Yüksek İdare Mahkemesi Numara 180/1993 Dava No 11/1997 Karar Tarihi 28.05.1997
Numara: 180/1993
Dava No: 11/1997
Taraflar: Fatma Zehra (Müfide) Erkin ile İskân Bak.
Konu: Parsel numaralarını değiştiren karara itiraz -
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 28.05.1997

-D.11/97 YİM 180/93
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.

Mahkeme Heyeti:Metin A. Hakkı, Nevvar Nolan, Seyit A.Bensen.
Müstedi: Fatma Zehra (Müfide) Erk-in, Karşıyaka, Girne
-ile-
Müstedaaleyh: 1. İsk(n Bakanlığı vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa
2. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu
vasıtasıyle KKTC, Lefkoşa
3. Girne Tapu ve Kadastro Dairesi vasıt-asıyle
KKTC, Girne
4. Şehircilik ve Planlama Dairesi vasıtasıyle
KKTC, Lefkoşa

A r a s ı n d a .

Müstedi namına: Avukat Ata Dayanç
Müstedaaleyhler namına: Kıdemli Savcı Müjgan Irkad
İlgili Şahıs Seyfi Üç-ok namına: Avukat Selçuk Gürkan.


----------------


H Ü K Ü M


Metin A. Hakkı: Bu başvuruda Mahkemenin hükmünü Sayın Yargıç Nevvar Nolan okuyacaktır.
Nevvar Nolan: Karşıyaka'da E 27 numaralı konut 5.3.1-980 tarihinde İnceleme ve Dağıtım Komisyonu tarafından Müstediye tahsis edildi. Müstedi, adına tahsis edilen konutun koçanını almak için Nisan 1989 da müracaat etti. İsk(n Dairesi memurları tarafından Müstediye tahsisli konutla ilgili bina ve arsa değerl-endirme formları dolduruldu, Müstedinin "T" cetvelleri düzenlendi, Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunun Tapu ve Kadastro Dairesine gönderdiği yazı üzerine de Karşıyaka'da, pafta/harita XI/5E1&2, parsel 91/1, 92, 93/1, 99/1'de yüzölçümü 3 evlek 200- ayakkare olan taşınmaz mal 22.6.1989 tarihinde 6011 numaralı taşınmaz mal koçanı ile Müstedi adına kaydedildi.

Girne İsk(n Müdürlüğü Müstedinin 6011 numaralı koçanında yazılı parsellerin hatalı olduğunu, parsellerin bu başvuruda İlgili Şahıs olan Seyfi -Üçok isimli şahsa tahsisli konutu da içerdiğini 28.6.1989 tarihli bir yazı ile merkeze bildirdi. Saptama Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu da Karşıyaka'da, pafta/harita XI/5E 1&2, parsel 91/1, 92, 93/1, 99/1'deki taşınmaz malın Müstedi adına kaydedilmesi -kararını geri aldı ve Müstedinin "T (2)" cetvelinde Müstediye tahsisli taşınmaz malın parsellerini değiştirerek Müstediye değiştirilmiş parselleri içeren yeni bir taşınmaz mal koçanı verilmesi kararını aldı. Müstedi Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisy-onunun bu kararına karşı Yüksek İdare Mahkemesine başvurarak 6011 numaralı taşınmaz mal koçanında değişiklik yapılması kararının ve 6011 numaralı koçanının ipt(line ilişkin karar ve işlemlerin hükümsüz olduğuna dair karar talep etti. Müstedaaleyhler işlem-lerin Müstediye söz hakkı tanınmadan yapıldığını, yöntemde hata yaptıklarını kabul ederek, yöntemdeki bu hata nedeni ile Müstedinin istemi doğrultusunda karar verilmesini kabul ettiler; Yüksek İdare Mahkemesi de tarafların beyanları ışığında Müstedinin ist-emi doğrultusunda karar verdi.

Daha sonra Girne Tapu Amiri Müstediye gönderdiği 23.3.1992 tarihli yazısı ile komşusu Seyfi Üçok'a tahsisli konutun parselinin de hata ile 6011 numaralı taşınmaz mal koçanına yazıldığını, konu koçanda hatalı parseller yer- aldığını, 41/77 sayılı İsk(n, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 81. ve Fasıl 224 Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasasının 61. maddelerinin kendisine verdiği yetkiye dayanarak hatalı parselleri koçandan silip yerlerine 91/1/1, 91/2,- 74/1, 99/3 parselleri yazacağını, yapacağı düzeltmeye karşı itirazı olması halinde 30 gün içerisinde itiraz edebileceğini bildirdi. Müstedi koçanının parsellerinde bir hata olmadığını, Girne Tapu Amirinin yapmak istediği değişikliği yapmaya yetkisi bulun-madığını ileri sürerek düzeltmeye itiraz etti. Girne Tapu Amiri itirazı da değerlendirdikten sonra 6011 numaralı taşınmaz mal koçanının kapsadığı parsellerde düzeltme yapmaya karar verdi ve bu kararını Müstediye bildirdi. Müstedi bu karar üzerine Girne K-aza Mahkemesinde İstida/İstinaf 24/92'yi dosyaladı. İstida/İstinafın dinlendiği bir safhada Tapu Dairesinin kendisine iletilen Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu kararının gereğini aynen yerine getirdiği, hatanın Tapu Dairesinde yapılmadığı, bu n-edenle hatayı düzeltme yetkisinin Girne Tapu Amirinde değil de Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunda olduğu kanısı ile Tapu ve Kadastro Müdürünün verdiği talimat üzerine Girne Tapu Amiri 6011 numaralı taşınmaz mal koçanında yazılı parsellerde düzel-tme yapma kararını geri aldı.

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu Müstediye tahsisli taşınmaz malın parsellerinde yapılan hatayı düzeltmeye yetkili olduğu inancı ile hatayı düzeltme yoluna gitti. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu Müstedi-ye 22.2.1993 tarihli bir yazı göndererek komşusu Seyfi Üçok'a tahsisli konutun içerisinde bulunduğu parsellerin yanlışlıkla "T (2)" cetveline işlendiğini, hatalı parsellerin silinip doğru parsellerin yazılacağını bildirdi. Müstedi 8.3.1993 tarihli bir yaz-ı ile "T (2)" cetvelinde gösterilen parseller için 6011 numaralı koçanı aldığını, taşınmaz malın mutlak mülkiyetine sahip olduğunu, koçanında yazılı parsellerde herhangi bir hata yapılmadığını ileri sürerek Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunun yap-mayı tasarladığı düzeltmeye karşı çıktı. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu Müstediye yazdığı 18.3.1993 tarihli bir yazı ile Seyfi Üçok'a tahsisli konutun içinde bulunduğu parsellerin hata sonucu "T (2)" cetveline işlendiğini, hatalı parselleri gö-steren "T" cetvellerinin ve ona bağlı yapılan işlemlerin geçersiz olduğuna karar verildiğini, yapılan işlemlerin ve 6011 numaralı taşınmaz mal koçanının geçerliliği olmadığını, düzeltilmiş ve yazıya ekli "T" cetvellerinin geçerli olduğunu Müstediye bildird-i. Bu yazının Müstediye tebliği bayağı sorun oldu. Yazı Müstedinin tebliğ adresi olarak gösterdiği yerlere gönderilmesine rağmen nedendir bilinmez Müstedi tarafından alınmadı. Sonunda Müstedaaleyhlere göre Girne Tapu Amiri 2.9.1993 tarihinde yazıyı tanı-k huzurunda Müstediye okuyup izah etti ve Müstediye verdi, ancak Müstedi yazıyı yere atarak uzaklaştı. Müstedi ise kendisine böyle bir tebligat yapılmadığını, Seyfi Üçok'un Girne Kaza Mahkemesinde aleyhine açtığı 267/93 sayılı hukuk davasının duruşmasında- şahadet veren Girne Tapu Amirinin şahadetinden "T" cetvellerinin ve 6011 numaralı taşınmaz mal koçanının geçersiz olduğuna karar verildiğini öğrendiğini ileri sürmektedir.

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu 22.9.1993 tarihli bir yazı ile gelişme-leri aktardıktan sonra Tapu ve Kadastro Müdüründen 6011 numaralı taşınmaz mal koçanını Müstedi adından ipt(l edip ekte gönderdiği yeni "T (2)" cetveline göre yeni bir koçan çıkarmasını istedi. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunun bu istemi doğrul-tusunda, Müstedinin yeniden tanzim edilen "T (2)" cetvelinde kayıtlı parsellere uygun olarak, Müstedi adına 6785 numaralı taşınmaz mal koçanı çıkarıldı.

Müstedi Yüksek İdare Mahkemesine dosyaladığı işbu başvuru ile 6011 numaralı taşınmaz mal koçanı ile a-dına kayıtlı Karşıyaka, pafta/harita XI/5 E1 & 2 de, 91/1, 92, 93/1 ve 99/1 numaralı parselleri 91/1/1, 91/2, 74/1 ve 99/3 olarak değiştiren kararın ve/veya 6011 numaralı taşınmaz mal koçanını ipt(l eden kararın ve bu kararlar gereği yapılan işlemlerin tam-amen hükümsüz ve etkisiz olduklarına dair karar talep etmektedir.

Duruşması günlerce süren bu başvuruda biri olgusal diğeri hukuksal iki sorunun yanıtlanması gerekir. Müstedinin "T (2)" cetveline işlenen, sonra da bu cetvele uygun olarak 6011 numaralı t-aşınmaz mal koçanı ile Müstedi adına kaydedilen taşınmaz mal Müstediye tahsis edilen taşınmaz mal mıdır? Bu sorunun yanıtı hayır olursa Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunun Müstedinin "T" cetvellerini ipt(l etme, parsel 91/1, 92, -93/1 ve 99/1 için Müstediye koçan verilmesi kararını geri alma, Müstedinin hatalı parseller içeren koçanını ipt(l etme hak ve yetkisi var mıdır?

Bu başvurunun kendine öz olguları ışığında öncelikle Müstedaaleyhlerin iddialarını aktarmayı uygun görürüz. - Müstedaaleyhlerin iddiaları özetle şöyledir: 1980 yılında konut talep eden Müstediye İnceleme Dağıtım Komisyonu 12/80 sayı ve 5.3.1980 tarihli kararı ile Karşıyaka'da E 27 numaralı konutu tahsis etmiştir. Tamire muhtaç durumda olan bu konutun tamiri içi-n Müstediye malzeme ve emek yardımı yapılmış, konutun tamiri sağlanmıştır. Müstediye fayans, karo mozaik, duş teknesi, çelik tekne, lavabo, alafranga tuvalet, niagara komple ayrıca yatak, koltuk ve başka ev eşyaları da verilmiştir. 1989 yılında Müstedi, -adına tahsisli konuta koçan almak için müracaat etti. Bu müracaat üzerine Girne İsk(n Dairesinde İTEM 21 bina değerlendirme ile İTEM 22 arsa değerlendirme formları dolduruldu. Bu formlar doldurulurken parsel numarası olarak 91/1, 92, 93/1, 99/1 formlara- işlendi. İTEM 21 ve 22 formları Lefkoşa'ya gönderildi. Müstedi kendi parası ile konutun iki odasını birleştirerek konutta değişiklik yaptığını, binanın değerlendirme tarihindeki durumuna göre puan değeri saptanırken kendi parası ile yaptırdığı değişikli-ğin dikkate alınarak puan değerlendirmesi yapılmasını istedi. Bu istem üzerine İTEM 21 bina değerlendirme formları tekrar Girne İsk(n Dairesine gönderildi; Dairede görevli Östan Özenergün E 27 numaralı konuta gitti, Müstedi huzurunda çalışmasını yaptı. Ö-stan Özenergün İTEM 21 bina değerlendirme formunda yazılı parsellerde hata olduğunu, yazılı parsellerin E 27 numaralı konutun hemen yanında olan Seyfi Üçok'a tahsisli komşu konutu kapsadığını, bir parselin ise eksik yazıldığını saptadı; bunun üzerine İTEM -21 formunda yazılı parsellere 91/2'yi ekledi ve koçan safhasından önce ifraza gidilmesi için "kısmen" sözcüğünü yazdı. Düzeltilmiş İTEM 21 formları Lefkoşa'ya gönderildi; "T" cetvellerini düzenleyen bölümde görevli memur Mustafa Onguner, Müstedinin düzelt-ilmiş İTEM 21 formlarını görünce daha önce gönderilen arsa ile ilgili İTEM 22 formlarında 4 parsel yer aldığını görerek eklenen 5. parselin üzerini çizdi, keza arazinin 1 dönümden az olduğunu gördü ve 1 dönümden az araziler bölünmez düşüncesi ile kısmen sö-zcüğünün hata ile yazıldığına inandı ve kısmen sözcüğünün de üzerini çizdi ve İTEM 21 formlarını imzaladı. Mustafa Onguner'in kısmen sözcüğünü çizmiş olması nedeni ile dosya ifraza gitmedi ve Müstedi adına düzenlenen "T (2)" cetvelinde Müstedinin tasarruf-undaki taşınmaz malın parselleri, Östan Özenergün'ün düzeltmesinden önceki hatalı şekli ile 91/1, 92, 93/1, 99/1 olarak yazıldı. "T (2)" cetvelinde Müstedinin tasarrufunda bulunan taşınmaz malın cinsi başlığı altında yer alan tanımlamasında, E 27 numaral-ı konutun tanımlaması vardır ve E 27 numaralı konutun değerlendirilmesi sonucu çıkan puanlar yazılıdır.

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu Kuzey'de tasarruf edilen taşınmaz malları gösteren "T (2)" cetvelinde yer alan taşınmaz malın Müstedi adına- kaydedilmesi ve Müstediye koçan verilmesi için Tapu ve Kadastro Dairesine bir yazı gönderdi. Tapu ve Kadastro Dairesi de bu yazı üzerine Müstedinin "T (2)" cetvelinde yer alan taşınmaz malı Müstedi adına kaydederek Müstediye 6011 numaralı taşınmaz mal ko-çanını verdi.

Müstediye tahsis edilen konut E 27 numaralı konuttur, gerek Müstedinin "T (2)" cetvelinde gerekse bu cetvele uygun olarak Müstedi adına ısdar edilen 6011 numaralı taşınmaz mal koçanında yer alan parseller hatalıdır; bu parseller Müstedinin -komşusu Seyfi Üçok'a tahsisli ve Seyfi Üçok'un ailesi ile ik(met ettiği G 5 numaralı konutu da kapsamaktadır. Müstedinin "T (2)" cetveline, Östan Özenergün'ün Müstedinin İTEM 21 formlarında eksik ve hatalı yer alan parsellere yaptığı düzeltme ışığında ifr-az işlemi yapıldıktan sonra çıkacak yeni parsellerin yazılması ve buna uygun olarak Müstediye taşınmaz mal koçanı verilmesi gerekirdi. Müstedinin "T (2)" cetveline Seyfi Üçok'a tahsisli G 5 numaralı konutu da kapsayan parsellerin bir bütün olarak yazılmas-ı ve bu "T (2)" cetveli uyarınca Müstediye Seyfi Üçok'a tahsisli konutu da kapsayan bir taşınmaz mal koçanı verilmesi hatadan kaynaklanmıştır.

Müstedinin iddialarına gelince, Müstedi Müstedaaleyhlerin herhangi bir hata yaptığını kab(l etmemektedir. Müst-ediye göre ne "T" cetvellerinde ne de kendisine verilen 6011 numaralı taşınmaz mal koçanında herhangi bir hata yoktur. Müstedinin bu konudaki iddiaları özetle şöyledir. Aslen Kıbrıslı'dır. Uzun yıllar Türkiye'de ik(met ettikten sonra tekrar Kıbrıs'a dön-dü, 1979 yılında yurttaş oldu. 1980 yılında konut talep etti. Müstedaaleyhler Müstediye Karşıyaka'da bir konut gösterdiler, bu konutu beğendi ve kendisine tahsis edilmesini kab(l etti. Müstediye gösterilen ve tahsis edilen içerisinde ailesi ile Seyfi Üç-ok'un ik(met ettiği konuttu. Bu konut üzerinde G 4-5 yazardı; yetkililer bu konutun numarasını sık sık değiştirdiklerini, yeni bir numara koyacaklarını söyleyip Müstediye hangi numarayı koymalarını istediğini sordular, Müstedi de 27 uğurlu numarası olduğu- için, rahmetli kocasının isminin de "E" harfi ile başladığını dikkate alarak, konutun numarasının E 27 olmasını istedi, yetkililer de konuta E 27 numarasını verdiler. Müstediye tahsis edilen ancak içinde Seyfi Üçok'un ik(met ettiği konutun yanında bu k-onutun yardımcı binaları, Müstedinin duruşma boyunca özenle seçip sık sık kullandığı ifade ile müştemilat vardı. Müstedi müştemilat üzerine E 27 numarasını bizzat kendisi yazdı, ancak Seyfi Üçok'un ik(met ettiği konut, yani esas bina üzerine yazmadı. E 2-7 numarası hem Seyfi Üçok'un ik(met ettiği esas binayı hem de müştemilatı kapsamaktadır. Müstedi 1989 yılında kendisine tahsisli konutun koçanını almak için müracaat etti. İTEM 21 bina ve İTEM 22 arsa formları dolduruldu, daha sonra Müstediye "T" cetvell-eri gönderildi. Müstediye tahsisli konut için 152001 puan takdir edildi. Müstedinin hasar görmüş zeytin ağaçlarından kaynaklanan 2250 puanı vardı. Müstedi eksildiği 149751 puanı satın almak için izin aldı ve satın aldığı puanlar ile "T (2)" cetvelinde g-österilen taşınmaz malın koçanını aldı.

Yanıtlanması gereken soru şu: Müstediye hangi konut tahsis edilmiştir? Müstediye Seyfi Üçok'un ik(met ettiği konut mu, yoksa üzerinde E 27 yazılı konut mu tahsis edilmiştir? Müstediye göre kendisine Seyfi Üçok'un- ik(met ettiği konut gösterilmiş ve bu konut tahsis edilmiştir; üzerinde E 27 yazılı konut bu esas konutun kendi ifadesi ile müştemilatıdır. E 27 numarası Seyfi Üçok'un ik(met ettiği konutu da kapsar. Müstedaaleyhlere göre ise Müstediye gösterilen ve tah-sis edilen konut üzerinde E 27 yazılı olan konuttur. Yukarıdaki sorunun yanıtını şahadet içerisinde aramalıyız. Mahkemeye ibraz edilen 26.8.1976 tarihli belgeden 1974 yılında Barış Harekatından sonra ilk toplu yerleştirmede 1963 göçmeni Hasan Hüseyin Hüs-nü'ye Karşıyaka'da E 27 numaralı konutun tahsis edildiği anlaşılmaktadır. Şahadete göre iki yaşlı insan olan tahsis sahibi ve eşi, E 27 numaralı konutun tamire muhtaç durumunu da değerlendirerek, bu konuta yerleşmediler ve oğullarının yanına gittiler. 19-77 yılında E 27 numaralı konut Hasan Balay isimli bir kişiye tahsis edildi. Daha sonra Hasan
Balay'a Haspolat'ta başka bir ev tahsis edildiğinden Karşıyaka'da E 27 numaralı konutun tahsisi 5.3.1980 tarihinde Hasan Balay'dan ipt(l edildi ve konut aynı tar-ihte Müstediye tahsis edildi. Yine 1974 yılında Karşıyaka'da yapılan ilk toplu yerleştirmede ilgili memur tarafından düzenlenen ve Mahkemeye ibraz edilen bir belgeden 1963 göçmeni Seyfi Üçok'un G 5 numaralı konuta yerleştirildiği, diğer şahadetten Seyfi Ü-çok'un yerleştirildiği günden bugüne dek aynı konutta ik(met ettiği, G 5 numaralı konutun Seyfi Üçok'a tahsisli olduğu görülmektedir. Bu durumda halen içerisinde Müstedinin ik(met ettiği konuta E 27 numarasının ilk toplu yerleştirmenin yapıldığı 1974 yılı-nda verildiği, Seyfi Üçok'un 1974 yılında üzerinde G 5 yazılı konuta
yerleştirildiği, aynı toplu yerleştirmede üzerinde E 27 yazılı konutun da Hasan Hüseyin Hüsnü'ye tahsis edildiği, 1974 yılından beri Karşıyaka'da G 5 ve E 27 numaralı iki ayrı konutun var- olduğu anlaşılmaktadır. Müstedinin içerisinde Seyfi Üçok'un, ik(met ettiği konutun kendisine gösterildiği, kab(l etmesi üzerine de kendisine bu konutun tahsis edildiği, memurların bu konuta yeni bir numara vermek istedikleri ve kendisine hangi numarayı v-ersinler diye sordukları, kendisinin de E 27'nin verilmesini istediği için konuta E 27 numarasının verildiği, E 27'yi müştemilat üzerine bizzat kendisinin yazdığı iddialarının doğru olmadığı açık şekilde ortadadır.

Müstedinin İsk(n ve Rehabilitasyon Dair-esi Müdürlüğüne yazdığı 3.6.1980 tarihli yazıya da değinmek isteriz. Bu yazı aynen şöyledir:

" Adres: Karşıyaka No: E-27
Güzelyalı Mah.

İsk(n ve Rehabilitasyon Dairesi
Müdürlüğü,
- Lefkoşa

Konu: Adıma tahsis edilen yere
yerleştiğimin bildirimi hk.

İlgi: GİD 29/80-25 Say, 24.3.1980 tarih,
Girne Şb. Md. Vekil bildirimi.

Sayın Yetkili,
İlgi içeriğinde adıma tahsis edilen -yukarıda adresi yazılı yerin ön tamiratını kendi maddi imk(nlarımla yaptırmak suretiyle içine girip yerleşmiş bulunuyorum. Yerleşik ik(metgahımı bilginize sunar ön tamirat konusunda gerek Bakanlığınızın vermiş olduğu malzeme yardımlarına gerekse Bakanlığı-nıza bağlı İnşaat ve Pl(nlama Dairesinin almış olduğum elektrik malzemesiyle kabloların yerleştirilip tesisatın kurulması konusundaki iş ve emek yardımlarına teşekkürlerimi bildiririm.

Saygılarımla
- Fatma Zehra (Müfide) Erkin "

Müstedi işbu yazısı ile adına tahsis edilen Karşıyaka'da E 27 numaralı yere girip yerleştiğini net bir şekilde ifade etmektedir. Müstedinin E 27 numaralı konutun kendisine tahsis edildiği 1980 yılından 6011 -numaralı taşınmaz mal koçanını aldığı 1989 yılına kadar, 9 yıllık süre içerisinde Seyfi Üçok'un ik(met ettiği G 5 numaralı konut üzerinde herhangi bir hak talep ettiği görülmemektedir; bu süre içerisinde "bana tahsis edilen konuta yerleşemiyorum, esas konu-tun tasarrufunu ne zaman alacağım" diye yönetime bir yakınması yoktur.

Yukarıda belirttiklerimiz ışığında Karşıyaka'da ilk toplu yerleştirmenin yapıldığı 1974 yılından beri E 27 ve G 5 numaralı iki ayrı konutun var olduğu ve Müstediye 5.3.1980 tarihind-e E 27 numaralı konutun tahsis edildiği bulgusuna tereddütsüz varırız. Müstediye 5.3.1980 tarihinde üzerinde E 27 yazılı konut tahsis edilmiştir ve bu tahsis içerisinde Seyfi Üçok'un ik(met ettiği, Seyfi Üçok'a tahsisli, G 5 numaralı konutu kapsamamaktadı-r.

Müstedi 1989 yılında kendisine tahsisli E 27 numaralı konutun koçanını almak için müracaat etti. Müstedinin "T" cetvellerinin düzenlenebilmesi için öncelikle kendisine tahsisli taşınmaz malın değerlendirilmesi yapıldı. Bina değerlendirme formu İTEM -21, arsa değerlendirme formu İTEM 22'dir. İTEM 21 bina değerlendirme formunda değerlendirilen E 27 numaralı konut olmasına rağmen değerlendirilen taşınmaz malın parsel numaraları yanlışlıkla 91/1, 92, 93/1, 99/1 yazıldı. Bu parseller gerçekte Müstedinin -komşusu Seyfi Üçok'un tahsis ve tasarrufunda bulunan G 5 numaralı konutun içinde bulunduğu parsellerdir. Yukarıda Müstedaaleyhlerin iddialarını özetlerken belirttiğim neden ile Girne İsk(n Dairesinde görevli memur Östan Özenergün Müstediye tahsisli E 27 n-umaralı konutu ziyaret etti ve değerlendirme formlarına yazılan parsellerde hata olduğunu, bu parsellerin Seyfi Üçok'a tahsisli G 5 numaralı konutu kapsadıklarını, parsel 91/2'nin ise yazılmadığını saptadı. Östan Özenergün Müstedinin E 27 numaralı konutu -ile ilgili İTEM 21 bina değerlendirme formunda yazılı 91/1, 92, 93/1, 99/1 parsellerine parsel 91/2'yi de ekledi ve ifraza gidilmesi için "kısmen" sözcüğünü yazdı. Östan Özenergün'ün düzelttiği Müstedinin E 27 numaralı konutu ile ilgili İTEM 21 formları L-efkoşa'da "T" cetvellerinin düzenlendiği bölüme gitti, bu bölümde görevli memur Mustafa Onguner, Östan Özenergün'ün yaptığı düzeltmelerde hata olduğu inancı ile Özenergün'ün eklediği 91/2'nin ve kısmen sözcüğünün üzerlerini çizdi. Bu durumda dosya ifraza -gitmedi ve hatalı parseller Müstedinin Kuzey'de tasarrufunda bulunan taşınmaz malları gösteren "T (2)" cetveline aynen işlendi. Müstedinin "T (2)" cetvelinde yine malın cinsi başlığı altında E 27 numaralı konutun tanımı yapılırken parseller İTEM 21 ve 22 -değerlendirme formlarında yapılan hatanın bir devamı olarak 91/1, 92, 93/1, 99/1 olarak yer aldı. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu da Müstedinin "T (2)" cetvelinde yer alan taşınmaz malın Müstedi adına kaydedilmesi kararı aldı ve saptanan puan ka-rşılığı Müstediye koçan verilmesi için Tapu ve Kadastro Dairesine kararını iletti. Müstedinin eksildiği puanları tamamlaması üzerine Tapu ve Kadastro Dairesi Karşıyaka'da, pafta/harita XI/5E1 & 2, parsel 91/1, 92, 93/1, 99/1 olan taşınmaz mal için Müstedi-ye 6011 numaralı taşınmaz mal koçanını ısdar etti.

Hak sahibi bir kişinin Kuzey'de tasarrufunda bulundurduğu taşınmaz mal kişi adına düzenlenen "T (2)" cetveline işlenir ve kişi, saptanan puanları karşılaması koşulu ile, "T (2)" cetveline işlenen taşınma-z malın koçanını alabilir. Karşıyaka'da G 5 numaralı konut Seyfi Üçok adına tahsisli olup Seyfi Üçok'un tasarrufundadır. Seyfi Üçok hem konut tahsisi açısından hem de eşdeğer mal açısından hak sahibidir; bu durumda G 5 numaralı konutun Seyfi Üçok'un "T (-2)" cetveline işlenmesi gerekir. Müstedi adına düzenlenen "T (2)" cetvelinin Seyfi Üçok'a tahsisli, Seyfi Üçok'un tasarrufundaki G 5 numaralı konutu içermesi 41/77 sayılı İsk(n, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasına aykırıdır. Yukarıda daha önce değindi-ğimiz gibi Müstedinin tahsis ve tasarrufunda bulunan Karşıyaka'da E 27 numaralı konutun ve hali ile konutun arsasının değerlendirme formlarında, değerlendirilen ve puanlaması yapılan E 27 numaralı konut olmasına rağmen, parsellerde hata yapılmış, kısmen sö-zcüğünün üstü çizilerek ifraza gidilmemiş, bu hata Müstedi adına düzenlenen "T (2)" cetveline yansımış ve E 27 numaralı konutun yanında bulunan G 5 numaralı konutun içinde bulunduğu parseller tümü ile Müstedinin "T (2)" cetveline işlenmiştir. Müstedinin "-T (2)" cetvelindeki bu yanlışlığın doğal sonucu olarak da Müstedinin "T (2)" cetvelinde gösterilen taşınmaz mal için Müstedi adına ısdar edilen 6011 numaralı taşınmaz mal koçanı Seyfi Üçok adına tahsisli, Seyfi Üçok'un tasarrufundaki konutu da içermiştir. - Seyfi Üçok'un tahsis ve tasarrufundaki konutun Müstedinin "T (2)" cetveline işlenmesi ve bu konut için Müstediye koçan verilmesi 41/77 sayılı İsk(n, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasına aykırıdır. Bu aykırılık isk(n memurlarının yukarıda izah edilen h-atalarından kaynaklanmıştır.

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu, yapılan hatayı saptaması üzerine, hukuk düzenine aykırı duruma son vermek için Karşıyaka'da, pafta/harita XI/5E1 & 2, parsel 91/1, 92, 93/1, 99/1'deki taşınmaz malın Müstedi adına k-aydedilmesi kararını geri aldı, Müstedi ile İlgili Şahıs Seyfi Üçok'un konutlarının bulunduğu parsellerin ifraz edilmesi ve ifrazdan sonra taraflara tahsis ve tasarruflarında bulunan konutları içeren "T (2)" cetvelleri düzenlenmesi, düzenlenecek, 41/77 say-ılı yasaya uygun, yeni "T (2)" cetvellerinde yer alacak taşınmaz mallar için taşınmaz mal koçanı verilmesi kararı aldı. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu bu konuda bir karar üretmeden yapılan hatayı ve yapılması düşünülen düzeltmeleri bir yazı il-e Müstedinin bilgisine getirip ona söz hakkı tanıdı. Müstedi böyle bir yazının kendisine tebliğ edilmediğini ileri sürmekle beraber tebligatı gerçekleştiren Girne Tapu Amirinin güvenilir bulup inandığımız şahadetinden Müstediye tebligatın yapıldığı bulgu-suna varırız.

Hukuk devletinde yönetim, karar ve işlemlerinin hukuka uygun olması ilkesi ile bağlıdır; bu nedenle yönetim yasaya, hukuk düzenine uygun olmayan sakat işlemlerini kural olarak geri alabilir. Bu başvuruda Müstedinin Kuzey'de tasarrufunda bu-lundurduğu, "T (2)" cetveline işlenen parsellerin, İlgili Şahıs Seyfi Üçok'a tahsisli ve Seyfi Üçok'un tasarrufundaki konutu da içermesi 41/77 sayılı yasaya aykırıdır, bu "T" cetveli uyarınca cetvelde yer alan taşınmaz malın Müstedi adına kaydedilmesini ve- Müstediye taşınmaz mal koçanı verilmesini öngören Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu kararı da 41/77 sayılı yasaya aykırıdır. Seyfi Üçok'un, tahsis ve tasarrufunda bulunan konuta, 41/77 sayılı yasa altında koçan alma hakkı vardır. İlgili Şahıs S-eyfi Üçok'un tahsis ve tasarrufunda bulunan Karşıyaka'da G 5 numaralı konuta koçan alma hakkı 41/77 sayılı yasa altında Müstedinin değil, Seyfi Üçok'undur. Müstedinin "T" cetvellerini düzenleyen, "T (2)" cetveline hatalı, 41/77 sayılı yasaya aykırı, işlem- yapan ve bu "T" cetvelinde gösterilen taşınmaz malın Müstedi adına kaydedilmesi kararını alan Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu, 41/77 sayılı yasaya aykırı durumu düzeltmek için yukarıdaki karar ve işlemlerini geri aldı. Müstedi avukatı Saptama,- Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunun Müstedi adına ısdar edilen 6011 numaralı koçanın geçerliliğini ortadan kaldıracak karar alma yetkisi olmadığını ileri sürmektedir. Kuzey'de tasarruflarında bulunan ve Güney'de terkettikleri taşınmaz malları hak sahipl-erinin "T" cetvellerine işleyen ve saptadığı puanların karşılanması koşulu ile Kuzey'de tasarruf ettikleri taşınmaz malların hak sahipleri adına kaydedilmesi kararını veren Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonudur. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Ko-misyonu bir taşınmaz malın hak sahibi adına kaydedilmesi kararını üretir, ürettiği kararı Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürlüğüne iletir, Tapu ve Kadastro Dairesi, komisyonun ilettiği kararın gereğini yerine getirir. Önümüzdeki konuda Tapu ve Kadastro Daires-inin bir hatası yoktur; hata İsk(n Dairesinde başlamış, Saptama Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu kararlarına yansımıştır.

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu kural olarak yasaya aykırı, hukuk düzenine uyum göstermeyen, sakat karar ve işlemlerini -geri alabilir. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunun 41/77 sayılı yasaya aykırı karar ve işlemleri Seyfi Üçok'un tahsis ve tasarrufunda bulunan G 5 numaralı konutun mülkiyetine sahip olma hakkını ortadan kaldırmış ve bu konut Müstedinin mülkiyetin-e geçmiştir. Konut halen Müstedi adına kayıtlıdır. 41/77 sayılı yasaya aykırı karar ve işlemlerin geri alınması ile yasaya aykırı durum ortadan kaldırılmış olacak ve bu herhangi bir kişinin sahip olduğu meşru bir menfaatı olumsuz yönde etkilemeyecektir; -aksine Seyfi Üçok'un 41/77 sayılı yasa altında sahip olduğu ancak yasaya aykırı karar ve işlemler nedeni ile yitirdiği hakkı, tekrar kullanılabilir kılacaktır. Bu durumda bir hatadan kaynaklanan sakat karar ve işlemlerini geri almak Saptama, Değerlendirme- ve Tazmin Komisyonunun hakkı, hatta yükümlülüğüdür.

Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonu gerekli ifraz ilgililere haber verilerek gerçekleştirildikten sonra, Müstedinin Kuzey'de tahsis ve tasarrufunda bulunan taşınmaz malı içeren yeni bir "T (2)" -cetveli düzenlemeye, Müstedinin de yeni düzenlenen "T (2)" cetvelinde yer alan taşınmaz malın koçanını istemeye hakkı vardır. Tabii ki yeni "T (2)" cetvelinde yer alan taşınmaz malın koçanını almak istemediği takdirde, Müstedinin, iradesini bu doğrultuda -kullanma hakkı da olmalıdır.

Yukarıda belirtilenler ışığında başvuru ret ve ipt(l edilir. Başvuru masraflarına gelince, Müstedinin, yaptığı hatayı erken farkeden yönetimin hatayı düzeltme girişimlerinin tümüne ısrarla karşı çıktığını, halk dili ile yöne-timin hatasına yapışarak, yapılan hatadan mutlaka yararlanmak sureti ile, hiç hakkı olmamasına rağmen, komşusu İlgili Şahsın konutunu mülkiyetinde tutma çabalarını, bilinçli bir kişi olduğunu değerlendirdikten sonra, Müstedaaleyhlerin ve İlgili Şahsın başv-uru masraflarının Müstedi tarafından ödenmesine emir verilir. Masraflar
yazılı müracaat üzerine Başmukayyit tarafından saptanacaktır.





Metin A. Hakkı Nevvar Nolan Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç Yargıç


28 Mayıs 19-97



15






Full & Egal Universal Law Academy