Yüksek İdare Mahkemesi Numara 223/1995 Dava No 25/1997 Karar Tarihi 27.11.1997
Numara: 223/1995
Dava No: 25/1997
Taraflar: Ercan İbrahimoğlu ile Ekonomi ve Maliye Bak.
Konu: Atama kararının iptali istemi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 27.11.1997

-D.25/97 YİM 223/95-
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda.
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
Mahkeme Heyeti:Celâl Karabacak,Nevvar Nolan,Seyit A.Bensen.
Müstedi: Ercan İbrahimoğlu, Balıkesir
- -ile-
-Müsteda-aleyh: 1. Ekonomi ve Maliye Bakanlığı vasıtasıyle
KKTC. Lefkoşa
2. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Kalkınma
Bankası veya KKTC. Kalkınma Bankası İdare
Merkezi vasıtasıyle KKTC. Lefkoşa
3. KKTC. Kalkın-ma Bankası İdare Meclisi
vasıtasıyle KKTC. Lefkoşa
4. KKTC. Kalkınma Bankası Genel Müdürü
vasıtasıyle KKTC. Lefkoşa
5. KKTC. Kalkınma Bankası Yönetim Kurulu
vasıtasıyle KKTC. Lefkoşa
A r a s- ı n d a .
Müstedi namına: Avukat Güner Göktuğ
Müstedaaleyh 1 namına: Kıdemli Savcı Müjgan Irkad
Müstedaaleyh 2,3,4,5 namına: Avukat Serhan Çınar
İlgili Şahıs namına: Avukat İsmet İzer.


----------


H Ü K Ü M


Celâl Karabacak: Bu başvuruda Mahkemenin hü-kmünü Sayın Yargıç Nevvar Nolan okuyacaktır.
Nevvar Nolan: 29.6.1993 tarih ve 62 sayılı Resmi Gazete, Ek 1'de yayımlanan 33/93 sayılı K.K.T.C Kalkınma Bankası Teşkilât Yasasına ekli Birinci Cetvelde Kalkınma Bankası Kadroları yer almaktadır. Kalkınma Ban-kası kadroları arasında Şube Müdürü kadrosu da vardır ve kadro sayısı beştir.

Kalkınma Bankası, bankada münhal bulunan 1 adet Proje Değerlendirme ve Kredi Yatırım Şube Müdürlüğü ile 1 adet Teknik Şube Müdürlükleri için müracaat kabûl edildiğini duyurdu. - Müstedi her iki Müdürlük için de müracaat etti, ancak Banka Yönetim Kurulu konu Müdürlüklere başka kişileri atadı.

Müstedi işbu başvuruyu dosyalayarak Kalkınma Bankası Yönetim Kurulunun, işbu başvuruda bundan sonra İlgili Şahıs olarak geçecek Sami Hikme-t'i Teknik Şube Müdürlüğüne atayan kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair karar talep etmektedir.

Müstedi, başvuruda, diğer iddialar yanında, İlgili Şahsın Kalkınma Bankası Şube Müdürlüğü için aranan nitelikler-i taşımadığını ileri sürmektedir. Kalkınma Bankası Şube Müdürü Kadrosuna atanacak kişide aranan nitelikler yukarıda belirtilen Resmi Gazetede yayımlanan 33/93 sayılı Yasaya ekli İkinci Cetvelde yer alan hizmet şemalarında görülmektedir. Şube Müdürü Kadro-su için aranan nitelikler aynen aşağıdaki gibidir;

" ARANAN NİTELİKLER:
Bankacılık, Maliye, İktisat, İstatistik, İş-l-etmecilik, Muhasebe, Ticaret ve diğer uygun konularda bir Fakülte, Akademi veya dengi bir Yüksek Okul bitirmiş olmak; veya -
- Herhangi bir Fakülte, Akademi veya
Yüksek Okuldan mezun olup Bankacılık,
Maliye, İktisat, İstatistik,
İşletmecilik, Muhasebe ve Ticaret
konularında lisans üstü diploma almış
olmak;

Yapılacak sınavlarda b-aşarılı olmak;

Yabancı dil bilmek ve ilgili konularda tecrübe sahibi olmak avantaj sayılır".

İlgili Şahıs, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümünde öğrenim görmüş ve öğrenimini baş-a-rı ile tamamladığından kendisine mimar diploması verilmiştir. Müstedi, bir mimar olan İlgili Şah-sın -yukarıda aranan nitelikler başlığı altında sıralanan konularda veya bu konulara uygun diğer bir konuda öğrenim görmediği, bu nedenle Şube Müdürü Kadrosu için aranan nitelikler-i- taşımadığı iddiasındadır. Müstedaaleyhlerden Ekonomi- ve- -Maliye -Bakanlığını tems-il eden S-avcı da Müstedi avukatının bu iddiasına katılmaktadır.

Müstedinin 9 Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümünden mezun olduğu, İlgili Şahsın ise mimar olduğu, Bankacılık, Maliye, İktisat, İstatistik, İşletmecilik, Muhasebe v-e Ticaret konularında lisans üstü diploması olmadığı kabûl edilen olgulardır.

Kalkınma Bankasını temsil eden avukat Müstedi avukatının yukarıdaki iddiasına katılmamaktadır. Kalkınma Bankası avukatına göre Kalkınma Bankasında beş Şube Müdürü kadrosu vard-ır, bu müdürlerin tümü de ayni i-ş-i yapmayacağına göre aralarında teknik adam da olacaktır. Aranan nitelikler başlığı altında kullanılan "diğer uygun konularda" ifadesinde yer alan "uygun" sözcüğünden kastedilen Şube Müdürüne yüklenen konulara uygun, yapılacak işin amacına uygun bir Fakül-teden mezun olmaktır. Başvurunun duruşmasında Kalkınma Bankası adına şahadet veren bankanın ilgili tarihlerdeki Genel Müdürü Mustafa Uzun da şahadetinde Kalkınma Bankasının ticari bankalara benzemediğini, bir ihtisas bankası olduğunu, yas-a- koyucunun beş Şube Müdürü Kadrosu ihdas ettiğini ancak şubeleri isimlendirmediğini, bundan amacın ihtiyaca göre uygun nitelikli kişileri yönetim kadrosuna getirmek olduğunu, Şube Müdürü Kadrosu için aranan niteliklerde kullanılan "... ve diğer uygun konul-arda" ifadesindeki "uygun" sözcüğünden daha önce sıralanan konulara değil de işe uygunluk kastedildiğini,Şube Müdürü için arananın işine uygun konuda bir Fakülte, Akademi veya dengi bir Yüksek Okul bitirmiş olması koşulu olduğunu, yasa koyucunun uygun sözc-üğü ile işe uygunluğu değil de yukarıda daha önce sıraladıklarına uygunluğu kastetme niyetinde olsa uygun sözcüğü yerine benzer sözcüğünü kullanmış olacağını ifade etmiştir.

İlgili Şahsı temsil eden avukat da uygun sözcüğünden daha önce sıralanan konular-a değil de işe uygunluk kastedildiği görü-ş- ve iddiasındadır.

Yukarıda da belirttiğimiz gibi Kalkınma Bankası Kadroları arasında Şube Müdürü Kadrosu yer almaktadır ve kadro sayısı beştir. İlgili tarihlerde bankanın Genel Müdürü olan Mustafa Uzun'un ifade ettiği gibi bu beş adet Şube Müdürlüğü ya-sada isimlendirilmemiştir. Kalkınma Bankası Yönetim Kurulu bu Şube Müdürlüklerini kendi takdirine göre isimlendirmiştir; Proje Değerlendirme ve Kredi Yatırım Şube Müdürlüğü, Teknik Şube Müdürlüğü, Muhasebe ve İdari İşler Şube Müdürlüğü gibi. Kalkınma Ban-kası Şube Müdürlerinin tümü de şüphesiz ayni işi yapmayacaklardır, ancak Şube Müdürü Kadrosunun hizmet şemasında yer alan görev, yetki ve sorumluluklar ile aranan nitelikler beş Şube Müdürünün tümünü de kapsar, beşi de ayni hizmet şemasının kapsamındadır.
-
Bir mimar olan İlgili Şahıs Kalkınma Bankası Şube Müdürü Kadrosu için aranan nitelikleri taşır mı? Bu sorunun yanıtlanabilmesi için hizmet şemasın-d-a aranan nitelikler başlığı altındaki birinci paragrafın yorumlanması gerekir. Bir metin yorumlanırken esas olan metin yazarının niyetinin metinde- -kullandığı sözcüklerden çıkarılıp, yakalanmasıdır. Yorumlama kurallarına göre bir metinde bir sınıf, bir takım, bir kısım oluşturan sözcükler kullanılır ve bu sözcükleri genel sözcükler takip ede-r-se, genel sözcüklerin kapsamının, takip ettikleri özel sözcüklerin oluşturduğu sınıf, takım veya kısım ile kısıtlı olduğu benimsenir (Gör: CRAIES ON STATUTE LAW, 6. Bas-k-ı, sayfa 179. Ejusdem Generis Rule: "where there are general words following particular and specific words, the general words must be confined to things of the same kind as those specified").

"Bankacılık, Maliye, İktisat, İstatistik, İşletmecilik, Muhas-ebe ve Ticaret" sözcükleri belli bir sınıf, bir takım oluşturmaktadır ve bu sözcükleri takip eden "ve diğer uygun konularda" sözcükleri genel sözcüklerdir ve bu genel sözcüklerin kapsamı takip ettikleri özel sözcüklerin oluşturduğu sınıf ile kısıtlıdır. M-imarlık "Bankacılık, Maliye, İktisat, İstatistik, İşletmecilik, Muhasebe, Ticaret" sözcüklerinin oluşturduğu sınıf içerisinde yer alabilecek bir konu değildir. Bu durumda İlgili Şahsın Kalkınma Bankası Şube Müdürü Kadrosu için aranan nitelikleri taşımadığ-ı bulgusuna varırız.

Kalkınma Bankasını ve İlgili Şahsı temsil eden avukatların aranan nitelikler başlığı altında birinci paragrafta kullanılan "ve diğer uygun konularda" ifadesinden daha önce sıralananlara uygunluk aransa uygun sözcüğü yerine benzer söz-cüğünün kullanılacağı, halbuki Şube Müdürünün işine, görevine uygunluk arandığı için benzer sözcüğü değil de uygun sözcüğü kullanıldığı görüş ve iddialarını paylaşmıyoruz. " .-.- ve diğer uygun konularda " ifadesinde yer alan uygun sözcüğü yerine benzer sözcüğü kullanılmış olsa bir yorum kuralının uygulanmasına gerek doğmazdı, sadece konunun daha önce sıralanan konulara benzer olup olmadığı saptanırdı. Uygun sözcüğünün kullanılma-sı yukarıda izahını verdiğimiz yorumlama kuralının uygulanması gereğ-ini ortaya çıkarmıştır. Şunu da- ifade edelim ki "ve diğer uygun konularda" ifadesinde uygun sözcüğü kullanılmamış olsa ve konu ifade "ve diğer konularda" şeklinde kaleme alınmış olsaydı dahi ayni yorumlama kuralının uygulanması ile ayni sonuca varılırdı; "ve diğer konularda" genel ifade-sinin kapsamının daha önce sırala-nan sözcüklerin o-luşturduğu sınıf ile kısıtlı olduğu, diğer konunun daha önce sıralanan sözcüklerin oluşturduğu sınıfa ait bir konu olması gerektiği sonucuna varılırdı.

Kalkınma B-ankasını- ve İlgili Şahsı temsil eden avukatların bu kararın içeriğinde yer bulan görüşlerini, paylaşmasak da, büyük bir beceri ile ileri sürdüklerini de belirtmek isteriz.

Yasa koyucu-,- Kalkınma Bankası Şube Müdürü Kadrosu için aranan nitelikler başlığı altında sıraladığı konuların oluşturduğu sınıf dışında, sıralanan konulardan tamamen ayrı bir konuda öğrenim gör-m-üş olanların da Şube Müdürü atanabilmesini benimsiyor ise, bunu ilgili hizmet şemasında kullanacağı açık bir ifade ile sağlayabilir.

İlgili Şahıs Teknik Şube Müdürlüğüne Kalkınma Bankası Yönetim Kurulu kararı ile atanmıştır. Kalkınma Bankası personelini-n atanmaları Yönetim Kurulunca yapılır. Bu kararın alınmasında veya uygulanmasında Ekonomi ve Maliye Bakanlığının bir katkısı, bir rolü yoktur. Ekonomi ve Maliye Bakanlığının işbu başvuruda Müstedaaleyh olarak gösterilmesi hatalıdır.

Sonuç olarak İlgil-i Şahıs Kalkınma Bankası Şube Müdürü Kadrosu için aranan nitelikleri taşımadığından İlgili Şahsı Kalkınma Bankası Teknik Şube Müdürlüğüne atayan Kalkınma Bankası Yönetim Kurulu kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğur-a-mayacağına karar verilir.

Başvuru masrafları ile ilgili herhangi bir emir verilmez.




Celâl Karabacak Nevvar Nolan Seyit A. Bensen
- Yargıç Yargıç Yargıç -


-27 Kasım, 1997-
-


7



-


Full & Egal Universal Law Academy