Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 7/2004 Dava No 19/2004 Karar Tarihi 25.11.2004
Numara: 7/2004
Dava No: 19/2004
Taraflar: Sergenler Dozer İşlet. Nakliyat Şti.Ltd. ile Hasan Madencioğlu arasında
Konu: Tahliye - Esasa müteallik tadilat veya müessir yeni inşaat veya yıkma maksadı
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 25.11.2004

-D.19/2004 Yargıtay/Hukuk 7/04
(Girne Dava No; 931/02)
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.
Mahkeme Heyeti: Metin A. Hakkı, Mustafa H. Özkök, Şafak Öneri.
İstinaf eden: Sergenler Dozer İşletmeciliği Nakliyat Şti. Ltd.
Gi-rne
(Davalı)
- ile -
Aleyhine istinaf edilen: 1) Hasan Madencioğlu, Girne
2) Gönül Madencioğlu, Girne
(Davacılar)


A r a s ı n d -a.


İstinaf eden namına: Avukat Mustafa Güryel
Aleyhine istinaf edilen namına: Avukat Altan Erdağ.


Girne Kaza Mahkemesi Başkanı Talât Derviş Refiker ve Yargıç Beril Çağdal'ın 931/2002 sayılı davada 9.2.2004 tarihinde verdiği karara karşı Davalı tarafınd-an yapılan istinaftır.


--------------


H Ü K Ü M


Metin A. Hakkı: Bu istinafın kökeninde yatan olguları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür:

Davacı 1, 24.6.2002 tarihinde Girne Kaza Mahkemesinde, Davalılar aleyhine dosyaladığı yukarıda ünvan v-e sayısı gösterilen dava ile özetle; 7.2.2002 tarihinden beridir Girne'de Ecevit Caddesinde No.37'de bulunan benzin istasyonunun kayıtlı mal sahibi olduğunu, Davalının ise mezkûr istasyonu daha önceki mal sahibi Alper Osman ile arasında akdedilen 1.5.1988 -tarihli bir kira mukavelesi gereğince ayda 350 Sterlin kira ile tasarrufunda bulundurduğunu, sözü edilen mukavelenin 30.11.1993 tarihinde hitam bulduğunu, o tarihten beridir istasyonun kanuni kiracısı olduğunu iddia etti. Davacı Talep Takririnde iddiaları-na devamla, sözü edilen gayrımenkule esasa müteallik tadilât veya müessir yeni inşaat veya yıkma maksadı ile ihtiyacı olduğunu, takriben 5.3.2002 tarihinde avukatı vasıtası ile Davalıya bu hususları bildiren yazılı bir ihbar gönderdiğini, bu ihbarın Davalı- tarafından aynı tarihte yani 5.3.2002 tarihinde imza mukabili aldığını, ancak konu gayrımenkulü tahliye etmeyip halen tasarrufunda bulundurduğunu iddia ederek Davalı aleyhine tahliye emri verilmesini talep etti. Davacı Talep Takririnin 3. paragrafında ay-nen şu iddiada bulundu:


"Davacı mezkûr tadilât ve/veya inşaat ve/veya yıkmak
için gerekli izni de almış durumdadır."


Davalı mezkûr davaya 5.11.2002 tarihinde bir Müdafaa ve Mukabil Talep Takriri dosyalayarak dava konusu gayrımenkulün Da-vacının olduğu hususunda belirsizlik beyan edip, ispatını talep etmiş, ancak sözü edilen layiha ile konu gayrımenkulün kanuni kiracısı olduğunu, daha önceki mal sahibi Alper Osman'dan konu yeri 1.5.1988 tarihli yazılı bir kira mukavelesi ile kira ve tasarr-ufuna aldığını, bu mukavele 3.11.1993 tarihinde hitam bulduktan sonra da istasyonu kanuni kiracı sıfatı ile tasarrufunda bulundurduğunu kabul etmiştir. Davalı müdafaasına devamla Davacının avukatından 5.3.2002 tarihli bir ihbar aldığını reddetmiş, Davacın-ın bu yere tadilât veya yeni inşaat veya yıkmak için ihtiyacı olduğunu da kabul etmemiş, Davacının iddiaları doğru olsa bile bunların esasa müteallik tadilât olmadığını iddia etmiş, keza tahliye emri alınmadan da bu işlerin yapılabileceğini beyan ederek Da-vacının ilgili makamdan gerekli inşaat izinlerini de tedarik ettiğini reddetmiştir. Davalı keza Davacının davasının ret ve iptal edilmesini talep ederken Mukabil Dava yolu ile Davacı aleyhine 80.000 Sterlin için peştemallik ve/veya zarar ziyan için hüküm -talep etmiştir.
Davacı ise 13.12.2002 tarihinde sözü edilen layihaya bir Müdafaaya Cevap ve Mukabil Davaya Müdafaa Takriri dosyalayarak davasında ısrar etmiş ve Davalının iddialarını reddetmiştir.

Dava zabıtları incelendiğinde Davacının dava-sının 10.10.2003 tarihinde Girne Kaza Mahkemesinin izni ile tadil edildiği ve Davacı Hasan Madencioğlu'na ilâveten karısı Gönül Madencioğlu'nun da 2. Davacı olarak davaya dahil edildiği, Talep Takririnin içerdiği iddiaların bu ünvan değişikliğine uygun ola-rak mutadis mutandis Mahkeme izni ile Davacının müracaatı üzerine tadil edildiği, tadil olunmuş Talep Takririne tadil olunmuş bir Müdafaa ve Mukabil Talep layihası ile Müdafaaya Cevap ve Mukabil Davaya Müdafaa layihası dosyalandığı görülmektedir. Davacıla-rın, tadil olunmuş şekli ile Talep Takrirlerinin son kısmı aynen 4(A) paragrafında görülür ve şöyledir:


"Davalının ve/veya ajanlarının ve/veya hizmetkâr-
larının dava konusu benzin istasyonunu tahliye
ederek Davacılara boş olarak teslim -edilmesi
hususunda bir hüküm ve/veya emir" talep
edilmektedir.


Davanın duruşması dava zabıtlarına göre tam teşekküllü Girne Kaza Mahkemesi önünde 26.9.2003 tarihinde başlamış, Davacı tarafından Davacı 1 Hasan Madencioğlu şahadet vermiş-, ilâveten Davacıların mimarı Sevgül Kırmızı, 2. Davacı Gönül Madencioğlu da alt Mahkemede şahadet vermiştir. Müdafaa namına ise, Davalı şirketin direktörü Mete Sergen şahadet vermiş, ilâveten Girne Kaza Mahkemesi Hukuk Mukayyitliğinde görev yapan Gönül S-oğular ile Girne Kaza Tapu Dairesinde görevli Öznur Altan ve Girne'de eskiden bir benzin istasyonu çalıştıran Ahmet Kuşadalı ile yine Girne'de Akaryakıt ticareti ile iştigal eden Cemal Berkin isimli bir kişi müdafaa namına şahadet vermiştir. Bunlara duruş-ma esnasında ilâveten dosyada görülen ve evraklardan oluşan 4 adet emare Mahkemeye ibraz edilmiştir.

Alt Mahkeme kararını 9.2.2004 tarihinde vermiş, Davalı şirketin Davacılar aleyhine dosyaladığı Mukabil Talebi alt Mahkeme reddederken, ibraz olunan- şahadet ve emareleri değerlendirdikten sonra, Davacıların dava konusu benzin istasyonunun kendi aralarında kâmilen kayıtlı mal sahipleri olduklarını, Davalı şirketin konu yeri kanuni kiracı olarak tasarruflarında bulundurduklarını, Davacıların Talep Takri-rinde iddia edildiği gibi 5.3.2002 tarihinde Davalı şirkete imza mukabili aynı tarihte yazılı ihbar vererek tahliyesini talep ettiklerini, konu yere esasa müteallik tadilât veya ilâve yapmak için ihtiyaçları olduğunu bildirdiklerini, 25.9.2003 tarihinde ye-tkili makam olan Girne Belediyesinden bu maksada matuf gerekli izinleri tedarik ettiklerini olgu olarak kabul edip bulgu yapmış ve Davacıların yapmak istedikleri inşaat işlerinin mevzuatımızın öngördüğü anlamda esasa müteallik tadilât veya ilâve inşaat old-uğunu da kabul ettikten sonra Davacılar lehine ve Davalı şirket aleyhine talep edilen tahliye emrini verip icrayı 3 ay süre ile durdurmuştur.

Kendini bu karardan mağdur hisseden Davalı şirket konu karar aleyhine Yüksek Mahkemeye istinaf etmiştir. İ-stinaf, istinaf ihbarnamesine göre 12 istinaf sebebi içermekle birlikte bunları 4 başlık altında özetlemek mümkündür:

Alt Mahkeme, mevcut dava layihaları çerçevesinde
Davacılar leyhine tahliye emri vermekle hata etti.

Alt Mahkeme, Davacıların Mahkemeye s-unduğu projeyi
mevzuat anlamında esasa müteallik tadilât kabul edip tahliye emri vermekle hata etti. İstinaf Eden Davalı şirketin iddiasına göre tahliye emri verilmeden de mezkûr inşaat yapılabilirdi.

Davacılar Talep Takrirlerinde (ki tadil olunmuş şekl-i ile
bunun tarihi 14.10.2003'dür) tadilât veya inşaat için gerekli izni almış olduklarını iddia etmelerine karşın bu tarihte henüz gerekli izni almadıklarını, bunun bilâhare alındığını, bu durumda Talep Takririnin doğruyu yansıtmadığını dolayısıyla alt M-ahkemenin bu hususu gözardı ederek Davacılar lehine tahliye emri vermekle hata etti.

Davalı İstinaf Eden Şirket, son olarak Davacılar aleyhine
alt Mahkemenin peştemallik veya zarar ziyan için hüküm vermemekle hataya düştüğünü iddia etmiştir.

İstin-afın duruşması esnasında, İstinaf Eden Davalı şirketin avukatı 4. istinaf sebebi üzerinde ısrar etmeyip bunu geri çekmiştir. Bir başka deyişle alt Mahkemenin Davalı şirket lehine Mukabil Davaları mucibince peştemallık veya zarar ziyan vermediği hususundak-i yakınmasını İstinaf Eden Davalı şirket geri çekmiştir. Bu durumda bu istinaf sebebi reddedilir.

istinaf sebebini ele aldığımızda, burada Davalı şirket
bilhassa Usulü Mahkeme Nizamları Emir 19, Nizam 14 üzerinde durmuş ve dava konusu gayrımenkulün şahad-ette verilen tapu referansları ile dava layihalarındaki tarifin tam manası ile örtüşmediğini, bu durumda Davalılar aleyhine tahliye verilmemesi gerektiği üzerinde Mahkememizi iknaya çalışmıştır. Bu iddia ışığında Talep Takriri ile Mahkeme önünde ibraz olu-nan şahadet dikkatlice incelendiğinde, Davacıların davalarında Girne'de 37 Ecevit Caddesinde bulunan gayrımenkulün kâmilen kayıtlı mal sahipleri olduklarını iddia ettikleri ve yukarıda kararın başında da değinildiği gibi Talep Takrirlerinin 4 (A) paragrafı- mucibince dava konusu olan ve benzin istasyonu olarak kullanılan bu yerin tahliyesini talep ettikleri tartışma kaldırmayacak kadar sarih olduğu görülmektedir. Davacılar alt Mahkemedeki duruşma esnasında, konu yerin kâmilen kayıtlı mal sahipleri oldukları-nı ispat etmiş ve Mahkemeyi de bu hususta tatmin etmişlerdir. Mahkeme önünde ibraz olunan şahadete göre verilen tapu referansları ile konu yerin dava konusu yer olduğu ve Girne'de 37 Ecevit Caddesindeki benzin istasyonu olduğu hususunda alt Mahkeme tatmin- edilmiş olduğuna göre Davalı İstinaf Edenlerin bu yakınmaları yersizdir. Davacılar Talep Takrirlerinde 37 Ecevit Caddesi Girne'deki gayrımenkulün tahliyesini talep etmişler ve bu doğrultuda emir almışlardır. Alt Mahkemenin bu nokta üzerinde verdiği kara-rda herhangi bir hata olduğuna ikna olmadığımızdan bu istinaf sebebini de reddederiz.

Davalıların 2. istinaf sebebi iki yakınma içermektedir. Şöyle ki; alt Mahkeme duruşma esnasında Davacıların ibraz ettiği projeyi, mevzuatın öngördüğü anlamda- esasa müteallik tadilât veya yeni inşaat kabul ettiği oranda hatalıdır. Davalı İstinaf Edenlerin 2. ve ek iddiaları ise alt Mahkeme, tahliye emri vermekle hata etmiştir, çünkü konu tadilât veya inşaat tahliye emri verilmeden de gerçekleşebilirdi. İstina-f Edenin bu son iddiası yersizdir ve alt Mahkeme önünde ibraz olunan emare 3 inşaat ruhsatı ile de bağdaşmamaktadır. Emare 3'ün ek şartlar başlığı altındaki kısmında "inşaatın devam ettiği sürece, inşaat alanının çevresinin koruyucu bir perde ile (çinko, -ahşap veya benzeri malzeme)" kapatılması öngörülmektedir. Bir başka deyişle Davacılar, bu şarta uymak mecburiyetinde idiler ve inşaat alanının dışa irtibatını kesmek zorunda idiler, Davalı şirketin benzin istasyonu olarak kullandıkları yer faal olduğu sür-e Davacıların bu şartı yerine getirmeleri imkansızdı, dolayısıyla İstinaf Edenlerin bu iddiası da yersizdir ve reddolunur.
İstinaf Edenlerin bu başlık altındaki esas yakınmaları, yapılması istenen inşaatın mevzuat anlamında esasa müteallik bir inşaat -olmadığı iddiasıdır. Uygulamakla yükümlü olduğumuz 17/81 sayılı Kira (Denetim) Yasasının tahliye nedeni olarak öngördüğü sebepler arasında, mal sahibinin kanuni kiracının tasarrufunda bulundurduğu yeri yıkmak, veya esasa müteallik tadilât, veya ilâve yapm-ak için ihtiyacı olması halinde, kiracı aleyhine tahliye emri verilebileceği hükmü yer almaktadır. İlgili madde İstinaf Mahkemesi tarafından geçmişte incelenmiş ve bu maddenin ne şekilde tefsir edilmesi gerektiği karara bağlanmıştır. (Örnek olarak bak: Y-argıtay/Hukuk 55/78) Yasadaki ilgili hüküm içtihatlar ışığında incelendiğinde, alt Mahkeme kararında herhangi bir hata olmadığı görülmektedir. Davacıların uygulamak istediği proje ibraz olunan şahadet ışığında incelendiğinde, halen mevcut istasyonda bulu-nan esas binanın büyük bir kısmının yıkılması ve oraya yeni inşaat, çevreye de yeni ve ek inşaatlar yapılması öngörülmektedir. Bu durumda alt Mahkeme Davacıların yapmak istediği inşaatı Yasamızın öngördüğü anlamda esasa müteallik bir inşaat veya tadilât o-larak kabul etmekle ve tahliye emri vermekle herhangi bir hataya düşmemiştir. Bu durumda bu istinaf sebebi de reddolunur.

Davalı İstinaf Edenlerin son yakınmaları, yine layihalarla ilgilidir ve Davacıların inşaat için aldıkları ruhsatın tarihini isp-at için ibraz ettikleri şahadet ile Talep Takririnde verilen tarihin bağdaşmadığı iddiasıdır. Bu yakınma ışığında tadil olunmuş şekli ile dosyada duran Talep Takririnin 3. paragrafının son cümlesinde yer alan iddia ile bu konudaki şahadet veya emareyi kar-şılaştırma uygun olacaktır. Talep Takririndeki iddia yukarıda kararın başında da değinildiği gibi aynen şöyledir:
"Davacılar, mezkûr tadilât ve/veya inşaat ve/veya
yıkmak için gerekli izni de almış durumdadırlar."


Bu konu ile ilg-ili Mahkeme önünde ibraz olunan Emare 3 inşaat ruhsatına göre ruhsatın verildiği tarih 25.9.2003'dür. Tadil olunmuş Talep Takririnin tarihi ise 14.10.2003 olduğuna göre, Davacıların Talep Takririndeki iddiaları Mahkeme önünde ibraz olunan şahadet ve emare- ile bağdaşmadığı söylenemez. Dolayısıyla Davalı İstinaf Eden şirketin bu iddiaları da yersizdir ve reddolunur.

Netice olarak yukarıdakilerin tümünden görülebileceği gibi Davalı İstinaf Eden şirket, istinaflarında başarılı olamamıştır. Netice olara-k istinaf reddedilir. İstinaf masraflarını Davalı İstinaf Eden şirketin, Aleyhine İstinaf Edilen Davacılara ödemeleri emrolunur. Bunun miktarını ise Başmukayyit tespit edecektir.




Metin A. Hakkı Mustafa H. Özkök Şafak Öneri
Yargıç - Yargıç Yargıç


25 Kasım 2004







-


8



-


Full & Egal Universal Law Academy