Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 61/2008 Dava No 41/2015 Karar Tarihi 20.10.2015
Numara: 61/2008
Dava No: 41/2015
Taraflar: Fatma Saykal, İsmail Ömer Terekesi İdare Memuru ve diğeri ile Raif Ömer, Ömer Uzun Hasan Terekesi İdare Memuru ve diğerleri arasında
Konu: Taşınmaz malın terekeye iadesi - Tapu işlemleri - Taraflar - Origating Summons - Karar iptalinin Orgigatin Summons ile talep edilemeyeceği.
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 20.10.2015

-D.41/2015 Yargıtay/Hukuk No: 61/2008
(Lefkoşa Genel İstida No:39/2001)


YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.


Mahkeme Heyeti: Hüseyin Besimoğlu, Ahmet Kalkan, Emine Dizdarlı.


İstinaf eden: No.1- Fatma Saykal, İsmail Ömer Tereke İdare
- Memuru sıfatıyla, Lefkoşa.
No.2- Zeki Gündüz, İsmail Ömer Tereke İdare
Memuru sıfatıyla,Lefkoşa.
(Müstediler)

- ile -

Aleyhine istinaf edilen: No.1- Raif Ömer, Ömer Uzun Hasan
- Terekesi İdare Memuru
sıfatıyla, Lefkoşa.
No.2- Zehra Ömer, Ömer Uzun Hasan
Terekesi İdare Memuru
sıfatıyla, -Lefkoşa.
No.3- Hasan A.Ömer veya Hasan Ataçağ,
Lefkoşa.
(Müstedaaleyhler)


A r a s ı n d a.



İstinaf edenler namına: Avukat Fuat Veziroğlu
Aleyhine istinaf edilenler namına : Avukat- Zeki Bayram.



Lefkoşa Kaza Mahkemesi Başkanı Narin F.Şefik ve Yargıç Talat Usar'ın Genel İstida 39/2001 sayılı davada, 30.6.2008 tarihinde verdiği karara karşı, Müstediler tarafından yapılan istinaftır.



-----------------




H Ü K -Ü M


Hüseyin Besimoğlu : Bu istinafta, Mahkemenin hükmünü, Sayın Yargıç Ahmet Kalkan okuyacaktır.

Ahmet Kalkan : İstinaf Eden/Müstediler, Lefkoşa Kaza Mahkemesine dosyaladıkları genel istidanın reddedilmesi üzerine, bu istinafı dosyaladılar.

İSTİNAF İ-LE İLGİLİ OLGULAR:


İstinaf ile ilgili olgular özetle şöyledir.

İstinaf Eden/Müstediler (bundan böyle sadece Müstediler) 11.9.2001 tarihinde Aleyhine İstinaf Edilen/Müstedaaleyhler (bundan böyle sadece Müstedaaleyhler) aleyhine dosyaladıkları Orginati-ng Summons nitelikli genel istida ile aşağıdaki çareleri talep ettiler (Orijinal haliyle).

"a) Merhum Ömer Uzun Hasan ve/veya Ömer Uzun Hasan
Terekesi adında kayıtlı olan ve/veya bu terekeye ait olan, Gönyeli'de kâin A.8 kayıt numaralı ve/veya 11 kıta- numaralı taşınmaz malın (20.6.1979 tarihli mahkeme emrine aykırı olarak) takriben 6 Ağustos 1981 tarihinde ½ oranında Hasan A.Ömer veya n/d Hasan Ataçağ ve İsmail Ömer Terekesi adına koçan edilmesine ilişkin işlemlerin mahkemece iptal edilmesi ve/veya ½ o-ranında Hasan A.Ömer veya n/d Hasan Ataçağ ve ½ oranında İsmail Ömer Terekesi adına yapılmış olan kayıt ve/veya koçanların iptal edilmesi ve söz konusu taşınmaz malın yeniden merhum Ömer Uzun Hasan Terekesine kayıt ve koçan edilmesi hususunda mahkemece emi-r verilmesi.
b) Yukarıda belirtilen ve Gönyeli'de kain olan A.8 kayıt
numaralı ve/veya 11 kıta numaralı taşınmaz mal üzerine
Merhum İsmail Ömer tarafından inşa edilen ve/veya
sınırları belli olan evin ön ve arka avlusuyla
birl-ikte takriben 20.6.1979 tarihli mahkeme emri
uyarınca merhum İsmail Ömer Terekesi adına müstakil
olarak koçan edilmesi ve/veya bu doğrultuda gereken
tapu işlemlerinin yapılması ve/veya İsmail Ömer
Terekesi adına ayrı koçan çıkarılmas-ı ve/veya
kaydedilmesi ve/veya Davalı No.1 ve No.2'nin bu
doğrultuda gereken taksim işlemlerini yapması
hususunda mahkemece emir verilmesi ve/veya
Müstedaaleyh No.1 ve No.2'ye emir verilmesi."

Müstediler istidalarını, Fasıl 189 Te-reke İdare Kanunu madde 23,45,52,53,55,40,41 ve 31, Tereke İdare Tüzüğü madde 31 ve Hukuk Muhakemeleri Usul Tüzüğü E.55'e dayandırdılar.

Müstediler istidalarını, Müstedi No.1 Fatma Saykal'ın yemin belgesinde belirtilen olgular ile desteklediler.

18.12.-2003 tarihinde Avukatları vasıtasıyla itirazname dosyalayan Müstedaaleyhler, itiraznameye ekli yemin varakalarında, iki ön itirazda bulundular ve Müstedilerin iddialarını reddettiler.

Bu istinafın neticelendirilmesindeki önemi açısından ön itirazları yem-in varakasında olduğu gibi olgulara aktarmayı uygun bulduk. Müstedaaleyhlerin ön itirazları şöyledir:

"a. 1'inci ön itiraz olarak Müstedilerin taleplerine
dayanak teşkil eden 6.6.1979 tarihli Mahkeme Emri
tahtında dava açılamayacağını ve/veya- emrin icra
kabiliyetini zamanaşımı nedeniyle yitirdiğini ve işbu
emir tahtında herhangi bir işlem ve/veya kararın
verilemeyeceğini ileri sürerim. Keza Fasıl 15 madde
3(1)(b)'de, herhangi bir mahkeme kararının
verilmesinden 15- yıl geçmesi üzerine o kararla ilgili
konularda dava açılamaz demektedir. Binaenaleyh istida
konusu Mahkeme Emri 6.6.1979 tarihli olup 1994 yılında
işbu 15 yıllık zamanaşımı süresini doldurduğu cihetle,
Müstediler E.55 tahtında ma-hkemeye müracaat edemez
ve/veya mezkûr müracaat etme ve dava hakkı düşmüştür.
b. 2'inci ön itiraz olarak işbu istidanın (Originating
Application) yasal dayanağını teşkil eden HMUT E.55,
mahkeme karar veya emirleri ile ilgili -olmadığı
cihetle, bu şekilde ve/veya bu yolla talepte
bulunulması usulsüzdür. Keza E.55 senet, vasiyetname
veya başka bir belge uyarınca mahkemeye
başvurulabileceğini belirtmektedir."



Müstedaaleyhlerin 18.12.-2003 tarihinde dosyaladıkları itiraznameden sonra, Müstediler 11.4.2007 tarihinde dosyaladıkları tek taraflı istida ile yemin varakasına yeni olgular eklenmek suretiyle yemin varakasının tadilini talep ettiler.

Alt Mahkemenin talep doğrultusunda emir ve-rmesi üzerine, tadil edilmiş istidanın dosyalanmasının akabinde, Müstedaaleyhler hem tadilat emrine istida dosyaladılar, hem de 21.6.2007 tarihinde tadil edilmiş istida ve yemin belgesine itiraz ettiler. Müstedaaleyhler daha sonra dosyaladıkları istinafı d-uruşma aşamasında geri çektiler.

Alt Mahkemenin bulgularına ve ibraz edilen emarelere göre:

247/74 sayılı Tereke İstida ile 10.8.1971 yılında ölen Ömer Uzun Hasan'ın terekesine idare memuru olmak için müracaat eden Gönyeli'li Zehra Ömer ve Raif Ömer, -Lefkoşa Kaza Mahkemesinden ısdar olunan bir emirle, 3.7.1974 tarihinde Tereke İdare Memurluğuna atandılar.

Müstedi No.1 Fatma Şenay Saykal'ın, 247/74 sayılı Tereke İstida altında mezkur Tereke İdare Memurları aleyhine dosyaladığı istida tahtında, Lefkoş-a Kaza Mahkemesi 6.6.1979 tarihinde aşağıdaki emri verdi:

"İşbu istidanın Müstedi tarafından Avukat ................
huzurunda yapılan duruşmada taraflar tarafından ileri
sürülen iddialar incelendikten sonra Müstedilerin
Gönyeli'li Ömer -Uzun Hasan tarafından tüm alacaklarının
tatmini için işbu Mahkeme, Gönyeli'de kain F.85 kayıt ve
108 kıta numaralı,157 dönüm 2 evlek ve 2900 ayakkare
büyüklüğündeki taşınmaz mal üzerinde Müstedaaleyhler
tarafından açılan arsalardan 8,9,10,11,12-,13,14,15,16,65,
66,78,79,80,81,24,25,37 ve 38 numaralı arsaların (toplam
19 arsa) yukarıda zikredilen terekenin varislerinden olan
İsmail Ömer Terekesi adına 6.6.1979 tarihinden itibaren
15 gün içinde kaydedilmesine emir verir.

VE KEZA BU MAHK-EME, Gönyeli'de kain A.8 kayıt ve 11
kıta numaralı taşınmaz mal üzerine merhum İsmail
Ömer tarafından inşa edilen evin ön ve arka avlusu ile
birlikte merhum İsmail Ömer Terekesi adına en geç 6 ay
zarfında Tereke İdare Me-murları tarafından Tapu'da
kayıt edilmesine emir verir."


Bu emrin ısdarından sonra, merhum İsmail Ömer Terekesinin İdare Memurları Fatma Şenay Saykal ve Zeki K. Gündüz, merhum İsmail Ömer'in 93/79 sayılı Tereke dosyası altında mahkemeye müracaat- ederek, 21.6.1979 tarihinde aşağıda belirtildiği şekliyle bir emir elde ettiler:

"Müteveffa İsmail Ömer Terekesi Hakkında.

İstida ve ekli yemin belgesi görüldükten ve gereken
şahadet dinlendikten sonra istidada istendiği şekilde bir taksimatın küçü-kler menfaatine uygun olacağı kanaatine varıldığından BU MAHKEME Gönyeli'de kain F.85 kayıt ve 108 kıta numaralı taşınmaz mal üzerinde açılan arsalardan mahkeme emriyle İsmail Ömer Terekesine koçan edilmesi karara bağlanan 19 arsanın ve Gönyeli'de kâin A.8- kayıt numaralı ve 11 kıta numaralı taşınmaz mal üzerinde bulunan ve İsmail Ömer Terekesine ait olan evin (avlusu ile birlikte) işbu terekenin varisleri arasında aşağıdaki şekilde taksim edilmesi ve varisler adına koçan çıkarılması hususunda emir verir.

V-E KEZA BU MAHKEME ekteki planda görülen 486,487,488,489,425,426,466 ve 478 parsel numaralı arsaların ve para 2'deki evin ½ hissesinin varislerden Ömer İsmail veya namı diğerle Ömer Saykal adına koçan edilmesi hususunda emir verir.

VE KEZA BU MAHKEME ektek-i planda görülen 423,424,441,465,479,490,493 ve 494 parsel numaralı arsalarla Gönyeli'de A.8 kayıt numaralı ve 11 kıta numaralı taşınmaz mal üzerinde bulunan ve İsmail Ömer Terekesine ait olan evin ½'sinin varislerden Emel İsmail veya namı diğerle Emel Say-kal adına koçan edilmesi hususunda emir verir.
................................................
....................................................."


Müteveffa Ömer Uzun Hasan Terekesi İdare Memurları Müstedaaleyh No.1 ve 2, 18.5.1981 tarih-inde Emare No.3 olarak işaretli intikal ve taksim dilekçesi ile Tapu Dairesine müracaat ederek, daha önce iktibas ettiğimiz 6.6.1979 tarihli emir tahtında malların taksimini talep ettiler.


Mezkûr dosya içerisinde, 93/79 sayılı Müteveffa İsmail Ömer Ter-ekesinin mal taksimine ilişkin yukarıda iktibas edilen 21.6.1979 tarihli emri olduğu halde, Tapu ve Kadastro Dairesi 6.8.1981 tarihinde, Emare No.8 olarak işaretli A.8 kayıt No.lu taşınmaz mal ½ hisse Hasan A.Ömer, Gönyeli, ½ hisse İsmail Ömer Terekesi İda-re Memurları Fatma Saykal ve Zeki Gündüz şeklinde düzenlenerek, koçan altına "babalarından intikalen ve taksimen ve 247/74 sayı ve 6.6.1979 tarihli mahkeme emriyle" şeklinde şerh düşüldü.

Kabul edilen olgulara göre, A.8 kayıt No.lu taşınmaz malın içerisi-nde 2 adet ev bulunmaktadır. Bu evlerden biri Müstedi No.1'le Müteveffa İsmail Ömer'in evlendikten sonra takriben 1961 yılında yerleştikleri ev, diğeri ise Müstedaaleyh No.3'ün 1971 yılında inşasına başladığı evdir.

Müstedi No.1, 26.6.1996 tarihinde taş-ınmaz mal vergisi için konut bildiriminde bulunarak, A.8 kayıt No.lu taşınmaz malın ½ hissesi için müracaatta bulundu.

1997 yılı vergilendirme döneminde, istida konusu konut için ½ hisse üzerinden tarh edilen vergi, Müstedi No.1 tarafından ödendi. Müste-diler daha sonra, 11.9.2001 tarihinde bu istidayı dosyaladılar.

Huzurundaki şahadeti, emareleri ve mevcut olguları tezekkür eden Alt Mahkeme, özetle: 247/74 sayılı Tereke dosyası altında verilen 6.6.79 tarihli emrin, hüküm niteliğinde olmadığını, bu ned-enle F.15 Zamanaşımı Yasası'nın 3(1)(b) maddesi kapsamında değerlendirilemeyeceğini, bu anlamda istidadaki taleplerinin zamanaşımına uğramadığını, her halûkarda, Müstedilerin A.8 numaralı koçanın bilgilerine geldiği tarihten itibaren, 15 yıl geçtikten sonr-a bu istidayı dosyaladıklarının ispatlanmadığını, Müstedilerin istidasının HMUT E.55'e istinaden genel istida olarak dosyalandığını, bir gayrimenkulün koçan kaydının iptaline ve yeni koçan kaydı yapılmasına ilişkin verilecek bir kararın herkese karşı ileri- sürülebilen nitelikte bir hüküm olması gerektiğini, Orginating Summons'un bir istida ile verilen kararların tespit kararı niteliğinde olduğunu ve bu nedenle istidanın (a) paragrafında talep edilen çarenin işlem başlatma celpnamesi (Orginating Summons) ile- ileri götürülmesinin mümkün olmadığını, (b) paragrafındaki talebin biraz farklı olmakla birlikte istida konusu gayrimenkulün Müstedaaleyh No.3 adına koçan kaydı yapıldığını ve terekeden çıktığı cihetle Fasıl 189 madde 53 altında Müstedaaleyh No.3 aleyhine- asli celpname dosyalanamayacağını, bu kapsamda 2'inci ön itirazın kabul edilmesi gerektiğini karara bağlayarak istidayı ret ve iptal etmiş, ancak konunun istinafa götürülebileceği ihtimaline binaen, incelemelerine deVam ederek istida konusu parsel 11'i ik-iye bölen betonun mezkûr Parsel üzerindeki iki evi ve bahçelerini birbirinden ayırmak için döküldüğünü, A.8 koçan numaralı taşınmazı ½ hisseler halinde İsmail Ömer Terekesi ile Müstedaaleyh No.3 arasında bölmekle 6.6.1979 tarihli emrin hilafına hareket edi-ldiğini karara bağlamıştır.

İSTİNAF SEBEPLERİ:

Müstediler, Alt Mahkemenin kararına karşı dosyaladıkları istinaf ihbarnamesinde 6 sebep ileri sürmüşlerdir.

Müstedilerin ileri sürdüğü istinaf sebeplerini iki başlık altında incelemek mümkündür. Buna göre- Müstedilerin istinaf sebeplerini inceleyeceğimiz istinaf başlıkları şöyledir:

Muhterem Alt Mahkeme, Müstedilerin taleplerinin (Orginating Summons)'la yapılmasının mümkün olmadığına ve Fasıl 189 madde 53'ün Müstedaaleyhler aleyhine asli celpname dosyalan-masına cevaz vermediğine bulgu yaparak istidayı reddetmekle hata etti.
Muhterem Alt Mahkeme, Müstediler lehine emir vermemekle hata etti.


Alt Mahkeme, Müstedilerin istidasını reddetmiş olmasına rağmen Müstedaaleyhler, Alt Mahkemenin bazı bulgularına ka-rşı mukabil istinaf dosyaladılar.

Mukabil istinaf ihbarnamesinde yer alan 3 istinaf sebebini şöyle özetleyebiliriz:

Muhterem Alt Mahkeme, zamanaşımı ile ilgili iddiaları değerlendirirken hata yaptı.
Muhterem Alt Mahkemenin istida konusu taşınmaz malı -ikiye bölen betonun mezkûr parsel üzerindeki ev ve bahçeleri birbirinden ayırmak için döküldüğü ve 6.6.1979 tarihli emrin hilafına hareket edildiğine ilişkin bulgusu hatalıdır.
Muhterem Alt Mahkeme, Müstedaaleyhler lehine masraf emri vermemekle hata etti-.





TARAFLARIN İDDİA VE ARGÜMANLARI:

Müstediler Avukatı hitabında, özetle: Müteveffa Ömer Uzun Hasan Terekesi İdare Memurlarının 6.6.1979 tarihli Mahkeme emrine uymadıklarını, bu emri yok sayarak taraflara ½ oranında hisse koçanı çıkardıklarını, duru-mu Mahkemeden gizlediklerini, Müteveffa İsmail Ömer Terekesinin haklarını ihlâl ettiklerini, Müteveffa İsmail Ömer Terekesinin İdare Memurlarının bu durumu yıllar sonra öğrendiklerini, istidanın HMUT E.55'e dayandırıldığı ibaresinin yanlışlıkla yazıldığını-, bunun üzerinde durmayacağını Mahkemeye söylediğini, itiraznamede müracaatın genel istida altında yapılamayacağına yönelik itiraz bulunmadığını, Alt Mahkemenin itirazda yer almayan esasa ilişkin bir hususu dikkate alarak hatalı karar verdiğini, şekil noks-anlığı gerekçesiyle istidanın reddedilmesinin hata olduğunu, HMUT E.55 dışında Fasıl 189 madde 53 altında (Orginating Summons), yani genel istida ile bu müracaatların yapılabileceğini, Mahkemenin bu durumu dikkate almadan istidayı reddetmesinin hatalı oldu-ğunu, Alt Mahkemenin istidanın esasında Müstedileri haklı bulmasına rağmen itiraznamede yer almayan itiraz nedeniyle istidayı iptal etmenin adil olmadığını, bu nedenle istinafın kabulü gerektiğini ileri sürdü.

Müstedaaleyh Avukatı ise hitabında, özetle:- Alt Mahkemenin istidayı reddederken belirttiği gerekçede hata olmadığını, koçan iptalinin (Orginating Summons) ile talep edilemeyeceğini, mülkiyetle ilgili bir konunun muhakkak dava ile talep edilmesi gerektiğini, Müstedaaleyhlerin gizli birşey yapmadıkla-rını, Alt Mahkemenin zamanaşımı ve bölünme ile ilgili bulgularının hatalı olduğunu, Müstedilerin yıllarca önceden bildikleri konuyu bu istida ile gündeme getirdiklerini, pratikte hiçbir ihtilaf olmadığını, yıllarca herkesin kendi evini kullandığını, Müsted-ilerin istinafının reddedilmesi gerektiğini ileri sürdü.

İNCELEME:

İstinaf ve mukabil istinaf sebeplerini, tarafların iddia ve argümanlarını inceleyip değerlendirdik.

Müstedilerin 1'inci istinaf sebebini öncelikle ele almayı uygun bulduk:

Muhterem -Alt Mahkeme, Müstedilerin taleplerinin (Orginating Summons)'la yapılmasının mümkün olmadığına ve Fasıl 189 madde 53'ün Müstedaaleyhler aleyhine asli celpname dosyalanmasına cevaz vermediğine bulgu yaparak istidayı reddetmekle hata etti.


Kararımızın olgu-lar kısmına iktibas ettiğimiz Müstedilerin taleplerinden görülebileceği gibi, Müstedilerin talepleri iki aşamalıdır. Müstediler istidanın (a) paragrafında A.8 kayıt numaralı taşınmaz malın ½ hisseler halinde Hasan Ömer ve Müteveffa İsmail Ömer Terekesi adı-na düzenlenen koçanın iptal edilerek, taşınmaz malın yeniden Ömer Uzun Hasan Terekesine kaydedilmesine (b) paragrafında ise, Müteveffa İsmail Ömer tarafından inşa edilen ve sınırları belli olan evin, ön ve arka avlusu ile birlikte müstakil olarak MüteVeffa- İsmail Ömer Terekesi adına koçan edilmesi için Müstedaaleyhler No.1 ve 2'nin işlem yapmalarına emir verilmesi talep edilmektedir.

Alt Mahkeme, Müstedilerin taleplerini incelerken, iki talep arasındaki ayrımı doğru algılayarak şöyle bulgu yapmıştır:


"-Müstediler istidalarının (a) paragrafında A.8 numaralı
koçan tahtında kayıtlı Gönyeli'de kain gayrimenkulün 6.8.1981 tarihinde yapılan kaydının 6.6.1979 tarihli mahkeme emrine aykırı olduğunu iddia ile mezkur kaydın ve bu kayda istinaden çıkarılan koçanl-arın iptalini ve istida konusu gayrimenkulün yeniden Ömer Uzun Hasan Terekesi adına koçan edilmesini talep etmişlerdir. Bir gayrimenkulün koçan kaydının iptaline ve yeni koçan kaydı yapılmasına ilişkin verilecek bir karar kanaatimizce herkese karşı ileri s-ürülebilen bir hükümdür (Judgements in rem). Böyle bir hükmün icra kabiliyetinin olduğu ise aşikar olup yukarıda kısaca tanımlamaya çalıştığımız tespit kararlarından (declaratory Judgement) farklıdır. İzah ettiklerimiz ışığında istidanın (a) paragrafındaki- talebin işlem başlatma celpnamesi (Originating Summons) ile ileri götürülmesinin mümkün olmadığı kanaatindeyiz. İstidanın (b) paragrafındaki talep ise (a) paragrafındaki talepten biraz daha farklıdır. Öyle ki, Müstediler istidalarının (b) paragrafında ist-idaya konu gayrimenkulün 6.6.1979 tarihli mahkeme kararına uygun olarak İsmail Ömer Terekesi adına müstakil koçanının çıkarılmasını ve Müstedaaleyh 1 ve 2'nin bu doğrultuda gereken taksimatı yapması için mahkeme tarafından emir verilmesini talep etmişlerdi-r. Bu talep, doğrudan Ömer Uzun Hasan Terekesinin idare memurları aleyhinedir. Ancak istida konusu gayrimenkulün koçan kaydı ortak yapılmış durumdadır. Kanaatimizce Müstedaaleyh 3 adına koçan kaydı yapılmış olması nedeniyle, Fasıl 189 madde 53 Müstedaaleyh- 3 aleyhine asli celpname dosyalanmasına da imkan sağlamamaktadır. Hal böyle iken ve istidaya konu taşınmaz mal Ömer Uzun Hasan Terekesinin adından çıkmışken mezkûr terekenin idare memurlarının (b) paragrafındaki talep mucibince işlem yapmaları kanaatimce -mümkün değildir. Bir adım daha ileriye giderek Tereke İdare Memurlarının isteseler bile artık bu yönde bir işlem yapamayacakları dahi söylenebilir. Dolayısı ile istidanın (a) paragrafındaki taleple (b) paragrafındaki talep birbiri ile bağlantılıdır ve her -halükârda öncelikle (a) paragrafındaki talepte başarılı olmaksızın ve istida konusu taşınmazın halihazırdaki koçan kaydını iptal ettirip Ömer Uzun Hasan Terekesi adına kaydedilmesini sağlamaksızın istidanın (b) paragrafındaki talep mucibince emir verilmesi- de söz konusu olamaz."(Mavi 167)


Özellikle, Alt Mahkemenin Müstedilerin (a) paragrafındaki taleplerinde başarılı olmadan (b) paragrafındaki talepleri gereğince emir verilmeyeceği saptamasının doğru olduğunu belirtmek isteriz.


Ancak bu meselede, ipti-dai itirazlar bakımından, Müstedilerin taleplerinin HMUT E.55 veya Fasıl 189 madde 53 altında genel istida veya işlem başlatma celpnamesi (Orginating Summons) veya dava yolu ile talep edilip edilmeyeceğinden önce, mevcut talepler ve istidadaki taraflar ile- uyuşmazlığın karara bağlanmasının mümkün olup olmadığını belirlememiz gerekmektedir.

Bir mahkeme, huzurundaki uyuşmazlığı, mevcut şahadet ve emareler ile karara bağlamak zorundadır. Bu nedenle Müstediler 1. istinaf sebeplerinde başarılı olsalar bile, leh-lerine karar verilmesi imkanı yoksa o başvurunun doğal olarak akıbeti ret ve iptal olacaktır.

Mahkeme kararları, ilgili tarafları ve o mahkeme kararı altında işlem yapacak olanları bağlayıcı nitelikte olup, hiç kimsenin veya makamın kendisine işlem yapı-lması için ibraz edilen bir mahkeme kararını keyfi olarak değiştirme ve yorumlama yetkisi yoktur. Yine bilinen temel kural, mahkeme kararlarının verildiği tarihte yürürlükte olan yasalara aykırı olamayacağı ve uygulanabilir nitelikte olması gerektiğidir.
-
Bu temel kuralları unutmadan, huzurumuzdaki meseleye baktığımızda, Müteveffa Ömer Uzun Hasan Terekesinin İdare Memurları Müstedaaleyhler No.1 ve 2'nin, 18.5.1981 tarihinde Lefkoşa Tapu Dairesinde açılan ve Emare No.3 olarak Alt Mahkeme huzuruna ibraz edil-en intikal ve taksim dosyasına, hem 6.6.1979 tarihli taksimat emrini hem de Müstedilerin elde ettiği 93/79 sayılı Müteveffa İsmail Ömer Terekesine ait taksimat emrini koydukları, dosyanın içeriğinde taksim sözleşmesi, mirasçıların mukavelenamesi ve şahadet-namenin mevcut olduğu, Tapunun bu evraklara göre işlem yaptığı açıkça görülmektedir.

Mezkur emirler diğer belgeler ile birlikte taksim dosyasına girdikten sonra, Tereke İdare Memurlarının veya Tapu Memurlarının taksim sözleşmesi ve şahadetname tahtında M-ahkeme emirleri hilâfına işlem yapma, koçan düzenleme hak ve yetkileri yoktur. Dolayısıyla, bu meselede 6.6.1979 tarihli Mahkeme emrinin gereğinin yapılmaması söz konusu ise, bunun muhataplarından biri de işlemleri yapan Tapu ve Kadastro Dairesidir.

Huzu-rumuzdaki ihtilafa konu olan Emare No.3 dosyadaki belgelere istinaden A.8 kayıt No.lu taşınmaz malın ½ hisseler halinde taraflar adına kaydını içeren işlemler Tapu ve Kadastro Müdürlüğü tarafından yapılmış, taksimat bu şekilde gerçekleştirilmiştir.

Tapu -ve Kadastro Müdürlüğü tarafından alınan karar veya yapılan işlemler iptal edilmediği müddetçe, tarafların kendi aralarındaki uyuşmazlığa bağlı olarak koçanların iptal edilmesi mümkün değildir.

Müstedilerin başvurusunda 6.6.1979 tarihli Mahkeme emri dah-il tüm belgeleri dikkate alıp taksimatı yapan ve bu doğrultuda işlem yapan Tapu ve Kadastro Müdürlüğü istidaya taraf yapılmadığı gibi, mezkûr Mahkeme emrinin mevcut yasalar tahtında uygulanabilirliği, emri uygulayan Tapu ve Kadastro Dairesinin taraf olduğ-u bir yargı işlemine konu olmamıştır.

Bu durumda, mevcut taraflar ile istidada talep edilen çareler doğrultusunda emir verilmesi mümkün olmadığından, Alt Mahkemenin farklı gerekçe ile istidayı iptidaen reddetmesinde hata yoktur.

Buna göre 1. istinaf s-ebebi reddedilir.

İstinaf sebebi reddedildiğinden diğer istinaf ve mukabil istinaf sebeplerini incelememiz gerekmemektedir.


NETİCE:

Yukarıdakiler ışığında istinaf reddedilir.

Mevcut istinafa has olgular ışığında, istinaf masrafları ile ilgili emi-r verilmez.




Hüseyin Besimoğlu Ahmet Kalkan Emine Dizdarlı
Yargıç Yargıç Yargıç




20 Ekim, 2015











14






Full & Egal Universal Law Academy