Yüksek İdare Mahkemesi Numara 186/1988 Dava No 3/1990 Karar Tarihi 29.01.1990
Numara: 186/1988
Dava No: 3/1990
Taraflar: Kani Göçer ile İskân Bak. Vd
Konu: Başvuru konusu taşınmazların Müstedinin ‘T’ cetveline işlenmemesi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 29.01.1990

-D.3/90 YİM 186/88

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkemede
Yargıç Niyazi F. Korkut huzurunda
Anayasanın 152. maddesi hakkında.

Müstedi: Kani Göçe-r, Müteveffa Girneli Vedat Hüseyin n/d Vedat
Kara Hüseyin n/d Vedat Göçer'in Tereke İdare Memuru
sıfatıyla.
-ile-
Müstedaaleyh: 1. İskân Bakanlığı vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa.
2. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu
vas. KKTC, Lefk-oşa.
3. Girne Tapu Dairesi ve/veya Amiri vasıtasıyla KKTC,
Lefkoşa.
A r a s ı n d a.

Müstedi namına: Ünsal Çağda
Müstedaaleyhler namına: Savcı Müjgân Irgat



Yasa Maddesi: Ba-kanlar Kurulunun 24.9.1974 gün ve 6518 nolu kararı ve 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası.

İstemin Özeti: Başvuru konusu taşınmaz malların Müstedinin T cetveline kay- dedilmemesinin yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna dair karar is-temi.

OLAY: Bakanlar Kurulu kararları ile kendisine konu arazi ve zeytinlik tahsis edilen müteveffaya Müstedaaleyh tarafından hazırlanıp gönderilen "T" cetvelinde başvuru konusu araziler gösterilmedi. Müstedi "T" cetve- lindeki puanlarına itiraz etmesine -rağmen, sadece güney mal varlığına ilişkin T(1) cetveline itiraz etti. Müstedaaleyh müstediye bir ihtar göndererek sahip olduğu malların tümünü eşdeğer olarak almağa puanlarının yetmediğini ve fazla olanların elinden alınmasına gidilmeden önce yasanın 3(a)-(b)(c) maddesine dayanarak kendinden bilgi istendiğini bildirdi. Müstedaaleyh eşinin T cetvellerini de hazırlattı ve Müstediye bildirdi. Müstedi bu yanıt üzerine işbu başvuruyu dosyaladı.

SONUÇ: Müstedi, başvuru konusu parsellerin "T" cetvellerinde göster-ilme-mesine rağmen bunlarla ilgili bir itiraz dosyalamayıp sadece güney mal varlığına ilişkin itirazda bulunmuştur. Bu durumda Müstedi hak düşürücü süreyi geçirmiştir. Bakanlar Kurulunun ilgi kararlarına göre de kuru arazinin 1 yıl, zeytinliklerin de önce -iki bilâhare beş yıllığına kiralandığı ve bu tür tahsislerin de süre sonunda son bulduğu ve iptâl edilmesi gerekmediğine, Müstedinin meşru menfaatinin de olmadığından hareketle başvurunun reddolunmasına karar verilir.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihat-lar:
YİM 73/79 sayılı Yüksek İdare Mahkemesi kararı.
YİM 85/81 sayılı Yüksek İdare Mahkemesi kararı.
YİM 29/88 sayılı Yüksek İdare Mahkemesi kararı.





H Ü K Ü M

Bu başvuruda dosyalanan emarelerden ortaya çıkan, tartışma konusu olmayan, olgulara göre b-aşvuru konusu Yukarı Girne'de 286 ve 549 parsel No'lu zeytinlikler Bakanlar Kurulu'nun 24.9.1974 gün ve 6518 No'lu karar ile ve 501 parsel No'lu kuru arazi 8.4.1975 tarih ve 5621 No'lu Bakanlar Kurulu kararı uyarınca müteveffa Vedat Göçer'e tahsis edilmişt-i. 41/77 sayılı yasadan sonra yapılan topraklandırma revizyon çalışmaları sonunda müteveffaya parsel 286 ile yeni bir parsel olan 237/1 parsel No'lu zeytinlikler verilirken başvuruya konu parsel 501 ve 549'un verilmediği Emare X olan 12.12.1985 tarihli tar-ımsal kaynak Değer Takdiri Forumundan görülmektedir. Bilâhare 20.10.1986 tarihinde gönderilen Emare XI yazı ile birlikte müteveffanın güney mallarının puan değerini gösteren T(1) formu, kuzeyde tasarruf etmekte olduğu malları ve puan değerlerini gösteren T-(2) forumu ve kuzey ve güney mallarının puan değerinin bir bilançosunu gösteren T(3) formu müteveffaya gönderildi ve müteveffa bunları 5.12.1986 tarihinde imza mukabilinde teslim aldı. Emare X'a uygun olarak hazırlanan "T" cetvellerinde başvurya konu parse-l 549 ve 501 müteveffanın tasarrufunda gösterilmemesine karşın müteveffa 12.12.1986 tarihinde Müstedaaleyh 2'ye yaptığı bir itirazda sadece güney mal varlığına ilişkin T(1) cetveline itiraz etti. Bilahare 15.12.1986 tarihinde Müstedaaleyh 2 müteveffaya bir- ihtar göndererek sahip olduğu puanların tasarrufunda bulundurduğu malların tümünü eşdeğer olarak almaya yetmediği ve fazla olanları elinden alma yönüne gitmeden önce yasanın 3. maddesinin (a), (b) ve (c) bendlerine göre hak sahipliğine ilişkin kendisinden- bilgi istedi. Müteveffa bu yazıyı 26.1.1987 tarihinde yanıtalyarak 12.12.1986 tarihli itirazının henüz yanıtlanmadığını ve ilâveten eşi Seval Yusuf'un "T" cetvelinin henüz çıkmadığını ve onlar çıktıktan sonra gerekli işlemin yapılmasını istedi.

Müstedaa-leyh 15.2.1988 de müteveffanın eşinin "T" cetvellerini de hazırladığı ve Emare XVII yazı ile birlikte müteveffanın eşine imza karşılığı verdi. Müteveffanın 12.12.1986 tarihli itirazının da birlikte oturan II ve III No'lu Saptama Değerlendirme ve Tazmin Kom-isyonu tarafından incelenerek reddedil- diği 16.9.1988 tarihli Emare XXVI yazı ile müteveffaya bildirdi. Bu yanıt üzerine Müstedi 27.10.1988 tarihinde bu başvuruyu dosyalayarak:

-"1. Müstedaaleyh No:1 ve/veya No:2 tarafından alınan ve Müstediye gönderilen 16.9.1988 tarihli yazı ile bildirilen: "DD 9118 itiraz konusu taşınmaz mallar Danışma Kurulu verilerine ve değerlendirme tüzüğü kurallarına uygun olarak değerlendirildiğinden it-irazın reddine karar veildi." hususundaki kararın ve/veya işlemin tamamen hüküm-süz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına dair Muhterem Mahkemenin karar vermesi.
-
2. Müstediye tahsisli ve/veya müstedinin yasal tasarrufunda bulunan Yukarı Girne'de pafta/harita XII.20.E2 Blok F parsel 549'da kain 4.0.0600 dönüm zeytinlik ve/veya kuru arazi ve/veya taşınmaz mal ile Girne'de pafta/harita XII.21.W2 parsel 501'de kâin 1-.0.0 dönüm kuru arazi ve/veya taşınmaz malın Müstedinin DD 9118 nolu T cetveline ve/veya kuzey mal varlığı listesine kaydedilmemesi ve/veya mezkûr taşınmaz malların tahsisinin iptâl edilmesi ve/veya 9. Kaynak paketine alınması ve/veya müstediden geri alınm-ası hususundaki kararın ve/veya işlemin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına dair Muhterem Mahkemenin karar vermesi.

3. Müstedaaleyh No:1 ve/veya No:2 tarafından başvuru konusu taşınmaz malların Müstedinin T cetvelin-e kaydedilmemesinin yapılmaması gereken bir ihmâl olduğuna ve ihmâl olunan bu işlemin yapılması gerektiğine dair Muhterem Mahkemenin karar vermesi."

hususunda istemde bulundu.

Müstedaaleyhler bu başvuruda öncelikle ön itirazda bulunarak başvuru konusu p-arsellerin müstediye tahsislerinin süreli olup süreleri sonunda tahsislerin sona erdiğini, tahsisinde olsa bile konu parselleri alabilmesi için yeterli puanı olmaması nedeni ile müstedinin meşsru menfaatı bulunmadığını ve konu parsellerin kendisine verilme-diğini, kendisine 5.12.1986 tarihinde elden verilen "T" cetvellerinden öğrendiği halde itirazda bulunmayıp 75 günlük hak düşürücü süreyi geçirdiğini ileri sürdü.

Başvurunun duruşmasında ön itirazların öncelikle ele alınması uygun görüldü. Müstedaaleyhler- herhangi bir tanık çağırmayıp Mahkemeye hitap etmekle yetindiler. Müstedi avukatı ise Girne İskân Müdürlüğünde çalışan Hasan Bilgiç'i tanık olarak dinletti.

Bu tanık şahadetinde Emare VIII ile Müstediye tahsis edilen parsel 549 ve 501'in Müstedinin kuze-y'de tasarrufunda bulunduduğu malları gösteren "T" cetvelinde gösterilmediğini, parsel 501'in Müstedinin konutunun yanında bir arsa ve parsel 549'un da tarımsal arazi niteliğini yitirip arsa nitelikli arazi olduğunu ve 26.9.1988 tarihinde 9'uncu Kaynak Pak-etinde ilân edildiğini bildirdi. Bu tanık bir kişinin "T" cetveline nelerin dahil edileceğinin kendi görevi olmayıp bunun İskân Dairesi tarafından yapıldığını belirtti.

Müstedinin başvurusunda (ı) paragrafla atıfta bulunduğu karar, güney mal varlığına il-işkin itirazı ile ilgilidir. Halbuki başvurunun dayandığı gerçeklere bakıldığında esas şikâyet konusunun parsel 501 ve 549'un "T" cetveline işlen- memesi olduğu sarih olup güney mal varlığına ilişkin itirazının değerlendiril-mesinde bir hata ya da haksızl-ık yapılmadığına ilişkin bir savı olmadığı ve bu başlık altındaki isteminin tamamen mesnetsiz olduğu açıktır.

Bakanlar Kurulu'nun 5621 No'lu kararına göre, parsel 501 olan kuru tarlanın 1 yıl için verildiği görülmektedir. 6518 No'lu Bakanlar Kurulu karar-ının eki olan yönetmeliğe göre de parsel 549 olan zeytin ağaçlarının da 2 yıl için tahsis edildiği ve bilâhare Bakanlar Kurulu'nun 7030 saylı kararı ile sürenin 5 yıla çıkarıldığı açıklıkla görülmektedir.

Bu tür tahsislerin süre sonunda son bulduğu ve ip-tal edilmesi gerek-mediği de Yargıtay olarak birçok kararda vurgulanmıştır. Bu hususta gör YİM 73/79, YİM 85/81, YİM 29/88.

Bu nedenlerle 1975 yılında sıra ile 1 yıl ve 2 yıl için Müstediye tahsis edilen başvuru konusu 501 ve 549 No'lu parsellerin tahsis-inin sıra ile 1 yıl ve 5 yıl sonunda son bulduğu ve konu parsellerin Müstedinin tahsisinde olmadıkları sarihtir. Durumun böyle olduğu 41/77 sayılı yasadan sonra yapılan topraklan-dırma revizyon çalışmaları sonunda Emare X ile Müstediye parsel 501 ve 549'un- verilmeyip ona sadece parsel 286 ve ilâveten yeni bir parsel olan parsel 237/1'in verilmesi ile de desteklenmektedir. Bütün bunlar bir yana müstedinin güney mallarının puan değeri ile kuzeyde tasarruf etmekte olduğu mallar ve değerlerini gösteren "T" cetv-elleri 5.12.1986'da Müstediye imza karşılığı verilmesine ve başvuru konusu parsel 501 ve 549'un bu cetvellerde gösterilme- mesine karşın müstedi bunlarla ilgili bir itiraz dosyalamayıp sadece "T" cetvellerinin güney mal varlığına ilişkin olanına itirazda b-ulunduğu da konu itirazdan açıklıkla görülmektedir. Bu durumda müstedinin hak düşürücü süreyi de geçirdiği ve bu başvuruda para (2) ve (3) altında talep ettiği hususlarda da meşru bir menfaatı bulunmadığı ortaya çıkmaktadır ve başvurunun sadece bu nokta üz-erinden reddedilmesi gerekir.

Bu başvuruda verilecek karardan istinaf edilebileceği düşüncesi ile bir kaç hususa daha değinmede yarar görmekteyim.

Müstedinin ve eşinin emare olan Mal Değer Belgelerinden toplam 307590 puanları olduğu, müstedi ile eşinin- bu puanları, yasa uyarınca öncelikle "T" cetvellerinde görülen konut için kullanmaları gereketiği ve Emare V'e göre söz konusu konutun puan değeri 590128 olduğuna göre müstedi ile eşinin mevcut puanları ile sadece konu konutun tümünü bile alamıyacakları d-a ortadadır.

Müstediye Emare VIII ile yapılan tahsisin bir an için süreli olmadığı varsayılsa bile 41/77 sayılı yasanın 38(2) maddesi ile yasanın yürürlüğe girdiği tarihten önce yasa kuralları uygulanmadan yapılan tahsisler iptâl edilip başvuru konusu pa-rsel 501 ve 549 konu yasadan sonra müstediye tekrar tahsis edilmeyip sadece parsel 286 ve yeni bir parsel olan 237/1 verildiğine göre bu nokta üzerinde başvuru konusu parsellerin müstedinin yasal tasarrufunda olduğu da söylenemez.

Sonuç olarak ön itiraz -kabul edilerek müstedinin hak düşürücü süreyi geçirdiği ve bu başvuruyu dosyalayabilmek için meşru menfaatı olmadığı gerekçesi ile başvuru reddolunur.

Müstedaaleyhlerin masrafı müstedi tarafından ödenecektir.


(Niyazi F. Korkut)
- Yargıç

29 Ocak 1990


-


-15-



-


Full & Egal Universal Law Academy