Yüksek İdare Mahkemesi İstinaf Numara 13-14/2009 Dava No 9/2012 Karar Tarihi 21.09.2012
Numara: 13-14/2009
Dava No: 9/2012
Taraflar: Doç. Dr. Erzat Erdil ve diğerleri ile D.Ü.A Rektörlüğü ve diğeri arasında
Konu: Tek yargıçlı Yüksek İdare Mahkemesinin bir celpname altında biden fazla kişinin Davacı olamayacağı ve tüzükle ilgili davanın Yüksek İdare Mahkemesinde açılamayacağı gerekçesiyle Davacıların davasını reddetmesi - Davacıların ret kararını istinaf etmeleri - istinafın reddi.
Mahkeme: Yim/İst
Karar Tarihi: 21.09.2012

-D.9/2012 Birleştirilmiş
YİM İstinaf 13/2009 ve 14/2009

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152.Maddesi Hakkında.

Mahkeme Heyeti:Necmettin Bostancı,Talât D.Ref-iker,Mehmet Türker

YİM İstinaf 13/2009
(YİM Dava No:24/2006)

İstinaf eden:1- Doç.Dr.Erzat Erdil,D.A.Ü.,Gazimağusa
3- Pr-of.Dr.Derviş Deniz,D.A.Ü.,Gazimağusa
7- Doç.Dr.Mustafa Dağbaşı,D.A.Ü.,Gazimağusa
9- Doç.Dr.Hüseyin Bilgekul,D.A.Ü.,Gazimağusa
13- Ali Azimli,D.A.Ü.,Gazimağusa

(Davacıl-ar)
- ile -


Aleyhine istinaf edilen:1- D.A.Ü. Rektörlüğü,Gazimağusa
2- Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı,Vakıf
Yöneticiler Kurulu, D.A.Ü.,
Gazimağusa
- (Davalılar)


A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına:Avukat Ergin Ulunay ve Avukat Feyzi Hansel
Aleyhine istinaf edilen namına: Avukat Serhan- Çinar


YİM İstinaf 14/2009
(YİM Dava No:68/2006)


İstinaf eden:1- Doç.Dr.Erzat Erdil,D.A.Ü.,Gazimağusa
3- Prof.Dr.Derviş Deniz,D.A.Ü.,Gazimağusa
7- Do-ç.Dr.Mustafa Dağbaşı,D.A.Ü.,Gazimağusa
9- Doç.Dr.Hüseyin Bilgekul,D.A.Ü.,Gazimağusa
13- Ali Azimli,D.A.Ü.,Gazimağusa

(Davacılar)
- ile -



Aleyhine istin-af edilen:1- D.A.Ü. Rektörlüğü,Gazimağusa
2- Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı,Vakıf
Yöneticiler Kurulu, D.A.Ü.,
Gazimağusa

(Davalıla-r)


A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına:Avukat Ergin Ulunay ve Avukat Feyzi Hansel
Aleyhine istinaf edilen namına: Avukat Serhan Çinar


İstinaf, Yükse-k Mahkeme Yargıcı Narin F.Şefik'in YİM 24/06 ve YİM 68/06 sayılı davalarda 8/10/2009 tarihinde verdiği karara karşı Davacılar tarafından yapılmıştır.


------------
K A R A R

Necmettin Bostancı: Tek Yargıçtan oluşan Yüksek İdare Mahkemesi huzurunda (bunda-n sonra bu karar maksatları bakımından sadece Mahkeme olarak anılacaktır) İstinaf Eden Davacılar 1,3,7,9 ve 13 ile Davacı No 2,4,5,6,8,10,11,12 ve 14, YİM 24/06 ve YİM 68/06 sayılı davaları dosyalamışlardır. Davacılar YİM 24/06 sayılı davada aşağıdaki şeki-lde talepte bulunmuşlardır:

"A. Davacıların 18/1981 Sayılı Yüksek Teknoloji Enstitüsü
kuruluş Yasası, değiştirilmiş şekli ile 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası ve değiştirilmiş şekli ile 26/1977 sayılı Emeklilik Yasası, 18/1986 sayılı Kuzey- Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Kuruluş Yasası gereğince, yasal güvence altında bulunan Özlük haklarının 28 Aralık 2005 tarihinde DAÜ-SEN ile Davalı no 2 arasında imzalanan "Toplu İş Sözleşmesi" Sözleşmeli Akademik Personele uygulanan kur-alların uygulanmasına mütedair karar ve işlemlerinin hükümsüz ve/veya etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair mahkeme kararı; ve;

B. Davacıların yukarıdaki "A" paragrafında belirtilen Yasalar ile belirlenen ve güvence altında bu-lunan haklarının 28 Aralık 2005 tarihli Toplu İş Sözleşmesi ile Davalılar tarafından ortadan kaldırılmasının ve/veya uygulanmamasının bahsi geçen Yasalara aykırı olduğu nedeniyle yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna mütedair bir mahkeme kararı; ve;

- C. Davacıların yukarıda belirtilen Yasalarla belirlenen ve güvence altında bulunan Özlük haklarının, işbu Yasalara aykırı olarak ve/veya herhangi bir yasa değişikliği olmadan ve/veya münhasıran 28 Aralık 2005 tarihli Toplu İş Sözleşmesi ile ortadan kaldı-rılmasının ve/veya Yasalarda belirtilen Özlük haklarının uygulanmamasının yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna; keza Sözleşme hükümlerinin uygulanmasının yukarda bahsi geçen Yasalara aykırı bir işlem olduğu nedeniyle mevcut uygulamanın hükümsüz ve/veya e-tkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair Mahkeme kararı.

D. İşbu dava masrafları."


68/06 sayılı davada ise, Davacılar aşağıdaki şekilde talepte bulunmuşlardır:

"A.Davacıların 18/1981 Sayılı Yüksek Teknoloji Enstitüsü
- kuruluş Yasası, değiştirilmiş şekli ile 7/1979 sayılı Kamu Görevlileri Yasası ve değiştirilmiş şekli ile 26/1977 sayılı Emeklilik Yasası, 18/1986 Sayılı Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Kuruluş Yasası gereğince, yasal güvence altı-nda bulunan Özlük haklarının 18 Nisan 2006 tarih ve 68 Sayılı Resmi Gazete'nin Özel Sayı, Ek III 221 sayılı Amme Enstürmanı olarak yayınlanan "Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Akademik Personelin Kadro ve Çalışma (Değişiklik) Tüzüğü" -ile Yasalar Hiyerarşisine tamamen ters -Ultra Vires- değiştirilmesine mütedair maddelerinin Davacıların Yasalardan kaynaklanan meşru menfaatlerini ilgilendirdiği oranda Esas Tüzüğün 21 maddesi'nin 2(a)(b)fıkralarının hükümsüz ve/veya etkisiz olduğuna ve he-rhangi bir sonuç doğuramayacağına dair mahkeme kararı; Ve;

B.Davacıların yukarıdaki "A" paragrafında belirtilen Yasalar ile belirlenen ve güvence altında bulunan haklarının 18 Nisan 2006 tarih ve 68 sayılı Resmi Gazete'nin Özel Sayı, EK III 221 sayıl-ı Amme Enstrümanı olarak yayınlanan "Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Akademik Personelin Kadro ve Çalışma (Değişiklik) Tüzüğü" ile Yasalar Hiyerarşisine tamamen ters -Ultra Vires- bir şekilde Davalılar tarafından ortadan kaldırılmas-ının ve/veya uygulanmamasının ve/veya Davacıların haklarını belirleyen Yasaların işbu Tüzük ile değiştirilmesinin bahsi geçen Yasalara ve/veya hukukun genel prensiplerine aykırı olduğu nedeniyle yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna mütedair bir mahkeme -kararı; Ve;

C. Davacıların yukarıda belirtilen Yasalarla belirlenen ve güvence altında bulunan Özlük haklarının, işbu Yasalara aykırı olarak ve/veya herhangi bir yasa değişikliği olmadan ve/veya münhasıran 18 Nisan 2006 tarih ve 68 sayılı Resmi Gazete-'nin Özel Sayı, EK III 221 sayılı Amme Enstrümanı olarak yayınlanan "Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi Akademik Personelin Kadro ve Çalışma (Değişiklik) Tüzüğü" Ultra Vires bir uygulama ile ortadan kaldırılmasının ve/veya Yasalarda bel-irtilen Özlük haklarının daha aşağı düzeydeki bir mevzuat olan Tüzük ile değiştirilmesinin yapılmaması gereken bir ihmal olduğuna; keza mezkûr Tüzük hükümlerinin uygulanmasının yukarda bahsi geçen Yasalara aykırı bir işlem olduğu nedeniyle mevcut uygulaman-ın hükümsüz ve/veya etkisiz ve/veya Ultra Vires olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına dair Mahkeme kararı.

D. İşbu dava masrafları."


Mahkeme her iki davayı birleştirerek dinlemiş ve 8.10.2009
tarihinde verdiği hükümle, Davacıların her i-ki davadaki taleplerini reddetmiştir. İstinaf söz konusu hükümden yapılmıştır.

YİM İstinaf 13/09'daki istinaf sebepleri aşağıdaki gibidir:
"Mahkeme davacıların davasını red ve iptal etmekle hata etmiştir, çünkü:
davacıların birlikte dava açmalarının yan-lış olduğu ve/veya tek tek ve/veya ayrı ayrı dava açmaları gerekirdi yolundaki bulgusu hatalıdır, çünkü:
Dava lâyihalarında böyle bir iddia ve/veya müdafaa yoktur,
Böyle bir husus mahkeme huzurunda ve/veya duruşmada hiç tartışılmamıştır,
Mahkemenin yukarıd-a zikredilen bulgusu taraflar için tam bir sürpriz niteliğindedir,
Birlikte dava açılması bir usulsüzlük teşkil etse bile (ki değildir) böyle bir hal yüzünden davayı red ve/veya iptal etmemesi gerekirdi, zira davanın ikamesinden sonra davalı taraf herhangi- bir itirazda bulunmadan sayısız işlemler yapmıştır ve/veya usulsüzlük nedeniyle davanın iptalini talep etmiş değildir,
Mahkeme yukarıda zikredilen konuda duruşma sırasında taraf avukatlarının görüşünü almamıştır ve/veya sözü dahi geçmeyen bir konuda bulgu- yapmıştır,
Aynı karar ve/veya işlem bütün davacılara uygulandığı halde mahkemenin her davacı için ayrı ayrı karar ve/veya işlem yapıldığı yolundaki bulgusu hatalıdır, çünkü aynı kaynaklı bir tek karar ve/veya işlem bütün davacılara tatbik edilmiştir,
Dav-acıların birlikte dava açmalarına yürürlükteki mevzuat uygundur,
Mahkemenin "her davacıya benzeri bir uygulama olmakla beraber her davacı için aynı işlem söz konusu değildir" bulgusu yanlıştır, çünkü bu bulgu şahadetle ve/veya mahkemenin diğer bulgularıyla- çelişkilidir ve/veya her davacı için tıpatıp aynı işlemin yapıldığı da şahadetle sabittir, nerede kaldı ki davalılar dahi böyle bir iddia ve/veya müdafaa yapmış değildir ve/veya lâyihalarda da böyle bir iddia ve/veya ihtilâf yoktur ve/veya mahkeme lâyihal-ar dışında bulgu yapmış ve/veya hükmetmiştir.
Mahkemenin "Yüksek Teknoloji Enstitüsü'nden aktarılan akademisyenlere Toplu İş Sözleşmesi'nin kolektif olarak uygulanmamasına yönelik bir işlem ve/veya karar yoktur" şeklindeki bulgusu hatalıdır, çünkü bu bulgu- mahkemenin diğer bulgularıyla çelişkilidir ve/veya davacılara herhangi bir karar tebliğ edilmemekle ve/veya bildirilmemekle beraber Toplu İş Sözleşmesi'nin,(o sözleşme kapsamında olmadıkları halde) davacılara da uygulanması için karar alınmadığı sabittir,- aksi halde Toplu İş Sözleşmesi bu davacılara uygulanmayacaktı ve/veya Toplu İş Sözleşmesi'nin kolektif olarak davacılara uygulandığı şahadetle sabittir ve/veya mahkemenin dahi bu doğrultuda bulgusu vardır ve/veya mahkeme bu konuda da lâyihalar dışına çıka-rak bulgu yapmıştır ve/veya mahkemede hiç tartışılmayan bir konuda ve/veya taraf avukatlarının görüşünün sorulmadığı ve/veya alınmadığı bir konuda bulgu yapmıştır,
Mahkemenin "sözleşmeli akademik personele uygulanan kuralların (Toplu İş Sözleşmesi'nde yer -alan kurallar) davacılara uygulanması ile ilgili bir karar veya işlem olmamakla beraber her davacıya uygulamak için ayrı karar ve/veya işlem vardır" şeklindeki bulgusu hatalıdır, çünkü lâyihalarda dahi böyle bir iddia ve/veya müdafaa ve/veya böyle bir bulg-uyu haklı çıkarabilecek herhangi bir şahadet yoktur ve/veya işbu bulgu mahkemenin diğer bulgularıyla çelişkilidir."
YİM İstinaf 14/09'daki istinaf sebepleri ise aşağıdaki gibidir:
"Mahkeme, "Anayasanın 152.maddesi altında bir tüzüğün
iptali içi-n Yüksek İdare Mahkemesi'nde dava ikame edilemeyeceği" gerekçesiyle davacıların davasını reddetmekle hata etmiştir, çünkü:

1) Davacılar talep takririnde sadece tüzüğün ve/veya
ilgili kurallarının hükümsüz ve/veya etkisiz olduğuna
kara-r verilmesini talep etmiş değildir,
2) Davacılar ayrıca tüzüğe dayalı işlem ve/veya
uygulamayı da dava konusu yapmıştır,
3) Buna rağmen mahkeme yukarıdaki (b) paragrafında
belirtilen hususları ve/veya davacıların talep takrirind-eki taleplerini ve/veya diğer taleplerini görmezden gelmiş ve/veya yok saymış ve/veya bu konulara hiç değinmeden veya bulgu yapmadan ve/veya gerekçe göstermeden davayı red ve iptal etmiştir."


Her iki istinaf birleştirilerek dinlenmiştir.

Mahkeme huzur-undaki davalarla ilgili olgular aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

Davacılar, Doğu Akdeniz Üniversitesinden önce mevcut olan Yüksek Teknoloji Enstitüsünün personeli idiler. 8/81 sayılı Yüksek Teknoloji Enstitüsü Yasası'nın 46 ve 47'nci maddeleri uyarınca k-amu görevlilerine sağlanan, maaş, baremler ve hayat pahalılığı ödeneğinden yararlanmakta idiler. Bilâhare 18/86 sayılı Doğu Akdeniz Üniversitesi Kuruluş Yasası yürürlüğe girdi. 18/86 sayılı Yasa'nın geçici I'inci maddesinin 5'inci fıkrası Yüksek Teknoloji -Enstitüsünden Doğu Akdeniz Üniversitesine geçen personelin kazanılmış haklarını mahfuz tutmuştur. 18/86 sayılı Yasa altında 1986 yılında yapılan Doğu Akdeniz Üniversitesi Akademik Personelin Kadro ve Çalışma Tüzüğü, Akademik Personelin özlük haklarını düze-nlemekte idi. Davacılara göre bu tüzük özlük haklarını korumakta idi.

25.12.2005 tarihinde DAÜ-Sen ile üniversite arasında toplu iş sözleşmesi imzalandı ve bütün personelin hakları toplu iş sözleşmesine bağlandı. Davacılara göre; toplu iş sözleşmesi ile- hayat pahalılığı hakkı ellerinden alındı, maaşlar Dolara dönüştürüldüğü için maaşlarda düşüş oldu, eşel mobil sistemi kendilerine uygulanmadı, konsolidasyonlar yapılmadı.

Toplu iş sözleşmesinin yapılmasından sonra 18.4.2006 tarihinde Resmi Gazete'nin Ek- III'ünde Amme Enstrümanı 221 olarak Doğu Akdeniz Üniversitesi Akademik Personelinin kadro ve çalışma değişiklik tüzüğü yayınlandı. Bu tüzük önceki tüzüğün 21'inci maddesini değiştirdi ve hayat pahalılığını kaldırdı. Söz konusu maddeye göre; emekli persone-le yapılacak ödemenin YTL barem tablosu, Dolara çevrilerek yapılması öngörülmüş, akademik personelin maaş artışları da toplu iş sözleşmesine bağlanmıştır.

Davacılara göre, kendilerinin özlük hakları, Doğu Akdeniz Üniversitesi Kuruluş Yasası ve önceki Yük-sek Teknoloji Enstitüsü Yasası'na bağlı kalmalı idi. Tüzüğün 4'üncü maddesi ile maaşlar Dolara bağlandığı için maaşlarda kayıplar olmuştur. Ayrıca maaş artışları, bütçe yılı başına bağlanmıştır.

İstinafın duruşması esnasında, Davacı Avukatı, istinaf sebe-pleriyle ilgili hitabında, 3 nokta üzerine odaklanmıştır. Bunlar;
Aynı celpname altında birden fazla kişinin Davacı olması hali,
Emekli olan personelin davada meşru menfaatlerinin olduğu iddiası ve
Tüzük altında yapılan işlemlere karşı iptal davası açılabi-leceği iddiasıdır.

İnceleme:
İdare Hukukunda kural, her idari karar veya işlem için ayrı dava açılmasıdır. Ancak bir kişi kendisini ilgilendiren konuda, kararlar arasında maddi ve hukuki bağlılık varsa, birden fazla karara karşı bir celpname altında d-ava açabilir. Bir kararın birden fazla kişiyi ilgilendirmesi halinde, bu kişilerin aynı celpname altında dava açabilmeleri için maddi ve hukuki sebeplerde birliktelik olmasına ilâveten, hak ve menfaatlerinde iştirak olması lâzımdır. Mahkeme işbu istinafa k-onu hükmünde, Mavi 79,80 ve 81'de konuyu incelemiş, Mavi 80'de "kanaatimce bu durumda Davacıların birlikte değil kendilerine ayrı ayrı yapılan uygulamalar için birer ayrı dava ikame etmeleri gerekliydi" demiş yine Mavi 80'de başlayıp Mavi 81'de sona eren k-ısımda ise "Burada her Davacıya benzeri bir uygulama olmakla beraber, her Davacı için aynı işlem söz konusu değildir. Her Davacının koşulları, çalışma süresi, akademik ünvanı farklıdır. Bu koşullarda Davacıların birlikte tek dava açmaları yanlış olmuştur" -demiştir.

Görüldüğü gibi, Mahkeme, maddi vakıalarda birliktelik olmadığı sonucuna varmıştır. Mahkemeye göre, her davacı için benzer işlemler söz konusudur. Mahkeme bu bulguya varırken isabetli olarak, her Davacının koşullarının, çalışma süresinin ve akad-emik ünvanının farklı olduğunu nazara almıştır. Mahkeme hükmünde yer almamakla birlikte, Davacıların ikâme ettiği davada, hak ve menfaatlerinde iştirak da söz konusu değildir.

Mahkemenin davayı ret gerekçelerinden birisi de, yukarıda izah edilen Davacıla-rın, aynı dava celpnamesi altında dava ikâme edemeyecekleri hususudur. Mahkemenin buna dayanarak davayı reddetmesi isabetlidir.

Yukarıda izah edilenler ışığında, Davacılar, YİM istinaf 13/09'da 1'inci istinaf sebebinde başarılı olamamışlardır.
Mahkeme,- YİM İstinaf 14/09'a konu olan 68/06 sayılı davayı, YİM 24/06 sayılı davadaki bir celpname altında birden fazla kişinin Davacı olamayacağına ilişkin prensibe dayanarak reddetmemiştir. Söz konusu davayı, tüzükle ilgili dava açılamayacağına ilişkin gerekçeye- dayanarak reddetmiştir. Ancak unutmamak gerekir ki, YİM İstinaf 13/09'da varılan sonuç, YİM İstinaf 14/09'da da geçerlidir. Davacı, YİM İstinaf 14/09'da başarılı olsa bile, bu istinafın dayandığı 68/06 sayılı davada, dava, Davacılar tarafından bir celpnam-e altında açıldığı için söz konusu davanın ileri gitme olanağı yoktur. Bu nedenle diğer istinaf sebeplerini inceleme gereği duymuyoruz.

Netice olarak her iki istinaf da reddedilir.

Masraf emri verilmez.


Necmettin Bostancı Talât D.Refiker M-ehmet Türker
Yargıç Yargıç Yargıç



21 Eylül, 2012














9






Full & Egal Universal Law Academy