Yüksek İdare Mahkemesi Numara 230/1990 Dava No 33/1991 Karar Tarihi 27.12.1991
Numara: 230/1990
Dava No: 33/1991
Taraflar: Sabri Fuat Revan ilr Sap. Değ. Ve Taz. Komisyonu
Konu: ‘T’ cetveli düzenlenip gönderilmemesi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 27.12.1991

-D.33/91 YİM 230/90

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda
Mahkeme Heyeti: Aziz Altay, Celâl Karabacak, Özkan Tunçağ.
Anayasanın 152. maddesi hakkında.

Müstedi: Sab-ri Fuat Revan, Güzelyurt.
ile
Müstedaaleyh: 1. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları
vasıtası ile KKTC, Lefkoşa ve diğerleri.
A r a s ı n d a.

Müstedi namına-: H. Cahit Yılmazoğlu.
Müstedaaleyhler namına: Mehmet Ali Şefik.



Yasa Maddesi: 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 69(1) maddesi.

İstemin Özeti: Müstedinin başvuru konusu bahçeler için kendisine T cetveli düzenlenip gönderilmem-esinin yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna ve konu parselleri kaynak paketinde ilan etmeden ilgili şahsın "T" cetveline dahil edip ona kesin tasarruf belgesi verilmesine ilişkin karar ve işlemlerin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğu-rmayacağına karar verilmesi istemi.

OLAY: Başvuru konusu parseller plânlı toprak dağıtımında ilgili şahsa tahsis edildi. Konu parselleri, ağaçlar kuruduğu gerekçesi ile bu tahsisi kabul etmeyen Müstedi değiştirilmesini talep etti. 1981 yılında ilgili şahs-a 13 dönüm narenciye bahçesi tahsis edilmesine rağmen, adındaki başvuru konusu parseller iptal edilmedi. Müstedi de bahçeleri yandığı gerekçesi ile başvuru konusu olan bir parseli işgal etti ve bakımını yapmaya başladı. Eşdeğerine karşılık imzaladığı ferag-atname nedeni ile kuzeyde yasal tasarrufunda herhangi bir taşınmaz mal bulunmayan Müstediye "T2" cetveli gönderilmemiştir. Yasal süre içerisinde itiraz da olmadığından kesinleşen "T2" cetveli karşılığı Müstedi mal değer belgesi almıştır. Müstedi bakımını y-aptığı parsellerin kendisine verilmesini talep edince Müstedaaleyh başvuru konusu parselleri ilgili şahsın "T2" cetveline dahil edildiğini bildirdi. Başvuru bunun üzerine yapıldı.

SONUÇ: Müstedinin hiçbir yasal hakka dayanmadan ve sadece işgalci olarak ko-nu parsellerin bakımını yapmış olması ilgili şahsın tahsisini ve bu tahsisin ilgili şahsa bahşettiği yasal tasarrufu ortadan kaldırmaz. Müstedaaleyhin ilgili şahsın tahsisinde buluna başvuru konusu parselleri ilgili şahsın "T" cetveline işlemesi 41/77 sayı-lı yasanın gereği idi ve Müstedaaleyh buna uymakla hatalı hareket etmiş değildir.
Başvuru reddedilir.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
YİM 150/86 sayılı Yüksek İdare Mahkemesi kararı.
YİM 135/85 sayılı Yüksek İdare Mahkemesi kararı.




H Ü K Ü M-

Aziz Altay: Müstedi işbu başvurusunda Güzelyurt'ta Pafta/Harita XIX/24.E2 parsel numarası 125, 126 ve 127 olan narenciye bahçeleri için T(2) cetvelinin düzenlenip kendisine gönderilmesinin yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna hükmedilmesine, konu parse-lleri kaynak paketinde ilân edip genel müracaata açmadan ilgili şahıs Muammer H. Ada''ın T(2) cetveline dahil edip ona kesin taarruf belgesi verilmesine ilişkin karar ve işlemlerin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar ve-rilmesini istedi.

Mahkeme huzurundaki şahadete göre başvuru konusu parseller 1977 yılında plânlı toprak dağıtımı sırasında ilgili şahsa tahsis edilmiştir. Konu parsellerdeki ağaçların kurumuş olduğunu öne süren ilgili şahıs bu tahsisi kabul etmeyerek değ-iştirilmesini istedi ve bu mallarla hiç ilgilenmedi. 1981 yılında ilgili şahsa 13 dönüme yakın başka bir narenciye bahçesi verildiği halde başvuru konusu parseller tahsisinden iptal edilmeyerek sulu tarla olarak kabul edildi ve ilgili şahsın tahsisine bıra-kıldı.

Müstedi 8.9.1983 yılında Güzelyurt Tarımsal Rehabilitasyon Şubesine bir yazı yazdı ve 1977 plânlı toprak dağıtımında kendisine verilen kaynakların yandığını bildirdi ve kimsenin tahsisinde bulunmayan ve bu başvuruda konu olmayan 33 numaralı parsel-in tahsisini istedi, ancak herhangi bir yanıt almadı. Müstedi daha sonra başvuru konusu parsellerden sadece 125 numaralı olanını işgal ederek bakımını yapmaya başladı. Güzelyurt Tarımsal Rehabilitasyon Şube Müdürü 22.3.1985 ve 23.11.1987 tarihli raporların-da müstedini sadece 125 numaralı parselin bakımını yaptığından söz etmiştir. Ayni şube müdürü 4.10.90 tarihli raporunda ilk defa başvuru konusu üç parseli müstedinin işgal etmekte olduğunu, ancak her üç parselin de ilgili şahsın tahsisinde bulunduğunu beli-rtti.

1. Müstedaaleyh başvuru konusu üç parseli 8.1.1987 tarihinde düzen-lediği ilgili şahsın T cetveline dahil etmiş ve bilâhare 19.7.1990 tarihinde ilgili şahsın adına konu parseller için kesin tasarruf belgesi vermiştir.

1. Müstedaaleyh müstedi adına -düzenlediği 24.4.1987 tarihli T(1) cetvelini müstediye göndermiş ve Güneyde terkettiği taşınmaz malların-ın toplam- puan değerini 1,111,968 olarak göstermiştir. Müstedinin Kuzeyde tahsisinde veya yasal tasarrufunda herhangi bir taşınmaz mal bulunmadığı için kendisine T(2) cetveli gönderilmemiştir. Müstedi başvuru konusu parsellerin T(2) cetveline dahil edilmesi hususun-da süresi içinde herhangi bir itirazda bulunmadığı için T(1) cetveli kesinleşmiş, daha sonra yasaya uygun olarak feragatname de imzalayarak Güneyde terkettiği taşınmaz malların toplam puan değeri olan 1,111,968 puan için 13.11.1987 tarihli mal değer belge-sini almıştır.

Müstedi 27.10.1989 tarihinde avukatı vasıtasıyle 1. müstedaaleyhe bir yazı gönderdi ve 24.4.1987 tarihinde T(1) cetveli düzenleyip gönderdiği halde T(2) cetvelinin hâlâ gönderilmediğinden yakınarak en geç 1 ay içinde T(2) cetvelinin düzenl-enip gönderilmesini, bu yapılmadığı takdirde gerekçeli yanıt verilmesini istedi. 1. müstedaaleyh müstedi avukatına gönderdiği yanıtta konu hakkında Güzelyurt Tarımsal Rehabilitasyon Şubesinden yanıt beklediğini belirtmekle yetindi ve konu ile ilgili başka -herhangi bir yanıt vermedi.

Müstedi 4.1.1990 tarihinde İskân Bakanlığına gönderdiği bir yazıda 1975 yılından beri, başka parseller yanında, başvuru konusu parsellerin bakım ve gözetimini yaptığını bildirerek bu parsellerin eşdeğerine karşı verilmesini is-tedi ve yazısına mal değer belgesini de ekledi. Ayni gün İskân ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğünden Güzelyurt Tarımsal Şube Müdürlüğüne bir yazı gönderilerek konunun araştırılıp gerekli bilginin verilmesi istendi. Yine aynı gün Güzelyurt Tarımsal Rehabi-litasyon Şube Müdürü verdiği yanıtta müstedinin işgalinde olan konu parselin ilgili şahsın T(2) cetveline dahil edildiğini bildirdi.

Müstedi tanığı olarak mahkemede şahadet veren Güzelyurt Tarımsal Şube Müdürü Hüsnü Seyitali başvuru konusu parsellerin 1-977'den beri ilgili şahsın tahsisinde bulunduğunu, bakımını yapmamakla birlikte bu tahsisin hiçbir zaman iptal edilmediğini, nitekim sonradan sulu arazi olarak kabul edilen bu parsellerin ilgili şahsın T(2) cetveline dahil edildiğini ve kendisine kesin tas-arruf belgesi verilmediğini söyledi. Konu parsellerin hiçbir zaman müstediye tahsis edilmediğini, kiralanmadığını veya kullanılması için belge verilmediğini, buna rağmen müstedinin bu parselleri işgal edip bakımını yaptığını belirten bu tanık konu parselle-rin tahsisini almak için yaptığı her müracaatta tahsisin ilgili şahsın adına bulunduğunu ona söylediğini mahkemeye açık bir şekide izah etti.

Mahkemede şahadet veren müstedi, istintakında T cetveline dahil edilmeyen Kuzeyde tuttuğu mallar için İskân Baka-nlığı Müsteşarı Sucuoğluna yazılı itirazda bulunduğunu söylediği halde, daha sonra itirazını posta ile merkeze gönderdiğini ancak kime postaladığını bilmediğini iddia etti. Bu itirazına bir yanıt alamadığını söyleyen müstedi daha sonra feragatname imzalay-ıp Güneyde terkettiği mallar için mal değer belgesi aldığını kabul etti.

Yukarıda özeti verilen şahadetten ve emare olarak ibraz edilen belgelerden açıkça görüleceği gibi müstedinin başvuru konusu parseller için herhangi bir tahsis belgesi, icar sözleşme-si veya kullanım belgesi yoktur. 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 69. maddesinin 1. fırkası Kuzey bölgesinde halen tasarruf etmekte olduğu (icarında bulunanlar dahil) taşınmaz malların T cetveline işlenmesini öngörür. Geçmişte bi-rçok kez vurgulandığı üzere fıkrada sözü edilen tasarrufun yasal tasarruf olması ve yasal tasarrufun da tahsis veya icar sözleşmesinden kaynaklanan bir tasarruf olması gerekir. Yasal durum bu olduğuna göre, konu parsellerin müstedinin yasal tasar- rufunda -bulunduğundan söz edilemez. Nitekim müstedinin T cetvelleri düzenlenirken Kuzeyde 69(1) maddesi anlamında tasarruf ettiği herhangi bir taşınmaz mal bulunmadığı için haklı olarak T(2) cetveli düzenlenmemiştir. Esasen müstedinin yasal tasarrufunda olmayan ko-nu parsellerin müstedinin T cetveline dahil edilmesine yasal olanak yoktur ve dahil etmemekle de herhangi bir ihmalde bulunmuş değildir. Kaldı ki 24.4.1987 tarihli olan T cetvellerine müstedi, T(2) cetvelinin düzenlenmemesi hususunda süresi içinde itiraz e-tmiş değildir.

Müstedi şahadetinde yazılı itiraz ettiğini iddia etmiş ise de biz bu iddiasını inandırıcı bulmadık. Nitekim müstedi başvurusunda T cetveline itirazda bulunduğunu iddia etmediği gibi talimat safhasında da müstedaaleyhlerden sözü edilen yazı-lı itirazın ibrazını istememiş, kendisi de ne talimat safhasında ne de başvurunun duruşması sırasında konu itirazı ibraz yönüne gitmiştir.

41777 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 69. maddesine göre bir hak sahibinin T cetveline tebell-üğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ilgili komisyona yazılı ve gerekçeli olarak itirazda bulunması gerekir. Aksi halde süresi içinde itiraza uğramayan T cetvelleri kesinleşir. Müstedinin süresi içinde itiraz etmediğine göre T cetveli kesinleşmiş olduğunda-n onun şimdi T cetvelini yakınma konusu yapmasına yasal olanak yoktur. YİM 150/86 sayfa 3'de aynen şöyle denmiştir:

"Müstedi konu parselin yasal tasarrufunda bulunduğunu ve onu eşdeğerine karşı almağa hakkı -o-l-d-uğunu iddia etmekte ve bu yüzden ilgili şahsa kiralanmasına karşı çıkmaktadır. 41/77 sayılı İskân, Topraklan--dırma ve Eşdeğer Mal Y-asasının 69(1) maddesine göre müstedinin Kuzey'de tasarruf etmekte olduğu tüm taşınmaz mallar T cetveline dahil edilmelidir. Başvuru konusu parsel 1975 yılından beri müstedinin kullanımında -ki kanımca tasarruf ile eş anlamlıdır- olduğuna göre T(2) cetveli-ne dahil edilmeli idi. Konu parsel bu cetvele dahil edilmediği için müstedinin 69(3) maddesi altında T cetvelini aldığı tarihten 15 gün içinde yazılı ve gerekçeli olarak Komi-syona itiraz etmesi gerekirdi. H-albuki müstedi T(2) cetveline hiçbir itirazda bulunmamış ve böylece bu cetvel yasanın 69(4)(a) maddesi ışığında kesinleşmiştir. Bu durumda müstedi, konu parselin T(2) cetveline dahil edilmeyişinden yakınamaz."

Yine YİM 135/85 sayfa 3-4'de şöyle denmektedi-r:

".. Yukarıdaki bulgum ışığında, kahvehane müstedinin yasal tasarru-funda olmadığına göre bu istemine esasen cevaz verilemezdi. Bu bir yana müstedinin "T" cetvelleri 8.1.1986'da hazırlandı ve ilgililer müstedinin "T2" cetveline konu kahvehaneyi koymadıl-ar. Buna rağmen müstedi Yasanın öngördüğü süre zarfında hiçbir itiraz ileri sürmedi. Aksine bunları kabullendi ki ona bilâhare mal değer belgesi verildi."

-Yukarıda söylenenler ışığında müstedi, T cetvelini aldıktan sonra herhangi bir itirazda bulunmadığından, sonradan da herhangi bir çekince (under protest) koymadan feragatname imzalayıp mal değer belgesi aldığından T cetvelleri kesinleşmiştir. Bu durumda m-üstedi başvuru konusu parsellerin T cetveline dahil edilmemesini yakınma konusu yapamayacağı açıktır.
-
Müstedinin, başvuru konusu parsellerin kaynak paketinde ilân edilip genel müracaata açılmamasına ilişkin yakınmasına gelince: Konu parselerin 1977 tarihinden beri ilgili şahsın tahsisinde olduğu, buna rağmen içine girip ağaçların bakımını yapmadığı Bakan-lığın bilgisine geldiği halde tahsisin iptal edilmediği inkâr edilmeyen bir gerçektir. İlgili şahsın tahsisinde bulunan konu parsellerin yasal tasarrufunun da ilgili şahısta olduğunu kabul etmek gerekir. Müstedinin hiçbir yasal hakka dayanmayan ve sadece i-şgalci olarak konu parsellerin bakımını yapmış olması, ilgili şahsın tahsisini ve bu tahsisin ilgili şahsa bahşettiği yasal tasarrufu ortadan kaldırmaz. Bu nedenle ilgili şahsın T cetvelleri düzenlenirken tahsisinde ve dolayısıyle tasarrufunda olan konu pa-rsellerin T cetveline dahil edilmesi 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 69. maddesinin bir gereği idi ve 1. müstedaaleyh söz konusu yasa maddesi gereklerine uymakla hatalı hareket etmiş değildir. Bu durumda konu parselleri, ilgili- şahsın T cetveline dahil etmekle yükümlü olan 1. müstedaaleyhin kaynak paketinde ilân edip genel müracaata açması söz konusu olamaz.

Yukarıda belirtilenler ışığında müstedinin bu başvurudaki yakınmaları yasal dayanaktan yoksun olduğu cihetle başvurunun -reddedilmesi gerekir.

Sonuç olarak başvuru reddedilir.

Masraflar için herhangi bir emir verilmez.


(Aziz Altay) (Celâl Karabacak) (Özkan Tunçağ)
Yargıç Yargıç - Yargıç

27 Aralık 1991



-


589



-


Full & Egal Universal Law Academy