Yüksek İdare Mahkemesi Numara 112/1981 Dava No 5/1982 Karar Tarihi 17.02.1982
Numara: 112/1981
Dava No: 5/1982
Taraflar: Reşat M. Sertuğ ile İçişleri ve İskan Bakanlığı
Konu: Tahsis iptali
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 17.02.1982

-D.5/82YİM 112/81
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan.
Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, N. Ergin Salâhi, Aziz Altay. Anayasanın 118. Maddesi hakkında.

Müstedi: l. Reşat M. Sertuğ, Lefkoşa.
2. Ferdiye Abdülkadir, n/d -Ferdiye Sertuğ, Lefkoşa.

ile -

Müstedaaleyh: KTFD İçişleri ve İskân Bakanlığı vasıtasıyle KTFD.

Arasında.

Müstediler namına: Kıvanç M. Rıza.
Müstedaaleyh namına: Mehmet A. Şefik.


Yasa Maddesi: 41/77 sayılı İskân, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal
Yasasın-ın 26(3) maddesi.

İstemin Özeti: Müstedi 1 ve/veya Müstedi 2 için veya onun adına Müstedi 1'e yapılan tahsisin iptali ile ilgili kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi istemi.

OLAY: Göçmen olmadığını şa-hadetinde de kabul eden Müstedi 1'e ,
göçmen olan ve Güneyde mal bıraktığını iddia eden hanımı için aile reisi olarak ev tahsis edildi. Bilâhare göçmenlik durumunu tevsik edemeyen Müstediden tahsis iptal edildi.
Başvuru bu iptal kararından yapıldı.

SONUÇ:- Müstedi 2 tahsisten yararlanacak statüde olmadığından ve keza doğabilecek herhangi bir menfaati Müstedi 1'in tahsisine bağlı olduğundan ve Müstedi 1'in tahsisinin de hatalı yapıldığı tespit edildiğinden, Müstedi 2'nin herhangi bir hakkı bu tahsis açısında-n olamaz.
Başvuru reddolunur.



HÜKÜM

Salih S. Dayıoğlu: Bu başvurunun hükmünü Sayın Yargıç N. Ergin Salâhi verecektir.



N. Ergin Salâhi: Müstediler dosyaladıkları bu başvuru ile Lefkoşa'da Şehit Mustafa Süleyman sokağında bulunan 14 num-aralı ev için müstedilere ve/veya müstedi 1'e ve/veya müstedi 2 için veya onun adına müstedi 1'e yapılan tahsisi ve/veya bu hususta isdar edilen 009030 sayılı ve 28.12.1974 tarihli tahsis belgesini iptal eden, geri alan ve İnceleme Dağıtım Komisyonunun 4-6-6/1977-1 sayılı ve 17.3.1981 tarihli iptal önerisi üzerine İçişleri ve İskân Bakanlığı tarafından alınıp müstedilere İskân Rehabilitsyon Dairesi Hukuk İşleri amirinin 6/l.i2656 sayılı ve 27.3.1981 tarihli yazısı ile duyurulan kararın hükümsüz ve etkisiz ol-duğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair bir karar verilmesi isteminde bulunmuşlardır.
Müstediler başvurularını destekleyen olgulara özetle müstedi 1 ve 2'nin 28.10.1966'dan beri evli karı koca olduklarını, 2 çocuk sahibi olduklarını; müstedi 2'n-in Küçük Kaymaklı göçmeni olup güneyde mal varlığı bırakan eşdeğer mal sahibi ve göçmen statüsü açısından hak sahibi bir kişi olduğunu iddia etmektedirler. Ayrıca müstediler, başvuru könusu ev müstedi 1'e tahsis edilirken müstedi 2'nin konut bakımından hak- sahibi olduğu nazarı itibara alındığını, fakat tahsisin müstedi 2 yerine müstedi 1 aile reisi durumunda olduğu için onun adına çıkarıldığinı, bu ev tahsis edildikten sonra müstedilerin bu eve 1500KL. para harcadıklarını, bu evde halen ikâmet etmekte olduk-larını ileri sürmektedirler. Ayrıca müstediler müstedaaleyhin 27.6.79 tarihinden beri bu evden müstedileri çıkarmak için bahane aradığını, 27.6.1979 tarihinde müstedi'lere bir yazı gönderilerek göçmenlik durumunun tevsik edilmesinin istendiği, müstedi No.l-', ilkin durumu şifahi olârak ve bilâhare 10.9.1979 tarihinde Emare 2 olarak ibraz edilen bir yazı i1e müstedaaleyhlere bildirdiğini, müstedaaleyhlerin ise kâfi araştırma yapmadan Emare 3 olarak ibraz edilen yazıyı göndererek müstedi 1'in göçmenlik durumun-u tevsik etmek için hukuk işleri amirliğine davet edildiğini, orada da durumu izah ettiğini ancak yine konu etüd edilmeden Emare 4 olarak ibraz edilen ve bu emarede gerekçesi bildirilen başvuru konusu kararın alındığını, bu kararın sakat idari bir işlem ol-duğunu ileri sürmüşlerdir.
Müstedaaleyh ise başvuruya verilen cevapta özetle; müstedi 1'in göçmen veya hak sahibi durumunda bulunmadığını, kayıtlarda müstedi 1'e bu ev göçmen statüsünde olduğu nedeni ile tahsis edildiğini, müstedi 1'in göçmenlik durumunu, -tevsik etmesi için kendisine Emare 3 yazının gönderildiğini, bu belgeye rağmen göçmenlik durumunu veya hak sahibi durumunu tevsik etmediğini ve bu nedenle 41/77 sayılı Yasa ile onun altında yapılan 1978 İnceleme Dağıtım Komisyonu Tüzüğü 4. madde altında t-eşekkül eden Komisyonun önerisi ve İskân Bakanlığının kararı ile 41'/77 sayılı Yasanın ilgili maddelerine istinaden E"mare 4'de gerekçesi belirtilen kararın alınarak müstedilere bildirildiğini ileri sürmüşlerdir.
Davanın duruşmasında mûstedi 1 şahadet vere-rek şahadetinde özetle kendisinin göçmen olmadığını, bu hususta daireyi yanıltmadığını, ta başlangıçta bu evin, hanımı göçmen olduğu ve güneyde mal varlığı bulunduğu için tahsisini talep ettiğini, ancak kendisi aile reisi durumunda olduğu nedeni ile tahsis-in hanımı yerine kendisine yapıldığı hususunda şahadet vererek hanımının Küçük Kaymaklı göçmeni olduğunu ve İTEM 13 ile güney mal varlığını gösteren belgeleri ibraz etmiştir.

Müstedaaleyh tarafından çağrılan Alibey Ahmet ise şahadetinde müstediler ile ilg-ili dosyayı ibraz ederek bu dosyada müstedaaleyh 1'e göçmen statüsü ile bu evin verildiğini ve göçmen statüsünde olmadığının tesbit edildiğini, bu hususta kendisine Emare 3 yazı yazılarak durumunu vuzuha kavuşturmasını istediğini, göçmenlik durumunu veya h-ak sahibi olduğunu tevsik edemediğini, bu nedenle yapılan öneri üzerine Emare 4'teki kararın alındığını söylemiştir.

Emare 4 olarak ibraz edilen başvuru konusu kararın içeriğinde görülen gerekçeler aşağıdaki gibidir:

"Şahsın 1963 Küçük Kaymaklı göçmeni o-lmadığı halde göçmenim diyerek böyle bir tahsis almış olması ve/veya göçmen olduğu iddiası ile İdareyi yanıltmış olması ve/veya göçmen olduğu iddiası ile İdareyi yanıltarak İdarenin hatalı bir işlem yapmasına sebebiyet vermiş olması ve/veya konut açısından- hak sahibi olmaması."

Görülüyor ki başvuru konusu karar alternatif olarak 3 ayrı gerekçeye dayandırılmaktadır.

Müdafaa şahidi olarak çağrılan Alibey Ahmet'in ibraz ettiği müstedi 1 ile ilgili dosyada konu konutun müstedi 1'e 1963 göçmeni olduğu nedeni i-le verilmiş olduğu gözükmektedir. Ancak müstedi 1'in şahadetine göre kendisi hiçbir zaman ne 1963 göçmeni ne de herhangi bir göçmen statüsünde olduğunu ileri sürmediği hususunda şahadet vardır ve bu şahadetiri aksine herhangi bir şahadet ileri sürülmemişti-r. Konu konutun göçmen statüsü ile nasıl ve ne şekilde bu şahsa tahsis edildiği belli değildir. Bu durumda müstedi 1'in İdareyi yanılttığı hususundaki gerekçe kanıtlanmamıştır.

Alternatif bir gerekçe olarak ileri sürülen müstedi 1'in konut açısından hak s-ahibi olmadığı hususuna gelince; - müstedi 1 kendisi de şahadetinde konut açısından hak sahibi olmadığını, hanımı müstedi 2'nin gerek göçmen ve gerekse güney mal varlığı olması nedeni ile hak sahibi olduğunu ileri 'sürmektedir. Mûstedi 2'nin konut açısında-n hak sahibi olduğu ilk nazarda gözükebilir ancak Yasanın 26(3) maddesinde konut açısından yararlanacak kişiler için mevcut aşağıda görülen koşul vardır.

"Ayrıca
(a) Konut tahsisi açısından
(i) Aile reisi veya aile reisi sayılan kişi olması;
(ii)Göçmenler-den 20.7.1974 tarihinden önce evli veya aile reisi sayılan kişi olması.



Görülebileceği gibi müstedi 2'nin ilk nazarda hak sahibi olduğu düşünülse dahi aile reisi durumunda değildir ve kendisi şahsen müstedi 1'den ayrı olarak konut açısından hak sahibi -sayılmaması gerekir. Bu durumda esas tahsis sahibi müstedi 1'dir ve müstedi 1'e yapılan tahsisin haklı olarak yapılıp yapılmadığı ve tekrar gözden geçirilerek başvuru konusu karar alınırken bu kararın yanlış alınıp alınmadığının incelenmesi gerekir.

Konu -ilkin İskân ve Rehabilitasyon dairesi tarafından araştırıldığı zaman müstedi 1'in emare 2 olarak gönderdiği 10.9.1979 tarihli yazısırıa göz atıldığında bu yazıda müstedi 1 konu evin kendisine direkt olarak tahsis edildiğini, bu eve 1500KL. civârında masraf- yaptığını belirtmiş ve yazısında ek olarak hanımının da göçmen olup güneyde- mal varlığı bıraktığını belirtmiştir. Bu yazıdan açıklıkla anlaşılabileceği gibi ev müstedi 1'e tahsis edilirken hanımının durumu kaale alınmamış, müstedi 1'e tahsis direkt olar-ak şahsen yapılmıştır ve müstedi 1 bu yazısında kendi durumunu desteklemek amacı ile hanımının durumunu da ilâveten ileri sürdüğü görülmektedir. Emare 2 yazı ışığında müstediye tahsis yapılırken hanımının göçmenlik ve güney mal varlığı nazarı itibara alına-rak esasen hanımına tahsisin yapılmak istendiğini fakat aile reisi durumunda olduğu için tahsisin kendisine yapıldığı hususundâki şahadeti Emare 2 yazısı ile çelişki içerisindedir. Kanaatımızca tahsis o günkü koşullarda, konu lâyıkı ile değerlendirilmeden -konut açısindan hiçbir hak sahibi olmayan müstedi 1'e bir yanlışlık eseri olarak yapılmıştır ve müstedi 1 daha sonra durumunu sağlamlaştırmak bakımından hanımının göçmenlik ve eşdeğer statüsünü ortaya attığı gözükmektedir. Bilâhare Emare 3 olarak ibraz edi-len 5.11.1980 tarihli yazı ile müstedi 1. İskân Dairesi Hukuk İşleri Amirliğine davet edildiğinde hak sahibi olup olmadığı ve hak satübi ise statüsünün ne olduğunu tevsik etmesi kendisinden istenmiş ancak müstedi 1 kendisinin hak sahibi olduğunu iddia edem-emiş ve neticede başvuru konusu karar alınmıştır. Açıklıkla görülebileceği gibi müstedi 1'iıi kendisi hiçbir statü altında konut açısından hak sahibi değildir.

Müstedi - 2'nin durumuna gelince; yukarıda belirtildiği gibi kendisi aile reisi durumunda olmad-ığı nedeni ile konut tahsisinden yararlanacak bir statüde değildir. Keza müstedi 2'nin mevcut olabilecek herhangi bir menfatı müstedi 1'in tahsisine bağlıdır ve müstedi 1'in tahsisi sonradan hatalı yapıldığl tesbit edildiği ve iptal edildiği cihetle müsted-i 2'nin herhangi bir hakkı bu tahsis açısından mevcut olamaz.

Yukarıda söylenenler ışığında başvuru konusu edilen kararın hatalı olduğu söylenemez ve başvuru reddolunur.

(Salih S. Dayıoğlu)(N. Ergin Salâhi)(Aziz Altay)
YargıçYargıçYargıç

17 Şubat 19-82




Full & Egal Universal Law Academy