Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 87/2007 Dava No 12/2010 Karar Tarihi 24.06.2010
Numara: 87/2007
Dava No: 12/2010
Taraflar: Melhiye Koyun ile Tapu ve Kadastro Dairesi ve diğeri arasında
Konu: Geçit Hakkı - Müstedinin arazisinden tazminat karşılığı geçit hakkı verilemsine dair kararın iptal edilemisne ilişkin mahkeme emri talebi - İstinafın kabul edilerek İlk Mahkeme kararının iptal edilmesi.
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 24.06.2010

-D.12/2010 Yargıtay/Hukuk: 87/2007
(İstida İstinaf No:2/2005;Gazimağusa)


YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti:Mustafa H. Özkök, Gönül Erönen, Seyit A. Bensen.


İstinaf eden: Melhiye Koyun, 29 Ekim S-okak, No.14/2,
Gazimağusa
(Müstedi)


ile -


Aleyhine istinaf edilen: 1. K.K.T.C. Başsavcılığı vasıtasıyle
Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü,
Gazimağusa
- 2. Aşkın Zafer Pire, 13 Osman Ahmet
Sokak, Gazimağusa
(Müstedaaleyhler)


A r a s ı n d a.


İstinaf- eden namına: Avukat İsmet Dağlar
Aleyhine istinaf edilen No.(1) namına: Kıdemli Savcı Pervin Sağlamer
Aleyhine istinaf edilen No.(2) namına: Avukat Mustafa İnan.


Gazimağusa Kaza Mahkemesi Başkanı Ahmet Kalkan ve Yargıç Melek Esendağlı'nın 2/2005 sayı-lı istida istinafta 18.6.2007 tarihinde verdiği karara karşı Müstedi tarafından yapılan istinaftır.

------------------

H Ü K Ü M


Mustafa H. Özkök: İstinaf Eden Müstedi, Gazimağusa Kaza Mahkemesinde- dosyalamış olduğu istida istinaf 2/2005'te aşağıdaki taleplerde bulunmuştur:
"A. Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü, müstedaaleyh
No.1 tarafından müstediye gönderilen ve
müstedinin kayıtlı mal sahibi bulunduğu
Ye-ni Boğaziçi köyünde kâin 5125 kayıt, XXIV
pafta, 26 E.I harita, 117/5/5 parsel numaralı
arsanın doğu hududu boyunca 12 ayak genişli-
ğindeki arazi şeridi üzerinden P/H 24/26,
parsel No;117/5/1'in sahibi, müst-edaaleyh No.2
lehine, 6,871 YTL tazminat karşılığında geçit
hakkı verilmesine dair D - 587/2004 numaralı
ve 23.3.2005 tarihli yazının ve/veya kararın
yanlış ve/veya hatalı ve/veya kanunsuz ve/veya
- usulsüz olduğuna ve konu karar ve/veya işlem-
lerin iptal edilmesine dair mahkeme emri ve
hüküm.
B. Mahkemenin uygun ve adil göreceği başka bir
hal çaresi.
C. İşbu istida masrafları."


İstidaya e-kli yemin varakasında ise özetle; Yeni Boğaziçi
Köyünde 5125 Kayıt Numaralı, XXIV Pafta, 26 E.I Harita ve
117/5/5 Parsel Numaralı 1 dönüm 2300 ayakkare gayrımenkûlün mal sahibi olduğunu, değişik alternatifler olmasına rağmen bahse konu gayrımenkûlden 12 ay-aklık geçit verilmesinin zorunlu olduğu hususunda Tapu Genel Müdürlüğünün almış olduğu kararın hatalı olduğunu ileri sürerek istidada talep edildiği şekilde emir verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

İstida istinafın duruşması yapılmıştır. Müsted-i Vekili Mehmet Koyun, Selahattin Umar, Ertan Oras, Osman Sarı ve Sevgül
Borataş şahadet vermişler, Müstedaaleyh No.(1) Ramadan
Şehitoğluları'nı tanık olarak dinletmiş, Müstedaaleyh No.(2) ise bizzat şahadet vermiş ve Mehmet Yüzügülen ve Osman Saner'i şah-it olarak dinletmiştir. Duruşma sırasında 10 adet emare ibraz edilmiştir. İlk Mahkeme sunulan şahadet ile ibraz olunan emareleri inceledikten sonra aşağıdaki şekilde karar vermiştir:


"A. Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü, Müstediye
ai-t Yeni Boğaziçi köyünde kain 5125 kayıt,
XXIV pafta, 26.E1 harita, 117/5/5 parsel
nolu arazisinin doğu hududu boyunca
Müstedaaleyh No(2)'ye ait 117/5/1 parsele
geçit hakkı verilmesine ilişkin kararının
- doğru olduğuna;
B. Müstediye ait Yeniboğaziçi köyünde kain
5125 kayıt, XXIV pafta, 26.E1 harita,
117/5/5 parsel nolu arazisinin doğu hududu
boyunca Müstedaaleyh No(2)'nin 117/5/1
parseline ver-ilen 12 ayak genişliğindeki
geçit hakkının iptal edilmesine ve ayni
yerden 8 ayak genişliğinde geçit hakkı
verilmesine;
C. Geçit hakkı nedeniyle Müstediye 6871 YTL
tazminat ödenmesini içeren kararın -iptal
edilmesine ve Müstediye 13742 YTL tazminat
ödenmesine;
D. Tazminatın bugünden itibaren (1) ay zarfında
ödenmesine;..."


Müstedi, bu karara karşı istinaf dosyalamıştır. Müstedaaleyh No.(2) ise mukabil- istinaf dosyalamıştır. İstinafın duruşması yapılmıştır. İstida İstinaf Eden Avukatı yaptığı hitabında özetle; dava konusu gayrımenkûlünde şu anda inşaat iznine uygun olarak site inşa edildiğini ve verilen geçidin ise yapmış olduğu inşaatın otoparkından- geçtiğini, bitişik parsellerden geçit alma imkânı olmasına rağmen sadece kendi parselinden geçit hakkı almakla Tapu Genel Müdürlüğünün hatalı hareket ettiğini, alternatif geçitleri dikkate almadığını, sundukları şahadet ve ibraz olunan emarelerle alternat-if geçit alma imkânı olduğunu ispatlamalarına rağmen İlk Mahkemenin verilen geçit hakkının doğru olduğu yönünde karar vermekle keza talep olmadığı halde geçit hakkını 12 ayaktan 8 ayağa düşürmekle hatalı hareket ettiğini ileri sürerek istinafın kabul edile-rek İlk Mahkemenin kararının iptal edilmesini talep etmiştir.

Aleyhine İstinaf Edilenler ise yaptıkları hitaplarında özetle; İlk Mahkemenin doğru karar verdiğini, sunulan şahadette ibraz olunan emareleri titiz bir şekilde incelediğini ve geçit ver-ildiği tarihte Müstediye ait gayrımenkûlün boş olduğu dikkate alınarak ve diğer parsellerde inşaat ve/veya engeller olduğu nedeniyle en uygun geçidin Müstedinin parselinden olduğuna karar vermekle herhangi bir hata işlemediğini ileri sürerek istinafın redd-ini talep etmişlerdir.

Mukabil istinaf maksatları için ise 12 ayak olan geçit hakkını 8 ayağa indirmekle keza ödenmesi gereken bedelin ise 6.871 YTL olan tazminatı 13.742 YTL'ye yükseltmekle İlk Mahkemenin hatalı hareket ettiğini ileri sürerek istina-fın reddini ve mukabil istinafın kabul edilerek kararın talep edildiği şekilde düzeltilmesini talep etmiştir.

İstida istinafa ilişik yemin varakasında sunulan şahadet ve ibraz olunan emareler ile tarafların hitapları incelendiği zaman meselenin olg-ularının kısaca şöyle olduğu anlaşılmaktadır:

2/2005 sayılı istida istinaftaki Müstedi, Yeni Boğaziçi
Köyünde 5125 Kayıt Numaralı, XXIV Pafta, 26 E.I Harita ve
117/5/5 Parsel Numaralı 1 dönüm 2300 ayakkare gayrımenkûlün mal sahibidir. Müstedaaleyh N-o.(2)'nin talebi üzerine Müstedinin gayrımenkûlünün doğu hududu boyunca Müstedaaleyh No.(1)'e 12 ayaklık geçit hakkı verilmiştir. Müstedinin gayrımenkûlünde
şu anda apartman inşa edilmiştir.

İlk Mahkeme sunulan şahadet ve ibraz olunan emareleri di-kkate alarak Mavi 270'te şu bulguları yapmıştır:

"Elbette 117/2 parsel içerisindeki konut, farklı
bir yerde olsaydı, o oranda değerlendirmemiz, binanın
konumuna göre değişecekti.

Ancak 117/2 nolu parsel içerisindeki bina,
- duvarın konumu ve geçit için duvarın yıkılması
gerektiği dikkate alındığında, 14.1.2005 tarihinde
boş olan Müstedinin arazisinin uygun geçit için
en az zarar ve rahatsızlık faktörleri ile birlikte
değerlendirildiğinde 117/2'ye göre dah-a elverişli
olduğu aşikardır.

Müstedi vekili Mehmet Koyun şahadetinde, tapu
görevlilerine, araziye iki oğluna ev yapacağını,
bu nedenle inşaata başlayacağını söylediğini, buna
rağmen geçit için kendi arazisinin seçildiğini
- söylemiştir.
Müstedaaleyh No(1) Tanığı Ramadan Şehitoğulları,
Müstedi vekilinin bu şekilde konuştuğunu ancak ne
proje ne inşaat ruhsatı göstermediğini söylemiştir.
Emare 9 incelendiğinde, Müdürün kararı onayladığı
15.3.-2005 tarihine kadar Müstedinin hiçbir müracaatta
bulunmadığı, alternatif geçit göstermediği anlaşıl-
maktadır. Buna göre mevcut şartlar altında Müdürün,
yeterli araştırmayı yaptığı kanaatindeyiz.
Yukarıdaki kanaat ve bulgularımız ı-şığında,
uygun geçit için 14.1.2005 tarihinde yerinde yapılan
araştırmada Müstedinin 117/5/5 nolu arazisinin boş
olduğuna, doğu hududundaki 117/5/6 parselin uygun
geçite elverişli olmadığına, batı hududundan 117/2
nolu parselin Mü-stedinin arazisinden daha büyük
olduğuna ancak içerisindeki binanın konumu,
Müstedinin sınırına olan yakınlığı, hudut duvarının
varlığı nedeniyle bu araziden geçit hakkı verilme-
sinin daha büyük zarar ve rahatsızlığa sebebiyet
ve-receğine ve 14.1.2005 tarihi itibarıyle en uygun
arazinin 117/5/5 nolu parsel olduğuna ilişkin
bulgu yaparız."


Yukarıda iktibas edilen bulgulardan da anlaşılacağı gibi İlk Mahkeme kararını verirken Müstedinin arazisi boş olarak
dikkate al-ınarak verilen geçit hakkının uygun olduğu sonucuna
varmış, şu anda ise Müstedinin arazisine apartman inşa edilmiş ve mimar tanık olarak şahadet veren Sevgül Borataş'ın şahadetine göre geçidin mevcut haliyle Müstedinin inşa ettiği apartmanın otoparkından g-eçmekte olduğunu ve bu şekli ile inşaatına vize almasının mümkün olmadığını, yapmış olduğu inceleme sonucu Parsel 117/2'den geçit verilmesinin daha uygun olacağını ileri sürmüştür. İlk Mahkeme kararının Mavi 272 ve 273'te Sevgül Borataş'ın şahadetini doğr-u olarak kabul ettiğini beyan etmektedir. Bu nedenle Sevgül Borataş'ın şahadeti dikkate alındığı zaman geçit verilirken diğer parseller dikkate alınmadığı ve sadece Müstedinin gayrımenkûlünün boş olduğu dikkate alınarak geçit hakkı saptandığı anlaşılmakta-dır. Bu hususta Müstedaaleyh No.(2) Tanığı Tapu ve Kadastro Müdürü Hüdaverdi İyikal'ın da şahadeti ile de teyit edilmektedir.
Mavi 215, 216 ve 220 aynen şöyledir:

"S. 117/2'de müstedi iddia etti ki ordan geçit
verilmesi daha uygundur?- Sizce tapu olarak
117/2 mi daha uygun yoksa 117/5/5'ten geçit
verilmesi daha uygundur?
C. Müracaat yapıldığında burada herhangi birşey
yoktu bildiğim kadarıyle. Duvar falan
yoktu. 117/2'de duvarl-ar vardı. O zaman
biz de uygun gördük. Şimdi bilemeyeceğim
değişiklik oldu olmadı.
S. 117/5/5'ten geçirilmesi daha uygundur ona
göre tespit edildi?
C. O zamanki müracaata göre.
..............-.................................
...............................................
S. Uygun bir geçit arayışı ile Ramadan oraya
gittiğinde oranın durumu hakkında bir bilgin
var mı?
C. Bize bir rapor yazdı m-emurumuz. Dedi ki
yapılan şey uygundur. Biz de o yapılan rapor
doğrultusunda onayladık müdürlük olarak. O
zamanki şeyde. Tabi daha sonra şartlar
değiştiyse ben bilemem.
S. Yani siz memurunuzun v-erdiği raporu onayladınız?
C. Evet.
S. Fakat olay yerine gidip inceleme yapmadınız?
C. O zaman gitmedik.
S. Bir ay önce gittiğinizde 117/5/5 no'lu parseli
gördünüz mü?
C. Gördüm.
S. Neydi du-rum?
C. Betonarme karkası dökülmüş yarım inşaat.
S. Bina ile ilgili bir proje var mıydı? Projesini
incelediniz mi o inşaatın?
C. Hayır.
..................................................
...........-.......................................
S. Sizin de herhalde uyguladığınız bazı yasal
kriterler olmalı değil mi?
C. Evet.
S. Nedir o yasal kriterler?
C. En kısa en kestirme yoldan ilgili kişiye yani
- geçidi verecek olan kişiye en az zarar verecek
şekilde olacak, içerisinde yapı veya herhangi
birşey var mı yok mu ona bakılır.
S. Ve geçmişte yani memurunuz Ramadan bey burayı
tespit ederken o şartlar altında- en uygun
geçit diyorsunuz?
C. Raporunda burasını yazdı.
S. Bu kriterleri bugünkü koşullar altında uygularsak
durumda bir değişiklik olmaz mı sizce?
C. Bugüne göre biraz daha farklıdır."



Bu tanığı-n şahadetinden de anlaşılacağı gibi Sevgül Borataş'ın şahadeti teyit edilmektedir. Halbuki şu anda Müstedinin gayrımenkûlünde inşaat yapıldığı ve geçidin ise otoparkın içinden geçtiği dikkate alındığı zaman diğer alternatiflerin de değerlendirilerek yeni b-ir geçit saptanmasının uygun olacağı kanaatindeyiz. Bu durumda gerek Sevgül Borataş'ın şahadeti gerekse Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü Hüdaverdi İyikal'ın yukarıda iktibas edilen şahadeti dikkate alındığı zaman bugünkü mevcut duruma göre alternatif geçit-ler de dikkate alınarak geçidin yeniden saptanmasının
uygun ve adil olacağı kanaatindeyiz.

Yukarıda söylenenler ve varılan bulgular ışığında İlk Mahkemenin kararı hatalı olduğu cihetle iptal edilmesi gerekir kanaatindeyiz.

İstinaf kabul edilere-k hüküm iptal edildiği cihetle mukabil istinafın incelenmesine gerek olmadığı kanaatindeyiz ve bu şekilde mukabil istinaf reddolunur.

Netice itibarıyle İlk Mahkemenin 18.6.2007 tarihinde vermiş olduğu karar iptal edilir.

Meselenin özelliği di-kkate alınarak masraflarla ilgili
herhangi bir emir verilmez.



Mustafa H. Özkök Gönül Erönen Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç Yargıç


24 Haziran, 2010



-


5



-


Full & Egal Universal Law Academy