tarihinde müşterek bir oturum yaparak konuyu incelemişler ve dava konusu yardımcı ev ile garajların Davacı ve İlgili Şahsın "T" Cetvel-lerine müşterek mülkiyet şeklinde işlenmesi hususunda Emare 9 kararları almışlardır.- Bu kararlar aynen şöyledir:

"KARAR


Oturum Başkanı: Necat Yazman


Mehmet Nazif Akıncının muhtelif tarihlerde
Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonuna yapmış
olduğu Y. Girne Blok.C pafta/harita XI-I/21.1.XVI ve
220 parsel numaralı arsa üzerindeki binalardan

zemin kata verilen yardımcı ev ile ilgili itiraz
II ve III no'lu komisyonların yapmış olduğu müşterek
toplantıda incelendi.

Yapılan inceleme neticesinde:
Y. Girned-e Pafta/Harita XII/21.1.XVI Blok C ve 220
parsel numaralı arsa üzerinde zemin ve birinci kat
olmak üzere iki konut ve zeminde bir yatak odası,
bir mutfak, bir banyo, bir WC'den oluşan bir
yardımcı ev ile bir garaj ve daha sonra birinci
kat sahibi tarafın-dan inşa edilen bir başka garaj
olduğu,
Zemin kattaki hane Nuri Kamil'e Birinci kattaki
haneninde Mehmet Nazif İbrahim'e tahsis edildiği
ve T. Cetveli hazırlandığı,
DD.14163 sayılı Mehmet Nazif İbrahim adına isdar
edilen 7.10.87 tarihli T(2) Cetveline "Kü-çük Sokak
Girne XII/21.1.XVI Blok C parsel 220 Hane: 1 hol,
yatak odası, Mutfak, banyo" WC alanı 0.2.1500
tümü puan miktarı 816926 olarak işlendiği,
DD.2269 sayılı Nuri Kamil adına isdar edilen
17.5.84 tarihli T(2) Cetveline Küçük Sokak Girne
XII/-21.1.XVII Blok.C parsel 220 Hane: 1 hol, bir
salon, 2 yatak odası, 1 çalışma odası, bir yemek
odası, bir mutfak, bir banyo, bir WC. Dış binalar
bir yardımcı ev, bir yatak odası, 1 mutfak, bir
banyo, bir WC.'den ibaret, Avlu 4 limon, 2 mandal-in,
2 portokal ağacı alanı 0 2 1500 puanı 822430 olarak
yazıldığı görülmektedir.
Görüleceği gibi Mehmet Nazif İbrahim'e parsel üze-
rinde başka konut yokmuş gibi zemin, birinci kat
belirtilmeden ve alanın tümü gösterilmek suretiyle
işlenmiştir. Halbuki- bu parsel üzerinde zeminde
başkasına tahsisli konut vardır ve kendisine tah-
sisli I. kattaki konuttur, yine Nuri Kamil'e
tahsis edilen konut olmasına rağmen T. Cetvelinde
yardımcı ev ile avludaki ağaçlar gösterilmiştir.
Kat mülkiyeti yasası kuralları ger-eğince ve fasıl
224'ün 6. maddesine göre birden fazla kattan oluşan
binalarda binanın oturduğu arsa, avlu, binanın
çatısı, merdiven, ana duvarlar, tüm mal sahipleri
tarafından taksim edilmemiş hisseler halinde malik
olunur ve kullanılır.
Parsel 220 üzerind-e zemin ve birinci kat olmak üzere
iki konut vardır. Avluda bir yardımcı ev ve birisi
Mehmet Nazif tarafından inşa edilen iki adet garaj
vardır. Tahsis durumları incelendiği zaman bu
şahıslara sadece konut tahsis edildiği dolayısıyle
avludaki yardımcı b-inanın garajların ve avludaki
ağaçların müşterek olması gerekmektedir. Bu nedenle

bir hata olduğu bu hatanın düzeltilmesine ve adı
edilenlere yeniden aşağıdaki şekilde T. Cetveli
isdar edilerek gönderilmesine karar verilmiştir.

Mehmet-Nazif İbrahim (Akı-ncı) adına düzenlenecek
T. Cetveli Y. Girne Blok C parsel 220 üzerinde
bulunan binanın birinci katı: Bir hol, bir salon,
3 oda, bir mutfak, bir banyo, 2 WC. ile merdive-
nin tümü alanı 0.2.1500 olan parsel 220'nin
üzerindeki binaların ortak kullanılan kıs-ımların
ve avludaki yardımcı evin garajların tasarrufa
fasıl 224, 6'ncı maddesi hükümlerine tabidir.
Nuri Kamil adına düzenlenecek T. Cetveli Y. Girne
Blok C parsel 220 üzerinde bulunan binanın zemin
katı: Bir hol, bir salon, 2 yatak odası, bir
çalışma od-ası, bir yemek odası, bir mutfak, bir
banyo, bir WC.'den oluşan konutun tümü. Alanı
0.2.1500 ayakkare olan parsel 220'nin üzerindeki
binaların ortak kullanılan kısımların ve avludaki
yardımcı evin garajların tasarrufu fasıl 224'ün
6. maddesi hükümlerine t-abidir."

Davalıların bu kararları üzerine Davacı, yardımcı evin müşterek mülkiyete dahil edilmesi amacıyle yeni "T" Cetvel-leri isdarı ve mevcut koçanının düzeltilmesi yönündeki karar ve/veya işlemlerin hatalı olduğunu iddia ederek, 9.3.1999 tarihind-e işbu davayı açmıştır.

Davacı avukatı Mahkemeye yaptığı hitabede, diğer şeyler yanında, Davacıya 1975 yılında zemin kattaki konut ile yar-dımcı evin tahsis edildiğini, tahsis ve tasarrufunda bulunan bu yerlerin "T.(2)" Cetveline işlenip 14.8.1984 ta-rihinde kendisine önce 96 no'lu Kesin Tasarruf Belgesinin bilâhare
de 7859 no'lu Taşınmaz Mal Koçanının verildiğini, alınan
karar ile yapılan tüm işlemlerin yasa ve usule tamamen uygun olduğunu söylemiştir.

Devamla, birden fazla katlı taşınmaz mal-larda hangi kısımların müşterek mülkiyete tabi olacağının Fasıl 224 Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasasının
6. maddesinde açıkça belirtildiğini, belirtilen bu maddede yardımcı evin müşterek mülkiyete tabi olacağı hususunda hiçbir hüküm b-ulunmadığını, dolayısıyle bu davada yardımcı evin tamamen Davacıya verilmesinin yasaya açıktan açığa aykırılık değil, aksine yasaya uygunluk teşkil ettiğini ileri sürmüştür.

Davacı avukatı, bir an için zorlayıcı bir tefsirle yardımcı evin 6. madde ka-psamında olduğu ve tümünün sehven Davacıya verildiği farzedilse dahi, bu durumda ancak yasaya bir aykırılıktan söz edilebileceğini, yasaya aykırı bu tip işlemlerin de makûl bir süre içinde geri alınabileceğini, bu davada ise aradan çok uzun yıllar geçtiği -cihetle, artık alınan karar ve yapılan işlemlerin geri alınamayacağını
iddia etmiştir.

Son olarak, belirtilenler ışığında davanın kabulü ile
II ve III no'lu Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları tarafından alınan kararların iptalini talep e-tmiştir.

Davacı avukatından sonra söz alan ve Mahkemede Davalı-ları temsilen bulunan Savcı ise hitabesinde, diğer şeyler meyanında, 2 katlı bir apartman tipinde olan binanın zemin katını oluşturan konutun 1975 yılında Davacıya, zemin kat üzerinde I. -kat diye tanımlanan konutun ise 1976 yılında İlgili Şahsa tahsis edildiğini söylemiştir.

Devamla, Davacıya sadece zemin kattaki konutun tahsis edildiğini vurgulayan Savcı, avludaki yardımcı evin Fasıl 224'ün 6. maddesi uyarınca müşterek mülkiyete tab-i olması gerekirken, konu yer Davacının kızı olan Ayşe Hanımın fiili tasarrufunda bulunması nedeniyle, yasaya aykırı olarak Dava-cının "T.(2)" Cetveline işlenip bilâhare kendisine zemin kattaki konut ve avludaki yardımcı ev, garaj ve ağaçları kapsayan bir -koçan verildiğini belirtmiştir.
Savcı, alınan bu kararlar ile yapılan işlemlerin hem Fasıl 224'ün kat mülkiyetini düzenleyen 6. maddesine, hem de İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının "T" Cetvelle-rinin tanzimi ile ilgili olan 69. maddesine a-çıktan açığa aykırı olduğunu iddia edip bunun İdarece düzeltilmesi gerek-tiğini savunmuştur.

İdare Hukuku Prensipleri ve İçtihat kararlarına göre Davalıların bu düzeltmeyi herhangi bir süreye bağlı olmak-sızın her zaman yapabileceklerini, nitekim Da-valıların da 15.1.1999 tarihinde, daha önce hatalı olarak alınan karar
ve bu karar ışığında yapılan işlemleri iptal etmek amacıyle dava konusu kararı aldıklarını, bunun mevzuata tamamen uygun olduğunu belirtmiştir.

Olgulardan görülebileceği gibi, Yu-karı Girne, 3 Küçük Sokak adresinde 0.2.1500 ayakkareden ibaret Parsel 220 no'lu arsa üzerinde zemin kat olarak görülen konut 1975 yılında Davacıya, zemin kat üzerinde bulunan I. kattaki konut ise
1976 yılında İlgili Şahsa tahsis edilmiştir.

Sözü ed-ilen bu konutlara koçan verme aşamasına gelindiği zaman, zemin kattaki konut ile avluda bulunan yardımcı evin tüm mülkiyeti ve 0.2.1500 ayakkarelik Parsel 220 no'lu arsanın ise Fasıl 224 Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasasının 6. maddesi- kuralları uyarınca müşterek mülkiyeti, önce Emare 11 olarak görülen 96 no'lu Kesin Tasarruf Belgesi, daha sonra da Emare 6 olan 7859 no'lu Taşınmaz Mal Koçanı tahtında Davacıya verilmiştir. İlgili Şahsa ise Emare 8 olarak sunulan "T.2" Cetveli uyarınca z-emin kat üzerinde bulunan I. kattaki konut ile 0.2.1500 ayakkareden oluşan arsanın tümü için koçan verilmesi öngörülmüştür.


Dava konusu edilen taşınmaz mal gibi, birden fazla katlı binalarda bina katlarının mülkiyet haklarını düzenleyen Fasıl 224'ün- 6. maddesinin (1). fıkrası aynen şöyledir:

"6. (1) When a building consists of more than one
storey, each storey which can properly and conveniently
be held and enjoyed as a separate and self-contained
tenement, may be owned, hel-d and enjoyed separately
as private property."

Alıntısı yapılan bu maddeye göre bir bina birden fazla kattan oluştuğu takdirde, ayrı ve müstakil bir ev olarak kolaylıkla kullanılabilen her kat, şahsi bir mal şeklinde
ayrı olarak tasarruf ve mal-ik olunabilir. Bu durumda, yasal tasarruflarında bulunup ayrı ve müstakil birer ev şeklinde kullanılabilen zemin kattaki konut için Davacıya, zemin kat üzerinde bulunan I. kattaki konut için de İlgili Şahsa ayrı ayrı koçan verilmesinde herhangi bir sakınc-a bulunmamaktadır. Kaldı ki, bu konuda taraflar arasında da herhangi bir ihtilâf yoktur.

Birden çok katlı binalarda hangi kısımların müşterek mülkiyete tabi olduğunu düzenleyen Fasıl 224'ün 6. maddesinin (2). fıkrası ise aşağıdaki gibidir:

-"6. (2) The site on which the building is standing,
the foundations thereof, the main walls supporting the
whole building, its roof, the main staircase leading
to the various storeys, the main corridors thereof and
any other part of -the ground or building which is of
common use to the owners of the various storeys, shall
be owned, held and enjoyed by all of them in undivided
shares."

Bu al-ıntıdan anlaşılacağı üzere, binanın bulunduğu arsa, binayı destekleyen temeller ile esas duvarlar, merdivenler, binanın çatısı, katların mal sahiplerince ortaklaşa kullanılan yer veya binanın herhangi bir kısmı tüm mal sahiplerince taksim edilmemiş hissele-r, diğer bir ifade ile, müşterek mülkiyet halinde malik ve tasarruf edilerek kullanılmalıdır.

Olgulara göre, Davacıya verilen hem 96 no'lu Kesin Tasarruf Belgesinde hem de 7859 no'lu Taşınmaz Mal Koçanında 0.2.1500 ayakkareden oluşan Parsel 220 no'lu- arsanın mülkiyet ve tasarrufunun Fasıl 224'ün 6. maddesine tabi olduğu belir-tilmiştir. Böyle olmasına rağmen Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu, İlgili Şahıs adına düzenlediği belgede hatalı olarak 0.2.1500 ayakkarelik Parsel 220 no'lu arsanın t-ümünün İlgili Şahsa verilmesini öngörmüştür. İlgili Şahıs "T" Cetvellerini aldığı zaman bunun hatalı olduğunu farketmiş ve Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu'na muhatap Emare 3 itiraz yazısında yapılan bu işlemin hatalı olduğunu beyan
ve teslim e-tmiştir. Hâl böyle olunca Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu'nun İlgili Şahıs adına düzenlediği "T.2" Cetvelindeki hatayı düzeltmesi ve 0.2.1500 ayakkareden oluşan Parsel 220 no'lu arsanın Fasıl 224'ün 6. maddesinin (2). fık- rasındaki kurallara t-abi olması gerekmektedir ki, ben de bu
doğrultuda bulgu yaparım.

Parsel 220 no'lu arsa, Fasıl 224'ün 6. maddesinin (2). fıkrasındaki kurallar uyarınca müşterek mülkiyete tabi oldu-ğuna göre, bu parsel üzerinde bulunan yardımcı ev, garaj ve ağaçların -durumu acaba ne olmalıdır?

Fasıl 224'ün müşterek mülkiyet halinde tasarruf ve malik olunan taşınmaz mallar üzerindeki inşaat ve saireyi düzenleyen 21. maddesi şöyledir:

"21. Where any immovable property is held in undi-
vided shares, -all the co-owners shall be entitled,
in proportion to their respective shares, to-

any building or other erection or structure
erected upon, or affixed to, the property;
any tree or vine planted or any well sunk
therein;

any permanent improvement ef-fected therein,
whether erected, affixed, planted, sunk or
effected by a co-owner or by any other
person."

Alıntısı yap-ılan bu madde okunduğu zaman, müşterek mülki-yete tabi bir taşınmaz mal üzerindeki bina veya inşaatlar ile orada ekili bulunan ağaçlar, bir ortak mal sahibi veya başka bir kimse tarafından inşa edilse veya ekilse dahi, bunlar üzerinde tüm ortak mal sahiple-rinin hisseleri oranında hak sahibi oldukları anlaşılmaktadır. Bu durumda, yukarıda belirtilen yardımcı ev, orijinal garaj İlgili Şahıs tarafından sonradan inşa edilen garaj ve ağaçlar Davacı ile İlgili Şahıs tarafından müşterek olarak tasarruf ve malik o-lunmalıdır. Oysa meselemizde, bahse konu yardımcı ev, yasaya aykırı olarak, Davacının "T.2" Cetveli ile bilâhare düzenlenen koçanlarına işlenmiştir.

Yukarıdaki yasal durum göz önünde bulundurulduğunda, yasaya aykırı olarak düzenlenen konu belgelerin- düzeltilmesi gerekmektedir. Nitekim Davalılar da bu hatalarının farkına varmışlar ve gerekli düzeltmeyi yapmak için önümüzde dava konusu edilen Emare 9'daki kararlarını almışlardır.

Ancak, Davacı, Emare 5 yazısı ile, zemin kattaki konut yanında Par-sel 220 no'lu arsa üzerindeki yardımcı evin de kendisi ile kızı Ayşe'ye sosyal ve ekonomik şartlarına bakı- larak 2 ayrı aileye, 2 ayrı konut olarak verildiğini ve bu yüzden koçanının tüm yardımcı evi de kapsar şekilde düzen-lendiğini iddia etmektedir.

- Bu konudaki şahadet ve belgeler incelenmiştir. Davacı bu
yöndeki iddiasını ispat için Mahkemeye gelmemiştir. Ancak Davacı kendisi Mahkemeye gelip bizzat şahadet vermemekle
birlikte, onun adına oğlu Kamil Nuri Özerk şahadet vermiştir.
Kamil Nuri Özer-k ise şahadetinde, babasının Emare 5 yazısın-daki iddiasının aksine, zemin kattaki konut ile avludaki
yardımcı evin 1975 yılında Güney'den geldikleri zaman, sadece
babası olan Davacıya tahsis edildiğini ve bunları halen kullandıklarını söylemiştir. Ancak- ne Davacı ne de Davacının oğlu, konu yardımcı evin kendilerine verildiğini kanıtlayan tahsis belgesi veya başka herhangi bir belgeyi Mahkemeye sunmuş değillerdir. Aksine, Mahkemeye Emare 13 olarak ibraz edilen "Tahsisinde Bulunan Gayrımenkul Mal Beyan Ce-tveli"nde (Form İTEM 4) Davacı tahsisinde bulunan mal olarak sadece "hane"'den bahsetmekte, yardımcı evden ise hiç söz etmemek-tedir. Şahadetine devam eden Kamil Nuri Özerk, istintakı esnasında ise, yardımcı eve evli olup Lefkoşa'da ikamet eden kızkardeşi- Ayşe'nin yerleştirildiğini, kızkardeşinin zaman zaman Lefkoşa'dan gelerek burasını kullandığını, ancak göçmen olmadığını belirtmiştir. Yardımcı evin göçmen sıfatı bulun-mayan Davacının kızı Ayşe'ye tahsis edilmesi olanaksızdır. Kaldı ki, yardımcı ev içi-n Ayşe'nin tahsis belgesi de Mahkemeye ibraz edilmiş değildir.

Tüm bu söylenenler ışığında, Davacı, yardımcı ev için kendilerine tahsis yapıldığı ve bu nedenle tümünün koçanına dahil edildiği hususunda Mahkemeyi tatmin edememiştir. Dolayısıyle, bu k-onudaki iddiasını reddederim.

Davacı, ayrıca, Davalılar tarafından kendisine verilen koçanı almasından itibaren çok uzun yıllar geçtiğini ve ortada yasaya bir aykırılık olsa bile, bu safhada artık bunların geri alınıp düzeltme yönüne gidilemeyeceğini- ileri sürmüştür.

Birçok içtihat kararında da belirtildiği gibi, kişilere hiçbir hak kazandırmayan hatalı ve sakat kararlar her zaman; hak kazandırmış olanlar ise makûl sayılan bir süre içerisinde geri alınabilir. Geçen sürenin makûl olup olmadığı i-se her meselenin şartlarına göre Mahkemece takdir edilmektedir.

Olgulardan görülebileceği gibi, önümüzdeki meselede İlgili Şahıs 7.10.1987 tarihli "T" Cetvellerini aldığı zaman hatalar yapıldığını farketmiş ve bunların düzeltilmesi amacıyle 2.11.1987- tarihinde Saptama, Değerlendirme ve Taz-
min Komisyonu'na Emare 3 yazısı ile itirazda bulunmuştur.
Bu itiraz üzerine gerekli incelemeyi yapan Saptama, Değerlen-dirme ve Tazmin Komisyonu da İlgili Şahsın itiraz etmekte haklı olduğuna kanaat getirerek Dav-acıya gönderdiği 15.6.1993 tarihli yazı altında yapılan hataların düzeltilmesi için koçanını Komisyona götürmesini talep etmiştir. Davacı ise bu talebe uymamış, aksine Komisyona gönderdiği 24.6.1993 tarihli yazı ile ortada düzeltilecek herhangi bir hata o-lmadığını iddia etmiştir.

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu, bir müddet sonra, Davacıdan aynı talepte bulunmasına rağmen, Davacı yine çağrıya uymayıp koçanını ibraz etmemekte direnmiştir. İskân işlemlerinin de gayet yoğun olması nedeniyle S-aptama, Değer-lendirme ve Tazmin Komisyonu bu konuyu ancak 15.1.1999 tarihinde neticelendirebilmiştir.

Tüm bu belirtilenler ışığında, aradan geçen zaman uzunca
bir zaman olmasına rağmen, meseledeki olgular dikkate alındı-ğında, bu sürenin makûl bir s-üre olarak kabul edilmesi gerek-tiği görüşündeyim. Dolayısıyle Davacının bu yöndeki iddiasını da reddederim.

Sonuç olarak, Davacı davasında başarılı olamadığı cihetle, davasının ret ve iptal edilmesi gerektiği kanısın-
dayım.


Mustafa H. Özk-ök: Az önce Sayın Yargıç Celâl Karabacak tara-
fından okunan kararı daha önceden okuma fırsatı buldum. Okunan kararda söylenenler ve varılan sonuçla hemfikirim.

-Seyit A. Bensen : Bu dava ile ilgili olgular Sayın Yargıç Celâl Karabacak'ın belirttiği gibidir. Bu nedenle olguları tekrarlamayı gerekli görmüyorum.
-
Olgulardan görülebileceği gibi Yukarı Girne mahallesinde kasaba içi mevkiinde 2 evlek 1500 ayakkareden ibaret 220 parsel numaralı arsa üzerinde birisi zemin katta, diğeri 1. katta olmak üzere 2 konut, avluda ise 1 yatak odası, 1 mutfak, 1 banyo, 1 W.C'den- oluşan bir yardımcı ev mevcuttur. Zemin kattaki konut 1975 yılında Davacıya, I. kattaki konut ise 1976 yılında İlgili Kişi Mehmet Nazif İbrahim (Akıncı)'ya tahsis edilmiştir. Davacı zemin kattaki konuta yerleştikten sonra avluda bulunan yardımcı evi tasar-ruf ve kullanımına almıştır. Avluda bulunan yardımcı ev işbu davanın esas ihtilâf konusunu teşkil etmektedir.

Davacının tasarruf ve kullanımında tuttuğu yardımcı ev dahil zemin kattaki konut Davacının 17.5.1984 tarihli emare 1 "T.(2)" cetveline işlenmişt-ir. Ne var ki, Davacı eşdeğer mal almak için yapmış olduğu müracaat üzerine Saptama, Değerlen-dirme ve Tazmin Komisyonu tarafından düzenlenen "T.(2)" cetveline tahsis ve tasarrufunda bulunan zemin kattaki konut yanında dava konusu olup tahsisinde bulunmaya-n avludaki yardımcı ev de dahil edildi. Değiştirilmiş şekliyle 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 69(1) maddesine göre Davacının Kuzey'de halen tasarruf etmekte olduğu taşınmaz malları "T" cetveline dahil edilebilir. Bir taşınmaz m-alın bir kişinin "T" cetveline işlenebilmesi için
o taşınmaz malın o kişinin yasal tasarrufunda olması gerekir. Yasal tasarruf ise bir çok Yüksek İdare Mahkemesi içtihat kararlarında vurgulandığı gibi tahsis veya kiralama sonucu tasarruf edilmesi gerekmek-tedir. Yasada yasal olmayan bir tasarrufun "T" cetvellerine işlenmesine ise yasal açıdan olanak yoktur. Bir başka deyişle sadece fiili tasarrufun Davacıda olması yetmez. Bu durumda "T.(2)" cetvelinin tanzim edildiği tarihte Davacının yasal tasarrufunda bul-unmadığı anlaşılan dava konusu yardımcı evin Davacının kuzey mal varlığını gösteren "T.(2)" cetveline dahil edilmesine yasal olanak yoktur. Bu nedenle Davacıya tahsisli olmayan yardımcı evin Davacının "T.(2)" cetveline dahil etmekle Davalıların 41/77 sayıl-ı İskan, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasına aykırı hareket ettikleri ortadadır. Yasaya aykırı kararların ise iptal edilmeleri gerekmektedir. Bu durumda "T.(2)" cetve-linin tanzim edildiği tarihte Davacının kuzeyde tasarrufunda bulundurduğu ve "T.(2)" c-etveline işlenen konutun yanısıra tahsisinde olmayan dava konusu yardımcı evin de Davacının "T.(2)" cetvelinde işleme tabi tutulması açıktan açığa yasaya aykırıdır. Açıktan açığa yasaya aykırı işlemler ise hiç doğmamış addolunur ve her zaman geri alınabili-r. Gör: YİM 5/76.

41/77 sayılı İTEM Yasasına aykırı işlem yapan ve Davacının "T.(2)" cetvelinde gösterilen dava konusu yardımcı evin Davacının adına kaydedilmesi kararını alan Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu 41/77 sayılı İTEM Yasasına aykırı d-urumu düzeltmek için dava konusu yardımcı evi Dava-cının "T.(2)" cetveline işlenmesi kararını geri almakla hatalı hareket etmiş değildir. Ayni tarihli kararla II ve III nolu Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları Davacı ve İlgili Kişi adında tahsisl-i olmayan dava konusu yardımcı ev ile garajları müştereken Davacı ve İlgili Kişinin "T" cetvelle-rine işlenmesine karar vermiştir. Ancak II ve III nolu Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları gerek Davacının gerekse İlgili Kişinin tahsis veya yasal t-asarruflarında bulunmayan dava konusu yardımcı ev ile garajları müştereken Davacının ve İlgili Kişinin "T" cetvellerine işlemeye yasal yetkileri yoktur.

II ve III nolu Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyon-ları gerekli işlemleri gerçekleştirdikten so-nra Davacının Kuzey'de tahsisinde bulunmayan dava konusu yardımcı evi "T.(2)" cetvelinden çıkarmaya ve buna dayanarak dava konusu yardımcı evi içermeyen yeni bir "T" cetveli düzenlemeye yetkisi olmakla birlikte, daha önce belirtildiği gibi Davacı ve İlgili- Kişinin tahsis veya yasal tasarruflarında bulunmayan yardımcı ev ile garajların, kaynak paketine koymadan müşte-reken Davacı ve İlgili Kişinin "T" cetvellerine işlenmesine yasal yetkileri yoktur. Bu nedenle Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonlarının- dava konusu yardımcı ev ile garajların müşterek olarak Davacı ve İlgili Kişinin adlarına "T" cetvel-leri isdar edilmesiyle ilgili kararların iptal edilmesi gerekir. Bu durumda Davacının ve İlgili Kişinin yasal tasarrufunda bulunmayan yardımcı ev ile garaj-ların Fasıl 224, madde 6 altında mütalâa edilmelerine yasal olanak yoktur.

Yukarıda varmış olduğum karara rağmen Davalıların dava konusu yardımcı evi ilgilendirdiği oranda Davacının "T" cetvellerini iptal etmeğe yetkileri olmasına rağmen Mahkemeye ibraz -edilen şahadet ve emare belgelerden görülebileceği gibi 220 nolu parsel üzerinde bulunan iki katlı binanın zemin katındaki konut eşdeğerde hak sahibi olan Davacıya tahsisli idi ve bu tahsise bağlı olarak da onun 17.5.1984 tarihli "T.(2)" cetveline işlenmiş- ve bilâhare ona 14.8.1984 tarih ve 96 sayılı emare 11 kesin tasarruf belgesi verilmiştir. Daha sonra bu belgenin yerini alan 14.8.1993 tarih ve 7859 sayılı emare 6 taşınmaz mal koçanı verilmiştir. Davacı emare 11 kesin tasarruf belgesinden görüleceği gibi- dava konusu yardımcı evin mülkiyetini 14.8.1984 tarihinde almıştır. Bu suretle Davacının "T" cetvelleri ile bir ilişkisi kalmamıştır. İlgili Kişi ise dava konusu yardımcı evin tahsis ve tasarrufunu almadığı gibi I. katta kâin konutun "T.(2)" cetvelini de -Davacıdan çok sonra 7.10.1987 tarihinde almıştır. Bu durumda Davacı zemin kattaki konut ile dava konusu yardımcı evin mülkiyetini İlgili Kişiden çok önce almıştır. Davacıya emare 11 kesin tasarruf belgesi verilmekle Davacının "T" cetvelleri ile olan ilişki-si ortadan kalkmış ve zemin kattaki konut ile dava konusu yardımcı evin mülkiyeti 14.8.1984 tarihinde devletin mülkiyetinden çık-mıştır. Buna rağmen II ve III nolu Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları yardımcı ev ile ilgili Davacının kesin tasarru-f belgesini veya onun yerini alan taşınmaz mal koçanını düzeltmeden veya iptal etmeden 15.1.1999 tarihinde müşterek bir oturum yaparak konuyu incelemişler ve dava konusu yardımcı ev ile garajların Davacı ve İlgili Kişinin "T" cetvellerine müşterek mülkiyet- şeklinde işlenmesi hususunda emare 9 karar-ları almışlardır. Emare 9 kararlara bakıldığı zaman yardımcı ev ile ilgili Davacının 14.8.1984 tarihli emare 11 kesin tasarruf belgesi veya onun yerini alan 14.8.1993 tarihli emare 6 taşınmaz mal koçanının düzelt-ildiği veya iptal edildiğine ilişkin bir kararları olmadığı gibi konu yardımcı ev ile ilgili taşınmaz mal koçanlarının düzeltildiği veya iptal edildiğine ilişkin ne bir iddia ne de şahadet mevcuttur. 15.1.1999 tarihli emare 9 karar dava konusu yardımcı evi-n Davacının taşınmaz mal koçanından iptali veya ihracı ile ilgili olmayıp Davacının "T" cetvellerinin düzeltilmesi ile ilgilidir. Davalılar Davacıya taşınmaz mal koçanı vermekle
"T" cetveli safhasındaki işlemleri tamamlamış oldular. "T" cetvelinde yeniden- işlem yapabilmek veya "T" cetveli safhasına yeniden geri dönebilmek için öncelikle dava konusu yardımcı evin halen geçerli olan Davacının koçanından çıkarılması veya iptali gerekir. Bu çıkarılma veya iptal işlemi yapılmadan "T" cetvellerine geri dönüp işl-em yapılması mümkün değildir. Dava-cının adındaki taşınmaz mal koçanı düzeltilmediği veya iptal edilmediğinden, halen geçerliliğini korumaktadır. Bu durumda Davalıların, Davacının adında kayıtlı bulunan ve ilgili tarihte Devletin mülkiyetinde olmayan dava -konusu yardımcı evin, Davacının taşınmaz mal koçanından çıkarılmadan veya iptal edilmeden Davacı ve İlgili Kişiye yeniden "T" cetvelleri isdar edilmesiyle ilgili kararları almaları hem Davacının mülkiyet haklarını gaspeden hem de idari yönden hatalı bir iş-lemdir.

Dava konusu yardımcı evin mülkiyeti Devlette olmadığı halde Davalıların, dava konusu yardımcı evi müştereken Davacı ve İlgili Kişiye vermeğe ve adlarına kayıt etmeğe herhangi bir hak ve yetkileri yoktur. Bu durumda alınan karar herhangi bir yasal- dayanaktan yoksun olup geçersiz olması gerekir.

Yukarıda belirtilenlerden anlaşılacağı gibi, halen Davacı adında kayıtlı bulunan dava konusu yardımcı evin müştereken Davacının ve İlgili Kişi Mehmet Nazif Akıncı'nın "T" cetvel-lerine işlenmesini öngören -karar veya işlemlerin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurma-yacağına karar verilmesi gerekir.

Yukarıda belirttiklerimin tümü ışığında davanın kabul edilmesi görüşündeyim.

Celâl Karabacak: Sonuç olarak, Sayın Yargıç Seyit A-. Bensen'in karşıoyu ve oyçokluğu ile, dava ret ve iptal
olunur.

Masraflar hususunda herhangi bir emir verilmez.



Celâl Karabacak Mustafa H. Özkök Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç Yargıç

17 Ocak 2002



-


-


19



-


Full & Egal Universal Law Academy