Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 88/2014 Dava No 20/2019 Karar Tarihi 27.05.2019
Numara: 88/2014
Dava No: 20/2019
Taraflar: Merc A Car Ltd. ile Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi arasında
Konu: Sigorta poliçesinin temel kuralları - bir sigorta poliçesi üzerinden zararın karşılanabilmesi için tarafların niyetleriyle belirlenen sigorta poliçesinde belirtilen koşullara uyulmasının zorunlu olması
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 27.05.2019

-D.20/2019 Yargıtay/Hukuk No: 88/2014 (Lefkoşa Dava No: 7175/2010)

YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.


Mahkeme Heyeti : Ahmet Kalkan, Tanju Öncül, Bertan Özerdağ


İstinaf eden : Merc A Car Ltd. 26, Ecevit Caddesi, Lefkoşa.
- (Davacı)
ile

Aleyhine istinaf edilen : Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi,
Memduh Asaf Sokak, No.8,
Köşklüçiftlik-Lefkoşa.
- (Davalı)


A r a s ı n d a.


İstinaf eden namına : Avukat Kıvanç Rıza
Aleyhine istinaf edilen namına : Avukat Kemal Şentürkler



Lefkoşa Kaza Mahkemesi Başkanı Peri Hakkı'nın, 7175/2010 sayılı davada, 18.4.2014 tarihin-de verdiği karara karşı Davacı tarafından yapılan istinaftır.


------------------


H Ü K Ü M


Ahmet Kalkan : Davacı, Lefkoşa Kaza Mahkemesinin 18.4.2014 tarihinde verdiği karara karşı bu istinafı dosyaladı.

İstinaf Eden/Davacı,(bunda-n böyle sadece Davacı) 26.11.2010 tarihinde dosyaladığı talep şerhi ile Kasko Sigorta Poliçesi tahtında sigorta edilen ZHP 692 plaka No.lu aracın 27.10.2009 tarihinde çalınmış olmasından dolayı, Aleyhine İstinaf Edilen/Davalı (bundan böyle sadece Davalı) t-arafından tazmin edilmesini talep etti.

Davacı, 7.12.2010 tarihinde dosyaladığı Tafsilatlı Talep Takririnde olguları belirttikten sonra Sigorta Poliçesinin her türlü riski kapsadığını iddia ederek, halen kayıp ve çalıntı olan araca karşılık, Davalı aley-hine 35,000 euro tazminat, yasal faiz ve dava masraflarını talep etti.

Davalı, 13.12.2010 tarihinde Müdafaa Takriri dosyalayarak, Davacının iddialarını reddetti ve dava konusu aracın davada iddia edilen Yasser A.M. Aburayya isimli kişiye kiralanmasının -mümkün olmadığını iddia etti ve davanın reddini talep etti.

Tafsilatlı Talep Takririnde yapılan tadilat ve tadil edilmiş Talep Takririne Müdafaa Takriri dosyalanmasından sonra layihaların teatisi tamamlandı.

İSTİNAF İLE İLGİLİ OLGULAR:

Dava layihal-arı ve Alt Mahkemenin bulguları ışığında dava ile ilgili olgular özetle şöyledir.

Davacı, Merc Rent A Car Ltd. adı altında kayıtlı bir şirket olup, araç kiralama işleri ile iştigal etmektedir.

Davacı, ZHP 692 plakalı Mercedes CLR model aracın kayıtl-ı mal sahibidir.

Davalı bir sigorta şirketidir.

Davacı, ZHP 692 plakalı aracı, Emare No.6/118983908 No.lu Kasko ve Üçüncü Şahıs Yükümlülük Sigorta Poliçesi ile Davalı Şirket nezdinde 35,000 euroya sigortaladı.

Emare No.6 Sigortaya göre sigortanın ba-şlangıç tarihi 16.2.2009, bitiş tarihi 15.2.2010'dur.

Davacı, Davalıya 27.10.2009 tarihli Emare No.2 Yazıyı yazarak, konu aracı 22.10.2009-26.10.2009 tarihlerini kapsayacak şekilde 1921 kontrat numarası ile Yasser A.M. Aburayya (bundan böyle Yasser A.) i-simli kişiye kiraladığını, konu kişinin ve arabanın bulunamadığını, durumu polise bildirdiklerini iletti ve gereğinin yapılmasını talep etti.

Davacı daha sonra, 9.11.2009 tarihinde polise bildirimde bulundu.

Davacı, Davalıya 22.3.2010 tarihli bir yazı- yazarak (Emare No.3), müspet veya menfi bir cevap alamadıklarını ve durumun acil olduğunu bildirdi.

Davalı, Davacıya 23.3.2010 tarihli Emare No.4 Yazıyı yazarak, Yasser A. isimli kişi ile akdedilmiş olan 22.10.2009 tarihli araç kira sözleşmesinin görüldü-ğünü, ancak konu isimdeki şahsın resmi kayıtlara göre, 21.10.2009 tarihinde Metehan Kapısından Güney Kıbrıs'a geçtiğini ve daha sonra KKTC'ye giriş yapmadığının anlaşıldığını, bu nedenle tazminat talebinin karşılanmasının uygun görülmediğini Davacıya bildi-rdi.

Emare No.15 Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları kitabının A.1(e) bendinde, "Aracın çalınması veya çalınmaya teşebbüs edilmesi" şartı yer almaktadır. Emare No.6 Sigorta Poliçesine göre, ZHP 692 plakalı aracın çalınması veya çal-ınmaya teşebbüs edilmesi halinde, poliçe kapsamında Davacının tazmin edilmesi gerekmektedir.

Davacının tanıklarına itibar etmeyen Alt Mahkemeye göre, 21.10.2009 tarihinde saat 21.28'de KKTC'den çıkış yapan Yasser A. aracı kiralamadı.

Polis aracın çalındı-ğına dair tespit yapamazken, aracı tüm aramalara rağmen de bulamadı.

Alt Mahkeme, yukarıdaki bulgularından sonra, Davacının ZHP 692 plakalı aracın çalınmış olduğunu ispatlayamadığı, bu nedenle Emare No.6 Sigorta Poliçesi altında tazminat talep edemeyeceği- sonucuna ulaştı ve davayı masraflarla birlikte reddetti.

İSTİNAF SEBEPLERİ:

Davacının, dosyaladığı istinaf ihbarnamesinde 'a'dan 'k' harfine kadar sıralı (11) istinaf sebebi bulunmakla birlikte, tüm istinaf sebeplerini tek başlık altında toplamak müm-kündür. Buna göre:

Muhterem Alt Mahkeme, huzurundaki şahadeti, emareleri, davadaki ispat külfetini hatalı değerlendirdi, duruşmada hatalı ruling yaptı ve Davacının davasını ispat edemediğine bulgu yaparak davayı reddetmek ve Davacının dava masrafı ödenme-sine emir vermekle hata etti.


TARAFLARIN İDDİA VE ARGÜMANLARI:

Davacı Avukatı, Yargıtaydaki hitabında gerekçeleriyle belirtilmiş istinaf sebeplerine kısaca değindikten sonra, özetle: Bir sigorta davası olan bu meselede Davacının çalınan ve kaybolan ara-cını Davalıya bildirdiğini, kendi yükümlülüklerini yerine getirdiğini, kiracı konumundaki kişinin gümrük kapılarından giriş-çıkış yaptığı tarihlerin davalarına doğrudan etkisi olmadığını, 21.10.2009 tarihinde aracı kiralama konusunda Yasser A. isimli kişiy-le konuşup anlaştıklarını, aracı 22.10.2009 tarihinde teslim ettiklerini, poliçe üzerinde 22.10.2009 tarihinin yazmış olmasının Davacının haklarını ortadan kaldıramayacağını, aracın kiralandığı Yasser A. isimli kişinin mevcut olduğunu, Davacının hırsızlığı-n olduğunu ispat etme külfeti olmadığını, geçerli bir poliçenin varlığını ispatladıklarını, poliçeye uyulmadığıyla ilgili ispat külfetinin Davalıya geçtiğini, Alt Mahkemenin, Davalı tanıklarının istintakında evrak ibrazına yönelik sorulara izin vermemesini-n hata olduğunu, arabanın hiçbir şekilde bulunamadığını, sigorta kapsamında Davacıya tazminat ödenmemesinin hata olduğunu ve Alt Mahkemenin şahadeti hatalı değerlendirdiğini iddia ederek, istinafın kabulünü talep etti.

Davalı Avukatı ise hitabında, özetl-e: Alt Mahkemenin bulgularında hata olmadığını, Davacının böyle bir olay olduğunu makul derecede ispat edemediğini, aracı çaldığı iddia edilen kişinin poliçe tarihinden bir gün önce KKTC'den ayrıldığını, arabanın çalındığını iddia eden Davacının 9 gün sonr-a bildirimde bulunduğunu, hasar tespitinin hasar tespit sorumlusu tarafından yapıldığını, aracın kiralandığı veya çalındığının ispatlanamadığını, polise konu ile ilgili ilk defa 9.11.2009 tarihinde ifade verildiğini, Yasser A. isimli kişinin KKTC'ye gayrik-anuni yollardan girebilme ihtimalinin gayriciddi bir iddia olduğunu, Davacının tutarlı bir davası olmadığını ve istinafın reddi gerektiğini ileri sürdü.

İNCELEME:

İstinaf sebepleri, şahadet, ibraz edilen emareler ve tarafların iddiaları incelenip değerl-endirildi.

Muhterem Alt Mahkeme, huzurundaki şahadeti, emareleri, davadaki ispat külfetini hatalı değerlendirdi, duruşmada hatalı ruling yaptı ve Davacının davasını ispat edemediğine bulgu yaparak davayı reddetmek ve Davacının dava masrafı ödemesine emir- vermekle hata etti.

Huzurumuzdaki istinafa konu davada, taraflar arasındaki uyuşmazlık, Kasko Sigorta Poliçesinden kaynaklanmaktadır. Taraflar arasında bu konuda ihtilaf bulunmamaktadır.

Mahkemeye Emare No.6 olarak sunulan Sigorta Poliçesine göre, Da-vacı Şirket sigorta ettiren, Davalı Şirket ise sigortalayandır.

Emare No.6 Sigorta Poliçesine göre, Davacı Şirkete ait ZHP 692 plakalı Mercedes araç, 16.2.2009-15.2.2010 tarihlerini kapsayacak şekilde, 35,000 euro kasko bedeli üzerinden sigortalanmıştır-.

Alt Mahkemenin istinaf edilmemiş bulgusuna göre, Emare No.15 Kasko Sigortası Genel Şartları kitabının A.1(e) bendine göre, "Aracın çalınması veya çalınmaya teşebbüs edilmesi" şartı yer aldığından, ZHP 692 plakalı aracın çalınması veya çalınmaya teşebb-üs edilmesi halinde, Davalı Davacıyı, Emare No.6 Kasko Sigorta Poliçesi kapsamında tazmin etmekle mükelleftir.

Davacı davasında aracının çalındığını ve kaybolduğunu iddia ederek, Davalı tarafından tazmin edilmeyi talep ettiğinden, Alt Mahkemenin diğer bu-lgularını incelemeye geçmeden önce bu tür sigorta poliçelerinde tarafların ispat külfetiyle ilgili benimsenen prensiplere kısaca değinmeyi gerekli gördük.

Yangın ve hırsızlığa karşı sigortalanan bir araç ile ilgili uyuşmazlığın konu edildiği Hukuk/İstina-f 9/1972 sayılı Şeker Sigorta Ltd. ile Tahsin Mehmet davasında, Yüksek Mahkeme, ispat külfetinin, poliçede veya bilhassa istisna maddelerinde kullanılan lisana göre değişebileceğini belirterek, taahhüdün genel olarak belirtilmesinden sonra istisnaların bel-irtildiği hallerde ispat külfetinin daha açık şekilde ortaya çıkacağı ifade edilmiş ve bu husustaki prensipler şöyle izah edilmiştir:

Zararın (loss) sigorta mevzu olan riziko (risk, peril) tarafından meydana geldiğini ispat etmek külfeti sigorta ettirende-dir. Sigorta ettiren bunu ispat edemediği takdirde talebinde başarılı olamaz.
Sigorta ettiren "prima facie" zararı ispat ettikten sonra ispat külfeti sigortalayana geçer ve zararın, istisnaların herhangi birinin kapsamına girip girmediğini ispatla yükümlü -olur.
Vukubulan zararın istisnaların kapsamına girip girmediği hususu müspet (affirmative evidence) şahadet ile ispat edilmelidir.
İstisna maddeleri, kendilerini sorumluluktan kurtarmak için sigortalayan tarafından konduğu için, bu maddeler sigorta edenler-in aleyhine müsamahasız (strict) tefsir edilir.
Poliçede belirtilen istisna hallerden birisinin mevcut olduğunu, sigorta şirketi ispat ettikten sonra meydana gelen zararın istisna maddesinde bahsedilen olaylar ile hiçbir alakası olmadığını ispat etmek külf-eti sigorta ettirene düşer.

Bu karardan sonra Yargıtay/Hukuk 11/1981 D. 28/1981 sayılı Güneş Sigorta ile Burhan Sabunoğlu davasında, Yargıtay, genel hukuk ilkelerine göre bir davada ispat külfetinin iddiayı yapanda olduğunu belirterek, bir konunun müspet -yanını iddia eden tarafın bu iddiasını ispat etmesi gerektiğini, huzurundaki dava bakımından, davalının 3. şahıs sigorta poliçesi bulunduğunu kabul ettiğini, dolayısıyla poliçe şartlarının ihlâl edilmesi nedeniyle herhangi bir sorumluluğu olmadığını, ispat- etme külfetinin de iddiayı ileri süren taraf olarak davalıya düşeceğini açıkça belirtmiştir.

Davacı Avukatı, bu karara istinaden, Davacının geçerli bir sigorta poliçesi olduğunu ispat etmesinin yeterli olduğunu iddia etmiştir.

Hukuk/İstinaf 9/1972 ile -Yargıtay/Hukuk 11/1981 D.28/1981 sayılı içtihat kararları dikkatlice okunduğunda, prensipler bakımından tamamen uyumlu oldukları görülmektedir. Yargıtay/Hukuk 11/1981 D. 28/1981 sayılı davada belirtildiği gibi, sigorta poliçesinin şartlarının ihlal edilmes-i nedeniyle herhangi bir sorumluluğu olmadığını ispat etme yükümlülüğünün sigorta şirketine geçmesi, sigorta ettirene düşen ispat yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz. Dolayısıyla, sigorta ettiren davasında iddia ettiği gibi, zararın sigorta mevzuu olan rizikod-an oluştuğunu ilk nazarda (prima facie) ispat etmeden, sadece geçerli bir sigortası olduğunu ispat etmekle davasında başarılı olamaz.

Yukarıda belirtilen her iki karardan sonra, Yargıtay/Hukuk 47/2009, D. 23/2012 sayılı Mustafa İsmihan ile Gold Insurance -Ltd. davasında Yargıtay, Yargıtay/Hukuk 16/1991 D.7/1992 sayılı içtihat kararına atıfla, bir sigorta poliçesi üzerinden zararın karşılanabilmesi için poliçede belirtilen kurallara uyulması gerektiğini belirtmiş ve temel kuralı şu şekilde izah etmiştir: Te-mel kural, tarafların açık bir şekilde kendi kelimeleri ile belirledikleri niyetlerinin yürürlükte olmasıdır. Tarafların niyeti, sözleşmede kullanılan lisanın toplamından oluşmalı, konu ve şartlar poliçenin yapıldığı tarihte mevcut olmalıdır.

Bu kuralın h-ukuki sonucu, tarafların niyeti ile belirlenen sigorta poliçesinin tarafları sıkı surette bağladığı ve poliçede belirtilen koşullara uyulmasını zorunlu kıldığıdır.

Aynı kararda serdedilen prensiplere göre, sigorta şirketi belli bir bedel karşılığında po-liçede belirlenen rizikolar neticesinde oluşacak hasarı ödemeyi taahhüt ettiğinden hareketle, sigorta ettirenin öncelikli görevi, hasarın oluştuğunu ispat etmektir. Buna karşın sigorta şirketi, sözleşme koşullarına uyulmadığı nedeniyle hasarın poliçeyi kap-samadığını ileri sürmesi halinde, sigorta poliçesinin koşullarının ihlal edildiğini ispatlamak yükümlülüğü sigorta şirketine ait olur.

Başka bir söylemle, poliçe şartlarının ihlâl edildiğinin ispatı, sigorta şirketine düşer. Sigorta ettirenin poliçede mev-cut her bir şarta uyduğunu ispat etme mükellefiyeti yoktur(Bkz. Halsbury's Laws of England 3. Ed vol 22 sayfa 227).

Yukarıda özetlediğimiz prensiplerden anlaşılacağı gibi, ispat külfetiyle ilgili tüm içtihat kararları birbirini tamamlar nitelikte ve mehaz- hukukla uyumlu haldedir. Bu aşamada Alt Mahkeme bulgularının belirtilen ispat külfeti ile ilgili prensipler ışığında incelenmesi gerekmektedir:

Alt Mahkeme, Davalının, aracın çalınması ve çalınmaya teşebbüs edilmesi halinde Davacıyı tazmin etmekle mükell-ef olduğuna bulgu yaptığından, hırsızlığın sigorta kapsamında bir riziko olduğu ve Emare No.6'nın geçerli bir Sigorta Poliçesi olduğu kabul edilmelidir.

Hırsızlığın Emare No.6 Sigorta Poliçesi kapsamında olduğu ispatlandığına göre, Davacıya düşen ispat kü-lfeti, zararın hırsızlıktan oluştuğunu ilk nazarda ispatlamasıdır.

Daha önce belirttiğimiz gibi, Davacının bu yükümlülüğünü prima facie ispatlaması yeterlidir. Buradaki prima facie yükümlülük, aksi ispat edilmediği veya çürütülmediği müddetçe, ortaya ko-nan olguların zararın hırsızlıktan oluştuğunu göstermesidir (Sufficient to establish a fact or raise a presumption unless disproved or rebutted. Evidence of a fact which the Court must take as proof of such fact unless it is held disproved by further evide-nce, Cockle's cases and statutes on evidence, 8.ed sayfa 4).

Alt Mahkeme, aracı kiraladığı iddia edilen Yasser A. isimli kişinin, 21.10.2009 tarihinde saat 21.28'de KKTC'den çıkış yaptığına ve bir daha dönmediğine bu nedenle konu şahsın 22.10.2009 tarihi-nde aracı almaya gelmiş olmasının mümkün olmadığına kanaat getirerek, Davacının ZHP 692 plakalı aracı kiralamadığına bulgu yaptı.

Alt Mahkeme bu sonuca ulaşırken, Davacı Tanığı Tolga Güvener'in Mahkemeye ibraz ettiği Emare No.9 Yasser A.'ya ait pasaport- fotokopisi içerisinde herhangi bir mühür bulunmamasını da dikkate aldı.

Mevcut olgulara göre, yapılan tahkikat sonucunda aracın izine rastlanmamış, araç bulunamamıştır.

Davacı, tanıkları vasıtasıyla, ZHP 692 plakalı aracın 21.10.2009 tarihinde Yasse-r A. isimli kişiye kiralanmak üzere sözleşme yapıldığını, ancak konu şahsın 22.10.2009 tarihinde aracı aldığını, kira süresinin 22-25/10/2009 tarihlerini kapsadığını, aracın getirilmemesi üzerine 27.10.2009 tarihinde Davalıya, 9.11.2009 tarihinde de polise- resmi şikayette bulunduğunu ortaya koyarak, kendi üzerine düşeni prima facie ispat ölçütü düzeyinde yerine getirdiği anlaşılmaktadır.

ZHP 692 plakalı aracın Yasser A. veya başka bir kişi veya kişiler tarafından çalındığını veya çalınmadığını veya hırsı-zlık beyanının sigortadan para almak için sigorta ettiren Davacı tarafından uydurulduğunu tespit edecek olan yetkili makam, polistir.

Mevcut olgulara göre, Yasser A. isimli kişinin gümrük kapılarında giriş-çıkış kaydı bulunmaktadır. Mezkur kişinin, 21.1-0.2009 tarihinde KKTC'de olduğu, bu tarihte mezkur araç ile ilgili Davacı Şirketle konuştuğu ve aracı kiralamak için pasaportunun fotokopisini verdiği aksi ispatlanmayan şahadetin sonucudur.

Davacı, araç kira sözleşmesinin bittiği 25.10.2009 tarihinde, Z-HP 692 plakalı aracın iade edilmemesi üzerine, 27.10.2009 tarihinde durumu ayrıntılarıyla izah ederek Emare No.2 Yazı ile Davalıya bildirdi.

Emare No.15 Anadolu Sigorta Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası Genel Şartlarının B.1 maddesi, Rizikonun- Gerçekleşmesi Halinde Sigortalı ve/veya Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri başlığını taşımaktadır. Bu başlığın altındaki 1.3. maddesine göre, taşıtın çalınması halinde, sigorta ettiren durumu öğrenir öğrenmez derhal yetkili makamlara bildirimde bulunmakla y-ükümlüdür.

Davalının Müdafaa Takririnde Davacının bildirim yükümlülüğünü ihlal ettiğine veya süresinde yapmadığına ilişkin herhangi bir müdafaa sebebi ileri sürülmediği görülmektedir. Dolayısıyla, Davacının derhal bildirim yükümlülüğünü yerine getirdiği- kabul edilmelidir.

Davacının, Davalıya gönderdiği Emare No.2 bildirime bakıldığında, Davacının olayın olgularını ayrıntılı şekilde yazdığı görülmektedir.

Davacının, Davalı Şirketten cevap alamaması üzerine, 9.11.2009 tarihinde polise doğrudan şikay-ette bulunmuştur.

Davalının olaydan yaklaşık 5 ay sonra Davacıya gönderdiği Emare No.4 Yazıda, aracı kiraladığı iddia edilen Yasser A.'nın 9.10.2008 tarihinde Ercan Havaalanından giriş yaptığını, 21.10.2009 tarihinde de Metehan Kapısından Güney Kıbrıs'a- geçtiğini ve bir daha adaya dönmediğinin tespit edildiğini ve bu nedenle tazminat talebinin karşılanamayacağını bildirdi.

Davacı Tanığı No.1 P.M Mehmetali Çatal şahadetinde, yaptığı araştırma sonucunda KKTC'de aracın izine rastlanmadığını söylemiştir. -

Buraya kadar sıraladığımız olgulara göre, ZHP 692 plakalı kiralık aracın 27.10.2009 tarihinden beri kaybolduğu, Davacının durumu Davalı ve polise bildirdiği ancak konu aracın polisin tahkikatına rağmen bulunamadığı anlaşılmaktadır.

Bu sonuca göre, Al-t Mahkeme, Davacının ihbar mükellefiyetini zamanında yerine getirmediğine ilişkin müdafaa sebebi olmamasına rağmen, 27.10.2009 tarihinde durumu tüm ayrıntıları ile Davalı Şirkete bildirdiğini göz ardı ederek, 9.11.2009 tarihinde polise yapılan bildirimi ge-ç yapılmış bildirim olarak kabul etmek ve sadece muhaceret kayıtlarından hareket ederek, konu aracın Yasser A.'ya kiralanmadığına bulgu yapmak ve Davacının aracın çalınmış olduğunu ispatlayamadığı sonucuna ulaşmakla hata etmiştir.

Emare No.15 Sigorta G-enel Şartlarına göre, Tazminatın Ödenmesi başlığı altında düzenlenen 3.3.3.2 maddesi aynen şöyledir:

"Çalınmış olan aracın bulunması için ilgili makamlarca
yapılacak araştırmalar 30 gün içinde sonuç vermediği
takdirde sigortalı durum-u ilgili makamlara başvurduğunu
belgelemek suretiyle sigortacıya bildirir. Sigorta
ettiren ya da hak sahibi hakkında soruşturma açılmış ise
bu soruşturmanın tamamlanmasına kadar sigortacı tazminat
ödemesini bekletebilir.
-Çalınmış olan bir taşıtın bulunması, sigorta tazminatının ödenmesinden önce olmuş ise sigortalı,
taşıtı geri almak zorundadır.
Sigortacı tarafından değeri ödenen taşıt, ödemeden
sonra bulunursa, sigorta ettiren ve/veya sigortalı
- keyfiyeti derhal sigortacıya bildirmekle yükümlüdür. Bu
durumda sigortalı tazminatı ya iade eder ya da taşıtın
mülkiyetini sigortacıya devreder.
Taşıtta çalınma dolayısıyla bir zarar meydana gelmiş
ise sigortacı zararı öder." -


Bu maddeye göre, ilgili makamlarca yapılacak araştırmalar 30 gün içinde sonuç vermediği takdirde sigortalı durumu ilgili makamlara başvurduğunu belgelemek suretiyle sigortacıya bildirir. Bu işlemlerin sonucunda, sigorta şirketinin tazminatı ödememesi i-çin, sigorta ettiren aleyhinde soruşturma açılmış olması gerekmektedir.

Bu davada ispatlanan olgulara göre, sigorta ettiren Davacı veya herhangi bir yetkilisi aleyhine soruşturma açılmış değildir. Bu durumda Davacı, ZHP 692 plakalı aracın çalınarak kaybo-lduğu ile ilgili üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirdiği ve polis tahkikatı neticesinde çalındığı ihbar edilen ZHP 692 plakalı araç ile ilgili tahkikat 30 gün içinde veya bugüne kadar sonuç vermediğinden, Davalı, Emare No.6 Kasko Sigorta Poliçesi kapsam-ında Davacıyı tazmin etmekle yükümlüdür.

Bu sonuca göre, Alt Mahkeme, Davacının Emare No.6 Sigorta Poliçesi kapsamında Davalıdan zarar-ziyan talep edemeyeceğine bulgu yapmakla hata etmiştir.

Yukarıdaki saptamalarımız ışığında, bu aşamada, Davacının t-azminat taleplerini incelememiz gerekmektedir.

Alt Mahkeme, Davacının davasını reddettikten sonra, Davalının ödemesi gereken tazminat miktarını saptamadı.

İspatlanan olgulara göre, Emare No.6 Kasko Sigorta altında ZHP 692 plakalı Mercedes marka araç- 35,000 euro değer üzerinden sigortalanmıştır.

Emare No.15 Kasko Sigorta Genel Şartlarının Tazminatın Ödenmesi ve Tazminatın Hesabı başlığı altındaki 3.3.1.1. maddesine göre, sigorta tazminatının hesaplanmasında sigortalı menfaatlerinin rizikonun gerçek-leşmesi anındaki tazmin kıymetleri esas tutulur.

Aynı maddenin gereği olarak, taraflar aracın değeriyle ilgili ortak bilirkişi belirlemediklerinden, Alt Mahkemenin huzurundaki şahadete göre miktarı belirlememiz gerekmektedir.

Emare No.6 Sigorta Poliç-esinin başlangıcı 16.2.2009, aracın kaybolduğunun Davalıya bildirildiği tarih 27.10.2009, polise resmi şikayette bulunulduğu tarih ise 9.11.2009'dur.

Davalı, Sigorta Poliçesinin başlangıç tarihindeki değerinin 35,000 euro olduğunu kabul ederek, bu mikta-r üzerinden prim aldığına göre aracın değeri bu miktar üzerinden hesaplanmalıdır.

16.2.2009 ile polise bildirim tarihi olan 9.11.2009 tarihleri arasında yaklaşık 8.5-9 aylık bir süre geçmiştir.

Davalı Tanığı No.1 Mehmet Ali Bozkurt, Davalı Şirketin h-asar tespit sorumlusudur. Bu Tanığa göre, aracın kaybolduğu tarihteki değeri 32,000 eurodur.

Davalı Tanığı No.1 Mehmet Ali Bozkurt'un şahadeti incelendiğinde, değerlendirmenin taraflarca Poliçede kabul edilen 35,000 euro değer üzerinden yapıldığı, geçen- süre dikkate alınarak yıpranma payı ile 32,000 euroya düştüğünün iddia edildiği görülmektedir.

Kabul edilen değer üzerinden bir aracın yıllık olarak %10'un altında yıpranmaya uğraması makul ve adil olduğundan, Emare No.6 Poliçenin 3.3.1.1. maddesine uy-gun olarak kaybolan araç için ödenmesi gereken tazminat miktarını 32,000 euro olarak belirlemeyi uygun bulduk.

Bu sonuçtan hareketle, Alt Mahkeme hükmünün iptal edilerek, bu miktar için Davacı lehine hüküm verilmesi gerekir.

NETİCE:

Yukarıdakiler ı-şığında Davacının istinafı kabul edilir.
Buna göre;
Alt Mahkemenin davayı iptal eden kararının ret ve iptal edimesine,
Davacı lehine Davalı aleyhine
32,000 euro tazminat
Yasal faiz
Dava masrafları için,
Hüküm ve Emir verilmesine
KARAR verilir.

İstin-af masraflarını Davalı ödeyecektir.



Ahmet Kalkan Tanju Öncül Bertan Özerdağ
Yargıç Yargıç Yargıç


27 Mayıs, 2019












16






Full & Egal Universal Law Academy