Yüksek İdare Mahkemesi Numara 211/1992 Dava No 5/1998 Karar Tarihi 12.06.1998
Numara: 211/1992
Dava No: 5/1998
Taraflar: Cemil Mustafa vd ile İskân Bakanlığı vd
Konu: ‘T’ cetveli – Kişilerin yasal tasarruflarında bulunan mallar ancak ‘T’ cetveline işlenebilir
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 12.06.1998

-D. 5/98 YİM: 211/92
YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ OLARAK OTURUM YAPAN
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.
Mahkeme Heyeti:Celâl Karabacak, Nevvar Nolan, Seyit A. Bensen
Müstedi: Cemil Mustafa, Girne
- ile -
Müstedaaleyh: 1. -İskân Bakanlığı vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa
2. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komis-
yonları vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa
3. Girne Kaza Tapu Amiri vasıtasıyle KKTC
Başsavcılığı, Lefkoşa
- 4. Şehircilik ve Plânlama Dairesi vasıta-
sıyle KKTC, Lefkoşa
A r a s ı n d a.
------------
(Mahkemenin 10.10.1995 tarihli emriyle tadil -edilmiş
şekliyle)
YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ OLARAK OTURUM YAPAN
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA
YİM: 211/92
Müstedi: Müteveffa Cemil Hüseyin Mustafa'nın Tereke
İdare Memuru Emete Topal, Girne
- ile- -
Müstedaaleyh: 1. İskân Bakanlığı vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa
2. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komis-
yonları vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa
3. Girne Kaza Tapu Amiri vasıtasıyle KKTC
Başsavcılığı,- Lefkoşa
4. Şehircilik ve Plânlama Dairesi vasıta-
sıyle KKTC, Lefkoşa
A r a s ı n d a.
Müstedi namına: Avukat Tahir Seroydaş
Müstedaaleyhler namına: Kıdemli Savcı Behiç Öztürk
İlgili Ş-ahıs namına: Avukat Gözel Halim


-----------


H Ü K Ü M

Celâl Karabacak: Önümdeki başvuru Müstedi Cemil Hüseyin
Mustafa tarafından dosyalanmış ve onun tahsis ve tasar-rufunda bulunup "T.(2)" Ce-tvelinde görülen, Alsancak, Pafta/Harita: XI/16.W.1'deki Parsel 295/1 numaralı taşınmaz malın bahsi geçen cetvelden çıkarılarak Remzi Yusuf Üstel'in "T" cetveline işlenmesini öngören Müste-daaleyh (2) Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyon-larının DD.60-45 numaralı kararının hükümsüz ve etkisiz olduğu ve herhangi bir sonuç doğurmayacağı yönünde bir karar talep edilmektedir.

Müstedi, keza, kendisinin "T" cetvelinden çıkarılan ve yukarıda tafsilâtı verilen konu taşınmaz malın yeniden "T" cetveline dah-il edilmesini emreden bir Mahkeme emri de istemektedir.

İşbu başvuruda adı geçen Remzi Yusuf Üstel n/d Ahmet Remzi Yusuf Üstel, başvuru ile ilgisi olması hasebi ile, İlgili Şahıs olarak başvuruya katılmıştır.

Hem İlgili Şahıs hem de Müstedaaley-hler başvuruya esas ve usul yönünden itirazname dosyalamışlardır.

Başvurunun duruşmasında Müstedi, Mukayyit Bilgin Pelit, Girne Tarımsal Şube Amiri Ali Toygan ve Tereke İdare Memuru Emete Topal'ı tanık olarak dinletmiş, Müstedaaleyhler ise herhangi b-ir tanık çağırmayıp ismi geçen bu kişileri istintakla yetinirken, İlgili Şahıs
bizzat kendisi şahadet vermeyi tercih etmiştir.


Duruşmada, ayrıca, meseleyi açıklamak üzere, itiraz-
sız olan 21 adet belge emare 1-21 olarak Mahkemeye sunulmuştur.

Su-nulan bu emare ve şahadetler ışığında ihtilâfsız olguları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.

İlk olarak belirtmek yerinde olur ki, hem Müstedi hem de İlgili Şahıs göçmen olmaları yanında, topraklan-
dırmadan hak sahibi ve eşdeğer mal alacaklısıdı-rlar.

Başvuru konusu olan ve Alsancak'ta, Pafta/Harita:
XI/16.W.1, Parsel 295/1 olarak görülen 1 dönüm 1 evlek 2900 ayakkareden ibaret sulu tarla, terkedilmiş bir maldır ve dolayısıyle, 41/1977 sayılı İskân, Topraklan-
dırma ve Eşdeğer Mal Yasası kap-samına girmektedir.

Yukarıdaki kaynağın kime verildiği ve bunu kimin kullanabileceği hususunda taraflar arasında ihtilâflar doğmuş, zaman zaman bu ihtilâflar yüksek boyutlara ulaş-tığından durum polise de intikal etmiştir. Hatta bu
ihtilâflar netice-sinde Remzi Yusuf Üstel, 16.5.1989
tarihinde Yüksek İdare Mahkemesine başvurup Saptama,
Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu vasıtasıyle KKTC İskân Bakanlığı aleyhine Emare 5 olarak görülen YİM: 82/89 sayılı başvuruyu da dosyalamıştır. Adı geçen şahıs, bu b-aşvuru altında, aynı gün konu taşınmaz malın kendisinden başka hiçbir şahsa kesin tasarrufla ve/veya başka her-
hangi bir şekilde verilmemesi ve bu maksatlar için hiçbir muamele yapılmaması yönünde bir de ara emri almıştır. Hemen ilâve edeyim ki, konu baş-vuruya, esas önümdeki baş-
vuruda Müstedi olarak görülen Cemil Hüseyin Mustafa'nın eşi Lema Cemil de İlgili Şahıs olarak katılmıştır. Daha sonra 13.6.1989 tarihini taşıyan Emare 6'dan görüleceği üzere, tüm tarafların rızası ile Mahkeme, 16.5.1989 tari-hin-de verilen ara emrinin, statükonun muhafaza edilmesi ve başvuru neticeleninceye dek ihtilâf konusu taşınmaz malın Müstedi dahil kimsenin "T" cetveline işlenmemesi
kaydıyle ara emrinin tadil edilmek suretiyle kesinleşme-
sine emir vermiştir.

Bu ara e-mrine rağmen Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu, 19.3.1990 tarihinde konu taşınmaz malı önümdeki meselede Müstedi konumunda bulunan Cemil Hüseyin Mustafa'nın "T.(2)" cetveline işlemiştir. (Gör: Emare 7)

Aradan bir müddet geçtikten sonra, II -ve III numa-ralı Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları müşte-reken toplanmış ve 18.5.1992 tarihini taşıyan Emare 15'in ekinde görülen kararları almışlardır. Bu kararlar aynen şöyledir:

"DD.6045

Oturum Başkanı: Esat Fellahoğlu

1-8.5.92 tarihinde toplanan II. ve III. komis-
yonunun müşterek toplantılarında aşağıdaki
karar alınmıştır.

Alsancak'ta XI,16,W1 p/h ve 295/1 parsel
numaralı arsa nitelikli arazinin bu dosyadan
Cemil Hüseyin Mustafa'nın adı-ndaki T.Cetvelin-
den çıkarılarak Remzi Yusuf Üstel'in dosya-
sında onun T.Cetveline işlenmesine;
karar verildi."

Yukarıda belirtilen bu kararların alınmasına rağmen, Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu Başkanı, 20.5.1992 ta-rihinde Müstediye gönderdiği Emare 11 yazı altında bu kararların tümünü değil de, bir kısmını ona bildirmiştir. Müstediye bildirilen karar aşağıda görül-düğü gibidir:

"Sayı: DD 6045 Lefkoşa: 20/5/1992

Sayın Cemil Hüseyin Mus-tafa;

19.10.990 tarihli ve DD 6045 sayılı
yazımızla size gönderilen T cetvellerinde
Beyaz forum üzerinde T2 cetvelinde, 3
numarada gösterilen XI, 16, W1, pafta
Harita ve 295/1 parsel numaralı 1 dönüm,
1 evlek 2900 ayakkare arsa nitelikli
a-razi T cetvelinize hatalı olarak girdi-
ğinden sözü edilen T cetvelinden bu malın
çıkarıldığını belirtir, elinizde olan T
cetvellerinin de düzeltilmesi için onları
Komisyonumuza getirmenizi saygı ile rica
ederim.


H. CAHİT TİLKİ
- Saptama, Değerlendirme ve
Tazmin Komisyonu
Başkanı"

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunun, Müstediye yaptığı "T" cetvelini düzeltmek üzere ibrazı çağrısına Müstedi tarafından yanıt ver-ilmemesi üzerine aynı Komisyon Başkanı, bu kez Müstediye aşağıda aynen alıntısı yapılan Emare 12 yazıyı göndermiştir.

"Sayı: DD 6045 Lefkoşa: 23/7/1992

Bay Cemil Hüseyin Mustafa
Pınar Sok. No: 7
Alsancak

Ayn-i sayı ve 20/5/1992 tarihli yazı-
mızla size gönderilen T cetvellerinde
beyaz forma üzerindeki T2 cetvelinde, 3
numarada gösterilen XI.16.W1 pafta/harita
ve 295/1 parsel numaralı 1 dönüm 1 evlek
2900 ayakkare arsa nitelikli arazinin T
cetvelinize hatalı ol-arak girdiğinden sözü
edilen T cetvelinden bu malın çıkarıldığını
belirtmiş ve elinizde bulunan cetvellerin
de düzeltilmesi için Komisyonumuza getir-
menizi rica etmiştik. Bu güne değin bu
talebimizin yerine getirilmediği görülmek-
tedir. Önümüzdeki iki- hafta içerisinde
cetvellerinizi ibrazınızı aksi takdirde
resen hareket etme durumunda olduğumuzu
saygılarımla belirtirim.


H. CAHİT TİLKİ
Saptama, Değerlendirme ve
Tazmin Komisyonu
- Başkanı"

Müstedi, 12.8.1992 tarihinde Emare 13 olarak Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu Başkanına verdiği yanıtta, bu meselenin 1989 yılından beri Yüksek İdare Mahkemesinde görüşülmekte olduğunu, açılan
YİM: 82/89 sayılı başvuru so-nuçlanmadan herhangi bir işlem yapılamayacağını bildirmiş ve Mahkeme emrine
göre gereğini rica etmiştir.

Durum bu şekilde iken, daha sonra, Emare 18 tuta-naklardan görülebileceği gibi, 18.11.1992 tarihinde
YİM: 82/89 sayılı başvuru geri çekilmiş ve- masrafsız olarak iptal edilmiştir. Aynı gün, Saptama, Değerlen-dirme ve Tazmin Komisyonları Başkanı, Müstediye gönder-diği Emare 15 yazı ve eki ile, biraz evvel bir kısmının bildirildiğini söyleyip alıntısını yaptığım 18.5.1992 tarih ve DD. 6045 sayılı k-ararların bu kez tümünü bildirmiştir.

Bu kararları öğrenen Müstedi, 7.12.1992 tarihinde önümdeki başvuruyu dosyalamış ve daha önce belirtilen taleplerde bulunmuştur.

Emare 21'den anlaşılacağı üzere, Müstedi, başvurusu devam ederken 12.2.1995 ta-rihinde vefat etmiş ve kızı olan Emete Topal, müteveffanın Tereke İdare Memuru sıfa-tıyle başvuruyu ileri götürmüştür.

Müstedaaleyhler ile İlgili Şahsın itiraznameleri tetkik edildiğinde, ikisinin de Müstedinin konu başvuruyu 75 günlük hak düşürücü z-amanaşımı süresi içerisinde dos-yalamadığından iptidaen reddini talep ettikleri görülmek-tedir. Ben de, bu aşamada, öncelikle bu hususu ele alıp karara bağlamayı doğru ve uygun buluyorum.

Müstedaaleyhleri temsilen bulunan Kıdemli Savcı
ile İlgili Şa-hıs avukatı, bu iddialarını açıklamak için Mahkemeye hitap ederken, başvuru konusu taşınmaz malın Müstedinin "T" cetveline hatalı olarak işlendiği farke-dildiğinden cetvelinden çıkarıldığı hususunun Müstediye hitaben yazılan 20.5.1992 ve 23.7.1992 tarihli -yazılarla kendisine bildirildiğini söylemişlerdir. Bu kişilere göre, konu yazı veya yazılar ile, Müstedinin bu hususu öğrendiği, Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu Başkanına yazdığı 12.8.1992 tarihli cevabi yazıdan anlaşılmaktadır. Bu durumda bel-irtilen tarih ile başvurunun dosyalandığı tarih arasındaki süre hesap-landığında, hak düşürücü süre olan 75 gün çoktan geçmiştir ve böylece, başvuru zamanaşımına uğradığı cihetle, daha ileri gitmeden reddedilmesi gerekmektedir.

Müstedi avukatı ise, k-onu taşınmaz malın Müstedinin "T" cetvelinden çıkarılmasının 41/1977 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 20. maddesine ters olduğunu, çünkü toprağın geri alınma işlemine, İskân işlerinden sorumlu Bakanlığın mahalli örgütlerinin
önerisi üz-erine Bakanlıkça karar verildiğini, oysa burada Bakanın değil de, Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komis-
yonunun konu işlemi gerçekleştirdiğini, böylece bir yetkisizlik doğduğunu, yoklukla malûl olan bu tip mese-lelerde ise zamanaşımının mevzu bahis olmay-ıp her zaman başvuruda bulunulabileceğini iddia etmiş ve ön itirazın reddini talep etmiştir.

Zamanaşımı hususunu karara bağlayan KKTC Anayasa-sının 152(3) maddesi aynen şöyledir:

"152(3) Söz konusu başvuru, karar veya işlemin
yayın-lanması tarihinden veya yayınlan-
madığı takdirde veya bir ihmal halinde
başvuran kişinin bunu öğrendiği tarih-
ten başlayarak yetmiş beş gün içinde
yapılır."

Bu maddeye göre, Yüksek İdare Mahkemesi-ne herhangi bir konuda yapılacak olan bir başvurunun, başvuru ile şikâyet konusu edilen karar veya işlemin yayınlandığı tarihten, yayınlanmamış veya bir ihmal ise başvuru sahibinin bunu öğrendiği tarihten başlayarak 75 gün içinde yapılması gerekmektedir. -Söz konusu sürenin geçmesi halinde, kişinin başvuru yapma hakkı olmaz.

Ancak, yerleşmiş ve devamlı kullanılan içtihatlara bakıldığında, (Gör: YİM: 5/76) doğrudan doğruya yasalara aykırı veya tamamen görev ve yetki dışı olan karar ve işlemler, yoklukl-a malûl kabul edildiklerinden, hak düşürücü sayılan 75 gün geçse bile bunlarla ilgili her safhada başvuruda bulunulabilir.

Önümdeki meseleyi bu yönü ile incelediğimde, yapılan işlemin 41/1977 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 20. -maddesi altında dağıtılan toprağın geri alınması değil de, "T" cetvelinde yapılan bir hatanın düzeltilmesi işlemi olduğu anlaşılmaktadır. Konu Yasanın hükümlerine göre, "T" cetvelleri ile ilgili işlemler Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları taraf-ından yapılmaktadır. Diğer bir ifade ile, "T" cetvellerini düzenlemekle görevli ve bu konuda yetkili olan yasal organ veya makam bu Komisyonlardır. Bu durumda, burada Müstedi avukatının iddia ettiği gibi, herhangi bir görev veya yetki gasbından söz edilem-ez. Dolayısıyle Müstedi avukatının, bu meselede 75 günlük sürenin söz konusu olmadığı hususundaki iddiasının kabul edilmeyip redde-
dilmesi gerektiği görüşündeyim.

Meselenin tüm olguları dikkate alındığında, başvuru konusu taşınmaz malla ilgili ola-rak YİM: 82/89 sayılı başvuruda verilen ve 13.6.1989 tarihinde tüm tarafların rızası ile kesinleştirilen ara emrine göre, konu taşın-mazın hiç kimsenin "T" cetveline işlenmemesine karar verilmiştir. Hiç kuşku yoktur ki, bu karar, davada taraf olan Saptama-, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunu da bağ-lamaktadır. Ancak, sözü edilen Komisyon 19.3.1990 tarihinde bu malı önümdeki başvurudaki Müstedinin "T" cetveline işlemiştir. Bu büyük bir hatadır. Bir müddet sonra yapılan bu hatanın farkına varılmış ve pek -doğru olarak hata düzeltilmek suretiyle Mahkeme emrine uyulmak
istenmiştir. Nitekim, DD. 6045 sayılı ve 18.5.1992 tarihli kararla, diğer şeyler meyanında, konu taşınmaz mal Müstedinin "T" cetvelinden çıkarılmıştır. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisy-onu, Müstediye 20.5.1992
ve 23.7.1992 tarihli yazıları göndererek konu taşınmaz malın "T" cetveline hatalı olarak girdiğinden tekrar çıkarıldığını ve bu hatanın düzeltilmesi için "T" cetvellerini Komisyona ibraz etmesini, aksi halde resen hareket edecekle-rini bildirmiştir.

Bu yazıların ne zaman postalandığı, Müstedinin eline ne zaman geçtiği ve konu taşınmaz malın "T" cetvelinden çıkarıldığını Müstedinin ne zaman öğrendiği hususunda huzurumda açıklayıcı şahadet yoktur. Bununla beraber, Müstedinin il-gili Komisyona hitaben yazdığı 12.8.1992 tarihli yazısıyle, yapılan işlemden en geç bu tarihte haberdar olduğu açıklık kazanmaktadır. Bu bilgilerin Müstedinin konu taşınmaz malın "T" cetvelinden çıka- rılması ile ilgili hakkını yasal yollardan arayabilmes-i için yeterli olduğu kanısındayım. Hâl böyle olmasına rağmen, Müstedi derhal hareket etmeyip beklemiş ve başvurusunu ancak 7.12.1992 tarihinde dosyalamıştır. 12.8.1992 tarihi ile 7.12.1992 tarihi arasındaki süre hesaplandığında, 75 günlük hak düşürücü s-ürenin çoktan aşıldığı, yani Müstedinin başvurudaki konu taşınmaz
malın "T" cetvelinden çıkarılması ile ilgili yakınmasını yapmakta geç kaldığı görülmektedir. Bu nedenle konu talebin ret ve iptal edilmesi gerektiği kanaatindeyim.

Müstedinin konu taş-ınmaz malın İlgili Şahsın "T" cetvelinden çıkarılıp yeniden kendi "T" cetveline işlen-mesi hususundaki taleplerine gelince;



Bu taşınmaz malın Müstedinin "T" cetvelinden çıka-
rıldığı hususu 12.8.1992 tarihinde bilgisine gelmekle beraber, konu taşın-maz malın aynı gün İlgili Şahsın "T" cetveline işlenmesi ile ilgili karar ancak DD. 6045 sayılı ve 18.11.1992 tarihli yazının eki ile Müstediye bildirilmiştir. Müstedi bu kararı 30.11.1992 tarihinde öğrendiği iddiasındadır. Huzurumda bu iddianın aksine b-ir iddia olmadığı gibi, herhangi bir şahadet de yoktur. Ancak, ister 18.11.1992 tarihi, isterse 30.11.1992 tarihi esas alınsın, başvurunun dosyalandığı tarih olan 7.12.1992 tarihine değin 75 günlük hak düşürücü süre
geçmiş değildir. Dolayısıyle, Müstedini-n bu taleplerini kapsayan başvurusu zamanaşımına uğramamıştır ve başvu-runun esasının incelenmesine geçilebilir.

Başvurunun esasını incelemeye başlarken, hemen şunu belirtmeliyim ki, başvuru konusu taşınmaz mal Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komis-yonlarınca Müstedinin "T" cetvelinden çıkarılırken, aynı anda, İlgili Şahsın "T" cetveline işlenmesine karar verilmiştir. Söz konusu Komisyonlar, ortada YİM: 82/89 sayılı başvuruda verilen bir ara emri olması hasebiyle, konu taşınmaz malı Müste-dinin "T" -cetvelinden çıkarttıklarını iddia ederken, diğer yandan, ara emrine rağmen, aynı taşınmaz malı bu kez İlgili Şahsın "T" cetveline işlemeye karar vermiş-lerdir. Bu anlaşılması çok zor bir durumdur. Kanaatim ve izlenimim odur ki, İskân işlerinden sorumlu b-azı
birimler Mahkeme emirlerini hiç kaale almayıp Mahke-
mece verilen emirler hilâfına işlemler yapmaktadırlar. Üzerine basa basa vurgulamak gerekirse, bu duruma artık "dur" deme zamanı gelmiş ve geçmektedir de. Tüm bu nedenlerle, önümdeki başvuruda konu- edilen ve daha önce söz konusu taşınmaz malla ilgili olarak verilen ara emrine rağmen, bu emir hilâfına bahse konu işlemleri yapan ilgililer hakkında acilen soruşturma ve icap ederse kovuşturma yapılmasına direktif vermeyi uygun ve gerekli buluyorum.

- Yukarıda izahını yaptığım hususlardan anlaşılacağı üzere, konu taşınmaz mal bahse konu Komisyonlarca İlgili Şahsın "T" cetveline işlenmiştir. Kişilerin sadece yasal tasarruflarında bulunan taşınmaz mallar "T" cetvellerine işlenebilir. (Gör: YİM: 3/84) A-caba bu meseledeki taşınmaz mal üzerinde kimin yasal tasarrufu vardır?

Müstedi avukatı, bu konuda Mahkemeye hitap ederken, başvuru konusu taşınmaz malın Şubat 1977 tarihinde Müste-diye tahsis edildiği cihetle, onun yasal tasarrufunda olduğunu ve bu n-edenle onun "T" cetveline işlenmesi gerektiğini söylemiştir. Devamla, İdarenin konu taşın-mazı İlgili Şahsın "T" cetveline işlemekle hata ettiğini, çünkü İlgili Şahsın konu taşınmazı yasal olarak değil de fiilen kullandığını ve neticede bu taşınmazın onu-n "T" cetvelinden çıkarılarak tekrar Müstedinin "T" cetveline işlenmesini emreden bir karar talep etmiştir.

Öte yandan Müstedaaleyhler bu mal üzerinde Müste-dinin yasal tasarrufu bulunmadığını iddia ederken, İlgili Şahıs avukatı da, yasal tasarrufun -kendilerinde olduğunu, böyle olunca da Müstedinin "T" cetvelinden çıkarılarak kendi "T" cetvellerine işlenmesine ilgili Komisyonlarca karar verildiğini ve yapılan işlemin doğru olduğunu söylemiştir.



Huzurumdaki şahadet ile emareleri esaslıca etüt e-ttim.

Müstedi lehine tanık olarak çağrılan Girne Tarımsal Şube Amiri Ali Toygan'ın sözlü şahadeti ve kendisinin bizzat yazdığı 10, 19 ve 20 numaralı Emarelerden konu taşınmaz malın Şubat 1977 tarihinde Müstediye tahsis edildiği kesinlik kazanmaktadır-. Bu husus, ayrıca, Müstedaaleyhlerin YİM: 82/89 sayılı başvuruda ibraz ettikleri Emare 17 itiraznamenin Gerçekler Kısmının
(2). paragrafı ile de desteklenmektedir.

İlgili Şahıs ise bu konu ile ilgili açıklama yaparken, söz konusu taşınmazın 1975 y-ılında kendisine verildiğini iddia etmiş ve bu hususu desteklemek maksa-dıyle Emare 1 olan Karava Kalkınma Kooperatif Şirketi
ile yaptığı İcar Mukavelenamesi/Tahsis Mukavelenamesini ve yine Emare 2 olan 70/78 sayılı Yüksek İdare Mahkeme-sindeki başvuru hü-kmünü göstermiştir.

İlk olarak Emare 1 mukavelename incelendiğinde, bu mukavelenamenin matbu bir forma niteliğinde olup çoğu yerinin doldurulmadığı, keza dolu olan kısımlarda kiraya alınan malın tarifinin ise 7.5 dönüm limon bahçesi olarak açıklandığ-ı, kira süresinin de Mart 1975 ile Mart 1977 devresini kapsadığı görülmektedir. Halbuki, önümde başvuru konusu edilen malın tarifi 1 dönüm 1 evlek 2900 ayakkareden oluşan sulu bir tarla olarak yapılmıştır. Emare 1 mukavelenamede tapu referansları da yer -almadığı cihetle, ihtilâf konusu taşınmazın bu mukavelenamede bahsi geçen 7.5 dönümlük limon bahçesi içinde olup olma- dığı kesin olarak bilinmemektedir. Bir an için bunun
da 7.5 dönümün içinde olduğu farzedilse bile, az önce belirttiğim gibi, Emare 1 mu-kavelename Mart 1977 tarihinde hitam bulmuştur. Bir mal ile ilgili yapılan süreli bir tahsisin, süre bitiminde geçerliliğinin sona ereceği YİM: 50/79'da karara bağlanmıştır.

Şimdi de İlgili Şahısca yasal tasarrufun kendisinde olduğunu desteklemek ba-bında sunulan Emare 2 Mahkeme kararını ele almak istiyorum. Bu Mahkeme kararında işlenen malların tapu referansları Pafta/Harita: XI/16. W.2 W.1, Parsel 4, 3 ile Pafta/Harita: XI/16. E.1, Parsel 412/5/1 ve 412/5/2 olarak görülmektedir. Halbuki önümde bul-unan başvurudaki taşınmaz malın tapu referansı Pafta/
Harita: XI/16. W.1, Parsel 295/1'dir. Bu durumda, Emare 2 Mahkeme kararının başvuru konusu taşınmaz malı da kapsadığını söylemeye imkân ve ihtimal yoktur. Nitekim Müstedi Tanığı Ali Toygan da istintak-ta kendisine bu konuda sorulan bir soruya cevaben, o Mahkeme kararında belirtilenlerin ihtilâf konusu 295/1 numaralı parseli kapsamadığını söylemiştir. Yani kısaca özetlemek gere-kirse, Emare 1 ile 2, konu taşınmazın İlgili Şahsa verildiğini açıklamaktan -çok uzaktır. Esasen, Müste-daaleyhler de, Emare 17 itiraznamelerinin Gerçekler Kısmının (1). paragrafında, Parsel 295/1'in hiçbir zaman ve hiçbir şekilde Remzi Yusuf Üstel'e tahsis edilmediği gibi, herhangi bir şekilde yasal tasarrufuna da geçme-diğini be-lirtmişlerdir.

Tüm bu konuda sunulan şahadet ve emareler ışığında, konu taşınmazın Şubat 1977 tarihinde Müstediye tahsis edildiği ve yapılan bu tahsisin de yasal olduğu yönünde bulgu yaparım.

Yasal tahsis Müstedide olmakla beraber, Müstedinin k-onu taşınmazı pek kısa bir süre kullanabildiği, bunun nedenlerinin ise, söz konusu mala girmeğe her gittiğinde İlgili Şahısla tartıştıkları, bu konunun birkaç kez polise de intikal ettiği, ayrıca İlgili Şahsın Mahkemeye başvurup ara emri alması üzerine, Mü-stedinin yasal tah-sisli malını kullanamadığı kızı Emete Topal'ın verdiği şahadette görülmektedir. Bu tanık devamla, İskân
Bakanlığı nezdinde de şikâyetlerde bulunup mallarının peşini bırakmadıklarını ilâve etmiştir.

Yine verilen şahadetlere göz at-ıldığında, Müstedinin kullandığı süre hariç, konu taşınmaz malı İlgili Şahsın tasarruf ettiği anlaşılmaktadır. Ancak, konu taşınmazı İlgili Şahsın Müstediden çok daha uzun bir süre kullanmış olması, ona yasal olarak bir hak bahşetmemektedir. Çünkü onun b-u tasarrufu yasal dayanaktan yoksun fiili bir tasarruftur ve dolayısıyle Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonları 18.5.1992 tarihinde aldıkları DD. 6045 sayılı kararla konu taşınmazı İlgili Şahsın "T" cetveline işlemekle hata etmişlerdir. Hâl böyle o-lunca, konu kararın bu hususu içeren kısmının iptal edilmesi gerektiği kanaatindeyim.

Konu taşınmaz malın İlgili Şahsın "T" cetveline işlenmesine dair olan Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonlarının kararı bu şekilde iptal edildikten sonra Mahk-emenin daha ileri gidip başvuru konusu taşınmaz malın Müstedinin "T" cetveline işlenmesine hükmetmesi mümkün olmadığı gibi, bu konuda yetkili de değildir. Bu görev ve yetki "T" cetvellerini düzenleyen Saptama, Değerlen-dirme ve Tazmin Komisyonlarına aitti-r. Ümit ediyorum ki, adı geçen Komisyonlar verilen karar ışığında, konuyu tekrar inceleyecek ve sağlıklı bir neticeye varacaktır.

Nevvar Nolan: Sayın Yargıç Celâl Karabacak'ın okuduğu karara katılırım.

Seyit A. Bensen: Sayın Yargıç Celâl Karabacak'ın- hükmünde belirttiklerine ve vardığı sonuca katılırım.

Celâl Karabacak:

Sonuç olarak, yukarıda belirtilenler ışığında;

Başvuru kısmen kabul edilerek Müstedaaleyh (2)
Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonlarının
18.5.1992 tarih ve DD. 6045 say-ılı kararlarında
ifadesini bulan ve konu taşınmazı İlgili Şahsın
"T" cetveline işleyen kararının hükümsüz ve
etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurma-
yacağına hüküm verilir.

Müstedinin diğer talepleri ise ret ve iptal
olunur.

Meselenin tüm a-hval ve şeraiti nazarı itibara
alınarak masraflar hususunda herhangi bir emir verilmez.




Celâl Karabacak Nevvar Nolan Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç Yargıç


12 Haziran 1998











16






Full & Egal Universal Law Academy