Yüksek İdare Mahkemesi Numara 233/1980 Dava No 17/1981 Karar Tarihi 02.04.1981
Numara: 233/1980
Dava No: 17/1981
Taraflar: Hüsamettin Tanyar ile Ekonomi ve Maliye Bakanlığı
Konu: Emeklilik menfaatlerinin yeniden düzenlenmesi istemi – Emeklilik Yasasının kapsamı -
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 02.04.1981

-
D.17/81 Y.İ.M.233/80
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Ülfet Emin, Başkan, Niyazi F. Korkut, Aziz Altay. Anayasanın 118. Maddesi hakkında.

Müstedi: Hüsamettin- Tanyar, Emekli General, Lefke.
- ile -
Müstedaaleyh:KTFD Başbakanlığı ve/veya Ekonomi ve Maliye Bakanlığı
vasıtası ile KTF Devleti.

A R A S I N D A.

Müstedi namına-: İlkay Hikmet.
Müstedaaleyh namına: Akın Sait.

Yasa Maddesi: 26/77 sayılı yasanın 3(10), 43(2) maddesi ve Bakanlar
Kurulunun 7078 sayı ve 12.8.1975 tarihli kararı ile 1960 Anayasa-
sının 122. maddesi.

İstemin Özeti: Müstedinin Emeklilik Yasa-sının yürürlük tarihinden önce
emekliye ayrıldığı nedeni ile 26/77 sayılı yasanın 43(2) maddesi
kapsamına girmesine olanak bulunmadığına ve ibraz etmiş olduğu
hizmet belgesinin emeklilik menfaatlarının yeniden düzenlenmesi
için di-kkate alınmayacağı hususundaki Müstedaaleyh kararının hü-
kümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına
karar verilmesi istemi.

OLAY: Müstedi 1960 tarihli bir kararname ile Kıbrıs Ordusunda Komutan
Muavini olarak görev -yaptı. 1972 de emekliye sevkedildi. 1963-1975
yılları arasında mücahitlik görevi de yapan Müstediye bu hizmetin-
den dolayı terhis belgesi de verildi. 1975-1979 Kıbrıs Maden Şir-
keti Sorumlu Yöneticiliği yapan Müstedi bilâhare 1980'e kad-ar
Bakanlık Özel Müşaviri olarak çalıştı.

Mücahitlik hizmetlerinin nazarı dikkate alınması ve emeklilik
işlemlerinin yeniden düzenlenmesini isteyen Müstediye Ekonomi ve
Maliye Bakanlığı red cevabı verdi. Yanıt üzerine başvuruyu dos-ya-
layan Müstedi, Müstedaaleyhin verdiği kararın geçersiz ve hükümsüz
olduğuna karar verilmesi isteminde bulundu.

Müstedaaleyh ise dosyaladığı itiraznamede, Müstedinin 26/77
sayılı yasa yürürlüğe girmeden emekli olduğuna ve kendi ö-zel yasa-
sı altında emekliye sevkedilen bir kişi olduğundan 26/77 sayılı
yasanın 43(2) maddesi kapsamına girmediğini iddia etti. Bu savına
dayanak olarak da 1960 Anayasasının 122. maddesini gösterdi. 26/77
sayılı yasanın 43(2) maddes-inde yer alan "Kamu görevi" deyimi
görevin ifa edildiği dönemin devletinin kamu hizmetini kastetti-
ğine kuşku yoktur. 1960 Anayasasının 122. maddesinde de Cumhuriyet
Ordusu ile Emniyet Kuvvetlerinin bu madde dışında tutulmasından
- amaç, amme hizmetinin yetkisini sınırlamak ve kendine has disiplin
ve mevzuatı olan bu iki kuruluş ile ilgili işlemlerin amme hizmeti
komisyonu yetkisi dışında bırakmaktı.

SONUÇ: 26/77 sayılı Yasanın 43(2) maddesinin nasıl uygulanacağı YİM
- 97/78 sayılı başvuruda incelenerek konu maddenin emeklilik yasası
yürürlüğe girmezden önce emekliye ayrılanların sadece mücahitlik
hizmetleri için uygulanabileceğini karara bağlamıştı. Müstedinin
- mücahitlik hizmeti belgelenmiş olduğuna göre 43(2) uyarınca dikka-
te alınarak işlem yapılması gerekir.

- Sonuç olarak Müstedaaleyh tarafından Müstediye gönderilen ya-
zıda belirtilen kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi
bir sonuç doğurmayacağına karar verilir.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
1- 97/78 sayılı Y.İ.M. kararı.
2-- Salih Çelebioğlu ile Ekonomi ve Maliye Bakanlığı arasındaki 36/79
sayılı YİM kararı. (D.6/80).


H Ü K Ü M

Ülfet Emin, Başkan: Bu başvuruda mahkemenin hükmünü sayın Yargıç Niyazi F. Korkut verecektir.

Niyazi F. Korkut: Müsted-i 6.10.1960 tarihli bir kararname ile Kıbrıs Ordusu Komutan Muavini olarak atandı. 19.2.1972 tarihine dek görev yaptı ve 19.2.1972'den itibaren emekliye sevkedildi.

Müstedi ilâveten 21.12.1963 ile 31.12.1975 tarihleri arasında mücahitlik görevi ve/ve-ya hizmeti yaptı ve müstedinin işbu hizmeti Güvenlik Kuvvetleri Komutanı tarafından hizmet belgesi ve terhis belgesi ile belgelendirildi. Müstedi daha sonra Kıbrıs Türk Federe Devleti Bakanlar Kurulunun 12.8.1975 tarih ve 7078 sayılı kararı ile Kıbrıs Made-n Şirketi sorumlu yöneticisi olarak atandı ve bu görevde 16.8.1975 ile 6.6.1979 tarihleri arasında hizmet yaptı. 6.6.1979'dan 29.2.1980 tarihine dek de Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığında
"Bakanlık özel müşaviri" olarak çalıştı.

Müstedi 6.1-2.1979 tarihinde Başbakanlık vasıtasıyle yazılı bir müracaat yapıp, yukarıda belirtilen hizmetlerini açıklayarak, emeklilik işlemlerinin yeniden düzenlenmesini istedi. Bu başvurusuna yanıt olarak Kıbrıs Türk Federe Devleti Başkanlığı müstediye 14.1.1980 ta-rihinde bir yazı göndererek Ekonomi ve Maliye Bakanlığının 8.1.1980 gün ve MB 128/70 sayılı yazısına atıfla müstedinin Mücahitlik hizmetlerinin dikkate alınamayacağını bildirdi. Atıfta bulunulan Maliye Bakanlığı yazısında şöyle denmektedir:

"(1)26/7-7 sayılı Emeklilik yasasının yürürlük tarihinden önce
kendi özel yasanız altında emekliye ayrıldığınız nedeniyle
durumunuzun 26/77 sayılı yasanın 43(2) maddesi kapsamına
girmesine olanak bulunmadığı;

(2) İbraz etmiş -olduğunuz hizmet belgesinin de emeklilik men-
faatlerinizin yeniden düzenlenmesi için dikkate alınamaya-
cağı bildirilir."

Bu yanıt üzerine müstedi bu başvuruyu dosyalayarak müstedi tarafından gönderilen 6.12.1979 tarihli yazıya cevaben Kı-brıs Türk Federe Devleti Başkanlığının takriben 14 Ocak 1980 tarihli ve BB/16/76/7 sayılı yazısında Ekonomi ve Maliye Bakanlığının 8 Ocak 1980 tarihli ve MB 128/70 sayılı yazısını iktibas ederek,

26/77 sayılı Emeklilik Yasasının yürürlük tarihinden önce- müste-
dinin kendi özel yasası altında emekliye ayrıldığı nedeni ile,
- 26/77 sayılı yasanın 43(2) maddesi kapsamına girmesine olanak
bulunmadığı; ve
-
Müstedinin ibraz etmiş olduğu hizmet belgesinin de emeklilik men-
faatlarini yeniden düzenlemesi için dikkate alınmayacağı;

hususundaki kararlarının tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair Muhterem Mahkemeni-n karar vermesine ilişkin istemde bulundu.

- Müstedaaleyh ise dosyalamış olduğu itiraz ile, sair şeyler yanında, müstedinin 26/77 sayılı Emeklilik Yasası yürürlüğe girmezden önce kendi özel yasası altında emekliye sevkolunan bir kişi olduğundan 26/77 sayılı Yasanın 43(2) maddesi kapsamına girmed-iğini ileri sürdü. Müstedaaleyh bu savına dayanak olarak da 1960 Anayasası'nın 122. maddesini gösterdi. 26/77 sayılı Yasanın 43(2) maddesinde yer alan "bu yasa yürürlüğe girmezden evvel kamu görevinden ayrılan" söz dizisindeki "kamu görevi" deyimi görevin -ifa edildiği dönemin devletinin kamu hizmetini kastettiğine kuşku yoktur. Nitekim YİM 36/79'da 26/77 sayılı Yasanın 3(10) maddesinde yer alan kamu görevine yukarıda belirtildiği gibi anlam verilmişti.
-
1960 Anayasasında Kısım VII Amme Hizmeti Bölüm I, Umumi Hükümler, başlığı altında 122. maddesinde tanımlaması yapılan "amme hizmetinin" sadece o madde amaçları bakımından belirtildiğine hiçbir kuşku yoktur. Maddenin başında bu tanımlamaların bu bölüm- amaçları bakımından olduğu açıklıkla belirtilmektedir. Bu tanımlamada Cumhuriyet Ordusu ve Emniyet Kuvvetlerinin bu madde dışında tutulmasından amaç amme hizmetinin yetkisini sınırlandırmak ve kendine has disiplin ve mevzuatı olan bu iki kuruluş ile ilgil-i işlemleri amme hizmeti komisyonu yetkisi dışında bırakmaktı.

1960 Anayasasının 129. ve 130. maddeleri uyarınca oluşturulan ve komutanları 131. madde uyarınca Cumhurbaşkanı ve Cumhurbaşkan muavini tarafından müştereken atanan ve devletin bütçesinden- ödenen bu iki kuvvetin üyelerinin, Anayasanın 122. maddesindeki amme hizmeti tanımlamasından yürüyerek, o günkü mevzuat uyarınca kamu görevi yapmadıkları sonucuna varmak olanaksızdır.

26/77 sayılı Yasanın emeklilik kazandıran hizmetlerle ilgili 3(3)- maddesi başka bir yasa ile emeklilik hakkı tanınan hizmeti emeklilik kazandıran hizmet saydığına ve müstedinin de 8/61 sayılı Cumhuriyet Ordusunun kuruluşuna ilişkin yasanın 9. maddesi uyarınca emeklilik hakkı olup 21.12.1963 ile 31.12.1975 tarihleri aras-ındaki mücahitlik hizmeti de 26/77 sayılı Yasanın 7(a) maddesi uyarınca belgelendiğine göre müstedaaleyhin müstedinin belgelenen konu mücahitlik hizmetini dikkate alması gerekirdi.

- 26/77 sayılı Yasanın 43(2) maddesinin nasıl uygulanacağı YİM 97/78 sayılı başvuruda incelenerek konu maddenin emeklilik yasası yürürlüğe girmezden önce emekliye ayrılanların sadece mücahitlik hizmetleri için uygulanabileceği karara bağlanmıştı. Müsted-inin de müstedaaleyhce reddedilen mücahitlik hizmeti belgelenmiş olduğuna göre 43(2) uyarınca dikkate alınarak işlem yapılması gerekirdi.
-
Bu nedenle müstedaaleyhin müstediye gönderdiği yazıda belirtilen ve müstedinin 26/77 sayılı Yasanın 43(2) maddesi kapsamına girmediğine dair başvuru konusu kararı hatalıdır. Bu nedenlerle başvuruda istenildiği gibi emir verilmesi gerekir.

Sonuç- olarak müstedi tarafından gönderilen 6.12.1979 tarihli yazıya cevaben başbakanlık vasıtası ile müstedaaleyh tarafından müstediye gönderilen 14.1.1980 tarihli yazıda atıfta bulunulan MB 16/77/7 sayılı yazıda belirtilen kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna -ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilir.



(Ülfet Emin) (Niyazi F. Korkut) (Aziz Altay)
Başkan Yargıç Yargıç


2 Nisan 1981





- 318 -



Full & Egal Universal Law Academy