Yüksek İdare Mahkemesi Numara 12/1980 Dava No 35/1981 Karar Tarihi 23.10.1981
Numara: 12/1980
Dava No: 35/1981
Taraflar: Behiç Özerlat ve diğerleri ile İntibak Komisyonu
Konu: İntibak kararına itiraz
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 23.10.1981

-D.35/81 Y.İ.M. 12/80
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, Niyazi F. Korkut, Aziz Altay.

-Müstedi:1. Behiç Özerlat, Sayıştay, Lefkoşa.
2. İlkay Baha, Sayıştay, Lefkoşa.
3. İsmet Osman, Sayıştay, Lefkoşa.
4. Salih Özgün, Sayıştay, Lefkoşa.
5. Ahmet Lütfi, Sayıştay, Lefkoşa.
6. Tülin A. Olgu-n, Sayıştay, Lefkoşa.
-
- ile -
Müstedaaleyh:Bakanlar Kurulu ve/veya İntibak Komisyonu vasıtasıyle
KTFD, Lefkoşa.
A R A S I N D A.

-Müstedi namına: Ahmet M. Berberoğlu.
-Müstedaaleyh namına: Erdem S. Algun.

Yasa Maddesi: 18/78 sayılı yasa ile 7/79 sayılı yasanın geçici 2(2)
maddesi.

İstemin Özeti: 7/79 sayılı yasa gereği İntibak Komisyonunun yaptığı
intibak işlemlerine karşı yapılan itirazda Müstedaaleyhin- verdiği
red kararının tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir
sonuç doğurmayacağına karar verilmesi istemi.

OLAY: Sayıştay Başkanlığında görevli Müstediler, 18/78 sayılı yasa
yürürlüğe girmeden önce III. Sınıf murakabe memu-ru idiler ve barem
14'ün üzerinde maaş çekiyorlardı. 18/78 sayılı Sayıştay Yasası ile
III. Sınıf denetleyici oldular ve baremleri eski barem 15 oldu.
7/79 sayılı yasa ile Mali Hizmetler Sınıfı III. dereceye intibak
ettirildiler. De-netçiler verilen barem içi artışlara ilâveten 3'er
de kademe ilerlemesi verilmesi gerektiğini ve Müstedilerle ilgili
karar alınırken komisyonun oluşumunun yasaya aykırı olduğunu ileri
sürerek itiraz ettiler.

SONUÇ: İntibaklar yapılırken 7/-79 sayılı yasanın geçici 3(7) maddesi
tahtında komisyon çalışmalarında ilgili kurumdan bir kamu görevli-
sinin bulunması gerekir. Sayıştay Başkanlığından böyle bir
temsilcinin toplantıya katılmadığı bir gerçektir.

Bu duru-mda müstedilerin intibak komisyonunca intibakları
yapılırken yasanın buyurucu geçici 3(7) maddesine uyulmadığı açık-
tır. Yasa koyucu kurum temsilcisine görüş bildirme ve öneri sunma
gibi önemli görevler vermiştir. İntibak Komisyonunca- işlenen suç
asli bir kusurdur ve bunun sonucu alınan karar muteber addolu-
namaz.

Netice olarak intibak işlemlerinin hükümsüz ve etkisiz oldu-
ğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilir.

Atıfta Bulunulan Yargısa-l İçtihatlar:
18/77 sayılı Ahmet Hüseyin Soyer ile Amme Hizmeti Komisyonu ara-
sındaki YİM kararı.


H Ü K Ü M

Salih S. Dayıoğlu: Müstediler Sayıştay Başkanlığında görevlidirler. 18 78 sayılı Sayıştay Yasası yürürlüğe girmezd-en önce müstediler III. sınıf murakabe memuru idiler ve eski barem 14 üzerinden maaş çekiyorlardı. 18/78 sayılı Sayıştay Yasası ile müstediler III. Sınıf Denetleyici oldular ve baremleri ise eski barem 15 oldu.

7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasası Den-etleme Hizmetleri sınıfı diye bir sınıf öngörmediğinden intibakları yapılırken 7/79 sayılı yasanın Geçici Kurallarının 2(2) maddesi uyarınca müstediler Mali Hizmetler Sınıfına dahil edilip bu sınıfta öngörülen III. derece barem 10-11-12'ye intibak ettirild-iler.

Müstediler yasa uyarınca bu işleme itiraz ettiler ve onlara verilen barem içi artışlara ek olarak 3'er de kademe ilerlemesi verilmesi gerektiğini ileri sürdüler. Buna sebep olarak da intibaklardan hemen önce eski barem 14 çekmekte olan III. sın-ıf Maliye Memurlarına intibakları yapılırken hakları olan barem içi artışlara ek olarak onlara üçer kademe ilerlemesi yapıldığını ileri sürdüler.

İntibak Komisyonu müstedilerin itirazlarını inceledi ve reddetti. Müstediler de işbu başvuruyu dosyalaya-rak İntibak Komisyonunun aldığı red kararının tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilmesi isteminde bulundular.

Müstediler, intibakları yapılırken, mali hizmetler sınıfına dahil edilmeleri işlemine itir-az etmiş değillerdir.

Müstediler itirazlarını iki noktada toplamış bulunuyorlar. Birincisi İntibak Komisyonunun müstedilerle ilgili olarak kararı aldığı zaman oluşumu Yasaya aykırı idi ve bu nedenle aldığı karar da keem lenyekündür.

7/79 sayılı- yasanın Dokuzuncu Kısmında yer alan Geçici Kuralların Geçici 3. maddesi İntibak Komisyonunun kuruluş ve işleyişi ile ilgilidir. Geçici 3(7) maddesi ise aynen şöyledir:

"(7). İntibak yapılacak kurumun bir temsilcisi Komisyonun
çalışmalar-ına katılır kurum temsilcisine yapılan intibak öneri-
Komisyonca değerlendirilir ve uygun görülenler benimsenir."


Müstedilerin intibakları yapılırken bağlı bulundukları kurum olan Sayıştay Başkanlığından bir temsilcinin Komisyonun yapt-ığı toplantıya çağrılmadığı ve dolayısıyle Komisyonun çalışmalarına katılmadığı bir gerçektir. Nitekim müstedaaleyh tarafından müdafaada bulunan savcı Sayıştay temsilcisinin Komisyon toplantısına katılmadığını kabul etmiş fakat bu maddenin emredici bir mah-iyet arzetmediği ve sadece yön verici olması nedeniyle Komisyonun oluşumunu ve dolayısıyle aldığı kararı haleldar etmediğini ileri sürmüştür.

Yukarıda iktibasi yapllan 7/79 sayılı yasanın geçici 3(7) maddesi İntibak Komisyonunun çalışmalarında, intib-akları yapılacak kamu görevlilerinin intibakları yapılmazdan önce bu gibi kamu görevlilerinin mensup oldukları kurum temsilcisine sözü edilen çalışmalara katılma hakkı vermektedir. İntibak Komisyonunun tüm kamu görevlilerin şahsi durumlarını veya bu gibi g-örevlilerin bağlı bulundukları kurumlarda yaptıkları görevin niteliğini bilmesine imkân olmadığı içindir ki Yasa koyucu intibak çalışmalarında intibak komisyonuna gerekli bilgiyi vermek ve ona yardımcı olmak gayesiyle ilgili kurumların temsilcilerine topla-ntılara katılma hakkım tanımıştır. Kanımızca bu hak kamu görevlilerinin haklarını koruma ve kollama açısından çok önemlidir ve bu yüzden İntibak Komisyonu kamu görevlilerinin intibak işlemlerini görüşürken ilgili kurum temsilcisini çalışmalara katılma hakk-ından mahrum edemez. Tabiatıyle böyle bir hak ve fırsat verildiği halde çalışmalara katılmayan bir temsilcinin de gaybubetinde İntibak Komisyonu çalışmalara devam edip yasal görevlerini yapabilir.


Daha evvel değindiğimiz gibi müstedilerin Intibak Komisyo-nunca intibakları yapılırken Yasanın buyurucu olan Geçici 3(7) maddesine uyulmamış ve Sayıştay temsilcisince yapılması muhtemel intibak önerilerinin komisyona sunulmasına fırsat verilmemiştir.

Sayıştay temsilcisine Sayıştayda görevli olanlarla ilgili- Komisyonun çalışmalarına, yasa uyarınca, katılma, görüş belirtme ve öneri sunma hak ve fırsatı vermemekle bu komisyonun alacağı kararın muteber olabilmesi için gerekli önkoşul yerine getirilmemiştir. Kanımızca usule müteallik bu kusur tali olmayıp asli bi-r kusurdur. Asli kusur sonucu elde edilen idari kararlar ise iptal edilirler. YİM 18/77 sayılı ve Ahmet Hüseyin Soyer ile Amme Hizmeti Komisyonu davasında 1975 Öğretmenler Terfi Yönetmeliğinin 8. maddesi söz konusu olmuştu. Yönetmeliğin 8. maddesi diğer me-vkiler meyanında Başöğretmen 'A' mevkiine yapılacak bir atamanın mülâkat sonucu Amme Hizmeti Komisyonunca yapılabileceğini öngörmektedir. O davada müstedi mülâkata çağrılmamıştı. Mahkeme müstedinin mülâkata çağrılmamasını asli bir kusur olarak görmüş ve Am-me Hizmeti Komisyonunun atama kararını iptal etmişti. Mahkeme kusur hususunda sayfa 3'de şunları söylemişti:

"Yasa, tüzük veya yönetmelikle belirlenen usullere uyulmadığı
hallerde yetkili organın verdiği herhangi bir karar İdare Mahke-
- mesi tarafından iptal edilebilir. Usule uyulmayan hallerde veri-
len bir kararın iptal edilebilmesi için ihlâl edilen hükmün buyu-
rucu veya kusurun basit bir kusur olmaması ve kusurun işlemin
esasına etkili olması gerekir. Usule- uymamakla işlenen kusur
basit, önemsiz ve işlemin esasını etkilemeyen bir kusur ise veri-
len karar iptal edilmez. Usule uyulmamakla işlenen kusurlar idari
hukukta asli veya tali kusur olabilirler. Kusur, asli kusur
olduğ-u hallerde karar iptal edilir, tali kusur olduğu hallerde
ise karar iptal edilmez. Bazı müelliflere göre ise bu kusurlar
sonucu etkileyen veya etkilemeyen kusurlar olarak isimlendirilir-
ler. İsimlendirme ne olursa olsun işlenen kus-ur basit, önemsiz ve
işlemin esasini etkileyici nitelikte değilse, böyle bir kusurdan
dolayı verilen karar iptal edilmez. Hangi kusurların basit, önem-
siz ve işlemin esasını etkileyici nitelikte oldukları idare
mahkemelerinin- verdikleri kararlarla saptanır. Örneğin bazı hal-
lerde kararda tarih konmaması kusuru basit, önemsiz ve işlemin
esasını etkileyici nitelikte değildir.
................................................................

Mülâkatın, m-ülâkata çağrılan adayların gerekli hizmeti yapabile-
lecek durumda ve nitelikte olup olmadıklarını saptamaya yararlı
yararlı olduğu kuşkusuzdur. Bazı hallerde yetkili organın önünde
bulunan belgelere dayanarak herhangi bir mülâkat yap-ması gerekli
olmayabilir ancak yetkili organın herhangi bir atama yaparken bir
usule uyması, herhangi bir yasa, tüzük veya yönetmelikte öngörül-
müşse, yetkili organın yasa, tüzük veya yönetmelikteki hükümlere
uyması gerekir. Amme -Hizmeti Komisyonu Yönetmeliğin mülâkat husu-
sundaki hükmüne uymamakla buyurucu bir hükmü ihlâl ederek sakat
bir işlem yapmıştır. Bu sakat işlem asli bir kusurdur ve işlemin
sonucunu etkileyici nitelikte bir kusurdur. "

- Daha evvel de değinildiği gibi Yasa koyucu ilgili kurum temsilcisine İntibak Komisyonu çalışmalarına katılma, görüş bildirme ve öneri sunma gibi önemli görevler vermiştir. Bu denli önemli görevlerin yerine getirilmesine fırsat verilmemesi kanımızca İn-tibak Komisyonunca işlenen asli bir kusurdur ve bunun sonucu olarak da alınan karar muteber addolunamaz. Bu nokta bu şekilde karara bağlandıktan sonra müstedilerin diğer itirazlarının karara bağlanmasına gerek kalmamıştır.
-
Sonuç olarak başvuru kabul edilir ve müstedaaleyh tarafından alınan karar ve müstedilerle ilgili olan intibak işlemlerinin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilir.



(Salih S. Dayıoğlu) (Niyazi F. Korkut-)(Aziz Altay)
Yargıç Yargıç Yargıç

23 Ekim 1981



Full & Egal Universal Law Academy