Yüksek İdare Mahkemesi Numara 136/1987 Dava No 23/1988 Karar Tarihi 06.07.1988
Numara: 136/1987
Dava No: 23/1988
Taraflar: Vedat Ertay ile Mal. Ve Güm. Bak.
Konu: Emeklilik talebi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 06.07.1988

-D.23/88 YİM 136/87

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkemede
Yargıç Salih S. Dayıoğlu Huzurunda
Anayasanın 152. maddesi hakkında

Müstedi: Vedat Er-tay, İsveç
- ile -
Müstedaaleyh: Maliye ve Gümrükler Bakanlığı, Lefkoşa
A r a s ı n d a

Müstedi namına: Göksel Şefik
Müstedaaleyh namına: Ali Fevzi Yeşilada



Yasa Maddesi: 26/77 -sayılı Emeklilik Yasası ile Fasıl 311 Emeklilik Yasasının 6. maddesi ve 2/60 sayılı Türk Cemaat Meclisi Amme Hizmeti Yasasının 14. maddesi.

İstemin Özeti: Müstedinin emeklilik isteminin reddolunduğunu içeren yazının veya kararın hükümsüz ve etkisiz olduğu-na ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi istemi.

OLAY: 1955 yılında öğretmenliğe atanan Müstedi 1963'de muvazzaf kadroya atandı ve orta öğretim kadrosunda 1967'ye kadar görev yaptı. Takriben Kasım 1967'de nakil edildiği yere gitmeyen Müste-di, adayı terk etti. Müstediye Türk Cemaat Meclisi Amme Hizmeti Kanununun 14. maddesi gereğince görevden istifa etmiş sayıldığı bildirildi. Bir yıl sonra adaya dönen Müstedi, affedilerek göreve iade talebinde bulunmuşsa da bu istemi reddedildi. Müstedi bu-nun üzerine emeklilik müracaatında bulundu. 26/77 sayılı yasa kapsamında emekliliğini talep eden Müstedi- nin bu istemi de reddedildi. Müstedi bunun üzerine işbu başvuryu dosyaladı.

SONUÇ: 26/77 sayılı yasadan emekliye ayrılmak isteyen bir kişinin söz kon-usu yasanın yürürlüğe girdiği tarihte hukuken kamu görevinde olması gerekir. Halbuki Müstedi bu tarihte görevde değildi. Müstedi emeklilik talebini ilgili zamanda yürürlükte bulunan Fasıl 311'e dayandırmıştır. Bu yasanın 6. maddesi kimlerin emeklilik hakkı-na haiz olabileceğini belirtmektedir. Bu maddeye göre Müstefi adddilen kişiye emeklilik hakkı bahşedilemez. Sonuç olarak başvuru reddolunur.
____________________


H Ü K Ü M

İşbu başvuruda olgular hususunda taraflar arasında herhangi bir görüş ayrılığı y-oktur. Olgular aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

Müstedi takriben Ekim 1955 tarihinde öğretmen olarak kamu görevine atandı ve 31.12.1962 tarihine kadar muhtelif ortaokul ve liselerde geçici statü ile, 1.1.1963 tarihinden itibaren de muvazzaf orta öğretim -kadrosunda görev yaptı. Takriben Kasım 1967 tarihinde müstedi Mağusa Namık Kemal Lisesi Edebiyat öğretmenliğine nakledildi ancak bu göreve gitmeyip adayı terketti. Müstedi Kıbrıs'tan ayrıldıktan sonra Türkiye'ye gitti ve bir süre orada kaldı. Müstedinin Tü-rkiye'de bulunduğu sürede zamanın Maarif Müdürü müstediye 16.11.1967 tarihli bir yazı gönderdi ve bu yazı ile özetle Mağusa Namık Kemal Lisesindeki görevine gitmediği cihetle Türk Cemaat Meclisi Amme Hizmeti Kanununun 14. maddesi mucibince 5.10.1967 tarihi-nden itibaren görevinden istifa etmiş sayıldığını bildirdi. 1968 yılında adaya avdet eden müstedi ilgililere bir müracaatta bulundu ve affedilerek görevine iade edilmesini istedi. Zamanın Başkan Yardımcısı Özel Kalem Müdürü tarafından Maarif Müdürüne yazıl-an 16.7.1968 tarihli bir yazı ile müstedinin bu dileği zamanın Eğitim, Kültür ve Öğretim İşleri Üyeliğine iletilerek Üyenin bu husustaki talimatının alınması bildirildi. Zamanın Maarif Müdür Vekilinin yine zamanın Eğitim, Kültür ve Öğrenim İşleri Üyesine y-azdığı 27.7.1968 tarihli bir yazı ile müstedinin durumu özetlendi ve onun ile Maarif Müdürlüğü arasındaki ilişkinin "5.10.1967 tarihinden itibaren kesildiğini" duyurdu. Bu bilgi Eğitim, Kültür ve Öğrenim İşleri Üyesi tarafından zamanın Başkan Yardımcısına -2.8.1968 tarihli bir yazı ile iletildi ve müstedinin yeniden kadroya alınması istemi reddolundu. Bu durumda müstedinin fiili öğretmenlik hizmeti takriben 12 yıl olarak belirlenmişti.

Müstedi, avkatı vasıtası ile, müstedaaleyhe yazdığı 20.3.1987 tarihli b-ir yazı ile Kasım 1955 tarihinden Ekim 1967 tarihine kadar ifa etmiş olduğu görev için emeklilik talebinde bulundu. Müstedinin bu istemi yine avukatına gönderilen 2.4.1987 tarihli bir yazı ile reddedildi. Gerekçe olarak da 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının -yürürlüğe girdiği tarihte fiilen görevde olmadığı nedeni ile sözü edilen yasadan yararlanmasına olanak olmadığı gösterildi. Müstedaaleyh tarafından müstedi avukatına gönderilen 10.6.1987 tarihli bir yazı ile de aynı görüş ileri sürüldü. Bunun üzerine müste-di de işbu başvuruyu dosyaladı ve müstedaaleyh tarafından avukatına gönderilen 10.6.1987 tarihli yazı ile emeklilik isteminin reddolunduğunu içeren yazının veya kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilmesi ist-eminde bulundu.

26/77 sayılı Emeklilik Yasası altında emekliye ayrılmak isteyen bir kişinin söz konusu yasanın yürürlüğe girdiği tarihte hukuken kamu görevinde olması geçmiş birçok içtihat kararlarında vurgulanmış bulunmaktadır. Bu durumda müstedinin Eme-klilik Yasasının 1977'de yürürlüğe girdiği zaman öğretmen olarak görev ifa ettiğini veya öğretmenlik ile hukuken bir ilişkisi bulunduğunu isbat etmesi gerekir. Müstedinin adayı terkettiği 1967 tarihinde yürürlükte olan Yasa 2/60 sayılı Türk Cemaat Meclisi -Amme Hizmeti Yasası idi. Bu Yasanın 14. maddesine göre nakil emrini alan bir görevli en geç 15 gün zarfında yeni görevine başlamadığı takdirde istifa etmiş addolunabilirdi. Bu madde aynen şöyle idi:

"Bir memur, bir görev, Daire veya mahalden diğer bir gör-ev, Daire veya mahale nakledilebilir. Bir mahalden diğer bir mahale nakil emrini alan bir memur en geç on beş gün içinde yeni mahaldeki görevine başlar, aksi takdirde istifa etmiş addolunabilir."

Müstedi yeni görev yerine gitmeyince ilgililer onu istifa e-tmiş addettiler. Nitekim bu husus müstediye 16.11.1967 (Emare 2) tarihli bir yazı ile bildirildi. Bu yazı ise aynen şöyledir:


"Vedat Ertay,
Edebiyat Öğretmeni,
Ankara Kıbrıs Türk Bürosu eli ile,
Ankara.

20 Eylül 1967 tarih ve Sec.P.2159 sayılı yazımız-la nakledilmiş olduğunuz Mağusa Namık Kemal Lisesindeki görevinize 15 gün zarfında gitmediğiniz cihetle Türk Cemaat Meclisi Amme Hizmeti Kanununun 14. maddesi mucibince 5 Ekim 1967 tarihinden itibaren görevinizden istifa etmiş sayıldığınızı bildiririm.

- (İmza) Maarif Müdürü"

Müstedi de, ilgililerce istifa etmiş addolunduğu keyfiyetini, kendisine bildiilrdiği halde başvuru konusu yapmadı. Başvuru konusu yapmadığı bir yana isifa etmiş addolunduğunu kendisi de ka-bul etmiş olacak ki 1968'de adaya avdetinde, affedilerek görevine iadesini diledi. Bu durumda 2/60 sayılı Yasanın 14. maddesi uyarınca müstedinin kamu görevi ile ilişkisi hukuken kesildiği sonucuna varmak kaçınılmazdır. 26/77 sayılı Yasanın yürürlüğe girdi-ği tarihte onun sözü edilen yasa altında bir hak sahibi olamayacağı açıktır. Müstedi emeklilik talebini ilgili zamanda yürürlükte olan Fasıl 311'e dayandırmıştır. Kimlerin emeklilik hakkına haiz olabileceği sözü edilen yasanın 6. maddesinde yer almaktadır.- Yapılacak bir inceleme ile bu maddenin müstedi durumunda olan ve müstafi addedilen bir kişiye emeklilik hakkı bahşetmediği açıklıkla görülecektir. Bu durumda müstedinin Fasıl 311'den kaynaklandığını iddia ettiği talebinin karşılanması yasal açıdan olanaks-ızıdr.

Sonuç olarak başvuru reddolunur.

Başvuru masrafları müstedi tarafından ödenecektir.


(Salih S. Dayıoğlu)
Yargıç

6 Temmuz 1988




127






Full & Egal Universal Law Academy