Yüksek İdare Mahkemesi Numara 184/2011 Dava No 10/2014 Karar Tarihi 31.03.2014
Karar Dilini Çevir:
Yüksek İdare Mahkemesi Numara 184/2011 Dava No 10/2014 Karar Tarihi 31.03.2014
Numara: 184/2011
Dava No: 10/2014
Taraflar: Sözer Özkaramehmet ile Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı ve Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı arasında
Konu: İlkokul Müdür Muavinliği ve Müdür Mevki Münhalleri - İlkokul Müdürlüğü yazılı seçme sınavları - Sınav sonucu müdürlük için yapılan atamaların iptali talebi - Sınav sorularının hazırlanmasında 2005 Öğretmenler Sınav Tüzüğünün 4(3)maddesine aykırı hareket edildiği iddiası - Sınava Kamu Hizmeti Komisyonu Üyelerinin yakınlarının da katıldığı - Ön itiraz - Davacının meşru menfaatı olmadığı önitirazı - Sınavın adil, eşit güvenli ve yansız gerçekleşmediği ve hukuk ilkelerine aykırı hareket edildiği bulgusuna varan Yüksek İdare Mahkemesinin, Müdürlük kadrosuna yapılan atamaları iptal emesi.
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 31.03.2014

-D.10/2014 YİM: 184/2011


Yüksek İdare Mahkemesinde.

Anayasanın 152. maddesi hakkında.

Mahkeme Heyeti : Talat D.Refiker, Ahmet Kalkan, Mehmet Türker


Davacı : Sözer Özkaramehmet, Köprülü - Gazimağusa.

il-e

Davalı : 1. Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı vasıtasıyla,
KKTC, Lefkoşa.
2. Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı vasıtasıyla,
KKTC Lefkoşa.


A r a s ı n d a.


Davacı namına : Avukat Hasan Esendağlı ve -Avukat Emre Kadri
Davalılar namına: KKTC Başsavcısı adına Kıdemli Savcı Sarper
Altıncık.
İlgili Şahıslar : No.1,2,3,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15,16,17,
18,19,20 hazır değiller.(Savcılığa katıldılar)
İlgili Şahıs : -No.4 hazır değil. Tebliğ var.



-----------------


H Ü K Ü M



Talat D.Refiker : Bu başvuruda, Mahkemenin kararını, Sayın Yargıç Ahmet Kalkan okuyacaktır.

Ahmet Kalkan : 3.9.2011 tarihinde yapılan İlkokul Müdürlüğü yazılı seçme sınavınd-a 196 puan alıp kriter puanı ile birlikte İlkokul Müdürü Sınav Sonuçları Listesinin 23'üncü sırasında yer alan Davacı, ilk 20'ye kalan adayların sözlü mülâkata çağrılmaları ve akabinde de müdürlük mevkiine atanmaları üzerine, 30.11.2011 tarihinde bu davayı- dosyaladı.


TALEP:

Davacının sınav sonuçları ile ilgili talepleri başlangıçta üç başlık altında sunulmuştu. Ancak duruşmanın sonunda, Davacı Avukatı talep takririnin 'C' paragrafındaki talebini geri çektiğinden, Davacının karara bağlanması gereken ta-lepleri şöyledir.

Davalıların, Davacının 3.9.2011 tarihinde katılmış olduğu İlkokul Müdürü yazılı seçme sınavının 3.9.2011 tarihinde geçici liste ile ve bilahare 15.9.2011 tarihli kesin liste ile ilan edilen sonuçlarının ve/veya sıralama listesinin ve/ve-ya yerleşme listesinin oluşturulmasına ve/veya bu listede ilk 20 sırada yer alan kişilerin sözlü mülakata çağrılmasına ilişkin karar ve/veya kararlarının ve/veya işlemlerinin gerçersiz ve hükümsüz olduğuna ve/veya herhangi bir sonuç doğurmayacağına dair bi-r mahkeme hükmü;
Davalıların, Davacının 3.9.2011 tarihinde katılmış olduğu İlkokul Müdürü yazılı seçme sınavının 15.9.2011 tarihinde ilan edilen kesin sonuçlarına ve/veya sıralama listesine ve/veya yerleştirme listesine göre ve/veya sözlü mülakat sonuçlar-ına göre takriben 16.9.2011 tarihinde yapılan İlkokul Müdürü atamalarının ve/veya mezkûr sınav neticelerine göre ilk 20 sırada yer alan adayların ilkokul müdürü olarak atanmasına ilişkin kararların ve/veya işlemlerin geçersiz ve hükümsüz olduğuna ve/veya h-erhangi bir sonuç doğurmayacağına dair mahkeme hükmü.


TALEP TAKRİRİ:

Davacı talep takririnde, davasını dayandırdığı hukuki esasları belirttikten sonra, özetle, Akdoğan Dr.Fazıl Küçük İlkokulunda Müdür Muavini olduğunu, önce 15.12.2010 tarihinde ilan -edilen, ancak gerekçesiz bir şekilde, 3.9.2011 tarihine ertelenen İlkokul Müdürlüğü sınavına katıldığını, 2005 Öğretmenler Sınav Tüzüğü'ne göre sınav saatinden 8 saat önce basılması gereken soruların Tüzüğe aykırı bir şekilde çok önceden basıldığını, sınav- komisyonunda yer alan üyelerin bazılarının eş ve birinci derece yakınlarının sınava katıldığını, sınavın güvenilirlik ve tarafsızlık ilkeleri ihlâl edilerek gerçekleştirildiğini, açıklanan sonuçlara göre 23. sırada yer alan Davacının hukuka aykırı bir şek-ilde mülakâta çağrılmadığını, şüpheli ve şaibeli bir sınav neticesinde saptanan sonuçların iptal edilmesi gerektiğini ileri sürerek, talep kısmında belirtilen taleplerde bulundu.


MÜDAFAA TAKRİRİ:

Davalıları temsilen Başsavcılık, İlgili Şahısların da k-atıldığı müdafaa takririnde özetle, iptidai itiraz olarak, Davacının, mülakata çağrılmama ve müdürlüğe atanmama kararlarının iptalini talep etmediğini, bu nedenle davanın neticesinin akademik kalacağını, dolayısıyla davanın meşru menfaat yokluğundan redded-ilmesi gerektiğini, sınavın ilân edilen tarihte yapıldığını, soruların basımı, nakli ve muhafazası ile ilgili yasal ve/veya teamül yükümlülüklerinin yerine getirildiğini, şaibeden uzak ve güvenli bir şekilde hazırlandığını, toplamda 725.6 puanla 23. sırada- yer alan Davacının, ilk 20'nin mülakata çağrılması nedeniyle mülâkata çağrılmadığını, ortada hukuksuzluk olmadığını ve davanın iptalinin gerektiğini iddia etti.


OLGULAR:

Taraflar duruşmada 13 adet yazılı belgeyi emare olarak sundular.

Davanın d-uruşmasında, Davacı bizzat şahadet verdi, başka tanık çağırmadı. Davalı, Kamu Hizmeti Komisyonunda idare memuru olarak çalışan ve soru bankasında görev yapan Alev Şanlıtürk'ü tanık olarak dinletti, başka tanık çağırmadı.

Sunulan şahadet, ibraz edilen em-areler ve dava layihaları ışığında, dava ile ilgili olguları aşağıdaki gibi saptarız.

Davacı, Akdoğan Dr.Fazıl Küçük İlkokulunda Müdür Muavini olarak görev yapmakta ve duruşma tarihi itibarıyla, 24 yıllık öğretmen olarak 7 yıldır Müdür Muavinliği görevi-ni sürdürmektedir.

Kamu Hizmeti Komisyonu, 30.11.2010 tarihinde yayınladığı genelge ile 8 Ocak 2011 tarihinde yapılacak İlkokul Müdür Muavinliği ve Müdürlüğü mevkii için münhal ilan etti.

Davacı, 1-15 Aralık 2010 tarihleri arasında müracaat kabul edil-en münhal mevkiye, usulüne uygun olarak müracaat etti.

İlan edilen münhal mevkiler için yapılması tasarlanan sınavlar, müracaatçıların sicil puanlarının saptanmasındaki aksaklıklar nedeniyle birkaç kez ertelendikten sonra, en son 27.1.2011 tarihinde, Kam-u Hizmeti Komisyonu tarafından, kriter puanlarının ulaştırılmasındaki gecikme ve belirsizlik gerekçesi ile, yeni sınav tarihi sonradan duyurulmak üzere, süresiz ertelendi.

Bu şekilde ertelenen sınavların 3.9.2011 tarihinde yapılacağı KHK Web sayfasından -duyuruldu.

Sınavda sorulacak soru kitapçıkları, adaylar için A kitabı ve B kitabı olarak, Kamu Hizmeti Komisyonu bünyesinde yer alan bir komisyon tarafından, 2.9.2011 tarihinde, sınavdan yaklaşık 20 saat önce hazırlandı.

Hazırlanan kitapçıklar zarflan-arak, kasa odasında muhafaza edilmek üzere kilit altına alındı.

Kasa odası iki anahtarlı olup, iki anahtar olmadan kapısının açılması mümkün değildir.

Sınavda sorulacak soruları hazırlayan komisyonda, dönemin Sınav İşleri Müdürü Emir Emirkanı, Kamu Hiz-meti Komisyonu Üyesi Taner Tuna ve Kamu Hizmeti Komisyonunda çalışan Alev Şanlıtürk ve Emel Yağız yer aldı.

Hazırlanan soru kitapçıkları, kasa odasında kilit altına alındıktan sonra, anahtarların biri Kamu Hizmeti Komisyonu Üyesi Taner Tuna, diğeri ise S-ınav İşleri Müdürü Emir Emirkanı'da muhafaza edilmek suretiyle, sınav komisyonu oradan ayrıldı.

3.9.2011 tarihinde soruları hazırlayan dört kişi bir araya geldiler. Eğitim Bakanlığından Mehmet Horoz ve Kamu Hizmeti Komisyonu Genel Sekreterinin de bulundu-ğu bir sırada, sorular bulundukları yerden alınarak, araba ile sınav merkezine ulaştırıldı.

3.9.2011 tarihinde yapılan sınava, Emir Emirkanı'nın eşi Feray Konti ve Emel Yağız'ın kardeşi Coygun Rahmi Yağız da katıldı.

3.9.2011 tarihinde sınava giren ada-yların kriter puanları da birleştirilerek sonuçlar açıklandı.

Açıklanan sonuçlara göre Davacı, 529.6 kriter puanı ve yazılı sınavdan aldığı 196 puan ile toplamda 725.6 puan ile 23. sırada yer aldı.

Sınavda, Sınav İşleri Müdürü Emir Emirkanı'nın eşi Fer-ay Konti 516 kriter puanı, 276.5 yazılı puanı ile toplam 792.5 puanla 8. sırada, Emine Yağız'ın kardeşi Coygun Rahmi Yağız 502.2 kriter puanı, 294 yazılı puanı ile toplam 796.2 puanla 7. sırada yer aldılar.

Davacı, 7.9.2011 tarihinde sınav sonuçlarına i-tiraz ederek, sınav sorularının, Sınav Tüzüğüne aykırı bir şekilde sınav saatinden 8 saat önce hazırlanmadığını tespit ettiklerini ve sınavın iptalini talep etti.

Kamu Hizmeti Komisyonu Davacının itirazına cevap vermedi.

Kamu Hizmeti Komisyonu ilk 20- sırada yer alan öğretmenleri mülakata çağırdı ve 19.9.2011 tarihinden itibaren ilk 20 sırada yer alanları müdürlük kadrosuna atadı.

Sınav sonucunda, ilk 20'ye girenlerin listesinin kesinleşmesi ve müdürlük kadrosuna atanmaları üzerine Davacı, Davalılar- aleyhine bu davayı dosyaladı.



İNCELEME:

Sunulan şahadeti, ibraz edilen emareleri, dava ile ilgili olguları ve tarafların sunduğu hukuki argümanları inceleyip değerlendirdik.

Bu davada, Davalıları temsilen Başsavcılık, Davacının meşru menfaati olma-dığına ilişkin ön itirazda bulunduğundan, öncelikle ön itirazın karara bağlanması gerekmektedir.

Davalıların ön itirazı aynen şöyledir:

"Davacı işbu davadaki talebi ile Davalıların ve/veya
Davalı No.1'in kendisini mülakata çağırmama ve/veya kendini İ-lkokul Müdürü olarak atamamaya ilişkin herhangi bir kararı yakınma konusu yapmayarak kendisi haricindeki kişiler hakkında alınan kararların iptalini talep etmesi işbu davanın neticesini akademik kılacağından işbu dava meşru menfaat unsurundan yoksundur. Bu- nedenle öncelikle ret ve iptal edilmesi talep edilir."


Davacının (A) ve (B) paragraflarındaki taleplerinden görülebileceği gibi, Davacı, kendisinin mülakata çağrılmamasına ve/veya müdür olarak atanmamasına ilişkin işlem veya kararların iptaline yönelik- herhangi bir istemde bulunmamıştır.

Davadaki taleplerin, davanın sonucunu akademik hale getirip getirmeyeceğinden önce, İdare Hukukunun prensipleri ışığında, kesin sonuç doğuran kararların dava edilip edilmediğini belirlememiz gerekmektedir.

Kolej g-iriş sınavlarına giren ve başarılı olamayan bir öğrencinin, sınav sonuçlarının ve koleje alınmamasına ilişkin kararların iptalini talep ettiği YİM 84/2010 D.12/2013 sayılı davada, sınavın iptaline yönelik bir talebin ne şekilde değerlendirileceği konusunu -incelemiş ve Türkiye Cumhuriyeti Danıştayından yapılan bir iktibas ile şöyle demiştik:

"İptal davaları, kişiler hakkında doğrudan sonuç doğuran,
kesin ve etkin idari işlemlere karşı açılabilir. Bir sınavda ilgililer hakkında kesin sonuç doğuran işleml-er ise, sınavın yapılışı, sınav sonuçları , ilgililerin sınavda aldıkları sonuçlara ilişkin saptamalardır. Sınav soruları tek başlarına ilgililerin hukuki durumunu etkilemediği ve doğrudan sonuç doğurmadığı için, yalnızca sınav sorularının iptali idari dav-aya konu edilemez. Bu konuya ilişkin bir iddia, ancak o sınavın iptali, sonuçların iptali ya da davayı açan kişiye sınav sonucunda verilen not ya da başarısızlık değerlendirmesi hususlarının iptali için açılan bir idari davada incelenebilir."

Ülkemizde ge-çerli olan idare hukuku prensipleri bakımından, durum farklı değildir. Buna göre, bir sınav sonucunda, idari davaya konu olabilecek işlemler, kişi hakkında kesin sonuç doğuran işlemler olmalıdır."

Burada dikkat edilmesi gereken husus, giriş sınavının -sonuçlarının sınava katılan için kesin sonuç doğurmuş olmasıdır. Bu neticeden hareketle, mezkur davadaki davacı hem sınav sonuçlarının hem de koleje alınmaması kararının iptalini talep ettiği için, davada meşru menfaati olduğuna karar vermiş ve davanın esa-sını incelemiştik.

Ancak kamu görevindeki atama veya terfi sınavları sınava katılanlar bakımından tek başına kesin sonuç doğurmamakta,bu işlemler hazırlık işlemi olarak kabul edilmektedir.

Kemal Gözler, İdare Hukuku, İkinci baskı, Cilt I, Sayfa 704't-e, hazırlık işlemlerini şöyle tanımlamaktadır:

"Hazırlık işlemleri, bir idari kararın alınmasından önce
yapılan, karar almaya yetkili makamı bağlamayan; ama bu makamı bilgilendirici, aydınlatıcı, yönlendirici işlemleridir. Bu tür işlemler, asıl işlemi-n hazırlık sürecinde aşılması gereken bir aşamayı oluştururlar. Bu aşama geçildikten sonra asıl işlem yapılır. ..... Hazırlayıcı işlemlerde belli bir hukuki sonuç doğurmaya yönelik yetkili makam tarafından açıklanmış bir irade henüz yoktur."

Aynı eserde,- hazırlık işlemlerine örnek verilirken, sayfa 708'de, Asıl Kararı Hazırlayıcı Değerlendirmeler başlığı altında, atamalarla ilgili şöyle denmektedir:

"Atama, ünvan verme gibi bazı işlemlerden önce yazılı ve
sözlü sınavlar, mülakatlar, tez veya eser inc-elemeleri gibi çeşitli değerlendirmeler yapılır. Burada asıl işlem atama veya atamayı reddetme, ünvan verme veya vermeme işlemleridir. Bu işlemlerden önceki değerlendirme işlemleri hazırlık işlemi niteliğindedir. Örneğin bir memuriyete atanmak için başvura-n bir kişi, genellikle, yazılı, sözlü ve mülakat değerlendirmesinden geçilir. Sonuçta bu kişi atanır veya atanmaz. Atanmayan kişi atanmama işlemine karşı dava açtıktan sonra yazılı veya sözlü sınavında hukuka aykırılık yapıldığını iddia edebilir. Ancak ata-nmama işlemine karşı dava açmadan doğrudan doğruya sadece sözlü sınavına karşı dava açamaz. .... Asıl işleme karşı dava açıldıktan sonra bunların da hukuka aykırılığı iddia edilebilir."


İktibas ettiğimiz bu tanımlama, içtihatlarımız ve benimsediğimiz pr-ensipler ile uyumludur.

Kamu Hizmeti Komisyonu, öğretmenlerle ilgili bir terfi işleminde, yazılı sınav sonuçlarını, kriter puanları ile birleştirmekte ve mülâkat ile bir sonuca ulaşmaktadır. Başka bir deyişle, yazılı sınav sonuçları tek başına terfiyi e-tkilememekte, yazılı sınav sonuçları, müracaatçı hakkında icrai nitelikli kesin sonuç doğuran karar niteliğini taşımamaktadır.

Buna göre, bir atama veya terfi işleminde, yazılı veya sözlü sınav ile mülakat sonuçları hazırlık işlemi niteliğini taşıdığınd-an, Davacının taleplerini, (A) ve (B) paragrafları bakımından ayrı ayrı incelemek ve o şekilde sonuca varmak kaçınılmazdır.

Talep Takririnin (A) paragrafındaki taleplerden açıkça görülebileceği gibi, Davacı, yazılı sınav sonuçlarının, sıralama listesini-n ve listede ilk 20 sırada yer alan kişilerin mülakata çağrılmalarının iptalini talep etmiştir.

Davacı, kendisinin mülakata çağrılmamasına ilişkin işlem veya kararının iptalini talep etmediği gibi, iptalini talep ettiği tüm işlemler, hazırlık işlemi nit-eliğinde kesin sonuç doğurmayan işlem veya kararlardır.

Davacının (A) paragrafındaki talebinin mevcut hali ile ileri götürülmesi mümkün olmadığından, ret ve iptal edilmesi gerekmektedir.

Talep Takririnin (B) paragrafındaki talebine gelince;

Davacı,- bu paragrafta, (A) paragrafındaki talebinden farklı olarak, ilk 20 sırada yer alan adayların İlkokul Müdürü olarak atanmasına ilişkin kararın iptalini talep etmektedir.

Davacı, mülakata çağrıldıktan sonra müdürlüğe atanmamış bir aday olsaydı, atanmama -kararının iptalini talep etmemiş olması, davasında bir eksiklik oluşturabilirdi. Ancak, mülakata çağrılmadığı için, müdürlüğe atanamayan Davacı açısından doğrudan sonuç doğuran, kesin ve etkin nitelikli karar, mülakata çağrılan ilk 20 kişinin müdürlüğe ata-nmasıdır.

Buna göre, terfi sınavlarına giren ve müdürlük mevkii için aranan şartları haiz olan her aday gibi tarafsız ve güvenilir bir sınava girme hakkı bulunan Davacının, sınavda aldığı sonuca bağlı olarak yarışma dışı kalması ve ilk yirmiye kalan ada-yların müdürlüğe atanması neticesinde, meşru menfaatinin doğrudan doğruya olumsuz yönde etkilendiği ve böyle bir karara karşı dava açmaya hakkı olduğu kanaatindeyiz.

Davacı, konu 20 kişinin atanmasına ilişkin kararın iptalini talep ettiğine göre, davanı-n sonunda atanan 20 kişinin tümünün veya bazılarının atanmasında hukuka aykırılık saptanması halinde, atamaların tümü veya bir kısmı iptal edilebileceğinden, sonuç akademik kalmayacaktır.

Bu sonuçtan hareketle, Davalıların ön itirazı, talep takririnin '-B' paragrafı bakımından reddedilir.

Davacının 'B' paragrafındaki talebinin esasının incelenmesine gelince;

Talep takririnden ve duruşmada verilen şahadetten anlaşılacağı gibi, Davacı müdürlüğe atanan 20 kişi ile ilgili hukuka aykırılık iddialarını ik-i ana esasa dayandırmaktadır.

Soru kitapçıkları, 2005 Öğretmenler Sınav Tüzüğü'ne göre, belirtilen sınav saatinden en erken 8 saat önce basılması gerekirken, Tüzüğe aykırı bir şekilde çok önceden basılmak suretiyle asli şekil unsuru ihlâl edilerek hukuka- aykırı bir şekilde gerçekleştirildi.
Ataması yapılan 20 kişi ve/veya bunların büyük çoğunluğu, sınavla ilgili görev yapan kişilerin birinci derece yakını ve/veya tanıdığı, akrabası ve/veya eşi olup sınav, hakkaniyete, Kamu Hukuku ilkelerine, güven ve tar-afsızlık ilkelerine aykırı bir şekilde gerçekleştirildi.

Her iki iddia birlikte değerlendirilmesi gereken hususlardır ve yargı denetimine tabi dava konusu atama kararlarının hukuka uygunluğu ile yakından alakalıdır.

2005 Öğretmenler Sınav Tüzüğü'nün 4. -maddesi, sınavların yapılmasından sorumlu kurumu, soru bankası oluşturulması ve soruların hazırlanmasındaki yöntemi düzenlemektedir.

Tüzüğün 4(2) maddesine göre, soru bankasında her sınavda sorulacak soruların en az yirmi katı kadar soru bulundurulması g-erekmektedir.

Soru kitapçıklarının, bu madde hilafına öngörülenden az sayıda soru arasından seçilen sorular ile hazırlandığını ortaya koyan somut, kabul edilebilir şahadet sunulmadığı gibi, huzurumuzda bu yönde bulgu yapabileceğimiz olgu bulunmamaktadır.-

Bu meselede üzerinde ısrarla durulan husus, Tüzüğün 4(3) maddesi ile alakalıdır. İlgili madde aynen şöyledir:


"4(3). Yazılı çoktan seçmeli sınavların soruları, soru
bankasında yer alan soruların bilgisayar ortamında kura neticesinde belirlenmesi sur-etiyle hazırlanır. Sınav sorularını belirlemek için yapılacak kuranın tarih ve saati, sınav kitapçıklarının düzenlenip hazırlanması için gerekli zaman dikkate alarak belirlenir. Ancak kura, ilân edilen sınav tarih ve saatinden en erken 8 saat önce yapılabi-lir."


Tespit ettiğimiz olgulara göre, bu sınavda, sınav soru ve kitapçıkları sınavdan yaklaşık 20 saat önce hazırlanıp, kasa odasında muhafaza edilmiştir.

Mevcut olgulara göre, soru kitapçıkları, Tüzüğün 4(3) maddesinin öngördüğü "ilan edilen sınav -tarih ve saatinden en erken 8 saat önce yapılabilir" kuralına aykırı olarak basılmış, süreye uyulmamıştır.

Bu durumda, Tüzüğün öngördüğü süreye uyulmamasının hukuki sonuçlarını değerlendirmemiz gerekmektedir.

Temel kural, bir idari işlemin kurucu şekil -unsurlarından birisinde eksiklik olması halinde, işlemin iptal edilebileceğine ilişkindir.

Bu kural ışığında saptanması gereken husus, sınav soru kitapçıklarının basılması için Tüzüğün 4(3) maddesinde belirlenen sürenin, idari işlem bakımından, kurucu şek-il unsuru olup olmadığıdır.

Tüzüğün 4(3) maddesinden açıkça görülebileceği gibi, madde, bir taraftan idareye soruların hazırlanması için gerekli zamanı dikkate alarak sınav tarihini saptamasını, öte taraftan soruların kura ile belirlenmesi işleminin, sap-tanan saatten en erken 8 saat önce yapılmasını düzenlemektedir.

Burada esas amaç, soruların güven içinde ve yansızlık ilkesi ile hazırlanması ve sınava girecek olanlara karşı eşit davranılmasıdır. Kamu Hizmeti Komisyonunun tarafsızlık ve ayrımcılık yapma-ma yükümlülüğü ile hareket etmesi esastır.

Sınav sorularının hazırlanması ve öngörülen sürelere uyulması, bu anlamda önemlidir. Tüzüğün 4(3) maddesindeki süre hukuki olarak ne şekilde değerlendirilmelidir?

İdare, güvenilir ve yansız bir sınav yapmak mak-sadıyla soruların belirlenmesi yöntemini saptarken, Tüzüğün 4.(3) maddesinde "en erken" ifadesini kullanmıştır. Türkçe'de 'En' kelimesi, başına geldiği sıfatların üstün derecede olduğunu göstermektedir (Bkz.TDK). Tüzüğü yapan iradenin, sınav sorularının ba-sılması için öngörülen azami süreyi 'en erken' ifadesi ile tanımlayarak, üstün derecede sınırlaması, süreyi emredici kural haline getirmektedir.

Buna göre, Tüzüğün 4(3) maddesinde belirlenen süre, idari işlemin kurucu şekil unsuru olarak kabul edilmelid-ir.

Bu neticeden hareketle, sınav sorularının en erken sekiz saat önceden hazırlanmasının öngörülmesi, sınavın güvenilirliği ile alakalıdır ve buna uyulmamasının asli şekil şartına riayetsizlik olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Huzurumuzda şahade-t veren sınav komisyon üyesi Alev Şanlıtürk, şahadetinde, soruların basımında daha önce teknik arızalar nedeniyle gecikmeler yaşandığını, bu sınavda böyle bir durum olmaması için soruların daha önceden basılıp kasa odasında muhafaza edildiğini söylemiştir.-

Sınav komisyonunun, makinelerde yaşanması muhtemel arızaları sebep göstererek, sınavda sorulacak soruların kuralarını Tüzüğün 4(3) maddesine aykırı bir şekilde, 20 saat önceden basması tedbir maksatlı olsa bile, makul olarak değerlendirilemez ve yapılan- işlemi şekil unsuru bakımından sakat hale getirmekten kurtarmaz.

Meydana gelen sakatlık, sınavla ilgili idari işlemin asli şekil unsurunda gerçekleştiğinden, atamaların bütünüyle hukuka aykırı olarak yapıldığı sonucuna ulaşabilmek için, güven ve yansızlı-k ilkeleri ile birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.

Daha önce belirttiğimiz gibi, Davacının iddiaları, sınav sorularının sınavı geçen 20 kişiye önceden verildiğine ve/veya dağıtıldığına, sınav komisyon üyelerinin eş ve birinci derecede yakın akrabal-arının katıldığı sınavda Tüzük kurallarına veya yansızlık ilkelerine uymadıklarına yöneliktir.

Davacının ortaya koyduğu şahadet, yapılan işlemin asli şekil unsuruna aykırı, güven ve yansızlık ilkelerinin ihlali sonucunda gerçekleştiğini gösterir nitelik-te ise, işlemin hukuka aykırı gerçekleştirildiği sonucuna varmak kaçınılmaz olacaktır. Davacının ayrıca soruların verildiğini veya sızdırıldığını somut olarak gösteren şahadeti ibraz etmesine gerek yoktur.

YİM 37/1990 (D.23/1990) sayılı davada, eski Yüks-ek Mahkeme Başkanlarından Salih Dayıoğlu'nun tek yargıçlı olarak oturum yapan Yüksek İdare Mahkemesinde verdiği kararda, yarışma nitelikli bir sınavda adaletli ve dürüst bir yarışma sınavı yapılmadığı algısını yaratabilecek işlemlerin iptal sebebi olacağın-ı belirtmiş, o davaya has olgularda, mülakatta değerlendirmeyi yapan Müdür ile mülakata katılan kişi arasındaki "bacanak" düzeyindeki ilişkinin komisyona bildirilmemesini, o kişi bakımından iptal sebebi saymıştır.

Huzurumuzdaki davada kanıtlanan olgulara- göre, Sınav Komisyonu Üyeleri, Tüzüğün öngördüğü süreye, makul ve geçerli bir mazeretleri olmadan uymadılar; soruları sınav saatinden en erken 8 saat önce basmaları gerekirken 20 saat önce bastılar; soru kitapçıkları hazır olduktan sonra sınav sorularını-n hazırlandığı yerden ayrıldılar; dışarıyla temasta bulundular; Tüzüğü hiçe sayarak, geçerli bir sebep göstermeden Tüzüğe uymayarak keyfi davrandıkları yetmezmiş gibi, Sınav Komisyonu Başkanı eşinin, başka bir üye de kardeşinin sınava gireceğini Kamu Hizme-ti Komisyonuna söylemediler veya gizlediler. Bu şartlar altında gerçekleştirilen bir sınavın adil, eşit, güvenilir ve yansız gerçekleştirildiği sonucuna ulaşmak, İdare Hukuku ilkelerine göre mümkün olmadığından, yapılan işlemlerde hukuka uygunluk bulunmama-ktadır.

Davacının, her aday gibi tarafsız ve güvenilir bir sınava girme hakkı olduğu halde, bu hakkın yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde ihlâl edilerek, Öğretmenler Sınav Tüzüğü'nün 4(3) maddesine riayet edilmemesi suretiyle güven ve yansızlık il-kelerine aykırı bir şekilde gerçekleştirilen sınav sonucunda, ilk yirmi sırada yer alan adayların mülâkatla ilkokul müdürü olarak atanmalarına ilişkin işlemlerin bütünüyle iptal edilmesi gerekmektedir.

Bu bağlamda, Davacı 'B' paragrafındaki talebinde baş-arılı olduğundan, lehine aşağıdaki gibi hüküm verilir.


HÜKÜM:

Netice olarak;

Davacının A paragrafındaki talebi ret ve iptal edilir.
Davalılar tarafından 3.9.2011 tarihinde gerçekleştirilen İlkokul Müdürü yazılı seçme sınavının, 15.9.2011 tarihinde -ilan edilen kesin sonuçlarına göre düzenlenen sıralama listesi ve ilk 20 sırada yer alan adaylar arasında gerçekleştirilen sözlü mülakat sonucunda, 16.9.2011 tarihinde ilk 20 sırada yer alan adayların ilkokul müdürü olarak atanmalarına ilişkin kararın hükü-msüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına Hüküm verilir.
Mukayyitlik tarafından tespit edilecek dava masraflarının, Davalılar tarafından ödenmesine emir verilir.

İlgili şahıslar aleyhine masraf emri verilmez.



Talat D.Refiker - Ahmet Kalkan Mehmet Türker
Yargıç Yargıç Yargıç



31 Mart, 2014













17






Full & Egal Universal Law Academy