Yüksek İdare Mahkemesi Numara 128/1996 Dava No 26/1997 Karar Tarihi 05.12.1997
Numara: 128/1996
Dava No: 26/1997
Taraflar: Mustafa Kocagöz vd ile M/Araçlar İzin Makamı
Konu: Yolcu taşıma izninin iptali istemi – Yürürlükte olmayan bir karar başvuru konusu yapılamaz.
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 05.12.1997

-D.26/97 YİM 128/96

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
-Mahkeme Heyeti: Mustafa H.Özkök,Gönül Erönen,Seyit A. Bensen.
-Müstedi: 1. Mustafa Kocagöz, Alayköy, Lefkoşa
2. Hasan Öngül, Gönyeli
3. Hasan Özboran, Lefkoşa
4. Gönyeli Belediyesi, Gönyeli Belediye Başkanı,
Başkan Yardımcısı, Gönyeli Belediye Meclisi
Üyeleri ve Gönye-li Hemşehrileri
ile -
Müstedaaleyh: 1. Motorlu Araçlar İzin Makamı Başkanı ve/
veya Motorlu Araçlar İzin Makamı vası-
tası ile KKTC, Lefkoşa
2. İçişleri Bakanı ve/veya İçişleri Bakanı
vasıtas-ı ile KKTC, Lefkoşa
3. Bakanlar Kurulu ve/veya Bakanlar Kurulu
vasıtası ile KKTC, Lefkoşa
A r a s ı n d a.
Müstedi No.(1), (2) ve (3) namına: Avukat Menteş Aziz
Müstedi No.(4) namına: Av-ukat Ezer Özsoy
Müstedaaleyhler namına: Başsavcı Yardımcı Muavini
Mustafa Arıkan
İlgili Şahıs namına: Avukat Kıvanç M. Riza.


-----------


H Ü K Ü M


Mustafa H. Özkök: Müstediler, dosyala-mış oldukları işbu başvuruda aşağıdaki şekilde talepte bulunmuşlardır:

"A. Müstedilerin bilgisine takriben Temmuz
ayı başında ve/veya 2.7.1996 tarihinde
gelen ve de Pınarbaşı'lı Mustafa
Behaattin'e Lefkoşa-Gönyeli-Lefkoşa ve
geri seferi için iş-letme izni ve/veya
yolcu taşıma izni veren ve/veya Mustafa
Behaattin'in işletme iznine ait otobüs-
lerine Lefkoşa-Gönyeli-Lefkoşa ve geri
hattı güzergâhında yolcu taşıma izni
veren ve/veya bu işletme izni verilmesi
tahtındaki İzin Makamı kararının v-e/veya
işleminin tamamen hükümsüz ve/veya etki-
siz ve/veya herhangi bir sonuç doğurama-
yacağına dair bir Mahkeme kararı.

B. Mahkemenin uygun ve adil göreceği bir
karar.

C. Bu başvuru masrafları."


Başvurunun gerekçesinde -ise özetle; Müstedilerin Lefkoşa - Gönyeli - Lefkoşa gidiş ve dönüş seferleri için "T" izinleri olduğunu ve bu hat üzerinde 7 araç ile yolcu taşıdıklarını, yolcu kapasitesinin az olması nedeniyle
7 aracın dahi fazla olduğunu, buna karşın Müstedaaleyh-
leri-n talep takririnin (A) paragrafında belirtilen izni vermek suretiyle İlgili Şahsa da Lefkoşa - Gönyeli - Lefkoşa hattı üzerinde yolcu taşımasına izin verdiği nedeniyle haklarının ihlâl edildiğini, zarara uğradık-
larını belirterek (A) paragrafında izah edi-len kararın iptal edilmesini talep etmektedirler.

Müstedaaleyhler ise dosyalamış oldukları itirazla-
rında verilen iznin uygun olduğunu, keza Müstediler ile
İlgili Şahsın yolcu almakta olduğu Hastahane durağından yolcu almalarına izin verildiği ci-hetle Müstediler ile İlgili Şahıs arasında bir denge kurulduğunu ve bu karar üretilirken yetki aşımı olmadığı gibi Müstedilere de herhangi bir haksızlık yapılmış olmadığını ileri sürerek başvurunun reddini talep etmişlerdir.

İlgili Şahıs ise dosyal-adığı itiraznamesinde,
Müstedaaleyhlerin itiraznamesinde belirttikleri husus-lara aynen katıldığını belirttikten sonra aynı zamanda
Müstedilerin iptali istenen kararı öğrenmelerinden itibaren 75 gün zarfında Mahkemeye başvurmadıkları cihetle başvurunun dah-a ileri gitmeden reddedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

Evrakların teati edilmesinden sonra başvurunun duruşmasına 3.12.1997 tarihinde başlanmıştır. Duruş-
maya başlandığında tarafların müşterek beyanı ile 1'den 23'e kadar işaretli evraklar emare- olarak ibraz edil-
miştir. Keza duruşma sırasında da Müstedi No.(3)'e ait yol izni emare 24 olarak Mahkemeye sunulmuştur. Müste-diler, 3 Tanık dinletmişler ve 3. Tanığın şahadetine başlanacağı sırada Müstedaaleyh No.(1) tarafından 29.8.1997 tarihinde ve-rilmiş olan bir karar emare 25 olarak sunulmuştur. Tanık 3 olarak çağrılan Salih Dağcılar ise tasarrufunda bulunan YİM 132/97 sayılı dosyayı tarafların muvafakatıyle emare 26 olarak ibraz etmiştir. İbraz edilen emare 25 ışığında Müstedilerin başvurusunun- (A) paragrafında izah edilen emare 25 ile iptal edildiği anlaşıldığından, Mahkeme Müstedilere bu durum ışığında başvurularını daha ileri götürüp götürme-yecekleri hususunda tezekkür etmek üzere duruşmayı aynı gün saat 14.30'a ertelemiştir. 14.35'te tekra-r duruşma-ya başladığımız sırada Müstediler Avukatı yapmış olduğu beyanında, Mahkemenin yapmış olduğu durumlarını gözden geçirmek hususundaki uyarısını gözden geçirdiklerini ve


iptal edilmiş bir kararın başvuru konusu yapılamayacağı ve Mahkeme huzurunda- tekrar tartışılamayacağını kabul ettiklerini, bu hususta içtihat kararları mevcut oldu-ğunu ancak YİM 132/97 sayılı başvuruda tarafların o başvuruda Mahkemeye yaptıkları bir müracaatta başvuru konusu kararın esas gerekçelerinde hata olup olmadığı, diğer b-ir deyişle izin verildiği zaman İdarenin hata yapıp yapmadığı hususlarının ortaya çıkarılabilmesi
için huzurumuzdaki başvurunun dinletilmesine mutabık kaldıkları cihetle başvuruyu bu noktada daha ileri götürüp bu hususların aydınlatılmasını talep etmektedi-r. Ancak Mahkeme başvuruyu daha ileri götürmeden bu safhada iptal etme yönüne giderse YİM 132/97 sayılı davanın erken zamanda dinletilmesi için de direktif verilmesi talebinde bulunmuştur. Müstedaaleyhler tarafından yapılan beyanda ise emare 25 ışığında -başvuru konusu karar iptal edil-diği cihetle başvurunun daha ileri götürülemeyeceği ve
bu safhada iptal edilmesi gerektiği, Müstediler tarafın-dan ileri sürülen hususların da artık akademik kaldığı, akademik hususlarda ise Mahkemenin karar veremeyeceğini b-elirterek başvurunun iptalini talep etmiştir. İlgili Şahıs ise Müstedaaleyhler tarafından yapılan beyana iştirak ettiğini belirterek bu safhada onlar da başvuru-nun iptalini talep etmişlerdir.

Yapılan beyanlardan da anlaşılacağı gibi gerek Müstedi g-erekse Müstedaaleyhler ile İlgili Şahsın beyanlarında yürürlükte olmayan bir kararın tartışıla- mayacağı teslim edilmektedir. Bu hususta daha önce verilmiş olan içtihat kararları özellikle YİM 49/77 ve YİM 97/82'de belirtilen görüşler dikkate alındığı zam-an yürürlükte olmayan bir kararın başvuru konusu yapılama-
yacağı açık ve sarih olarak belirtilmektedir. Çünkü
aynı kararlarda belirtildiği cihetle Anayasanın 152(4) maddesine göre Yüksek İdare Mahkemesinin yetkisine
bakıldığında, karar veya işlemi tam-amen veya kısmen onaylayabileceği veya tamamen veya kısmen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verebileceği öngörülmektedir. Her iki halde de
yani gerek onaylanması gerekse hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir -sonuç doğuramayacağına karar verilebilmesi için başvuru konusu olan karar veya işlemin duruşma gününde geçerli olması gerekmektedir. Aksi takdirde, duruşma gününde geçerli olmayan bir
karar veya işlemi onaylamak herhangi bir anlam taşıma-dığı gibi aynı -şekilde Yüksek İdare Mahkemesinin karar veya işlemin tamamen veya kısmen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar vermesinin de bir anlamı olmayacaktır. Bu durumda duruşma gününde yürürlükte olmayan bir karar veya işlem iç-in herhangi bir karar verilemez. Bu prensipleri de belirttikten sonra emare 25 karar ışığında başvuru
konusu kararın 29.8.1997 tarihinde iptal edildiği ve halen yürürlükte olmadığı anlaşıldığı cihetle başvuru-
nun bu safhada daha ileri götürülmeden ret v-e iptal edilmesi gerektiği kanaatindeyiz.

Bu şekilde bulguya vardıktan sonra Müstedi Avuka-
tının ileri sürdüğü gibi, iptal edilmiş bir kararın verildiği zaman bir aksaklık olduğu veya hangi gerek-
çelerle verildiği hususlarının incelenmesinin i-se anlamsız olduğu ve bu aşamada duruşmanın dinletilmesinin gereksiz olduğunu belirtmekle yetiniriz.

Başvurunun geçirdiği safahat özellikle dikkate alınarak masraflar ile ilgili herhangi bir emir verilmemesinin uygun olacağı kanaatindeyiz.
Netic-e itibarıyle yukarıda belirtilenler ışığında başvuru ret ve iptal edilir.

Masraflar için herhangi bir emir verilmez.




Mustafa H. Özkök Gönül Erönen Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç Yargıç


5 Aralık 1997
-


6









-


Full & Egal Universal Law Academy