Yüksek İdare Mahkemesi İstinaf Numara 7/2013 Dava No 4/2014 Karar Tarihi 09.07.2014
Numara: 7/2013
Dava No: 4/2014
Taraflar: Kıbrıs Continental Finans Ltd. ve diğerleri ile KKTC Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu Başkanlığı ve diğerleri arsında
Konu: Fona devredilme ve görevden almaya ilişkin kararların iptali için açılan dava - Davanın reddi - Red kararının istinafı - İstinafın kabulü. İdari karar - İdari kararların gerekçeli olması ve gerkçelerin kararda belirtilmesi gereği - İdari kararların kamu yararı amacına yönelik alınması. İspat yükümlülüğü - İspat yükümlülüğünün başvuru ahibine ait olması.
Mahkeme: Yim/İst
Karar Tarihi: 09.07.2014

-D.4/2014 YİM/İstinaf:7/2013
(YİM Dava No:80/2010)

Yüksek İdare Mahkemesinde

Anayasanın 152.Maddesi Hakkında.


Mahkeme Heyeti:Talât D.Refiker, Mehmet Türker, Emine Dizdarlı

İstinaf- eden:1-Kıbrıs Continental Finans Ltd.,Kemal Aşık
Cad.,Ofis:9,Lefkoşa.
2-Akabey Trading Ltd.,Kemal Aşık Cad.,Ofis:9,Lefkoşa.
3-Gözde Kaba,Konya Sokak,No:4,Lefkoşa.
- (Davacılar)

- ile -

Aleyhine istinaf edilen:1-KKTC Tasarruf Mevduatı Sigortası ve
Finansal İstikrar Fonu c/o Merkez
Bankası,Lefkoşa.
2-KKTC Tasarruf Mevduat-ı Sigortası ve
Finansal İstikrar Fonu Başkanlığı c/o
Merkez Bankası,Lefkoşa.
3-KKTC Tasarruf Mevduatı Sigortası ve
Finansal İstikrar Fonu Yönet-im Kurulu
c/o Merkez Bankası,Lefkoşa.

(Davalı No:2,3 ve 4)


- A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Avukat Süleyman Dolmacı
Aleyhine istinaf edilen No.2,3,4 namına: Avukat Tevfik Mut


İstinaf, Yüksek Mahkeme Yargıcı Ahmet Kalkan'ın YİM 80/2010 sayılı davada 13/6/2013 tarihinde verdiği karara kar-şı, Davacılar tarafından yapılmıştır.


------------
K A R A R

Talât D.Refiker: Bu istinafta, Mahkemenin kararını, Sayın Yargıç Emine Dizdarlı okuyacaktır.

Emine Dizdarlı: Davalı No.1 Kıbrıs Continental Bank Ltd., KKTC Şirketler Mukayyitliği nezdinde kur-ulan ve bankacılık ile iştigal eden limited bir şirkettir. Davalı No.2,3 ve 4,32/2009 sayılı Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu Yasası altında kurulmuş kamu tüzel kişiliğini haiz bir fondur.

Davacı No.1 Kıbrıs Continental Finans Ltd, Ş-irketler Mukayyitliği nezdinde kayıtlı bir limited şirkettir. Akabey Trading Ltd., Şirketler Mukayyitliği nezdinde kurulmuş bir limited şirket olup, ilgili tarihlerde Kıbrıs Continental Finans Ltd.deki 1,828,696 hisse ile en büyük hissedarı idi. Davacı No.-3 Gözde Kaba, 16/1/2009 tarihi itibarıyla Davacı
No.1 Şirketin en büyük ikinci hissedarı oldu. Davalı No.1 Kıbrıs Continental Bank Ltd.in yönetim ve denetimi, KKTC Merkez Bankası Yönetim Kurulunun 11.12.2009 tarih ve 753 sayılı kararı ile Tasarruf Mevduat-ı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonuna geçmiştir.

Davalılar, 17.5.2010 tarihinde, 187 sayılı karar ile Davacı No.1'in yönetim ve denetimini devraldı ve Davacı No.3'ün görevine son verdi. 20/5/2010 tarihli ve TMSF/281/2010 sayılı yazı, Davacılara 31.5.20-10 tarihinde bildirildi. Söz konusu kararlar aynen şöyledir:


"KKTC
TASARRUF MEVDUATI SİGORTASI VE FİNANSAL
İSTİKRAR FONU BAŞKANLIĞI
(KKTC Merkez Bankası Nezdinde)
Lefkoşa -Kıbrıs

TASARRUF MEVDUATI SİGORTASI VE FİNANSAL İSTİKRAR FONU
Y-ÖNETİM KURULU KARARLARI


TOPLANTIYA KATILANLAR

Ahmet TUGAY (Başkan)
Zeki ERKUT (Üye)
Boğaç SANDALLI (Üye)
Ömer A.KÖSEOĞLU (Üye)
Gülhan ALP (Üye)
Cansev METBULUT (Üye)
KARAR SAYISI : 187
KARAR TARİHİ : 17 Mayıs 2010
KARAR YERİ : KKTC- Merkez Bankası



Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu Yasası'nın 13(2) maddesi uyarınca Kıbrıs Continental Finans Ltd.in yönetim ve denetiminin Fon tarafından devralınmasına, 17 Mayıs 2010 tarihi itibarıyla Şirketler Mukayyitliği nezdin-de bu şirketin Yönetim Kurulu üyesi olarak kayıtlı Gözde Kaba ve Ergün Bozkır'ın görevlerinden alınmasına ve bu tarihten itibaren Yusuf Gülçür ve Ferdiye Kunt'un Continental Finans Ltd.e Yönetim Kurulu üyesi olarak atanmalarına,

karar verilmiştir.


-
Ahmet TUGAY
(Başkan)


Zeki ERKUT Boğaç SANDALLI
(Üye) (Üye)


Ömer A.KÖSEOĞLU Cansev METBULUT Gülhan ALP
- (Üye) (Üye) (Üye)"




------


"KKTC
TASARRUF MEVDUATI SİGORTASI VE FİNANSAL
İSTİKRAR FONU BAŞKANLIĞI
(KKTC Merkez Bankası Nezdinde)
Lefkoşa -Kıbrıs




Sayı: TMSF/281/201020 Mayıs, 201-0

Sayın, Gözde Kaba
Kumsal Mahallesi
Konya Sokak, No.4
LEFKOŞA.


Konu: Kıbrıs Continental Finans Ltd.deki direktörler kurulu
üyeliğiniz hakkında.

TMSF Yönetim Kurulu'nun 32/2009 sayılı Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu -Yasası'nın 12(2) maddesi doğrultusunda alınmış 17 Mayıs 2010 tarih ve 187 sayılı kararı ile Kıbrıs Continental Finans Ltd.in yönetim ve denetimi Fon tarafından devralınmış olup bu kararla ayrıca Continental Finans Ltd.deki görevleriniz de sona erdirilmişti-r.

Bilgilerinize rica ederiz.


Tasarruf Mevduatı Sigortası ve
Finansal İstikrar Fonu Başkanlığı



Boğaç SANDALLI Adile ÜNVAN
Başkan Yardımcısı Müdür"


KKTC Tasarruf Mevduatı Sigortas-ı ve Finansal İstikrar Fonu Başkanlığının, Davacı No.1'in yönetim ve denetimini devralması ve Gözde Kaba'nın görevine son vermesi üzerine, Davacılar, Yüksek İdare Mahkemesinde, 80/2010 sayılı davayı dosyalayarak, mezkûr kararın iptalini talep ettiler. Dava-nın Tek Yargıçtan oluşan Yüksek İdare Mahkemesi huzurunda dinlenmesi neticesinde, 32/2009 sayılı Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu Yasası'nın 13(2) maddesinin koşullarının oluştuğunu ve kararın sebep unsuru bakımından hukuka uygun olduğ-unu ortaya koyduğu sonucuna varılarak, dava iptal edildi.

Mahkemenin kararının yanlış olduğunu ileri süren Davacılar, huzurumuzda bulunan YİM İstinafı dosyaladılar. İstinaf ihbarnamesi 6 istinaf sebebi içermekle birlikte, Davacılar 1,2 ve 4. istinaf sebe-plerini bir ana başlık altında topladılar ve 6. istinaf sebebinde de ısrar etmediler.

İstinaf Eden Davacıların ağırlıklı olarak üzerinde durdukları istinaf sebeplerini, iki başlık altında toplamamız mümkündür:

Yüksek İdare Mahkemesi, 32/2009 sayılı Yasa-'nın 13(2) maddesinin uygulanabilmesi için, "Fona intikal eden Bankanın yönetimini ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortakların, Banka kaynaklarını, Bankanın emin şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek -biçimde doğrudan ve dolaylı olarak kendi lehlerine kullandıklarının ve Bankayı zarara uğrattıklarının tespiti gerekmektedir" demesine rağmen, Continental Bank Ltd.in yönetim ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulund-uran ortakların, Banka kaynaklarını, Bankanın emin şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek biçimde, doğrudan veya dolaylı olarak kendi lehlerine kullandıkları ve Bankayı zarara uğrattıkları yönünde bir bulguya varmadığı halde, Yasa'nın 13(2) maddesinin koş-ullarının oluştuğunu ve kararın sebep unsuru bakımından hukuka uygun olduğunu ortaya koyduğu nedeniyle, Davacıların davasını reddetmekle ve/veya davayı iptal etmekle hatalı davranmıştır.
Yüksek İdare Mahkemesi, bir olgunun varlığı konusunda Davalıların hi-ç bir tespit ve iddiaları yokken, Davacıların böyle bir olgunun aksini ispatlaması söz konusu değildir. Yüksek İdare Mahkemesi, Davalı İdarenin kararına mesnet teşkil etmeyen hususlarda karar üreterek, İdarenin yerine geçmiş ve karar için gerekçe belirleye-rek, hatalı davranmıştır.

Bir çok Yüksek İdare Mahkemesi kararlarında vurgulandığı
gibi, başvuru konusu edilen idari bir kararın sakat veya yanlış olduğunu ispat etme yükümlülüğü başvuru sahibine aittir. (Bu konuda bak: YİM 9/90 D.6/91).Önümüzdeki m-eselede başvuru konusu edilen kararın, 32/2009 sayılı Yasa'nın 13(2) maddesine veya ilgili mevzuata aykırı olarak alındığı iddia edilmektedir. İleri sürülen esas husus, idari kararı alan Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonunun takdir yetki-sini olgular çerçevesinde yanlış kullandığı ve kaale alınması gereken hususları kaale almadığı, Fonun bir değerlendirme yaparken dikkate alması gereken koşullara gerekli ağırlığı vermediği ve bunun neticesinde Davacı No.1'in yönetim ve denetiminin hatalı o-larak Fona devredildiği ve keza Davacı No.3'ün görevine son verildiğidir.

İdari kararlar, kamu yararı amacına yönelik alınmaktadır. Amaç, kamuya daha iyi, daha verimli hizmet vermektir. Bu nedenle, karar veya işlem öncesi, karar veya işlemin niteliği ger-ektiriyorsa veya yasal bir zorunluluk varsa, gerekli araştırma ve inceleme yapılmalıdır (Bak:YİM 223/80 D.16/80, YİM 145/85 D.12/87).

32/2009 sayılı Yasa'nın öngördüğü kriterler veya koşullar çerçevesinde bütün durum araştırıldıktan ve sağlıklı bilgi temi-n edildikten sonra bir karara varılması gerekmektedir. 32/2009 sayılı Yasa'nın 13(2) maddesi, ne gibi kriterlerin veya koşulların göz önünde tutulacağını belirtmektedir. Bu kriterlerin veya koşulların Davalılar tarafından göz önünde tutulup tutulmadığı, ha-ngi verilere dayanılarak bir karara varıldığı, böyle bir karar verilirken zabıt tutulup tutulmadığı ve ne gibi bir gerekçe verildiği hususlarına bakmak gerekir (Bak YİM 149/81 D.21/82).

Huzurumuzdaki olgulara göre, Davacı No.1 Kıbrıs Continental Finans L-td.in yönetim ve denetimine el konmasının gerekçesi, 32/2009 sayılı Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonu Yasası'nın 13(2) maddesinde yer alan koşulların, şirket bakımından gerçekleşmesidir. Bu nedenle, kararın sebep yönünden hukuka uygun o-lması için, Yasa'nın 13(2) maddesinin öngördüğü koşulların oluşması ve belirtilen hususların gerçek olduğunun ortaya konması gerekir.

YİM 18/77 sayılı başvuruda, sayfa 2 ve 3'te şöyle denmektedir:
"İdari Hukukta herhangi bir işlemi yapmaya yetkili bir -
organın yetkileri ve takip edeceği usul genellikle bir yasa, tüzük veya yönetmelikle düzenlenir.
.....Takip edilecek usul tüzük, yasa veya yönetmelikle belirlendiği hallerde, böyle bir organın belirlenen usule uyması gerektiği kuşkusuzdur. Yasa, tüzük vey-a yönetmelikle belirlenen usullere uyulmadığı hallerde yetkili organın verdiği herhangi bir karar İdare Mahkemesi tarafından iptal edilebilir. Usule uyulmayan hallerde verilen bir kararın iptal edilebilmesi için ihlal edilen hükmün buyurucu ve kusurun basi-t bir kusur olmaması ve kusurun işlemin esasına etkili olması gerekir. Usule uymamakla işlenen kusur basit önemsiz ve işlemin esasını etkilemeyen bir kusur ise verilen karar iptal edilmez..... Hangi kusurların basit, önemsiz ve işlemin esasını etkileyici -nitelikte oldukları İdare Mahkemelerinin verdikleri kararlarla saptanır."


Bu durumda incelenmesi gereken husus, Fonun 32/2009 sayılı Yasa ile belirlenen usulu takip edip etmediğidir.

32/2009 sayılı Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fon-u Yasası'nın 13(2) maddesi aynen şöyledir:

"13.(1) .........................................

(2)Fon, alacağının tahsili bakımından yarar görmesi
halinde, hisseleri kısmen veya tamamen kendisine
intikâl eden bir bankanın yönetim ve deneti-mine
sahip olduğu iştiraklerinin, bu bankanın yönetim ve
denetimini doğrudan veya dolaylı olarak tek başına
veya birlikte elinde bulunduran tüzel kişi
ortaklarının, gerçek veya tüzel kişi ortaklarının
yönetim ve denetimini doğrudan ya d-a dolaylı olarak
tek başına veya birlikte elinde bulundurdukları
şirketlerin, temettü hariç ortaklık hakları ile
yönetim ve denetimini devralmaya veya yönetim,
müdürler ve denetim kurulu üyelerinin tamamını veya
bir kısmını, hisselerini-n imtiyazlı olup olmadığına
bakılmaksızın, görevden alarak veya üye sayısını
artırarak bu kurullara üye atamaya yetkilidir. Bu
hüküm, bankanın yönetimi ve denetimini doğrudan ya
da dolaylı olarak, tek başına veya birlikte elinde
bulundu-ran ortakların, banka kaynaklarını bankanın
emin şekilde çalışmasını tehlikeye düşürecek
biçimde doğrudan veya dolaylı olarak kendi
lehlerine kullandıkları veya bankayı bu suretle
zarara uğrattıklarının tespiti halinde uygulanır.


Yukarı-da alıntısı yapılan maddeden görüleceği gibi, Fon, alacağının tahsili bakımından yarar görmesi halinde, hisseleri kısmen veya tamamen kendisine intikal eden bir bankanın, yönetim ve denetimine sahip olduğu iştiraklerinin, bu bankanın yönetim ve denetimini -doğrudan veya dolaylı olarak tek başına veya birlikte elinde bulunduran tüzel kişi ortaklarının, gerçek veya tüzel kişi ortaklarının yönetim ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak tek başına birlikte elinde bulundurdukları şirketlerin yönetim ve denet-imini devralmaya, görevden alarak veya üye sayısını artırarak bu kurullara üye atamaya yetkilidir.

Huzurumuzdaki olgulara göre Kıbrıs Continental Bank Ltd.in Kıbrıs Continental Finans Ltd.de %38.934, Osman Karaismailoğlu'nun %0.1 ve Akabey Trading Ltd.in- %60.956 hissesi vardır. KKTC Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesinden temin edilen ve Mahkemeye ibraz edilen (Mavi 118-119, 121-122) 8/4/2009 ve 23/10/2009 tarihli Şirket Onay Belgelerinden görüleceği üzere, Kıbrıs Continental Yatırım Ltd. Kıbrıs C-ontinental Bank Ltd.in hissedarı olmasına rağmen Kıbrıs Continental Finans Ltd. Davalı No.1 Bankanın hissedarı değildir. Kıbrıs Continental Finans Ltd.in, Bankanın yönetim ve denetimine sahip bir iştiraki olduğuna dair Tek Yargıçlı Yüksek İdare Mahkemesi h-uzurunda herhangi bir şahadet bulunmadığı gibi, bu hususu gösteren herhangi bir belge de yoktur. Bu noktadan hareketle, Tasarruf Mevduatı Sigortası ve Finansal İstikrar Fonunun, Davacılar aleyhine söz konusu kararları alırken, değerlendirdiği delillerin ne-ler olduğu ve hangi delilleri değerlendirdikten sonra, Davacıların, Bankanın yönetimi ve denetimini doğrudan ya da dolaylı olarak, tek başına veya birlikte elinde bulunduran ortakların, Banka kaynaklarını, Bankanın emin şekilde çalışmasını tehlikeye düşüre-cek biçimde doğrudan veya dolaylı olarak kendi lehlerine kullandıkları ve Bankayı bu suretle zarara uğrattıklarına ilişkin olarak Tek Yargıçlı Yüksek İdare Mahkemesi huzurunda şahadetleri bulunmamaktadır. Davacıların Bankayı tehlikeye sokucu tutum ve dav-ranışlarının neler olduğu, hangi nedenlerin dikkate alınarak istinafa konu karara varıldığı, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunun kararında yer almamaktadır.

Yönetsel bir organın kararı gerekçeli olmalı ve bu gerekçeler kararda belirtilmelidir (Bak:YİM 228-/90 D.37/92). Yönetsel kararların gerekçelerinin açık olması, yargı denetimini kolaylaştıracak şekilde hangi olgulara dayandığının belirtilmesi ve kararı alan organın düşünce tarzı ile esasa ilişkin olgulara olan yaklaşımının da kararda gözükmesi gerekir. -Yargı denetiminin yapılabilmesi için, yönetsel kararlar gerekçeleri içermeli ve gerekçeler tutanaklarda ve ibraz edilen belgelerde görülmelidir (Costas Hadjiconstantinou and Others V Republic (1973) 3 C.L.R p 65). Kararın gerekçe içermemesi, gerekçesinin t-utanaklardan veya belgelerden görülmemesi, kararın yönetsel yargı tarafından iptal edilmesine neden olmaktadır (Bak: YİM 40/2004 Dağıtım 4/2004, YİM 274-283/1991 Dağıtım 3/1994, Rallis V The Greek Communal Chamber 5 R.S.C.C 11, The Republic V.Lefkos Georgh-iades (1972) 3 C.L.R 594).

Prof.Dr.Şeref Gözübüyük, Yönetsel Yargı isimli eserinin 12.baskısının 244.sayfasında, şu sözlere yer vermiştir:

"Yönetsel işlemlerin dayanağını oluşturan nedenler,
ister yasa ile belirtilmiş olsun, ister olmasın, soyut olar-ak kamu yararı anlayışına dayanır. Kamu yararı anlayışına dayanmayan bir neden, yönetsel bir işlemin dayanağı olamaz..... Düzenli yönetimde, takdir yetkisine dayanan işlemlerde bile, yönetim kararlarını almalıdır."


İdari davalarda, "işlemin hatalı oldu-ğunu kanıtlamak,
başvuruyu yapan kişiye aittir" prensibinin yer aldığı
doğrudur. Ancak Davacının ortaya koyduğu olgu, idari işlemin
unsurlarında veya koşullarında eksiklik ve sakatlık olduğunu ortaya koyarsa, Davacının ispat yükümlülüğünü yerine getirmiş- olduğu kabul edilir. Bu itibarla 32/2009 sayılı Yasa'nın 13(2) maddesindeki şartların oluştuğunu, Davalı No.1 Bankayı zarara uğratacak koşulların mevcut olduğunu, Davacıların kişisel olarak kendi lehlerine faaliyette bulunduklarını ortaya koyacak şahadeti-, Davalıların sunmaları gerekirdi. Bu bakımdan, Tek Yargıçlı Yüksek İdare Mahkemesinin aksi yöndeki bulgusu hatalıdır.

Dolayısıyla, yukarıda belirtilenler ışığında, istinafın kabul edilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak, istinaf kabul edilir. Davalıların-, Kıbrıs Continental Finans Ltd.in yönetim ve denetiminin Fon tarafından devralınmasını öngören ve İstinaf Eden Davacı No.3'ün görevini sona erdiren kararının, hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilir.

İstinaf ma-sraflarının Aleyhine İstinaf Edilen/Davalılar tarafından ödenmesine emir verilir.



Talât D.Refiker Mehmet Türker Emine Dizdarlı
Yargıç Yargıç Yargıç



9 Temmuz,2014












9






Full & Egal Universal Law Academy