Yüce Auto Motorlu Araçlar Tic. A.Ş.’nin bazı yetkili bayilerine yönelik prim ve takas desteği uygulamalarında ayrımcılık yaptığı iddiası - Karar Sayı 13-59/833-355
Karar Dilini Çevir:
Rekabet Kurumu
Karar Sayısı: 13-59/833-355
Karar Türü: Rekabet İhlali
Konu: Yüce Auto Motorlu Araçlar Tic. A.Ş.’nin bazı yetkili bayilerine yönelik prim ve takas desteği uygulamalarında ayrımcılık yaptığı iddiası
Karar Tarihi: 24.10.2013


Rekabet Kurumu Başkanlığından;

REKABET KURULU KARARI
Dosya Sayısı : 2013-4-73 (Önaraştırma)
Karar Sayısı : 13-59/833-355
Karar Tarihi : 24.10.2013
A. TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. Nurettin KALDIRIMCI
Üyeler : Kenan TÜRK, Dr. Murat ÇETİNKAYA, Reşit GÜRPINAR,
Fevzi ÖZKAN
B. RAPORTÖRLER: Metin HASSU, İbrahim Ethem SEZER
C. BAŞVURUDA
BULUNAN : Gizlilik talebi bulunmaktadır.
D. HAKKINDA ÖNARAŞTIRMA
YAPILAN : Yüce Auto Motorlu Araçlar Tic. A.Ş.
E5 Karayolu Fil Yokuşu No:24 Gülsuyu Maltepe/İstanbul
(1) E. DOSYA KONUSU: Yüce Auto Motorlu Araçlar Tic. A.Ş.’nin bazı yetkili bayilerine
yönelik prim ve takas desteği uygulamalarında ayrımcılık yaptığı iddiası.
(2) F. DOSYA EVRELERİ: Kurum kayıtlarına 24.07.2013 tarih ve 4539 sayı ile giren
başvuru üzerine hazırlanan 11.10.2013 tarih ve 2013-4-73/ÖA sayılı Önaraştırma
Raporu görüşülerek karara bağlanmıştır.
(3) G. RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ: İlgili raporda özetle, önaraştırma konusu iddialar ile
ilgili olarak soruşturma açılmasına gerek bulunmadığı ifade edilmiştir.
H. İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
(4) Skoda markası Türkiye distribütörü olan Yüce Auto Motorlu Araçlar Tic. A.Ş. (Yüce
Auto), (.....) faaliyetlerini sürdürmektedir. Satışı yapılan Skoda marka araçların ve yedek
parçalarının tamamı Skoda marka ürünlerin üreticisinden ithal edilmekte, Yüce Auto
tarafından ithal edilen araç ve yedek parçalar yetkili satıcılarına satılmakta ve araçların
satış sonrası hizmetleri de yetkili servisler eli ile sağlanmaktadır. Türkiye'de yetkili satıcı
ve servis ağlarına sahip olan Yüce Auto, (.....) noktasından oluşan dağıtım ağına
sahiptir.
(5) İlgili ürün pazarı daha önceki Rekabet Kurulu kararları ile de uyumlu olarak “yeni binek
otomobiller pazarı” olarak belirlenirken, yeni otomobil ve hafif ticari araçların dağıtımı,
pazarlaması, satışı ve fiyatlandırılması tüm Türkiye genelinde benzer nitelik arz
ettiğinden ilgili coğrafi pazar “Türkiye” olarak tanımlanmıştır.
(6) Dosya mevcutlarından prim ve takas desteği uygulamalarının (.....) kullanımı şeklinde
uygulandığı anlaşılmıştır. İddia konusu olayların anlaşmaya dayalı olmaması sebebiyle
4054 sayılı Kanun’un 4.maddesi ve 2005/4 sayılı Motorlu Taşıtlar Sektöründeki Dikey
Anlaşmalar ve Uyumlu Eylemlere İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (2005/4 sayılı Tebliğ)
açısından değerlendirilebilecek bir uygulama olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
(7) 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un (Kanun) 6. maddesi “Bir veya
birden fazla teşebbüsün ülkenin bütününde ya da bir bölümünde bir mal veya hizmet
piyasasındaki hâkim durumunu tek başına yahut başkaları ile yapacağı anlaşmalar ya
da birlikte davranışlar yoluyla kötüye kullanması”nı yasaklamaktadır. Aynı maddenin
ikinci fıkrasında kötüye kullanma halleri örnek olarak sayılmıştır. İkinci fıkranın b
13-59/833-355

2/3
bendinde “Eşit durumdaki alıcılara aynı ve eşit hak, yükümlülük ve edimler için farklı
şartlar ileri sürerek, doğrudan veya dolaylı olarak ayırımcılık yapılması” eylemleri de
ayrımcılık kapsamında yasaklanmıştır. Rekabet hukuku alanında ayrımcılık, hakim
durumda bulunan bir teşebbüsün haklı bir gerekçeye dayanmaksızın eşit işlemlere farklı
koşullar uygulaması ya da farklı işlemlere aynı koşulları uygulaması olarak
tanımlanmaktadır.
(8) Konuya ilişkin iddialar iki başlık altında incelenmiştir. İlk olarak Yüce Auto’nun yetkili
bayileri olan, (.....) ayrımcılık yapıldığı iddia edilmiştir. İkinci olarak ise Yüce Auto’nun
yetkili bayilere uyguladığı takas desteği uygulaması normalde sadece Skoda Marka
araçlar için geçerli iken Yüce Auto’nun yetkili bayisi olan (.....) lehine olarak takas desteği
uygulamasının bütün araç markalarını kapsayacak şekilde daha kapsamlı uygulandığı
iddia edilmiştir. İddia edilen hususlar Kanun’un 6. maddesi çerçevesinde ayrımcılık
kapsamında değerlendirilmiştir. Ancak, iddia konusu eylemlerin kötüye kullanma niteliği
taşıyıp taşımadığının tespit edilmesinden önce, Yüce Auto‘nun ilgili pazarda hakim
durumda olup olmadığının belirlenmesi gerekmiştir.
(9) Hakim durum, Kanun’un 3 üncü maddesinde “Belirli bir piyasadaki bir veya birden fazla
teşebbüsün, rakipleri ve müşterilerinden bağımsız hareket ederek fiyat, arz, üretim ve
dağıtım miktarı gibi ekonomik parametreleri belirleyebilme gücü” olarak
tanımlanmaktadır. Bir teşebbüsün ilgili ürün pazarında hakim durumda olup olmadığının
tespitinde öncelikle dikkate alınan ölçüt teşebbüsün ilgili ürün pazarındaki payı olmakla
birlikte; pazar payının hangi seviyede bulunması gerektiğine ilişkin kesin bir yargı
bulunmamaktadır. Ayrıca pazara giriş engellerinin olup olmaması da önemli bir
faktördür.
(10) Yüce Auto’nun yıllık perakende satış adetlerin göre hesaplanan 5 yıllık geriye dönük
pazar paylarına bakıldığında pazar payının düşük olduğu, dolayısıyla hakim durumda
olmadığı anlaşılmıştır. Bununla birlikte dosya mevcutlarından;
- Prim uygulamalarında sadece yetkili bayilerden (.....) hakkında farklı uygulamaya
gidildiği bu farklı uygulamanın (.....) sebebiyle ilgili yetkili bayiyi desteklemek amacı
ile yapıldığı,
- Takas desteği uygulamasına ilişkin olarak ise sadece (.....) farklı uygulama
yapılarak uygulamanın tüm araç markalarını kapsayacak şekilde genişletildiği; bu
farklılaşmanın gerekçesinin (.....) olduğu,
- Bunlara ek olarak Yüce Auto, prim ve takas desteği uygulamalarında yetkili
bayiler arasında yukarıda bahsedilen farklılaşmalar dışında herhangi bir farklı
uygulamaya gidilmediği, takas ve prim uygulamalarının tüm yetkili bayilere aynı
anda duyurulduğu ve aynı şeklide uygulandığı anlaşılmıştır.
Ayrıca ayrıcalıklı prim ödemesi aldıkları ifade edilen firmaların fatura örneklerinin
incelenmesi sonucunda yukarıda ayrıcalıklı prim alma nedenleri açıklanan bayiler
dışındaki diğer bayilerde buna benzer bir uygulamaya rastlanılmamıştır.


I.SONUÇ
(11) Düzenlenen rapora ve incelenen dosya kapsamına göre, 4054 sayılı Kanun’un 41.
maddesi uyarınca şikayetin reddi ile soruşturma açılmamasına OYBİRLİĞİ ile karar
verilmiştir.


13-59/833-355

3/3



Full & Egal Universal Law Academy