Yüksek İdare Mahkemesi Numara 144/2015 Dava No 23/2015 Karar Tarihi 10.07.2015
Numara: 144/2015
Dava No: 23/2015
Taraflar: University of North Cyprus Ltd. ile Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi arasında
Konu: Ara Emri - İptal davalarında ara emri verilmesine ilişkin prensipler - Davacının ciddi bir dava sebebi olması - İdari kararlarda ara emri verilebilmesi için öncelikle ortada idari veya icrai bir karar olması gereği - İdari ve icrai karar olmaması nedeniyle ara emri talebinin reddi.
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 10.07.2015

-
D. 23/2015YİM: 144/2015

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152.Maddesi Hakkında

Yargıç Gülden Çiftçioğlu Huzurunda.

Davacı: University of North Cyprus Ltd., Dr. Fazıl Küçük
Bulvarı, Yeni Liman Yolu, Girne.
-ile-
Davalı: Resmi Kabz -Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi
vasıtasıyla KKTC Başsavcılığı.

A r a s ı n d a.

Davacı/Müstedi namına: Avukat Oktay Feridun ve Avukat Mustafa
B. Asena ve Avukat Serhan Çinar
(a)Avukat Okt-ay Çinar.
Davalı/Müstedaaleyh hazır değil.


-------------


(8.7.2015 tarihli Tek Taraflı istida hakkında)

K A R A R



Davacı, Davalı aleyhine dosyaladığı Talep Takririnde, aşağıdaki taleplerde bulunmuştur:

A- Davalının, YİM 82/2013 sayı-lı dava tahtında, Yüksek
İdare Mahkemesi tarafından verilen 26/03/2015 tarihli karar uyarınca University of Kyrenia Ltd.e tüzel kişisine verilen "University of Kyrenia" şirket isminin ve/veya isim tescilinin iptal edilmesine ve mezkur tüzel kişiliğin ana -sözleşmesinde belirtilen isim tescili işleminin etkisiz ve hükümsüz kılınmasına rağmen, mezkur tüzel kişiliğin "University of Kyrenia" ismini Mahkeme kararına rağmen ve hukuka aykırı bir şekilde kullanarak faaliyet gösterilmesini engellememekle ve/veya sür-ekli varlık ve müşterek mühür sahibi olmasına kayıtsız kalarak ve/veya izin vererek ve/veya müdahale etmeyerek işlemekte olduğu ihmali sonlandırmasına ve/veya yapmış olduğu ihmalin yapılmaması gerektiğine dair bir Mahkeme kararı ve/veya emri;
B- Davalını-n, YİM 82/2013 sayılı dava tahtında Yüksek
İdare Mahkemesi tarafından verilen 26/03/2015 tarihli
karar uyarınca isim tescili hükümsüz ve etkisiz kılınan
University of Kyrenia Ltd.e ait 'Girne Üniversitesi'
ticari unvanını, m-ezkur Mahkeme kararı uyarınca
serdedilen prensipler uyarınca iptal etmemekle ve/veya
kullanmasına kayıtsız kalmakla ve/veya izin vermekle
ve/veya mezkur unvan altında faaliyet göstermesini
engellememekle yapmış olduğu ih-malin yapılmaması
gerektiğine ve/veya işlemekte olduğu ihmali
sonlandırması gerektiğine dair bir Mahkeme kararı
ve/veya emri;
C- Davalının, YİM 82/2013 sayılı dava tahtında Yüksek
İdare Mahkemesi tarafından verilen 26/0-3/2015 tarihli
karar uyarınca isim tescili hükümsüz ve etkisiz
kılınan University of Kyrenia Ltd.e, sadece isim
değişikliği yapması hususunda bir yazı göndererek,
mezkur Mahkeme kararını uygulamamakla ve/veya yanlış
- ve/veya eksik uygulamakla ve/veya hareketsiz kalmakla
"University of Kyrenia" ismi altında mezkur tüzel
kişiliğin Mahkeme kararına ve hukuka aykırı bir
şekilde faaliyet göstermesine imkan tanıyan idari
işlemlerinin ve/-veya bu hususta aldığı kararların
hükümsüz ve/veya etkisiz olduğuna ve herhangi bir
sonuç doğurmayacağına dair Mahkeme kararı;
D- Mahkemenin adil ve uygun göreceği herhangi bir yardım
veya çare veya emir;
E- İşbu dava masrafla-rıdır.


Davacı, bu dava altıda dosyaladığı tek taraflı istidası ile:

Davalının bu dava dinlenip bir neticeye varıncaya kadar, Davalının, YİM 82/2013 sayılı dava tahtında Yüksek İdare Mahkemesi tarafından verilen 26/3/ 2015 ( 23/6/2015 tarihli olacak) ta-rihli karar uyarınca isim tescili hükümsüz ve etkisiz kılınan University of Kyrenia Ltd.e sadece isim değişikliği yapması hususunda yazı göndererek, mezkur Mahkeme kararını uygulamamakla ve/veya yanlış uygulamakla ve/veya eksik uygulamakla ve/veya hareke-tsiz kalmakla "University of Kyrenia" ismi ve "Girne Üniversitesi" ticari unvanı altında mezkur tüzel kişiliğin mahkeme kararına ve hukuka aykırı bir şekilde faaliyet göstermesine imkân tanıyan idari işlemlerinin ve/veya bu hususta aldığı kararların ve/vey-a ihmâllerin yürütülmesinin durdurulması ve mezkur tüzel kişinin "University of Kyrenia" ismi ve "Girne Üniversitesi" ticari unvanı altında faaliyette bulunmaktan men edilmesi";
Muhterem Mahkemenin uygun göreceği herhangi bir emir;
İşbu istida masraflarını- talep etmiştir.









Bu istida, Davacı Şirketin Başkan Yardımcısı Cemile Esenyel'in yemin varakası ile desteklenmiştir.
Bu yemin varakasında, YİM'in 82/2013 sayılı 23.6.2015 tarihinde verdiği karar ile, " University of Kyrenia" isim tescil işleminin- bütün hüküm ve sonuçları ile birlikte ortadan kalktığı ve/veya hukuk aleminden silindiği belirtilerek, İdare Hukuku açısından benzer sakatlıkları taşıyan işlemlerden birinin iptal edilmesinin, diğerinin de sakat olduğunu ortaya koyduğu, İdarenin görevinin- ilgililerin dava açmasını beklemeden kendiliğinden sakat işlemleri ve sonuçlarını ortadan kaldırmak olduğu ileri sürülerek, Davalının YİM'in kararındaki bulgusunu dikkate alarak, ilgili tüzel kişinin ticari unvanı olarak " Girne Üniversitesi" ticari unvan-ını iptal etmesi veya isminin değişmesine kadar faaliyetlerini durdurmasının gerektiği iddia edilmiştir. Bunlara ilâveten yemin eden Yetkili, Davalının YİM'in kararını yanlış veya eksik uygulama yaptığını veya hareketsiz veya ihmâlkar davrandığını ve ilgil-i tüzel kişiye sadece bir yazı göndererek isim değişikliği yapmasını istediğini, Davalının yapması gerekenin, mezkur karar ışığında ilgili tüzel kişinin ortadan kalkan "University of Kyrenia" ismini hukuka aykırı olarak kullanılmasını önlemek ve " Girne Ü-niversitesi" ticari unvanının iptalini sağlamak olduğunu, ilgili tüzel kişinin mezkur karar uyarınca 23.6.2015 tarihinde iptal edilen "University of Kyrenia"ismini kullanarak yaptığı her işlemin veya yazışma veya reklamın hukuka aykırı olduğu için geçersiz- olduğunu, Davalının, ilgili kişinin, mahkeme kararına rağmen iptal edilen ve iptal edilmesi gereken isimleri kullanarak faaliyette bulunmasına olanak tanıdığı ve gayriyasal oluşum ve statülerin oluşmasına olanak verdiği nedeniyle durumun acil olduğunu ile-ri sürerek, Davacının çok haklı bir dava sebebi olması yanında karara bağlanması gereken konuların çok ciddi olduğunu, konu ara emri verilmemesi durumunda Davacının telafisi imkansız bir zarara uğrayacağını veya geriye dönüşün çok zorlaşacağını veya imkans-ızlaşacağını iddia ederek, istidadaki gibi bir emir verilmesinin makul ve adil olduğunu ileri sürmüştür.

İstida tayin edildiği günde tek taraflı olarak ele alınmış ve istidanın dinlenmesi esnasında Davacı Müstedi Tanığı No.1 olarak Can Yeşilada şahadet v-erip, 11 adet evrağı mahkemeye emare olarak sunmuştur.

1997 Yüksek İdare Mahkemesi Tüzüğü'nün 11. maddesi, Yüksek İdare Mahkemesinin geçici emir verme yetkisini düzenlemekte olup, aşağıdaki gibidir:

11) Mahkeme, Anayasa'nın 152. maddesi gereğince yapılan- işlemlerde mahkeme veya bir yargıç, işlemin herhangi bir safhasında, kendiliğinden veya herhangi bir tarafın istemi üzerine, davanın adilane bir şekilde kararlaştırılması icap ettirirse, davayı esasında sonuçlandırmayan gecici bir emir verebilir.

Birleş-tirilmiş YİM İstinaf 5-6/2014 D. 1/2015'te ifade edildiği üzere; Tüzükte geçici emir verilmesi için gerekli tek koşul, davanın adilane bir şekilde kararlaştırılabilmesi için böyle bir emrin verilmesine ihtiyaç duyulduğuna kanaat getirilmesidir. Bu tek ko-şul ise, 9/1976 sayılı Mahkemeler Yasası'nın 41. maddesi altında ara emri verilebilmesi için aranan aşağıdaki kriterlerin var olduğunun kabul edilmesi halinde tatmin edilmiş addolunacaktır:
1-
Karara bağlanması gereken konunun ciddi olması;
Davacını iddias-ında haklı olduğuna dair belirtilerin
bulunması;
3- Geçici ara emri verilmezse ileride telafisi mümkün







olmayacak bir zararın doğacağı veya eski duruma







dönüşün çok zorlaşacağı.
Pek tabiidir ki, bu kriterlerin varlığı İdare Hukukunun -kendi ilkeleri çerçevesinde değerlendirilecektir. Diğer yandan, verilecek geçici emrin, davayı esastan sonuçlandırmaması gerekmektedir.

Öte yandan, YİM 195/ 2014 D.35/2014; YİM 216/ 2012 D. 19/2013'te vurgulandığı üzere, İdare Hukukunda yürütmenin durduru-lması olarak ifade edilen ara emirleri, nitelikleri itibarı ile iptali istenen karar veya işlemi geçici olarak askıya alan emirlerdir.

Yürütmenin durdurulması talebi, iptal davaları açısından önem taşımakta olup, yürütmenin durdurulması hususunda emir ve-rebilmek için ön koşul, idari işlem veya idari karara karşı açılmış bir iptal davasının bulunmasıdır.
Bu bağlamda, yürütmenin durdurulması hususunda emir verebilmek için öncelikle ortada bir idari karar veya idari işlemin veya idari- icrai bir karar veya i-şlemin mevcut olması gerekmektedir ( Bkz: Prof. Dr. Şeref Gözübüyük- Prof. Dr. Turgut Tan İdare Hukuku Cilt 2 İdare Yargılama Hukuku s.1075, 1076; YİM 195/ 2014 D.35/2014; YİM 216/2012 D.19/2013).
Sonuç olarak; 9/76 sayılı Mahkemeler Yasası'nın 41. maddesi- çerçevesinde değerlendirme yapıldığında, yürürlüğün durdurulması emri, bir başka deyişle ara emri verebilmek için aranacak üç kriterden birincisi olan, karara bağlaması gereken konunun ciddi olması, diğer bir anlatımla davacının karara bağlanması gereken -ciddi bir davasının bulunduğu sonucuna varabilmek için, her şeyden önce dava ile iptali talep edilen ve de yürürlüğünün durdurulması talep edilen bir idari karar veya bir idari işlemin veya bir idari- icrai nitelikli bir karar veya işlemin mevcut olması -gerekmektedir.





Yukarıdaki hukuki durum ışığında Talep Takriri, istida, yemin varakası, sunulan şahadet ve emareler irdelendiğinde, ara emri talebini ilgilendirdiği oranda olgular aşağıdaki gibidir:
Yüksek İdare Mahkemesinde ikâme edilen 82/2013 sayıl-ı davada, 23.6.2015 tarihinde verilen, Emare No.1 olarak mahkemeye ibraz edilen kararda, Davacı taraf University of North Cyprus Ltd. olup, Davalı No.2 Ekonomi ve Enerji Bakanlığı vasıtasıyla KKTC Başsavcılığıdır. Davalı No.3 ise Resmi Kabz Memurluğu ve Mu-kayyitlik Dairesi vasıtası ile KKTC Başsavcılığıdır.
İlgili Şahıs ise "University of Kyrenia Ltd."dir.
Davanın dinlenmesi sonucunda; Yüksek İdare Mahkemesi tarafından 23.6.2015 tarihinde, Davalı No.2 ve 3'ün "University of Kyrenia Ltd." adının tescil edilm-esine dair kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına oy çokluğu ile karar verilmiştir. Davacının Talep Takririnin B paragrafındaki, İlgili Şahsın şirket olarak kaydedilmesine ilişkin onay kararının hükümsüz ve etkisiz ol-duğuna dair talep kısmı oy birliğiyle ret ve iptal edilmiştir. Talep Takririnin A paragrafındaki talep de oy birliği ile ret ve iptal edilmiştir.
Davacı, Rektör Prof. Dr. Sadık Ülker imzası ile Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi Müdürü Ahmet Nergi-z'e hitaben gönderdiği 26 Haziran 2015 tarihli Emare No.3 yazıda, YİM'in 23.6.2015 tarihinde verdiği karar vurgulanarak gereğinin yapılması talep edilmiştir.
Şirketler Mukayyidi Ahmet Nergiz tarafından 3 Temmuz 2015 tarihinde University of Kyrenia Ltd.e- gönderilen Emare No.4 yazıda, YİM'nin 82/2013 sayılı davada 23.6.2015 tarihinde verdiği karara göre gerekli isim değişikliklerinin yapılabilmesi için gerekli evrakların en erken bir zamanda Mukayyitliğe dosyalanması rica edilmiştir.
Emare No.2 ise, 8/7/20-15 tarihli olup Şirketler Mukayyitliğinden sadır University of Kyrenia Ltd.in onay belgesi setidir.
Emare No.5,6,7,8,9,10,11 ise, YİM'nin 23.6.2015 tarihli kararından sonraki tarihlerde, Girne Üniversitesi adı altında bazı gazetelerde verilen haber ve foto-ğrafları içermektedir.

Diğer yandan, Davacının Talep Takriri irdelendiğinde, Davacının A ve B paragraflarındaki taleplerinin Davacının ifade tarzı ile Davalının yapmış olduğu ihmâlin sonlandırılması talebi olduğu, diğer bir anlatımla, yani
KKTC Anayasa-sı'nın 152 (4) (c) maddesinin lafzı ile söz
konusu ihmalin yapılmaması gerektiği ve yapılması ihmal olunan eylem ve işlemin yapılması gerektiği hususlarında talepler olduğu görülmektedir.

Yukarıdaki hukuki durum ışığında, Talep Takririnin A) ve B) para-graflarındaki talepler irdelendiğinde, bu taleplerin içeriğinin, yukarıda vurgulandığı üzere, KKTC Anayasası'nın 152 (4) (c) maddesi uyarınca söz konusu ihmalin yapılmaması gerektiği ve yapılması ihmal olunan eylem ve işlemin yapılması gerektiği çerçevesi-nde talepler olduğunun görüldüğü cihetle, bu taleplerin herhangi bir idari karar veya idari işlemin veya idari- icrai karar veya işlemin iptaline yönelik olmadığı sabit olduğundan, yürütmenin durdurulması bağlamında geçici bir emrin veya ara emrinin verilm-esinin bu talepler açısından olanak dahilinde olmadığı açıktır.
Bu durum ışığında istidanın, Talep Takririnin A ve B paragrafındaki talepler açısından öncelikle ret ve iptal edilmesi gerekmektedir.




Davacı Talep Takririnin C paragrafında ise, Davalının- "University of Kyrenia" ismi altında mezkur tüzel kişiliğin Mahkeme kararına ve hukuka aykırı bir şekilde faaliyet göstermesine imkan tanıyan idari işlemlerinin ve bu hususta
aldığı kararların hükümsüz veya etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurm-ayacağına dair mahkeme kararı talep etmektedir.

İstidaya ekli yemin belgesi, mahkemeye sunulan şahadet ve emareler göz önüne alındığında, Davacının yakınmasının, YİM'in 82/2013 sayılı davanın dinlenmesi sonucunda aldığı 23.6.2015 tarihli karardan sonra, -Davalının bu kararın gereklerini yerine getirmeyerek idari ihmâlde bulunduğu noktasında olduğu görülmektedir. Bu bağlamda, yakınma 82/2013 sayılı davadaki İlgili Şahsın halen Girne Üniversitesi adı altında bir ticari unvana sahip olup, mezkur unvan altında- faaliyet gösterdiği veya University of Kyrenia Ltd. adı altında halen aktif bir şekilde faaliyet içinde olduğu ve Şirketler Mukayyitliğinin YİM'in kararının gereklerini yerine getirmediğidir.
İstidaya ekli yemin belgesi, mahkemeye sunulan şahadet ve emar-eler göz önüne alındığında, YİM'in 82/2013 sayılı davanın dinlenmesi sonucunda, 23.6.2015 tarihli kararından sonra, Davalının herhangi bir idari karar aldığı veya idari işlem yaptığı veya Davalının idari-icrai bir karar veya işleminin mevcut olduğunun iddi-a edilmediği veya böyle bir idari karar veya idari işlemin mevcut olduğunun görülmediği sabittir.
Davacı Avukatı da hitabında, YİM'in 82/2013 sayılı kararının gereği olarak Davalının, "University of Kyrenia Ltd." ismini tescilden silmemekle ve yine Girne Ü-niversitesi ticari unvanını da Ticari Unvanlar Sicilinden silmemekle ihmâlde bulunduğunu iddia ederek, kendilerinin İdarenin mahkeme kararına uymamasına çare aradıklarını ve bu çarelerden

birinin, YİM'in ara emri vererek yürütmeyi durdurması yolu olduğu-nu ileri sürmüştür.

Yukarıda vurgulandığı üzere, Davacının istidasına ekli yemin belgesi, mahkeme huzurundaki şahadet ve emareler ve Davacı Avukatının hitabı göz önüne alındığında; Davacının Talep Takririnin (C) paragrafında yer alan talebi ile ilgili ola-rak, YİM'in 82/2013 sayılı davanın dinlenmesi sonucunda 23.6.2015 tarihinde verdiği kararından sonra, Davalının idari bir karar aldığının veya idari bir işlem yaptığının veya idari- icrai bir karar veya işleminin mevcut olduğunun iddia edilmediği açıktır.- Bu bağlamda, YİM'in 82/2013 sayılı davanın dinlenmesi sonucunda 23.6.2015 tarihinde verdiği kararından sonra, Davalının herhangi bir idari karar veya idari işleminin veya idari- icrai bir karar veya işleminin ilk nazarda mevcut olduğunu söylemek mümkün gö-rünmemektedir.
Bu durum ışığında da, Davacının istidası, Talep
Takririnin (C) paragrafında yer alan talebi açısından değerlendirildiğinde, karara bağlanması gereken konunun ciddi olduğu söylenemez. Bir başka deyişle (C) paragrafındaki talep açısından is-tida değerlendirildiğinde, ortada ciddi bir davanın mevcut olmadığı görülmektedir. Bu bağlamda, Davacının Talep Takririnin (C) paragrafındaki talebi açısından yürütmenin durdurulması hususunda emir vermenin adilane olacağını söylemek mümkün olmayacağı cih-etle, daha ileri bir irdelemeye gitmeksizin, Davacının istidasının, Talep Takririnin (C) paragrafındaki talebi açısından da reddedilmesi gerekir.
Netice itibarı ile istida ret ve iptal edilir.











Gülden Çiftçioğlu
-







Yargıç
10 Temmuz 2015











10









Full & Egal Universal Law Academy