Yüksek İdare Mahkemesi Numara 154/1997 Dava No 7/2000 Karar Tarihi 21.03.2000
Numara: 154/1997
Dava No: 7/2000
Taraflar: Necla Moğolaoğlu ile Çalışma ve İskan Bak.
Konu: Koçan devri işleminin iptali istemi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 21.03.2000

-D.7/2000 YİM 154/97

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
Mahkeme Heyeti: Mustafa H.Özkök,Gönül Erönen,Seyit A.Bensen.

Davacı: Necla Moğoloğlu, Lefkoşa
- ile -
Davalı: 1. -Çalışma ve İskân Bakanlığı vasıtası ile
KKTC. Başsavcılığı, Lefkoşa
2. Saptama, Değerlendirme ve Tanzim Komisyon
Başkanlığı vasıtası ile KKTC Başsavcılığı,
Lefkoşa
3. Lefkoşa Kaza Tapu Amirliği vasıtas-ı ile KKTC
Başsavcılığı, Lefkoşa
4. İskân ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğü
vasıtası ile KKTC Başsavcılığı, Lefkoşa.

A r a s ı n d a.

Davacı namına : Avukat Alibey Ahmet- Çatankaya
Davalılar namına : Savcı Gülser Akanyeti
İlgili Şahıs 1 ve 2 namına : Avukat Serhan Çınar
İlgili Şahıs 3 namına: Avukat Zeki A. Bayram
İlgili Şahıs 4 namına : Avukat Ömer Adal.

----------------

H Ü K- Ü M

Mustafa H.Özkök: Bu davada Mahkemenin hükmünü Sayın Yargıç Seyit A.Bensen okuyacaktır.

Seyit A. Bensen: Davacı, Davalılar aleyhine dosyaladığı işbu dava ile :

A. Lefkoşa'da Filiz Sokak No:20'de bulunan ve koçan kayıt no.C.2391, Pafta/Harita No.X-XI.30.E.2, Blok C, Parsel No: 1011/1 (yeni parsel No.1945) ve alanı 0.0.2700 Ak2 olan konut ve avlunun ve/veya koçanın Davalılar tarafından tam hisse olarak Davacı dışında eşi Ahmet Moğoloğlu adına kayıt edilmesi ve/veya eşinin adında olan koçanı Mustafa K-aracan ile eşi Mukadder Karacan'a devretmesi ve onların da adlarına kaydolunan konutu Med Bank Ltd.'de ipotek ettirmeleri ile ilgili alınan hertürlü karar ve/veya koçan devir işlemlerinin ve/veya ipotek ettirme işleminin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve her-hangi bir sonuç doğurmayacağı hususunda bir Mahkeme kararı; ve
B. Yukarıda A paragrafında belirtilen ve yıllardan beri Davacı ile eşinin yasal ve eşit şekilde tasarruf ve kullanımlarında bulunan dava konusu taşınmaz malın, Davalılar tarafından ilgili İskâ-n yasası ışığında ve 12.4.1994 tarihinde çıkan T.cetvelleri gereği, koçan başvuru dilekçesinin usulünde ve gerektiği zaman ve şekilde karı-kocaya imzalatılarak koçanın ½'nin Davacıya verilmemesinin ve/veya koçanın tam hisse olarak eşi Ahmet Moğoloğlu'na ve-rilmesinin ve/veya bu hususlarla ilgili olarak alınan her türlü karar ve/veya yapılan işlemlerin yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna ilişkin bir Mahkeme kararı talep etti.

Davada ismi geçen kişiler dava ile ilgili olmaları nedeniyle, İlgili Kişi olara-k davaya dahil edildiler.

Davalılar, davaya müdafaa dosyalamışlar ve Davacının yakınma konusu yaptığı karar veya işlemlerin mevzuata uygun olduğunu belirtmişler ve ayrıca Davacının, dava konusu konutla ilgili takdir edilen puanların eşi Ahmet Moğoloğlu'n-un puanlarından karşılanmasını ve dolayısıyle koçanın eşi Mustafa Moğoloğlu adına çıkarılması yönünde işlem yapılmasını 22.3.1993 tarihli dilekçe ile kabul ettiğini ileri sürerek davanın iptalini talep ettiler.

Davaya, İlgili Kişi olarak dahil edilen Mus-tafa Karacan ve Mukadder Karacan da dosyaladıkları müdafaa ile Davalıların müdafaalarını aynen benimsemişler ve ilâveten dava konusu konutu tamamen iyi niyetli üçüncü şahıslar sıffatı ile Ahmet Moğoloğlu isimli şahıstan satın aldıklarını ve tüm satış bedel-ini ödediklerini hatta eksilen kısmı borçlanarak konu malı ipotek ettiklerini savundular.

İlgili Kişilerden Ahmet Moğoloğlu ve Med Bank Ltd. ise avukat vasıtasıyle temsil edilmelerine karşın herhangi bir müdafaa dosyalamadılar.

Davanın duruşmasında tar-afların mutabakatı ile 18 adet belge emare 1-18 olarak ibraz edilmiştir. Müstedi bizzat şahadet verdiği gibi lehine bir de tanık dinletmiştir. Davalılar da lehlerine 4 tanık dinletmişlerdir. Müdafaa dosyalamayan İlgili Kişi Ahmet Moğoloğlu da bizzat şahade-t verdi.

Huzurumuzdaki şahadet ve ibraz edilen emare belgelere göre dava ile ilgili olgular aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
Davacı bu davada İlgili Kişi olan Ahmet Moğoloğlu ile evlidir. Davacı ve eşi 1963 Piroyi göçmeni olup, 1963 yılında Piroyi'den g-öç ederek Lefkoşa'ya yerleşmişlerdir. 1974 Barış Harekâtından sonra aile reisi sıfatıyle Davacının kocasına, emare 3'de görüldüğü gibi Lefkoşa'da Filiz Sokak No.20'de kâin konut, İ.D.K.'nin 77/75 sayı ve 28.3.1975 tarihli kararı ile tahsis edildi. Tahsiste-n sonra Davacı ve eşi, çocuklarıyla birlikte konu konuta yerleştiler. Davacı ve eşi eşdeğer açısından hak sahibi değildir. Ancak Davacının kocası, 458,444 adet mücahit puanının sahibidir.

1992 yılında tahsislere mülkiyet verilmesi için çalışmalar başlatı-ldı ve emare 4 Bina Değerlendirme Formuna göre 17.12.1992 tarihinde dava konusu konutun değerlendirilmesi yapıldı. Değerlendirme neticesinde dava konusu konutun puan değeri 183,013 puan olarak tesbit edildi. Tahsislere mülkiyet dosyasındaki T. cetvelinden -görüldüğü gibi dava konusu konutun tümü Davacının kocasının T.cetveline dahil edildi. Davacının kocasının mücahit puanı 458,444, T.cetveline dahil edilen kuzey'de tasarruf ettiği dava konusu konutun puan değeri ise 183,013'dür. Bu durumda Davacının kocası -275,431 puan için alacaklı durumundadır. Daha sonra, T. cetveline dahil edilen dava konusu konutun mülkiyetini alabilmek için Davacı ve kocası 22.3.1993 tarihinde Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonuna emare 8 matbu Koçan Başvuru Dilekçesi verdiler. -Bu Koçan Başvuru Dilekçesinde Davacı, el yazısı ile "Bu uygulamayı kabul ediyorum" söz dizesi altına kendi imzasını atmak suretiyle dava konusu konutla ilgili takdir edilen puanların kocası Ahmet Moğoloğlu'nun mücahitlik puanlarından karşılanmasını ve dola-yısıyle koçanın kocası Mustafa Moğoloğlu adına çıkarılması yönünde işlem yapılması için istemde bulundu. 22.3.1993 tarihli emare 8 matbu Koçan Başvuru Dilekçesi aynen şöyledir:

" İTEM:89

SAPTAMA, DEĞERLENDİRME- VE TAZMİN
KOMİSYONU BAŞKANLIĞI
KOÇAN BAŞVURU DİLEKÇESİ


TM:...5849......


Biz aşağıda imza sahipleri ....Ahmet Moğoloğlu......
ve eşi .................. halen .......Lefkoşa........'da tahsis kullanımımızda bulunan kaynaklar için S-aptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonunca takdir edilen puan değerine itirazımız olmadığını beyan eder koçanların tarafımıza verilmesini saygı ile rica ederiz.


Haksahiplerinin:
Adı-Soyadı: .....Ahmet Moğoloğlu.... İmza: ..............
K.K.No : ...-117497............
Bu uygulamayı kabul ediyorum.
Adı-Soyadı: ....Necla Moğoloğlu..... İmza: ..............
K.K.No : ...093844............
Artan Mücahitlik Belgesi 275431 puan.
Şahitler : .....1. Halil Berksu...............
- .....2. Sami Sarıkaş...............


Tarih: 22/3/1993"

Emare Koçan Başvuru Dilekçesi gereğince, 10.5.1993 tarihinde dava konusu konutun taşınmaz mal koçanı Davacının kocasına verildi. Daha sonra kayıtlı mal sahibi olarak Davacının kocası, 5.5.1-997 tarihinde, Davacıdan habersiz, dava konusu konutu İlgili Kişi olan Mustafa Karacan ve eşi Mukadder Karacan'a satıp devretti. Davacı durumu öğrenince bu davayı dosyaladı ve daha önce belirtilen taleplerde bulundu.

Davacı 41/77 sayılı İskân, Topraklan-dırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 40. maddesi altında kendisinin de dava konusu konutta tasarruf hakkı bulunduğunu, yasadan kaynaklanan bu hakkı var iken kocasına tümü için taşınmaz mal koçanı vermekle 2. Davalının yasaya aykırı hareket ettiğini ve yetkilerin-i aştığını iddia ederek Davacının meşru menfaatını olumsuz yönde etkilediğini iddia etmektedir.

Mahkeme huzurundaki şahadetten dava konusu konut, aile reisi sıfatıyle Davacının kocasına tahsis edildiği anlaşılmaktadır. Saptama, Değerlendirme ve Tazmin K-omisyonu da tahsislere mülkiyet dosyasındaki T. cetvellerini aile reisi olarak Davacının kocası adına düzenlemiştir. Mülkiyet işlemlerinin yapılabilmesi için Davacı, dava konusu konutla ilgili takdir edilen puanların kocası Ahmet Moğoloğlu'nun mücahitlik p-uanlarından karşılanmasını ve dolayısıyle koçanın yalnız kocası adına çıkarılması yönünde el yazısı ile "Bu uygulamayı kabul ediyorum" diye beyanda bulunarak işlem yapılmasına 22.3.1993 tarihli emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesi ile müracaat etmiştir. 41/77 s-ayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 40. maddesi altında Davacının da dava konusu konutta tasarruf hakkı bulunmasına karşın, Davacı kendi istemi üzerine Koçan Başvuru Dilekçesi ile müracaatta bulunmuş ve bu müracaatının olumlu karşılanması -ile konu konutun kaydı yapılmış ve taşınmaz mal koçanı da Davacının kocası adına isdar edilmiştir. Davacı İskân yasasından ve sağladığı menfaattan yararlanmamayı bizzat kendisi istemişti. Kendi isteği üzerine gerçekleşen bir idari işlem hakkında müracaat s-ahibinin bu işlemden şikâyet etmeğe hakkı olmadığı ve dolayısıyle işlem tarihinden itibaren konu konutta meşru menfaatı bulunduğu söylenemez. (Gör: YİM.160/77; YİM.2/82 (D.25/82).

Yukarıda belirtilenlerin tümü ışığında Davacının bu davada herhangi bir m-eşru menfaatı yoktur ve bu nedenle dava daha ileri gidemez. Davacının herhangi bir meşru menfaatı olmadığı cihetle davanın reddolunması gerekir.

Meşru menfaata bağlı olarak davanın ileri gidemeyeceği kanaatine varıldığı cihetle Davalıların zaman aşımı i-le ilgili ön itirazlarına değinmeğe gerek görmüyoruz.

Davacı şahadetinde dava konusu konutun mülkiyet işlemleri ile ilgili işlemlerde bulunmak için 22.3.1993 tarihinde kocası Ahmet Moğoloğlu ile birlikte Lefkoşa İskân Dairesine gittiklerini ve orda İskâ-n Dairesi memurlarının doldurduğu 22.3.1993 tarihli emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesini imzaladıklarını, ancak bu imzayı atarken koçanın kocası adına çıkacağını bilmediğini, bu hususta kendisine herhangi bir şey söylenmediğini, kocası adına koçan çıkmasına m-uvafakat vermediğini; ordaki memurların kendisine koçanın kocası ile müşterek çıkacağını söyledikleri için emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesini imza ettiğini ileri sürdü. Bu hususlar Talep Takririnde ileri sürülmemekle birlikte, şahadet safhasında ileri sürül-en bu hususlar ile ilgili iddiaların Mahkemece incelenmesinin uygun ve adil olacağı kanısındayız.

İlgili Şahıs olarak davaya dahil edilen Davacının kocası Mustafa Moğoloğlu da şahadetinde, mücahitlik puanlarına sahip olduğunu, eşi olan Davacının ise her-hangi bir puanı olmadığını, 22.3.1993 tarihli emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesi ile müracaat ederek dava konusu konutun koçanının verilmesini istediğini ve bu maksat için emare 8 dilekçeyi imzaladığını, ancak koçanı tek başına değilde, karısı ile birlikte mü-ştereken almak için müracaat ettiğini, yine de koçanın yalnız başına kendi adına çıktığını ve buna rağmen bu hususu karısından gizlediğini ve daha sonra da karısından habersiz dava konusu konutu Mustafa isimli arkadaşına sattığını ve parasını alamadığı içi-n konutun geri verilmesini Mahkemeden talep ettiğini belirtmiştir.

Diğer yandan Davalılar tarafından şahadete çağrılan İskân Dairesi memurunun şahadetine göre dava konusu işlemlerin yapıldığı tarihte Davacının tavır ve hareketleri, ilgi tarihte ne yaptı-ğının bilincinde olduğu ve bunun neticeleri hususunda bilinçli olduğunu göstermektedir. Bu hususlarla ilgili Davalılar tanığının şahadeti şöyledir:

Davalılar adına şahadet veren ve 22.3.1993 tarihinde İskân Dairesi takip servisinde görevli bulunan Halil- Berksu vermiş olduğu şahadette 22.3.1993 tarihinde matbu olan emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesinin boş yerlerini Davacının ve kocasının istemleri doğrultusunda kendisinin doldurduğunu, dilekçede el yazısı ile yazılan "Bu uygulamayı kabul ederim" söz dizeler-ini kendisinin yazdığını ve Davacının da bu söz dizelerinin altını kendi huzurunda imzaladığını, Davacının herhangi bir puanı olmadığını bu nedenle koçanın yalnız mücahitlik puanlarına sahip kocası Ahmet Moğoloğlu adına çıkacağını Davacıya ve kocasına izah- ettiğini ve her ikisinin de işlemin neticesini anladığını tesbit ettikten sonra Davacının "Bu uygulamayı kabul ederim" söz dizelerinin altına imza attığını kocasının da imzalamasından sonra kendisinin de emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesini şahit olarak imza-ladığını belirtmiştir.

Emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesini biz de inceleme fırsatı bulduk. Emare 8'i incelediğimizde, Koçan Başvuru Dilekçesinin 2 şahit huzurunda Davacı ve kocası Ahmet Moğoloğlu tarafından imzalandığı görülmektedir.

Şahadetini özetled-iğimiz Davalı tanığının, Davacının gerek imzadan önce ve gerekse imza esnasında ne yaptığının bilincinde olduğu ve tüm hususların kendisine izah edildiği hususunda verdiği şahadetin doğruluğuna inanmış bulunuyoruz. Doğru olarak kabul ettiğimiz şahadet ışığ-ında 22.3.1993 tarihinde emare 8 Koçan Başvuru Dilekçesinin Davacı ve kocasının istemleri doğrultusunda Davalı tanığı Halil Berksu tarafından doldurulduğu ve dava konusu konutun koçanının yalnız mücahitlik puanlarına sahip Davacının kocası Ahmet Moğoloğlu -adına çıkacağı hususunda her ikisine de izah edildiği ve bunu Davacının ve kocasının kabul ettikleri ve Davalı memurları tarafından yanıltılmadıkları hususunda bulgu yaparız. Bu bulgularımız ışığında Davacının şahadetinde öne sürdüğü iddialar red olunur.
-Sonuç olarak dava reddolunur.

Masraflar Davacı aleyhine olacaktır.


Mustafa H.Özkök Gönül Erönen Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç Yargıç

21 Mart, 2000





2







Full & Egal Universal Law Academy