Yüksek İdare Mahkemesi Numara 157/1986 Dava No 43/1987 Karar Tarihi 23.09.1987
Numara: 157/1986
Dava No: 43/1987
Taraflar: Hasan Gençalp ile Beyarmudu Belediyesi
Konu: Belediye İdare Amirliği görevinden ihraç kararının iptali istemi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 23.09.1987

-D.43/87 YİM 157/86
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Otuıum Yapan
Yüksek Mahkeme
Yargıç Salih S. Dayıoğlu Huzurunda
Anayasanın 152. maddesi hakkında

Müstedi: Hasan Gençalp - Mağusa.-
-ile-
Müstedaaleyh: Beyarmudu Belediyesi ve/veya Beyarmudu Belediye Başkanı, Başkan Yardımcısı, Belediye Meclisi Üyeleri.
A r a s ı n d a.


Müstedi namına: Hüs-eyin Celal ve Gülsün Yücel
Müstedaaleyhler namına: Güner Göktuğ

Yasa Maddesi:

İstemin Özeti: Müstedinin, Müstedaaleyh kararı ile Belediye İdare Amirliğin- den alınarak düz işçi statüsünde çalıştırılmasına ilişkin kararının tamamen hükümsüz ve etkisiz old-uğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağını öngören hüküm ve/veya emir.

OLAY: Belediye Meclisince, Belediye İdare Amirliğine atanması uygun görülen Müstedi hakkında "güvenlik bilgisi" için belediye Başkanı tarafından İçişlerı Bakanlığına bilgi verildi. Ba-kanlık İdare Amiri mevkiinin ihdasının olanaksızlığına değindi ve Müstediye İdare Amiri olarak herhangi bir ödeme yapılmamasını bildirdi. Buna rağmen Müstedi Belediyede İdare Amiri olarak istihdam edilmeye devam edildi. Bilahare Bakanlık yeni oluşan Beledi-yelere İdare Amiri mevkiinin ihdasının uygun görülmediğini bildirdi. Toplanan İdare Meclisi, Müstedinin görevine III. derece Mali İşler Sorumlusu olarak devam etmesine karar verdi. Yerel Kuruluş Organları seçimleri sonucu değişen Belediye Başkanı ve Meclis-i, Müstedinin asaletinin onaylanması için Bakanlığa yazı yazdı. Bakanlık, Müstedinin geçici statüde olduğunu duyurdu. Müstediye bu
durumu yazılı olarak bildiri. Müstedi bu durumu reddetti. Belediye Meclisi yaptığı bir toplantıda Müstediyi -görevden aldı. Müstedi de işbu başvuryu dosyaladı.

SONUÇ: Bakanlığın, İdare Amiri mevkiinin ihdasını uygun görmemesi neticesi toplanan Belediye Meclisi, Müstedinin görevine III. Derece Mali İşler Sorumlusu olarak devam etmesine karar vermişti. En azından -bu tarihten sonra Müstedinin İdare Amirliğinden bahsetmeye olanak yoktur. Bu böyle olunca Müstedinin İdare Amirliğinden alınması da söz konusu değildir. Diğer bir deyimle başvuru maksatları bakımından meşru menfaatının da var olduğu söylenemez.
Baş-vuru reddolunur.
____________________


H Ü K Ü M

İşbu başvuruda taraflar arasında olgular hususunda büyük çapta görüş ayrılığı yoktur. Olgular şu şekilde özetlenebilir:

Takriben 6.10.1983 tarihinde zamanın İçişleri Bakanlığı (bundan sonra sadece Bakan-lık olarak anılacaktır) Müdürü ile İlçe Müfettişinin de hazır bulunduğu bir toplantıda Beyarmudu Belediye Meclisi (bundan sonra gerektiği yerde sadece Belediye olarak anılacaktır) yapmış olduğu bir toplantıda saır kararlar yanında Belediye İdare Amiri mevk-inin ihdas edilmesi kararını aldı. Hemen akabinde de Belediye Beyarmudu'nda I-2 kahvehaneye Belediye İdare Amiri mevkiinin boş olduğunu ve bu mevki için müracaat kabul ettiğini duyuran bir ilan astı. İlanı müteakip söz konusu mevkiye sadece müstedi talip o-ldu. Müstedinin mülakatını yapan zamanın Belediye Başkanı müstediyi söz konusu görev için uygun buldu. Belediye Meclisinin 30.11.1983 tarih ve K:30/83 sayılı kararı ile müstedinin İdare Amiri olarak l.l2.1983 tarihinden itibaren göreve başlamasına karar ve-rildi. Belediye Başkanı Bakanlığa yazdığı l.l2.1983 tarihli bir yazı ile müstedinin İdare Amiri olarak istihdam edildiğini duyurdu ve onun hakkında "güvenlik bilgisi" için birtakım bilgiler verdi. Bu yazı Bakanlıkça 11.12.1983 tarihinde alındı.

Müstedini-n İdare Amiri olarak istihdam edilmesi hususunda Bakanlıktan Belediyeye yazılan 1.12.1983 tarihli yazıya atıfta bulunuldu ve müstedi hakkında bazı bilgiler istendi. 15.2.1984 tarihli bir yazı ile Bakanlık Müsteşarı Belediyeden sair şeyler meyanında Belediy-enin 1983 mali bütçesınde ödenek bulunmaması
nedeni ile İdare Amiri mevkiinin ihdas edilmesinin olanaksızlığına dikkat çekildi ve müstedinin görevine son verilmesi ve ona herhangi bir ödeme yapılmaması istendi. Bakanlık yazıda ayrıca, 1984 bütçesine öd-enek konması halinde konunun yeniden tezekkür edilebileceğini bildirdi.

16.2.1984 tarihinde ise Belediyeye yazılan bir yazı ile Bakanlık Müsteşarı konuya betekrar değindi ve müstedinin İdare Amiri olarak görevlendirilmesinin Bakanlıkça onaylanmadığını ve- bu nedenle müstedinin Belediye adına herhangi bir yazı yazıp ımzalama yetki ve hakkından yoksun olduğunu bildirdi. Bu yazılara rağmen müstedi Belediyede İdare Amiri olarak istihdam edilmeye devam edildi. Hatta Belediye Başkanı tarafından müstediye gönderi-len 7.3.1985 tarihli bir yazı ile ona Belediye İdare Amiri III mevkiine atandığı bildirildi. Aynı tarihli bir yazı ile Belediye Başkanı, müstedinin İdare Amirliği mevkinin III. derecesine atandığını İçişleri Bakanlığına bildirmesi ve onay istemesi üzerine -Başkanlık Belediyeye göndermiş olduğu 26.3.1985 tarihli bir yazı ile geçmiş yazılarına atıfta bulunarak İdare Amiri Mevkiinin ihdasının geçmişte Bakanlıkça uygun görülmediği hatırlatıldı ve bu mevkiin yeniden ihdasının da Bakanlıkça el'an uygun görülmediği- Belediyeye bildirildi.

17.4.1985 tarihinde yapılan toplantıda Belediye Meclisi Bakanlığın İdare Amiri mevkiine ihdasını onaylamayan yazısını "kabul edilmez" olduğuna ve 1984 mali bütçede gerekli ödenek de bulunduğu dikkate alındıktan sonra müstedinin gö-revinin devamına karar verdi. Bu karar Bakanlığa iletildi.

Bakanlığın Belediyeye gönderdiği 10.5.1985 tarihli bir yazısı ile özetle 15/1980 Belediyeler Yasasının yürüırlüğe girmesinden sonra Beyarmudu gibi yeni oluşan Kasaba Belediyeleri için İdare Amiri- meviinin ihdas edilmesinin düşünülmediği ve bu nedenle de Meclis Kararının onaylanmasının uygun görülmediği ve Belediye Kararının onaylanmadığı duyuruldu. Bizzat müstedinin de katıldığı 13.2.1986 tarihli Belediye Meclisi toplantısında alınan K:3-86 sayılı- karar uyarınca müstedinin "İdare Amirliği"nin onaylanmadığı ve "Mali İşler Sorumlusu" olarak görevini sürdürdüğü kaydedildikten sonra onun Mali İşler Sorumlusu Mevkiinin III. derecesine atanmasına ve maaş bareminin de 12-13 olmasına karar verildi. Belediy-e Karar Defterine de bakıldığında Belediye Meclisinin toplantılarına katılan müstedinin ismi karşısında "İdare Amiri" yazılırken 1.l2.1985 tarihinden sonra yapılan toplantılarda bu statünün artık yazılmadığı, 18.6.1986 tarihli toplantıda ise müstedinin is-minin karşısına sadece "memur" yazıldığı gözlemlenmektedir. Eylül 1986'dan sonra yapılan toplantılara ise müstedi hiç katılmamıştır.

İçişleri Bakanlığının Belediyeye yazdığı 17 Mart 1986 tarihli bir yazı ile, Bakanlık, Belediyede sadece orta öğrenimli ma-li hizmetler sınıfında bir kadronun ihdasının onaylandığını, dolayısıyle müstedinin bu kadronun dışındaki bir kadroya oturtulamıyacağını bildirdi.

1986 yerel organlarının genel seçimlerinden sonra işbaşına gelen yeni Belediye Başkanı ve Meclisi Bakanlığa- yazdığı 24.7.1986 tarihli bir yazı ile sair şeyler meyanında "mali hizmetler sorumlusu" olan müstedinin asaletinin onaylanmadığının müşahade edildiğini ve bu hususda Bakanlığın görüşü istendi. Buna 13.8.1986 tarihli bir yazı ile yanıt veren Bakanlık geçmi-şteki görüşlerini tekrarladıktan sonra, sair personel yanında, müstedinin geçici statüde istihdam edilmekte olduğunu bildirdi. Durumu 26.9.1986 tarihli toplantıda tezekkür eden Belediye müstediye gönderdiği 29.9.1986 tarihli bir yazı ile onun tamamen geçic-i bir statüde olduğunu vurguladı ve görev ve maaşı yeniden düzenlenerek düz işçi statüsünde ve geçici mahiyette ayda 110.000.-TL ile görevlendirildiğini duyurdu ve bu durumu kabul edip etmediğini Belediyeye 15 giün zarfında yazılı alarak bildirmesini isted-i.

Müstedi 27.10.1986 tarihli bir yazı ile Belediyenin teklifıni reddetti. Belediye de 29. 10.1986 tarihinde yapılan toplantıda aldığı bir kararla müstediyi görevden aldı ve bunu 31.10.1986 tarihli bir yazı ile ona bildirdi. Bu karar aleyhine de müstedi -herhangi bir işlem yapmadı.

Ayrıca müstedi işbu başvuruyu dosyaladı ve aynen aşağıya çıkarılan talepte bulundu:

"A. Müstedaaleyhin 26.9.1986 tarihli bir kararında mündemiç, müstedinin Belediye İdare Amiri mevkiinden alınarak düz işçi statüsünde ve 110.-000.-TL brüt maaşla çalıştırılmasına ilişkin kararın ve/veya işlemin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağını öngören bir hüküm ve/veya emir."

Gerek talebin içerdiğinden ve gerekse yapılan duruşma süresince müstedinin t-üm iddiaları onun bidayette Belediyeye İdare Amiri olarak atandığı ve bu mevkii yasal olarak muhafaza ettiği bir zamanda bu görevine haksız olarak son verildiği ve düz işçi statüsüne getirildiği noktalarında toplanmaktadır. Müstedaaleyh Belediyenin iddiası- ise müstedinin İdare Amiri olarak istihdam edilmek istendiği ancak başlangıçtan beri Bakanlığın konu mevkinin ihdasına karşı çıkması sonucu böyle bir mevkiin ihdas edilmediği, yok olan bir mevkiye ise atamanın söz konusu olamıyacağı doğrultusundadır.

İş-bu başvurunun maksatları bakımından müstedinin bidayette İdare Amiri olarak meşru bir şekilde atandığı varsayılsa bile onun bizzat kendisinin de yer aldığı bir toplantıda ve kendisini "İdare Amiri" mevkiine atayan Belediye Başkanı ve Meclisinin yaptığı 13.-2.1986 tarihli toplantısında alınan bir karar uyarınca o tarihten itibaren Mali İşler Sorumlusu mevkinin III. derecesine atandığı görülecektir. Buna işaret etmekteki maksadım, müstedinin geçmişte İdare Amiri olup olmadığı tartışmalı bir konu olmaktan artık- çıkmış ve en azından 13.2.1986 tarihinden sonra onun İdare Amiri olmadığı kabul edilmişti. 13.2.1986 tarihli karar ile müstedinin İdare Amirliğinden alınması veya onun Mali İşler Sorumlusu olarak atanması işlem veya kararına müstedi itiraz etmemiştir. O h-alde 13.2.1986 tarihinden sonra müstediden artık İdare Amiri olarak söz etmek olası değildir. Kaldı ki bizzat zamanın belediye Başkan ve Meclisi dahi 13.2.1986 tarihinde aldıkları kararda ileri sürdükleri gerekçede müstedinin 13.2.1986 tarihinden evvel dah-i İdare Amiri olarak görev yapmadığının bilinci içinde oldukları görülmektedir. Bu karar aynen şöyledir:

"Belediyemizde l.l2.1983 tarihinde K-30-83 sayılı Meclis kararı ile İdare Amiri olarak istihdam edilen ancak Bakanlıkça İdare Amirliği onaylanmayıp, M-ali İşler Sorumlusu olarak görevine devam eden Hasan Hilmi Gençalp'in geçen zaman içinde görevini başarı ile yürüttüğü dikkate alınarak 514 sayılı Belediye Kamu Görevlileri Tüzüğünün 54.ve 7. maddesinin l. fıkrasına dayanarak Mali İşler Sorumlusu mevkii II-I. derecesine atanmasına ve maaş baremi I2-13'ten maaş çekmesi uygun görülmüştür."

Özetlemek gerekirse, bidayette gerek İdare Amiri kadrosunun ihdası ve gerekse müstedinin bu kadroya atanması keyfıyeti tartışmalı olsa bile, en azından 13.2.l986'dan sonra- artık ondan İdare Amiri olarak söz etme olasılığı yoktur. Daha sonra Belediye Meclisi onu "Mali Hizmetler Sorumlusu" olarak atadı. Halbuki önümdeki şahadete göre böyle bir kadro da hiçbir zaman ihdas edilip yasa uyarınca Bakanlığın onayına sunulmamıştır.
-
Mali İşler Sorumlusu mevkii başvuru konusu edilmediği cihetle bu hususta daha fazla birşey söylemeyi gereksiz bulurum.

Bu durumda müstedinin İdare Amirliği mevkiinden alınması diye bir konu ortaya çıkmamaktadır.

Bütün bunlardan başka yukarıda değinil-diği gibi müstedi Belediye Meclisi Kararı ile 29.10.1986 tarihinde görevinden alındı. Bu karar şimdiye
dek geri alınmadığı gibi yetkili Mahkeme tarafından da iptal edilmedi. Bu durumda müstedi talebinde başarılı olsa bile, görevine son verilene kadar -geçerliliğini koruduğu sürece, başvurunun ona herhangi bir çıkar sağlamayacağı açıktır. Diğer bir deyimle müstedinin bu başvuru maksatları bakımından meşru menfaatının var olduğu hususunda ciddi şüphelerim vardır ancak bu hususta tarafların görüşlerini alm-adığım cihetle, bu konuya sadece temas etmekle yetineceğim.

Sonuç olarak başvuru reddolunur. Masraflar müstedi tarafından ödene- cektir.


(Salih S. Dayıoğlu)
- Yargıç

23 Ekim 1987



Full & Egal Universal Law Academy