Yüksek İdare Mahkemesi Numara 196/2011 Dava No 28/2013 Karar Tarihi 01.07.2013
Numara: 196/2011
Dava No: 28/2013
Taraflar: Alev Dinçsoy ile Mahkeme Kayıt Kalemi Genel Sekreteri n/d Yüksek Mahkeme Genel Sekreterliği ve diğerleri arasında
Konu: Kınama cezası - Üstlerine gerekli hiyerarşik saygıyı göstermemek ve devam defterini imzalamamakla itham edilen Davacıya kınama cezası verilmesi - Davacının kınama cezaının iptali için dava açması - Yüksek İdare Mahkemesinin kınama cezasını ve bu cezaya ilişkin yazılı bildirimin hükümsüz ve etkisiz olduğuna karar vermesi.
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 01.07.2013

-D.28/2013 YİM:196/2011

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152.Maddesi Hakkında.
Mahkeme Heyeti: Necmettin Bostancı, Talât D.Refiker, Ahmet Kalkan.

Davacı:Alev Dinçsoy, Yüksek Mahkeme Mukayyitliği, Lefkoşa
-ile-
Da-valı:1)Mahkeme Kayıt Kalemi Genel Sekreteri n/d Yüksek
Mahkeme Genel Sekreterliği vasıtası ile KKTC
Başsavcılığı, Lefkoşa
2)Kamu Hizmet Komisyonu vasıtası ile KKTC Başsavcılığı,
Lefkoşa
3)KKTC Başsavcısı, Lefkoşa

A r a- s ı n d a.


Davacı namına:Avukat Serhan Çinar
Davalılar namına: Kıdemli Savcı Gülser Akanyeti.


---------
K A R A R
-

-Necmettin Bostancı: Bu başvuruda, Mahkemenin kararını, Sayın Yargıç Talât D.Refiker okuyacaktır.

Talât D.Refiker: Mahkemeye bağlı kamu görevlisi statüsünde olan ve dava ile ilgili tarihte Yüksek Mahkeme Mukayyitliğinde I'inci Derece Mukayyit olarak görev -ifa eden Davacının, Başmukayyit Yardımcısı tarafından "üstlerine gerekli hiyerarşik saygıyı göstermemekle" ve "devam defterini imzalamamakla," itham edilmesi ve savunmasının alınmasının ardından, kendisine kınama cezası verilmesi üzerine, Davalılar aleyhin-e ikâme ettiği bu davada, adli yılın açılışı münasebetiyle 15.9.2011 tarihinde yapılacak olan tören bağlamında, mesai saatinden daha erken ayrılma konusu ile alakalı olarak Başmukayyit Yardımcısına karşı bir saygısızlıkta bulunmamasına ve görevi başından d-a erken ayrılmamasına karşın, Başmukayyit Yardımcısı tarafından kendisine kınama cezası verildiğini, gerek bu cezanın verilmesini gerekli kılacak olgu veya olguların ve gerekse Başmukayyit Yardımcısının bu şekilde disiplin cezası verme yetkisinin bulunmadı-ğını iddia etmekte ve Davalılar aleyhine aşağıda belirtildiği şekilde;

A-Davacının bağlı bulunduğu Mahkeme Kayıt Kaleminde
Başmukayyit Yardımcısı tarafından Davacıya 26/9/2011 tarih ve YMS.0.00ŞD/349/A/11/221 sayılı bir yazı ile bildirilen ve Davacıya -Kamu Görevlileri Yasası'nın 100'üncü Maddesinin 2'nci Fıkrası'nın (d) bendinde "üstlerine gerekli hiyerarşik saygıyı göstermemek" ve (g) bendinde "devam defterini imzalamamak" şeklinde düzenlenen disiplin cezası gerektiren eylem ve davranışları yaptığı iç-in Kamu Görevlileri Yasası 98(B) maddesi uyarınca kınama cezası uygulanmasına karar veren kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına dair bir hüküm ve/veya karar;

B-Mahkemenin adil ve uygun göreceği herhangi bir yardım
-veya çare veya emir;

C-İşbu dava masrafları;

için emir verilmesini talep etmektedir.

Davalılar ise dosyaladıkları müdafaa takrirlerinde, ön itiraz olarak, dava konusu kararın Davalı No:(2) tarafından alınmaması bağlamında Davalı No:(2) aleyhine olan da-vanın öncelikle ret ve iptal edilmesi talep edilmekte ve ayrıca sair şeyler meyanında dava konusu olayın veya kararın verildiği tarihte Başmukayyit ve Genel Sekreter kadrolarının boş olduğu ve mezkûr mevkilerin görev ve yetkilerinin Başmukayyit Yardımcısı -tarafından kullanıldığını; adli yılın açılması münasebetiyle 15.9.2011 tarihinde yapılacak tören nedeniyle, personelin mesai bitiminden önce görevden ayrılması bağlamında Başmukayyit Yardımcısı ile Davacı arasında geçen konuşma sonrasında, yanlarında bulun-an personelin önünde Davacının sesini yükselterek Başmukayyit Yardımcısına hitaben "ben gidiyorum, defteri de imzalamıyorum, ne istersen yap" şeklindeki sözleri sarfetmesinden sonra, mesai defterini imzalamadan görev yerinden ayrıldığını; Kamu Görevlileri -Yasası'nın 100'üncü maddesinin 2'nci fıkrası tahtında kınama cezası verilmesini gerektiren mezkûr söylem ve davranış-larından dolayı, 16.9.2011 tarihinde Başmukayyit Yardımcısı tarafından Davacının savunmasının istenmesinin ardından, 21.9.2011 tarihinde ya-zılı savunmanın verilmesi ve konunun Başmukayyit Yardımcısı tarafından değerlendirilmesinden sonra, Başmukayyit Yardımcısı tarafından Davacıya kınama cezası verildiği iddia edilmekte ve belirtilenler ışığında davanın ret ve iptal edilmesi talep edilmektedi-r.

Davanın yapılan duruşmasında Davacı tanık dinletmemiştir. Davalı No:(1) tarafından ise, Başmukayyit Yardımcısı tanık olarak dinletilmiştir.Bilâhare ise taraflar Mahkemeye hukuki argümanlarının sunumunu yapmışlardır.

Dava konusu kararın, Davalı No:(2-) tarafından alınmadığı ve bu bağlamda Davalı No:(2) aleyhine dava sebebi bulunmadığı taraflarca da kabul edildiğinden, Davalıların müdafaa takririnde yer alan ön itirazlar kabul edilerek, Davalı No:(2) aleyhine olan dava ret ve iptal edilir.

Diğer Daval-ılar aleyhine olan davanın esasına gelince;
dava konusu olayın vuku bulduğu ve kararın verildiği mezkûr tarihte Başmukayyit ve Genel Sekreter kadrolarının boş olduğu Davalı No:(1) ve (2) tarafından kabul edilen bir olgudur.

Başmukayyit Yardımcısı ise, şah-adetinde, kadroları boş olan mezkûr mevkilerin görevini, Yüksek Mahkeme Başkanının bilgisi dahilinde fiilen yapmakla beraber, bu fiili görev ifasının bir Yüksek Mahkeme kararına dayanmadığını; 2000 Mahkeme Kayıt Kalemleri (Kuruluşu ve Memurların Yetki ve G-örevleri) Tüzüğü'nde düzenlenmemesi nedeniyle boş olan mezkûr kadroları vekâlet yöntemi ile geçici olarak doldurmasının mümkün olmadığını ifade etmiştir.
Kamu Hizmeti Komisyonu tarafından Davacıya gönderilen ve Emare 1 olarak kayda geçip de, Davacının I'i-nci Derece Mukayyit mevkiine terfi ettirildiğini bildiren yazının ekinde belirtilen hizmet koşulları arasında 5'inci paragrafta yer alan 'Disiplin' başlığı altında şöyle denilmektedir:
" 5.DİSİPLİN:
Hakkınızdaki disiplin işlemleri ve disiplin cezaları-, değiştirilmiş şekliyle 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası'nda belirtilen hükümler çerçevesinde uygulanır ve verilir. "

Uyarma ve kınama cezası gerektiren disiplin işlemlerinde uyulması gereken zorunlu ilkeleri düzenleyen ve bu cezaları verme yetkisi- ve yöntemini belirleyen 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasası'nın 34/1989 sayılı Tadil Yasası ile tadil edilen 98.A ve 98.B. maddeleri ise aynen şöyledir:

Uyarma ve kınama cezası gerektiren disiplin işlemlerinde uyulması zorunlu ilkeler 34/198998.A. Bu ya-sa, uyarma ve kınama cezasını gerektiren
disiplin işlem ve uygulamalarında isnat olunan
eylem ve davranışlar ilgili kamu görevlisine
bağlı bulunduğu kurumun en üst düzeydeki amiri
tarafından açıkça ve yazılı olarak derhal
- bildirilir ve yazılı savunması istenir. Savunma
için verilecek süre beş iş gününden az olamaz.
Uyarma ve kınama cezası verme yetkisi ve yöntem 34/1989
98.B. Bu yasada öngörülen uyarma ve kınama cezaları
ilgili kamu görevlisinin bağlı bu-lunduğu kurumun
en üst düzeydeki amiri tarafından, savunmanın
alındığı tarihten başlayarak beş iş günü içinde
verilir.

Yukarıda yer alan maddelerden de görüleceği üzere, isnat olunan eylem ve davranışlar ilgili kamu görevlisine bağl-ı bulunduğu kurumun en üst düzeydeki amiri tarafından açıkça ve yazılı olarak derhal bildirilir ve yazılı savunması istenir. Yasada öngörülen uyarma ve kınama cezaları ise, ilgili kamu görevlisinin bağlı bulunduğu kurumun en üst düzeydeki amiri tarafından -verilir.


Bu bağlamda ise ilgili tarihte Yüksek Mahkeme Mukayyitliğinde I'inci Derece Mukayyit olarak görev ifa eden Davacının, mezkûr yasa maddeleri tahtındaki en üst düzeydeki amirinin belirlenmesi gerekmektedir.

1976 Mahkemeler Yasası'nın 'Mahkeme Ka-mu Görevlileri' başlığı altında yer alan 67'nci maddesinin (1),(2),(3) ve (4)'üncü fıkraları aynen şöyledir;

67.(1)Anayasa'nın 121'inci maddesi uyarınca kurulan yetkili organ tarafından atanan Yüksek Mahkemeye bağlı bir Başmukayyitlik ve bir de Başmukay-yit Yardımcılığı ihdas edilir.(2)Başmukayyit ve Başmukayyit Yardımcısı yasa ve diğer mevzuatta öngörülen görevleri yapar ve yetkileri kullanır.(3)Başmukayyit, baş icra memurluğu görev ve yetkilerini Yüksek Mahkemenin direktifi uyarınca yasa ve diğe-r mevzuat kurallarına bağlı kalarak yerine getirir.(4)Başmukayyit ve Başmukayyit Yardımcısı kamu görevlileri ile aynı hizmet koşullarına bağlıdır.(5)...............................................................
...................................-............................
...............................................................
'Mahkemeye bağlı kamu görevlileri' kenar başlığını taşıyan 68'inci maddenin (1),(2) ve (3)'üncü fıkraları ise şöyledir;

68.(1)Anayasa'nın 154.maddesinin (2).f-ıkrasının (ç) bendi uyarınca yapılan mahkeme tüzüğünün öngördüğü kayıt kalemlerinde görevlendirilmek üzere Anayasa'nın 121.maddesinde öngörülen organ tarafından yeterli sayıda Kaza Mahkemesi Mukayyidi, Mukayyit Yardımcısı ve diğer kamu görevlileri atanır.-(2)Mahkemeye bağlı kamu görevlileri yasa ve diğer mevzuatta öngörülen görevleri yapar ve yetkileri kullanır.(3)Bu yasa uyarınca atanan mahkemeye bağlı kamu görevlileri diğer kamu görevlileri ile aynı hizmet koşullarına bağlıdır.(4)..............-.........................................
.......................................................
.......................................................

Yukarıda yer alan 68'inci maddenin 1'inci fıkrasında zikredilen Anayasa'nın 154'üncü maddesinin (1)- ve (2)'nci fıkrası ile (2)'nci fıkranın (ç) bendi şöyledir:




Mahkeme Tüzükleri Yapma YetkisiMadde 154. (1)Yüksek Mahkeme, kendisinin veya herhangi bir diğer mahkemenin uygulama ve usul kurallarını düzenlemek için bu Anayasa ve yasalard-a belirlenen kurallar çerçevesinde mahkeme tüzükleri yapar. (2)Bu maddenin (1).fıkrasının genelliği saklı kalmak üzere Yüksek Mahkeme, aşağıdaki amaçlar için, mahkeme tüzüklerine kurallar koyabilir:(a)....................................-...............
...................................................(b)...................................................
...................................................(c)...................................................
..................-.................................(ç)Mahkemelerin kayıt kalemlerinin oluşumu ve mahkemelere bağlı kamu görevlilerinin yetki ve görevlerinin saptanması ve düzenlenmesi;(d)...................................................
.........................-..........................
Yüksek Mahkeme, KKTC Anayasası'nın yukarıda yer alan 154.maddesinin (2)'nci fıkrasının (ç) bendi ve 1976 Mahkemeler Yasası'nın 81'inci maddesi uyarınca kendisine verilen yetkiyi kullanarak yaptığı 2000 Mahkeme Kayıt Kalemleri (-Kuruluşu ve Memurların yetki ve görevleri) Tüzüğü'nün 3'üncü maddesine göre Mahkeme kayıt kalemleri bu Tüzüğe ekli I'inci cetvelde gösterilen memurlardan kurulur.

I'inci cetvel ise şu kadrolardan oluşmaktadır:
" BİRİNCİ CETVEL
- (Madde 3)

Kadro Adı
Hizmet Sınıfı
Derece
Genel Sekreter--
Başmukayyit--

Başmukayyit
YardımcısıYöneticilik Hiz.Sınıfı (Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler)II
Tercüman-
MütercimYöneticilik Hiz.Sınıfı (Üst- Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler)III

Mukayyitlik
AmiriYöneticilik Hiz.Sınıfı
(Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler)III
İçtihat Yayım
AmiriYöneticilik Hiz.Sınıfı (Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticil-er)III
Kütüphane AmiriYöneticilik Hiz.Sınıfı (Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler)III
Mali İşler Şube AmiriYöneticilik Hiz.Sınıfı (Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler)III
Bilgisayar Uzman
YardımcısıYöne-ticilik Hiz.Sınıfı (Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler)III
Yasalar ve Kararlar
AmiriYöneticilik Hiz.Sınıfı
(Üst Kademe Yöneticisi Sayılmayan Diğer Yöneticiler)III
MukayyitMukayyitlik Hizmetleri SınıfıI
MukayyitMukay-yitlik Hizmetleri SınıfıII
MukayyitMukayyitlik Hizmetleri SınıfıI
Mahkeme MemuruYardımcı Mukayyitlik Hizmetleri SınıfıI
Mahkeme MemuruYardımcı Mukayyitlik Hizmetleri SınıfıII
Mahkeme MemuruYardımcı Mukayyitlik Hizmetleri Sın-ıfıIII

Mahkeme MemuruYardımcı Mukayyitlik Hizmetleri SınıfıIV
Ambar MemuruYardımcı Mukayyitlik Hizmetleri SınıfıIV
İçtihat Yayım Memuruİdari Hizmetler SınıfıI
İçtihat Yayım Memuruİdari Hizmetler SınıfıII
Kütüphane Me-muruKültür Hizmetleri SınıfıI
Kütüphane MemuruKültür Hizmetleri SınıfıII
Kütüphane MemuruKültür Hizmetleri SınıfıIII
Maliye, İstatistik ve Ayniyat MemuruMali Hizmetler SınıfıI
Maliye, İstatistik ve Ayniyat MemuruMali Hizmet-ler SınıfıII
Maliye, İstatistik ve Ayniyat MemuruMali Hizmetler SınıfıIII
İdari Sekreter İdari Hizmetler SınıfıI
Mahkeme StenografıSteno-Daktilo Hizmetleri SınıfıI
SekreterSteno-Daktilo Hizmetleri SınıfıII
Mahkeme Ste-nografıSteno-Daktilo Hizmetleri SınıfıII
Mahkeme Stenografı Steno-Daktilo Hizmetleri SınıfıIII
Mahkeme StenografıSteno Daktilo Hizmetleri SınıfıIV
Tebliğ ve İcra MemuruTebliğ ve İcra Hizmetleri SınıfıITebliğ ve İcra Memu-ruTebliğ ve İcra Hizmetleri SınıfıII
Tebliğ ve İcra MemuruTebliğ ve İcra Hizmetleri SınıfıIII
Tebliğ ve İcra MemuruTebliğ ve İcra Hizmetleri SınıfıIV
Sistem OperatörüTeknisyen Hizmetleri SınıfıI
Sistem OperatörüTeknisyen Hi-zmetleri SınıfıII
Teknisyen Teknisyen Hizmetleri SınıfıI
TeknisyenTeknisyen Hizmetleri SınıfıII
TeknisyenTeknisyen Hizmetleri SınıfıIII
TeknisyenTeknisyen Hizmetleri SınıfıIV
Bilgisayar OperatörüTeknisyen Hizmetleri -SınıfıIV
I.Sınıf KâtipKitabet Hizmetleri SınıfıII
II.Sınıf Kâtip Kitabet Hizmetleri SınıfıIII
Kâtip Yrd.Kitabet Hizmetleri SınıfıIV
Odacı-ŞoförOdacı ve Şoför Hizmetleri SınıfıI
I.Sınıf OdacıOdacı ve Şoför Hizmetleri -SınıfıI

II.Sınıf OdacıOdacı ve Şoför Hizmetleri SınıfıIIİşçi "

Yukarıda bahsi geçen Tüzüğün 8'inci maddesi ise aynen şöyledir:

" 8.Yüksek Mahkeme, bu tüzüğün herhangi bir kuralına bakılmaksızın
mahkeme kayıt kalemleri-nde hizmet gören her memurun görev ve sorumluluklarını tayin ve tanzim amacıyle, genel veya özel emirler verebilir. "


Davacının işgal etmekte olduğu I'inci Derece Mukayyit mevkiinin kadrosunun ise yukarıdaki cetvelde yeraldığı görülmektedir.

Gerek bu -kadronun ve gerekse diğer kadroların tümünün Yüksek Mahkemenin yaptığı mezkûr tüzük tahtında belirlendiğini ve değiştirilmiş şekliyle 1976 Mahkemeler Yasası'nın 68'inci maddesinin (1),(2) ve (3)'üncü fıkraları tahtında Yüksek Mahkemeye bağlı olarak görev i-fa ettikleri ve yukarıda bahsi geçen Tüzüğün 8'inci maddesine göre de, Yüksek Mahkemenin genel veya özel emirlerine tabi oldukları görülmektedir.
KKTC Anayasası'nın Yüksek Mahkemenin oluşumu ve görev bölümü başlığını taşıyan 143'üncü maddesine göre KKTC Y-üksek Mahkemesi bir başkan ve yedi yargıçtan oluşur. Başkanın yokluğunda en kıdemli yargıç ona vekillik eder.
Yukarıda zikredilenler ışığında, önümüzdeki meselede, 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasası'nın 98.A. ve 98.B. maddelerinde belirtilen en üst düzey-deki amir'in Yüksek Mahkeme Başkanı olduğu sonucuna varmamız olası mı?
Kemal Gözler'in 'İdare Hukuku' isimli eserinin ikinci baskısı yapılan birinci cildinin 197'nci sayfasında, 'Hiyerarşik Amir' başlığını taşıyan ikinci paragrafı altında amir'in, memu-run ve hiyerarşik sıralamadaki 'en üst' ve 'en ast'ın tanımı şöyle yapılmaktadır:

İdare teşkilatı içinde çeşitli basamaklar vardır.
Bu basamaklar alt alta, üst üste sıralanmıştır.
Alttaki basamak üstteki basamağa tabidir. Üst
derecedeki makamı işgal e-den kişiye amir (üst),
alt basamakta bulunan kişiye ise memur (ast) denir.
Şüphesiz hiyerarşik sıralamada bir "en üst", bir de
en alt vardır.

Görüleceği üzere değiştirilmiş şekliyle 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasası'nın 98.A. ve 98.B. maddelerinde zikre-dilen "en üst düzeydeki amir" öğretide "en üst hiyerarşik amir" olarak tanımlanmaktadır.

Aynı eserin 197'nci sayfasında, en üst veya diğer bir ifade ile en yüksek hiyerarşik amir kimdir? şeklindeki soru başlığı altında ise şöyle denilmektedir:

Hiyerar-şi ilişkisi, sadece merkezî idare(=devlet) içinde değil, bütün kamu tüzel kişileri içinde görüldüğüne göre, her bir kamu tüzel kişisi için ayrı bir "en yüksek hiyerarşik amir" vardır. En yüksek hiyerarşik amir, bir kamu tüzel kişisinin içinde herkesin kend-isine tabi olduğu, ama kendisinin kimseye tabi olmadığı kişidir.

Yine aynı eserin 198'inci sayfasında, merkezi idarede en yüksek hiyerarşik amir kimdir? şeklindeki soru başlığı altında ise, aa)Bakanın, bakanlığın en yüksek hiyerarşik amiri olduğu, ancak -bb)bakanların da üstünde bir hiyerarşik amir bulunduğunu ve bunun Başbakan olduğu belirtilmektedir.

Kararımızın bundan evvelki bölümünde temas ettiğimiz yasal ve anayasal mevzuat tahtında, Yüksek Mahkemeye bağlı bir Başmukayyit ve bir de Başmukayyit Yardı-mcılığının ihdas edildiğini, [1976 Mahkemeler Yasası Madde 67(1)]ve gerek bu kadrolar ve gerekse Genel Sekreter, Kaza Mahkemesi Mukayyidi, Mukayyit Yardımcısı ve diğer kamu görevlilerinin kadrolarının Yüksek Mahkeme tarafından yapılan 2000 Mahkeme Kayıt Ka-lemleri (kuruluşu ve memurların yetki ve görevleri) Tüzüğü'nde ve ona ekli I'inci cetvelde belirlendiğini, yargı organının en üstünde bir başkan ve yedi yargıçtan oluşan Yüksek Mahkemenin yer aldığını(KKTC Anayasası Madde 143) göz önünde bulundur-duğumuz z-aman önümüzdeki meselede bahse konu olan 9/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası'nın 98.A. ve 98.B. maddelerinde zikredilen kurumun en üst düzeydeki amiri'nin Yüksek Mahkeme Başkanının olduğu ve buna bağlı olarak Başmukayyit Yardımcısının mezkûr maddeler tah-tında Davacı hakkında disiplin işlemi başlatma ve kınama cezası verme yetkisinin bulunmadığı sonucuna varmaktayız.

Dolayısıyla yukarıda belirtilenler ışığında, Talep Takririnin (A) paragrafında talep edildiği şekilde, Başmukayyit Yardımcısı tarafından, d-eğiştirilmiş şekliyle 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasası'nın 98.B. maddesi uyarınca, Davacıya verilen kınama cezasının ve bu cezaya ilişkin olarak Davacıya yapılan 26/9/2011 tarihli ve YMS.0.00.ŞD/349/A/11/221 sayılı yazılı bildirimin hükümsüz ve etkisiz -olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilir.

Davanın niteliğini göz önünde bulundurarak masraf emri verilmez.


Necmettin Bostancı Talât D.RefikerAhmet Kalkan
YargıçYargıç Yargıç



1 Temmuz, 2013





12






Full & Egal Universal Law Academy