Yüksek İdare Mahkemesi Numara 21/1988 Dava No 12/1992 Karar Tarihi 05.05.1992
Numara: 21/1988
Dava No: 12/1992
Taraflar: İrfan Gültekin ile İskân ve Reh. Dairesi
Konu: Tahsis iptali
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 05.05.1992

-D.12/92 YİM 21/88

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda.
Mahkeme Heyeti: Niyazi F. Korkut, Aziz Altay, Celâl Karabacak.
Anayasanın 152. Maddesi hakkında.-

Müstedi: İrfan Gültekin, Hoşdere Cad. Çınar Apt. 30/8, Y. Ayrancı, Ankara.
ile
Müstedaaleyh: İskân ve Rehabilitasyon Dairesi Md. ve/veya Devlet ve Emlâk
Malzeme Dairesi Md. ve/veya Tapu ve Kadastro Md. ve/veya
KKTC İskân Bakanlığı vasıtasıyle KKTC-, Lefkoşa.
A r a s ı n d a.

Müstedi namına: Avukat Ahmet M. Berberoğlu.
Müstedaaleyh namına: Kıdemli Savcı Mehmet Ali Şefik.
İlgili şahıs şahsen hazır.



Yasa Maddesi:- 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının Bölüm V. madde 71(1) ve (2).

İstemin Özeti: a) Başvuruya konu iptal kararının; b) Konu konutun Muhan Rahim isimli bir şahsa kiralanmasına ilişkin kararın; c) Konu konutun bilâhare Mustafa Erol i-simli bir şahsa kiralanıp ona kesin tasarruf verilmesine ilişkin kararın; ve d) Konu kesin tasarruf belgesine dayanarak konu konutun Mustafa Erol tarafından ilgili şahıs Seral Yurtman isimli bir şahsa satılarak devredilmesinin, hükümsüz ve etkisiz olduğuna- ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına ilişkin istemde bulundu.

OLAY: Başvuru konusu konut eşdeğere kaynak olmak üzere Müstediye tahsis edilmişti. Müstedinin konu konuta yerleşmemesi ve yurt dışında olması nedeni ile tahsisi iptâl edilmiştir. Bu karara k-arşı başvuru dosyalayan Müstedi, başarılı oldu ve kararın geçersiz olmasına karar verildi. Bu karardan sonra İnceleme ve Dağıtım Komisyonu yeni bir öneri sundu ve evin boş ve atıl vaziyette tutulması nedeni ile Müstedi adındaki tahsis Bakanlıkça iptal edil-di İptal kararı Resmi Gazetede de yayınlandı. Bundan sonra Müstedi işbu başvuruyu dosyalayarak yukarıdaki taleplerde bulundu.

SONUÇ: Başvurunun dosyalanmasından sonra Müstedi veya vekili düzenlenen "T" cetveline başvuru konusu konutun dahil edilmemesinden- dolayı süresinde itirazda bulunmayıp "T" cetveli kesinleşmiştir. Bilahare vekili vasıtası ile imzalanan feragatname sonucu Müstediye puan değerleri için mal değer belgesi verilmesi yönüne gidilmiştir. Müstedi mal değer belgesi ile ilân edilecek paketlere -başvurabileceğine göre meşru bir menfaati kaldığı söylenemez.
Başvuru reddolunur.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
1-YİM 92/85 sayılı Yüksek İdare Mahkemesi kararı.




H Ü K Ü M

Niyazi F. Korkut: Bu başvuruda tartışmasız olan olgulara göre Gi-rne'de Karakum'da D 23A numaralı konut İnceleme ve Dağıtım Komisyonunun 1/81 sayı ve 7.1.1981 tarihli kararı ile eşdeğere kaynak olmak üzere müstediye tahsis edilmişti. Müstedinin konu konuta yerleşmeyip ada haricinde oluşu nedeniyle 24.5.1984 tarihinde Mü-stedinin konu konutla ilgili tahsisi iptal edildi.

Müstedi dosyalamış olduğu YİM 92/85 sayılı bir başvuru ile konu iptal kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurama-yacağına ilişkin istemde bulundu. Yüksek İdare Mahkemesi de bu -başvuruda 26.11.1987 tarihli hükmünde konu iptalin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ilişkin karar verdi. İnceleme ve Dağıtım Komisyonu bu karadan sonra 8.12.1987 tarihinde yeni bir öneri sundu ve yine müstedinin konu konutu tahsis tarihinden itibaren amaca uyg-un olarak kullanmaması ya da boş ve atıl vaziyette bırakmış olması gerekçesi ile Müstedi adındaki tahsis Bakanlıkça iptal edildi. Konu iptal ile ilgili duyuru 22.12.1987 gün ve 140 sayılı Resmi Gazetenin Ek III'ünde ilân edildi. Alınan bu iptal kararı üzer-ine müstedi bu başvuruyu dosyalayarak:-


(i) başvuruya konu iptal kararının;

(ii) konu konutun Muhan Rahim isimli bir şahsa kiralanmasına ilşkin kararının;

(iii) Konu konutun bilâhare Mustafa Erol isimli bir şahsa kiralanıp ona kesin tasarruf verilmes-ine ilişkin kararın; ve

(iv) Mustafa Erol tarafından ilgili şahıs Seval Yurtman isimli bir şahsa satılarak devredilmesinin;

hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına ilişkin isteme bulundu.

Müstedaaleyh tarafından dosyalanan -itirznamede, sair şeyler yanında, mevcut ilgili yasa ve tüzük çerçevesinde, bir kişi adına tahsisli bir konutun uzun bir süre boş tutulmasının bir iptal sebebi kabul edildiğini ve müstedinin de konu konutu tahsis amacına uygun olarak kullanmayıp boş ve at-ıl bırakması gerekçesi ile tahsisinin iptal edildiğini ve konu iptal kararının gerekli araştırma ve inceleme yapıldıktan sonra alındığını ileri sürdü.

Başvurunun duruşmasında müstedi herhangi bir tanık çağırmadı. Müstedaaleyh ise İskân ve Rehabilitasyon -Dairesi Hukuk İşleri Amiri Ali Bey Ahmet'i tanık olarak dinletti. Bu tanık şahadetinde, sair şeyler yanında, müstedinin 18.8.1985 tarihli bir vekâletname ile Alayköy'de ikamet eden Nihat Kırcalıyı vekil tayin ettiğini, müstedinin Güneyde terk ettiği taşınm-az bir mal ile ilgili "T" cetvelinin 14.3.1991 tarihinde düzenlenip imza karşılığında vekiline verildiğini ve konu vekilin de 27.5.1991 tarihinde feragatname imzalaması üzerine İskân Dairesince müstediye mal değer belgesi verilmesi için Tapu Dairesi yazı g-önderildiğini, belirtti.

Daha sonra müstedaaleyh adına Mahkemeye hitap eden savcı, sair şeyler yanında, müstedinin başvurusunda başarılı olabilmesi için başvurunun dosyalandığı tarihten itibaren başvuru sonuna dek meşru menfaatinin devam etmesi gerektiği-ni; müstedinin "T"cetveline itiraz yapmayıp vekili vasıtası ile feragatname imzalayarak bunun sonucunda müstedi adına mal değer belgesi verilmesi yönüne gidildiği cihetle müstedinin artık bu başvuruda meşru bir menfaatinin kalmadığını, keza YİM 92/85'de Ma-hkeme, tahsisin iptalinde bir hata bulmayıp müstediye usulünde teliğ yapılmadığı için konu iptal kararının hükümsüz ilân edildiğini ve bu kez bu başvuruya konu iptal kararı alınarak Resmi Gazetede yayınlandığını, ilk iptal kararı usul yönünden bozulduğuna -göre de müstedaaleyhin ikinci bir iptal kararı alabileceğini ileri sürdü.

Müstedi avukatı ise hitabında, sair şeyler yanında, bu başvurunun konusu olan ikinci iptal kararı 12.12.1987 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanana dek, YİM 92/85 sayılı başvurudaki -karar ışığında müstedinin konu konut ile ilgili tahsisinin geçerli olduğunu, halbuki Emare V olan koçana göre konu malın 9.7.1985 tarihinde Mustafa Erol'a mal değer belgesi karşılığı verilip onun tarafından da 17.7.1985 tarihinde ilgili şahıs Seral Yurtman-'a satıldığı görüldüğüne göre her iki işlemin yapıldığı tarihte konu malın halâ daha müstedide tahsisli olduğunu ancak konu tarihlerde başvuru konusu konut önce Mustafa Erol'a verilip daha sonra da ilgili şahsa devredildiği için ilgili devrede müstedinin k-onu konutu kullanabilmesinin söz konusu olmadığını ve bu nedenlerle başvuruya konu iptal kararının haklı bir nedene dayanmadığını savundu.

41/77 sayılı İskân Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası Bölüm V'de Kuzey malların değerlendirilmsi, (T) cetvellerin-in tanzimi ve tebliği ile eşdeğer mal verilmesi başlığı altında madde 71(1) ve (2) aynen şöyledir:

-"Madde 71. (1) 70. madde uyarınca Komisyona çağrılan haksahiplerine bu Yasa'nın 60. ve 70. maddelerine ilişkin işlemler tamamlandıktan sonra, 82. madde gerekleri yerine getirilerek hak ettikleri mallara ait Kesin Tasarruf Belgesi verilir.

- (2) Kuzey bölgesinde herhangi bir malı tasarruflarında bulundurmayanlar ile yukarıdaki fıkra uyarınca Kesin Tasarruf Belgesi verilen haksahiplerine, hale göre, kul- lanılmayan veya arta kalan puan değerleri için Tapu ve Kadastro Müdürü, Mal Değer Belg-esi isdar eder ve bir suretini Komisyona gönderir."

Alıntısı yapılan maddenin içeriğinden de görülebileği gibi, sair şeyler yanında, tasarrufunda herhangi bir mal bulundurmayanlara puan değerleri için Tapu Dairesi tarafından mal değer belgesi verilmesi ö-ngörülmektedir.

Böüm 6 Eşdeğer mal isteminde bulunma ve tahsis başlığı altında madde 72'de ise eşdeğer mal istemi yöntemi belirlenerek ellerinde mal değer belgesi bulunanların kaynak paketleri ilân edilince mal değer belgelerinde gösterilen puan değerler-ine uygun mal isteminde bulunabilecekleri öngörülmektedir.

Yüksek İdare Mahkemesi olarak birçok kez vurgulandığı gibi bir kişinin başvurusunda başarılı olabilmesi için onun başvurusunun dosyalandığı tarihten itibaren başvuru sonuna dek meşru menfaatinin -devam etmesi gerekir. Müstedaaleyh tarafından şahadete çağrılan İskân Dairesi Hukuk İşleri Amiri Ali Bey Ahmet'in şahadetinden görülebileceği gibi bu başvurunun dosya-lanmasından sonra müstedi veya vekili düzenlenen "T" cetveline başvuru konusu konutun dah-il edilmemesinden dolayı süresinde itirazda bulunmayıp "T" cetveli kesinleşmiştir. Bilâhare vekil tarafından imzalanan feragatname sonucu müstediye puan değerleri için mal değer belgesi verilmesi yönüne gidildiği ve bu mal değer belgesi ile yukarıda atıfta- bulunan madde 72'ye göre müstedi ancak ilân edilecek paketlere başvurabileceğine göre müstedinin bu başvuruda artık meşru bir menfaati kaldığı söylenemez ve bu nedene bağlı olarak başvurunun daha ileri gitmeden reddedilmesi gerekir.

Müstedi avukatının b-u başvurusunun konusu olan ikinci iptal gerekçesi ve bu bağlı olarak ilgili şahsa devir işleminin tarihi ile iptal tarihine ilişkin söyledikleri akademik kalacağı cihetle bu hususları incelemeye gerek kalmamıştır.

Yukarıda söylenenlerden anlaşılacğaı gib-i müstedi başvurusunda başarılı olamamıştır ve başvurunun reddedilmesi gerekir.

Sonuç olarak başvuru reddolunur.

Masraflarla ilgili herhangi bir emir verilmez.


(Niyazi F. Korkut) (Aziz Altay) (Celâl Karaba-cak)
Yargıç Yargıç Yargıç

5 Mayıs 1992
-
-


5



-


Full & Egal Universal Law Academy