Yüksek İdare Mahkemesi Numara 118/2009 Dava No 21/2012 Karar Tarihi 09.10.2012
Numara: 118/2009
Dava No: 21/2012
Taraflar: Girne Belediyesi ile KKTC Bakanlar Kurulu ve diğerleri arasında
Konu: Davacı Belediyenin T cetveline işlenen taşınmazların Davalı tarafından ilgili şahsa kiralanması - Anayasaya havale - 41/77 sayılı yasanın 93. maddesi uyarınca, belediyelere taşınmaz mal verilmesinin Anayasaya aykırı olduğu iddiası - 93. maddenin meselenin çözümünde etken olmadığı gerekçesiyle Anayasaya havale talebinin reddi.
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 09.10.2012

-D.21/2012 YİM 118/2009

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi hakkında.

Mahkeme Heyeti:Necmettin Bostancı,Talât D.Refiker,Mehmet Türker


Davacı:Girne Belediyesi n/d Girne Belediye Başkanı, Başkan Vekili-,Belediye Meclisi Üyeleri ve Girne Kasaba Hemşehrileri,Girne.

- ile -

Davalı:1-KKTC Bakanlar Kurulu vasıtasıyla KKTC,Lefkoşa
2-KKTC Maliye Bakanlığı vasıtasıyla KKTC,Lefkoşa
3-KKTC İçişleri Bakanlığı vasıtasıyla KKTC,Lefkoşa
4-Kaza -Tapu Amirliği vasıtasıyla KKTC,Lefkoşa


A r a s ı n d a.

Davacı namına: Avukat Selçuk Gürkan
Davalı namına: Savcı İlter Koyuncuoğlu
İlgili Şahıs namına: Avukat Süleyman Dolmacı
----------------

A R -A K A R A R

Necmettin Bostancı: Davacı Girne Belediyesi, yasa ile kurulmuş, kamu hizmeti gören bir kamu tüzel kişisidir. Davalı No:1 KKTC Bakanlar Kurulu, E(K-2)238-87 sayılı ve 4.3.1987 tarihli kararı ile sair parseller yanında Girne Karaoğlanoğlu'nda k-ain Pafta/Harita XII/II,W2,Parsel 147,148,149,150,151/2,151/3/5, 151/4/4, 151/4/3, 151/4/1, 151/4/2, 151/3/1, 151/3/3, 151/3/4, 151/1/1, 151/3/2, 151/1/2 referanslarına tabi taşınmaz malların, devletin mülkiyetinde kalması ve eşdeğere kaynak teşkil etmemes-i kaydı ile kamu yararına ayrılmasına, dava konusu parsellerin, bir protokolle Girne Belediyesinin kullanımına verilmesine karar vermiştir.

Bilâhare sözkonusu taşınmazlar, Davacının 10.6.1996 tarihli ve T.M 16418 sayılı T cetveline işlenmiştir. Davalı
N-o:1, 26.9.2001 tarih ve E-1369-2001 sayılı karar ile dava konusu taşınmaz malları yukarıda zikredilen E(K-2)238-87 sayılı karar kapsamından çıkarmıştır. Bahse konu kararda, ayrıca, sözü edilen parseller, Devletin mülkiyeti altında kalması koşulu ile 63/200-3 sayılı Taşınmaz Hazine Malları (Kiralama ve Değerlendirme) Yasası'na uygun olarak, Davalı
No:2'nin kontrol ve yönetimine verilmiştir. Karar kapsamından çıkarılan taşınmazlar, Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi tarafından, 63/93 sayılı Yasa kuralları uyarın-ca, İlgili Şahıs Busah Ltd.e, 30.11.2001 tarihli kira sözleşmesi ile, 1.12.2001 tarihinden 30.11.2034 tarihine kadar olan süre için kiralanmıştır.

Davacı, yukarıda zikredilen E-1369-2001 sayılı karar aleyhine, YİM 1/2002 sayılı davayı dosyaladı. Dava dev-am ederken, Davalı No:1, E-340-2002 sayılı ve 13.2.2002 tarihli kararı almış ve bu kararla YİM 1/2002 sayılı davaya konu kararı iptal etmiştir. İptal üzerine Devlet Emlâk ve Malzeme Dairesi tarafından İlgili Şahıs Busah Ltd. ile yapılan sözleşme feshedilmi-ştir.

Bilâhare Davalı No:1, 31.3.2003 tarih ve E-573-2003 sayılı kararı alarak, E-340-2002 sayılı kararı iptal etmiş ve 26.9.2001 tarih ve E-1369-2001 sayılı kararı tekrar yürürlüğe koymuştur.

Davalı No:1, 7.3.2007 tarih ve S(K-II)505-2007 sayılı karar- ile, 31.3.2003 tarih ve E-573-2003 sayılı ve 26.9.2001 tarih ve E-1369-2001 sayılı kararları iptal etmiş ve dava konusu parsellerin tekrar Davacının T Cetveline işlenmesine ve yatırımcı şirketin 31.3.2003 tarihine kadar olan kira bedellerini Davacıya ödem-esine karar vermiştir.

Bu karar aleyhine İlgili Şahıs, YİM 84/07 sayılı davayı dosyalamıştır. Davalı No:1, 28.10.2009 sayılı ve E-976-2009 sayılı kararı ile, 7.3.2007 tarih ve S(K-II)505-2007 sayılı kararı iptal etmiştir. Bu kararın ısdarı üzerine İlgili- Şahıs, YİM 84/2007 sayılı davayı geri çekmiştir.

Davacı, 28.10.2009 tarih ve E-976-2009 sayılı karar aleyhine işbu davayı dosyalamış ve aşağıdaki şekilde talepte bulunmuştur:

"A- Davacı'nın tahsis ve/veya tasarrufunda ve/veya T
Cetveli'nde- bulunan, Girne Karaoğlanoğlu'nda,
Pafta/Harita XII/II,W2,Parsel 147,148,149,150,151/2,
151/3/5, 151/4/4, 151/4/3, 151/4/1, 151/4/2, 151/3/1,
151/3/3, 151/3/4, 151/1/1, 151/3/2, 151/1/2'de kain mallarla ilgili olarak; S(K-1-1)505-2007 sayı ve 7.3.2007 tarihli kararını iptal eden Davalı No.1 tarafından alınan 28.10.2009 tarih ve E-976-2009 sayılı kararın ve/veya işlemin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi,
B- Yukarıd-a A paragrafında belirtilen taşınmaz malları K.K.T.C. Anayasası'nın 159.Maddesinin 1(b)(3) fıkraları uyarınca Devletin mülkiyeti altında kalması ve eşdeğer maksatlarında kaynak teşkil etmemesi kaydıyla Davalı No.2'nin kontrol ve yönetimine verilmesi hususu-nda Davalı No.1 tarafından alınan 28.10.2009 tarih ve E-976-2009 sayılı karar ve/veya bununla ilgili karar ve/veya işlemlerin tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi,
C- Tapu ve vaziyet planında yuka-rıda A paragrafında belirtilen parseller arasında görülen ancak yerinde mevcut olmayan kamu yolunun iptal edilmesi hususunda Davalı No.1 tarafından alınan 28.10.2009 tarih ve
E-976-2009 sayılı kararın ve/veya işlemin tamamen hükümsüz ve etkisiz o-lduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi,
D- Muhterem Mahkemenin uygun göreceği herhangi bir çare,
E- İşbu dava masrafları."

Davalılar, Davacının talep takririne karşılık müdafaa takriri dosyalayarak, Davacının iddialar-ını reddetmişlerdir.

Busah Ltd. isimli özel şirket, davaya İlgili Şahıs olarak dahil edilmiştir.

İlgili Şahıs davada ayrı müdafaa takriri dosyalamayarak, Davalıların müdafaa takririni benimsemiştir.

Taraflar, davada mutabakatla, toplam 14 adet emare -sunmuşlardır.

Duruşmaya başlamadan önce İlgili Şahıs Avukatı söz alarak, Anayasaya aykırılık iddiasında bulunmuş, konunun Anayasa Mahkemesine havalesini ve Anayasa Mahkemesince sonuçlandırılana dek bu dava ile ilgili işlemlerin durdurulmasını talep etmiş-tir. İlgili Şahıs Avukatının Anayasaya aykırılık iddiası özetle şöyledir:

41/77 sayılı İskân Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası'nın 93.maddesi uyarınca, belediyelere taşınmaz mal verilmesi Anayasanın geçici 1.maddesinin 2.fıkrasına aykırıdır. Eşdeğer u-ygulamaları sona ermeden, belediyelere taşınmaz mal verilemez. Bu bağlamda, T cetveli düzenlenmesi veya taşınmazların T cetveline işlenmesi Anayasaya aykırıdır.

Davalılar adına bulunan Savcı da, İlgili Şahıs Avukatının beyanına katılmıştır.

Davacı Avuk-atı, Anayasaya aykırılık iddiasına cevaben, aykırılık iddiasında bulunanın eşdeğerci olmadığını, belediyenin henüz malı olmadığını, bu nedenle eşdeğerci kişiler tazmin edilmeden, belediyeye mal verilmesi olgusunun gerçekleşmediğini, bu nedenle 93.maddenin -meselenin çözümünde etken olmadığını, malın T cetveline işlenmesinin kesin mülkiyet alacak anlamında olmadığını ileri sürmüştür.

Bir konunun Anayasa Mahkemesine havale edilebilmesi için, Anayasamızın 148.maddesindeki koşulların var olması gerekir. Konu 1-48.maddenin ilgili kısmı aynen şöyledir:

"Madde 148.(1) İstinaf işlemleri de dahil olmak üzere,
herhangi bir mahkeme işlemindeki bir taraf, bu işlemin herhangi bir safhasında bu işlemdeki uyuşmazlık konularından herhangi birinin kara-ra bağlanmasında etkisi olabilen herhangi bir yasanın veya kararın veya sözkonusu yasa veya kararın herhangi bir kuralının Anayasaya aykırılığını ileri sürebilir ve bunun üzerine, mahkeme bu konuyu, Anayasa Mahkemesine sunar ve bu konu hakkında Anayasa Mah-kemesince bir karar verilinceye kadar sözkonusu işlemi durdurur.
Ancak Anayasa Mahkemesince herhangi bir yasanın veya kararın veya sözkonusu yasa veya kararın herhangi bir kuralının Anayasaya aykırılığı konusunda aynı veya benzeri bir konuda daha önce ka-rar verilmişse, mahkeme konunun Anayasa Mahkemesine iletilmesinin reddine karar verebilir."

Buna göre; Anayasa Mahkemesine havale talep edebilen, davanın taraflarıdır ve bu bağlamda havalesi istenilen yasa kuralı veya bunların herhangi bir kuralının, kon-unun karara bağlanmasında etken olması gerekir.

Busah Ltd. işbu davaya İlgili Şahıs olarak dahil olmakla, davada taraf olmuştur. Bu nedenle, davanın herhangi bir safhasında, Anayasaya aykırılık iddiasında bulunabilir. Bu bakımdan, Davacı Avukatının, > iddiasına katılmıyoruz.

İlgili Şahıs Avukatının iddialarına gelince: Huzurumuzdaki davada Davacının iddiası, talep takririnde belirtilen ve Davacının T cetveline işlenmiş olan t-aşınmazlarının T cetvelinden çıkarılmasına ilişkin kararın hükümsüz ve etkisiz olduğu yönündedir. Davada, davaya konu taşınmazlar T cetveline işlenebilir miydi, işlenemez miydi hususu tartışılmıyor. Davalı ve İlgili Şahıs, > diye bir iddiada bulunmadılar. Yukarıda da belirttiğimiz gibi; İlgili Şahıs ve Davalılar, eşdeğer uygulaması bitmeden, konu taşınmazların, Davacıların T cetveline işlenmesinin, Anayasaya aykırı olduğu iddiasındadır. 41/77 sayılı Yasa'nın -93.maddesi aynen şöyledir:


93.(1)Siyasal partiler, Sendikalar, Kızılay ve Çocuk
Esirgeme Kurumu, Belediyeler ve Köy Kooperatifleri
Kredi Şirketleri tahsis, kira veya kullanımlarında
bulundurdukları kaynaklar için aşağıda-ki kurallar
uyarınca Taşınmaz Mal Koçanı alabilirler:

Yukarıda belirtilen kurum ve kuruluşların yetkili temsilcileri tahsis, kira veya kullanımlarında
olan ve Taşınmaz Mal Koçanı almak istedikleri kaynakları içeren bir dilekçe ile İskan ve R-ehabilitasyon Dairesi Müdürlüğüne başvuruda bulunurlar.Her taşınmaz mal için ilgili şube tarafından gerekli değerlendirme forumları hazırlanır.
Yukarıda belirtilen tüzel kişiler böyle bir
talepte bulunabilecekleri gibi, hizmet akışı
- içerisinde müracaat edenlere ilaveten, İskan ve
Rehabilitasyon Dairesi, müracaat etmeyenler için
de gerekli işlemleri yapıp puan satın almalarını
ve koçana gitmelerini ister.

(B) Daire gerekli işlemleri tamamladıktan sonra - dosyaları Saptama, Değerlendirme ve Tazmin Komisyonuna gönderir.

(C) Komisyon, Terk edilen ve Özel Bölgelerdeki Taşınmaz
Mallar ile Yabancılara Ait Taşınmaz Malların
Değerlendirilmesi Tüzüğü Kurallarına- uygun olarak
dilekçe sahibinin tahsis, kira veya kullanımında
olan malların değerlendirilmesini yapar ve
hazırlanan "T" Cetvelini ilgililere bildirir. Bildirim tarihinden başlayarak 15 gün içerisinde "T-" Cetveline yazılı ve gerekçeli olarak itiraz
edilebilir. İtiraz "T" Cetvelinin içeriğine yapılır.
Süre içerisinde itiraz yapılmaması halinde, "T"
Cetveli kesinleşir. İtiraz yapılması halinde itiraz,
- bu Yasa kuralları uyarınca sonuçlandırılır. "T"
Cetvelinin kesinleştiği tarihten başlayarak en geç 3
ay içerisinde, Taşınmaz Mal Koçanı talep dilekçesi yetkili tarafından Komisyona verilir.

Yukarıdaki (1)'inci fıkr-ada belirtilen kurum ve
kuruluşlar mülkiyete geçiş işlemlerinde öncelikle
ellerindeki her türlü puanları kullanmak
zorundadırlar.

Bu davada dava konusu, Davacıya koçan verilmesi veya dava konusu taşınmazların T cetveline işlenmesi değ-ildir. Dava konusu, Davacının T cetvelinde olan parsellerin önceki Bakanlar Kurulu kararı kapsamından çıkarılması, Devletin mülkiyeti altında kalması, eşdeğer maksatlarına kaynak teşkil etmemesi kaydı ile Davalı 2'nin kontrol ve yönetimine verilmesidir.

-Bu Mahkeme, bu davada, Davalı No:1'in kararının hukuka uygun olup olmadığını denetleyecektir. Bu denetimi yaparken 93. maddenin kurallarını dikkate alacak değildir. Bu davada 93. madde sadece Davacının statüsünü belirlemek açısından nazara alınabilir. Baş-ka bir ifade ile, 93.madde bu davada dava ehliyeti açısından önem arzeder. Davanın çözümü bakımından bir etkisi yoktur.

Yukarıda belirttiklerimiz ışığında, 93.maddenin, bu davanın çözümünde etken olmadığı kanaatinde olduğumuzdan, Anayasa Mahkemesine hava-le talebini reddederiz.


Necmettin Bostancı Talât D.Refiker Mehmet Türker
Yargıç Yargıç Yargıç



9 Ekim, 2012


















8






Full & Egal Universal Law Academy