Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 55/2013 Dava No 40/2013 Karar Tarihi 13.11.2013
Numara: 55/2013
Dava No: 40/2013
Taraflar: Bayram Küçük ile Maiken Jess arasında
Konu: İstinaf masraflarının teminat altına alınması (security for costs) - Hangi koşullarda teminat emri verilebileceği
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 13.11.2013

-D. 40/2013 Yargıtay/Hukuk 55/2013
(Girne Dava No: 2464/2009)

Yargıç Narin Ferdi Şefik Huzurunda.

İstinaf eden: Bayram Küçük, Girne
(Davalı)

ile -

Aleyhine istinaf edilen: Maiken Jess, Girne
- (Davacı)


A r a s ı n d a.



İstinaf eden namına: Avukat Aytekin Musa
Aleyhine istinaf edilen namına: Avukat Adnan Ulunay.

(30.5.2013 tarihli istidanın kararıdır)


---------

-
K A R A R


Narin F. Şefik: Müstedi/Davacı/Aleyhine İstinaf Edilen 30.5.2013 tarihli istida ile istinaf masraflarına güvence olarak 30,000 TL'nin altında olmayan bir miktarı Müstedaaleyh/Davalı/İstinaf Edenin mahkemeye yatırma-sına ve istinafa konu Girne Kaza Mahkemesinde 2464/2009 sayılı davada, Aleyhine İstinaf Edilen/Davacı/Müstedi lehine ve İstinaf Eden/Davalı/Müstedaaleyh aleyhine verilen hüküm ve dava masrafları tatmin olmadan, istinafın dinlenmemesine emir verilmesini tal-ep etmiştir.

Müstedi, istidasını, Hukuk Muhakemeleri Usul Tüzüğü Emir 35 nizam 2, Emir 60 nizam 1-6, Emir 48 nizam 1,2'e istinat ettirmiştir.

İstidaya ekli yemin varakasında, Davacı/Müstedi/ Aleyhine İstinaf Edilen, Bidayet Mahkemesinin takdir ettiği h-ükümlü alacağını ve dava masraflarını alamadığını, "istinafta başarılı olmamız halinde" (istinafında İstinaf Edenin başarısız olması halinde veya istinafın dinlenmesinde kendilerinin başarılı olmaları halinde demek istemiştir), takdir edilecek masrafları M-üstedaaleyh/Davalı/İstinaf Edenin ödemeyeceğini ileri sürerek, istinaf masrafları için Müstedaaleyh/Davalı/İstinaf Edenin teminat yatırmasını, security for costs emri verilmesini talep etmiştir.

İstinaf Eden/Davalı/Müstedaaleyh istidaya itiraz ihbarname-si dosyalamış, itiraz ihbarnamesine ekli yemin varakasında Müstedaaleyh, Müstedinin iddialarını reddetmiş ve Müstedi ile birlikte ve/veya ortak olarak 1/2 'şer hisse oranında istinaf konusu taşınmaz malı aldıklarını ve bu malın üzerine bir villa inşa ettik-lerini; Müstedinin 2464/2009 sayılı davayı ikame ettikten sonra, davada kendisi aleyhine karar verilince istidanın yapılmakta olduğu istinafı dosyaladığını, istinafında haklı ve sağlam sebepleri bulunduğunu, KKTC yurttaşı olduğunu ve KKTC'de mal varlığı bu-lunduğunu, istinafın Müstedi lehine sonuçlanması halinde, Müstedinin masraflarının tahsil edilebileceğini, istinaf masrafları için teminat verilmesini talep etme hakkı bulunmadığını ileri sürmüştür.

İstida dinlenmiştir. Taraflar şahadet sunmayıp hitap et-mekle yetinmişlerdir.

Müstedinin huzurumdaki iki talebi ayrı ayrı incelenmelidir. 1. talep istinaf masrafları için teminat yatırılması ile ilgilidir ki, bu Emir 35 nizam 2 altında tezekkür edilmesi gereken bir taleptir.

Bu nizamın son cümlesi a-ynen şöyledir:

"Such deposit or other security for the costs to
be occassioned by any appeal shall be made or
given as may be directed under special circumstances
by the Court of Appeal".


"Özel durumlarda İstinaf Mahkemesince emred-ilecek
bir para miktarı veya başka teminat istinafın
gerektireceği masraflara karşılık yatırılır veya
verilir."


Emir 35 nizam 2 ile ilgili Yargıtay/Hukuk 30/2010 (D.15/2010)'da hangi koşullarda teminat emri verilebileceği izah edilm-iştir. Bu kararda, özel nedenlerle teminat emri verilebileceği şu şekilde ifade edilmiştir:

"Emir 35 nizam 2'de belirtildiği şekilde masraf
için teminat emrinin özel nedenlerle (special
circumstances) de verilebileceği belirtilmiştir.
Bu özel nedenle-r maddi imkansızlık ve prosedürün
yargılama sürecini kötüye kullanması şekline
dönüşmesi olarak sıralanmıştır.

...........................................


Bizde h-alen yürülükte bulunan Emir 35 nizam
2'nin kaynağı olan Emir 58 nizam 15 altında
hangi şartlarda İstinaf Mahkemesinde masraflar
için teminat emri verilebileceği yukarıda iktibas
edilen karar ile ayni doğrultuda Lord Atkın'in
The Encyclopaedia of Co-urt Forms and Precedents
in Civil Proceedings cilt 2 sayfa 167'de de izah
edilmektedir.


"Security for Costs of Appeal.- The Court of Appeal
may order the appellant to give security for the
costs of the appeal (Order 58,r.15)........ The
princip-al cases in which security for costs will
be ordered are where the appeal is an abuse of the
process of the Court, where the appellant is resident
out of the jurisdiction, where there has been great
delay in prosecuting the action, where the appella-nt
has failed to pay the costs incurred in the Court
below, and generally where it can be shown that the
appellant, if unsuccessful, would be unable to pay
the costs of the appeal."

- "
(Yargıtay, istinaf maksatları için teminat verilmesine
em-ir verebilir. Teminat emri verilen durumlar şu
şekilde sıralanabilir: İstinafın mahkeme prosedürünü
istismar mahiyetinde olması halinde; İstinaf Edenin
yetki alanı dışında ikamet etmesi halinde; davanın
dinletilmesine çok geciktiril-diğinde; İstinaf Eden
alt mahkeme masraflarını ödemekten imtina ettiği
takdirde; ve genelde, İstinaf Edenin istinafında
başarılı olmadığı takdirde, istinaf masraflarını
ödeyemeyeceğinin gösterilmesi halinde.)


Dava dosyasındaki- 4.2.2013 tarihli hüküm ile Bidayet Mahkemesi, Müstedaaleyh/Davalının Girne'de koçan 6362 taşınmazdaki 1/2 hissesini, Müstedi/Davacıya devretmesine emir ve hüküm vermiş ve ayrıca 10,500 TL dava masrafı ödemesine emir vermiştir. Dava masrafları ödenmemiştir-.

Huzurumdaki Müstedinin yegâne iddiası, Alt Mahkemede verilen masraf emrinin Müstedaaleyh tarafından ödenmemiş bulunmasıdır. Müstedi, Müstedaaleyhin maddi imkansızlık içerisinde olduğunu iddia etmiş değildir. Müstedi, hiç bir şekilde, Müstedaaleyhi-n ödeme kabiliyeti olmadığını da ileri
sürmüş değildir. Müstedi bu doğrultuda şahadet sunmadığı gibi, yemin varakasında da böyle bir iddiaya yer vermemiştir.

Müstedinin, bu durumda yegane iddiası, Alt Mahkeme masraflarının ödenmediği hallerde, Emir 35-, nizam 2 altında İstinaf Mahkemesinin istinaf masrafları için teminat emri vermesi gerektiğidir.

Sadece alt mahkemede verilen hükümdeki dava masraf emrinin tatmin edilmemesinin, teminat emri verilip verilmemesi için yeterli olup olmadığı hususunun- incelendiği, Hills v. London Passanger Transport Board (1937) 4 All ER 230 davasında, alt mahkeme masraflarının ödenmemiş olduğunun ifade edilmesinin yeterli olmadığı ve istinaf edenin ödeme imkanı olmadığının da ileri sürülmesi gerektiği ifade edilmiştir-.

-"It has for a long time been the practice in this
court that, where a respondent desires to obtain
security for the costs of an appeal, he must state
in his affidavit facts which show the appellant's inability to pay such costs. It is no-t sufficient
in a case of this sort merely to state that an application has been made to the appellant to pay
the costs of the action in the court below, and
that such costs have not been paid. It is quite
possible that an appella-nt may be unwilling to
pay such costs although he be well able to pay
them. I think it ought generally to be known
that the mere failure by an appellant to pay the
- costs of an action is not, in the absence of facts showing his inability to pay them, sufficient
grounds for making an order for security. This application must be dismissed, but without
prejudice to the respondents making a further app-lication upon proper evidence."

-(Bu Mahkemede uzun zamandan beri istinaf masrafları
için teminat emri talep eden tarafın Yemin Varakasında İstinaf Edenin bu masrafları ödeme imkanı bulunmadığını belirtmesi gerektiği usulü vardır. Alt Mahkeme masraflarının ödenmesi için İstinaf Ede-ne müracaat edildiği ve masrafların ödenmediğini belirtmek böyle meselelerde yeterli değildir. İstinaf Edenin masrafları ödeme kabiliyeti olmasına rağmen, ödeme istememesi mümkün olabilir. Genel olarak bilinmelidir ki İstinaf Edenin dava masraflarını ödeme-miş olması, ödeme imkanı olmadığını gösteren olgular yokluğunda, teminat emri verilmesi için yeterli değildir. Bu istida, doğru dürüst şahadete dayanarak yapılacak yeni müracaat hakkına halel getirmeden, ret ve iptal edilmelidir.)
Müstedinin, Davalını-n ödeme kabiliyeti olmadığı doğrultusunda bir iddiası yoktur. Sadece alt mahkemenin verdiği masraf emrinin tatmin edilmemiş olması, Emir 35, nizam 2 altında teminat için emir verilmesini gerektirecek özel neden kapsamına girmemektedir. İstinaf edenin ödem-e kabiliyeti olmadığının da ileri sürülmesi gerekmektedir. İstinaf edenin ödeme kabiliyeti olmadığı iddia edilmeli, bu iddia ret edildiği takdirde bu konuda şahadet sunulmalıdır. Alt mahkeme masraflarının ödenmediği hususunu, ödeme kabiliyetinin olmadığını- gösterebilecek bir unsur olarak kullanabilir. Bu koşulların yerine getirilmesi halinde, mahkeme, istinaf sebeplerinin vahametini de göz önünde bulundurduktan sonra, istinaf masrafları için teminat emri verebilir. Huzurumdaki istidada, İstinaf Edenin ödeme- kabiliyeti bulunmadığı noktasında herhangi bir iddia yapılmış değildir. Bu nedenle, Müstedinin 1. talebinin reddedilmesi gerekir.

Müstedinin 2. talebi, Bidayet Mahkemesinin lehine verdiği, dava masrafı ile ilgili emir tatmin edilmeden istinafın din-lenmemesini içerir. Hukuk Muhakemeleri Usul Tüzüğü'nde böyle bir emrin verilmesine olanak tanıyan bir kural yoktur. Bidayet Mahkemesinin verdiği masraf emrine uyulmamış olması, tek başına istinafın dinlenmesine engel değildir. Hükmün icrasının, dava masraf-ları dahil durması için emir temin edilmedikten sonra, Davacı, hükümde kendisine verilen dava masrafını tahsil etmek için her yolu denemelidir. Alt mahkemenin verdiği dava masraflarının kasıtlı ödenmediği, mahkeme emrine kasıtlı bir riayetsizlik, Yüksek Ma-hkemenin doğal yetkileri kapsamında istinafın dinlenmesinin bekletilmesini getirebilir.

Huzurumdaki istinafa konu davada, icraya gidip gidilmediği, icradan ne gibi bir cevap geldiği, Müstedaaleyhin yemin varakasında yer verdiği geminin satılmasına müraca-at edilip edilmediği, masrafların ödeme imkanı olduğu halde kasıtlı ödenmediği hususları belirtilmemiştir.

Kaza mahkemesi bir davada hüküm verdikten sonra, hükmün icrasının durması için bir emir temin edilmediği takdirde, istinaf dinlenmeden bidayet -mahkemesi hükmünde yer alan meblağın ve dava masraflarının ödenmesi arzu edilir. İstinafta, bidayet mahkemesi kararının değişmesi halinde, ödenen meblağın iade edilmesi söz konusu olabileceğinden, aleyhine hüküm verilen tarafın hükümlü borcunu ödediği takd-irde, istinafta bidayet mahkemesi hükmünün bozulması halinde, ödenen meblağın geri alınamayacağı düşünüldüğü takdirde, ödenecek meblağın iadesini teminat altına almak için hükümlü borçlunun mahkemeye müracaat hakkı vardır.

Huzurumdaki istidanın yer a-ldığı dosyada, 4.2.2013 tarihli hüküm ile Davalının Davacıya dava konusu taşınmaz maldaki 1/2 hissesini devretmesine emir verilmiş, mukabil dava rededilmiş ve Davalının Davacıya dava masrafı ödemesine emir verilmiştir. Davalı, dava masraflarını,Müstedi/Dav-acı/Aleyhine İstinaf Edilene ödememiştir. Ancak Müstedi/Davacının dava masrafları için icraya gidip gitmediği ile ilgili şahadet sunulmamış, yemin varakasında bu hususa yer verilmemiştir. Dava masraflarının kasıtlı olarak ödenmediği de iddia edilmiş değild-ir.

Hükümlü borca konu meblağın tahsil edilmesini engelleyen bir emir olmaması halinde, müstedinin bu meblağ için icraya gitmesi, icrada muvaffak olmaması halinde de istinaf masrafları için, istinaf eden tarafından teminat verilmeden istinafın dinlenmem-esini talep edebilir. Kasıtlı olarak mahkeme emrine uyulmadığı ve ödenebilecek bir meblağın ödenmediği iddiası yapılması halinde ve mahkemenin de bu konuda tatmin olması halinde, kasıtlı riayetsizliğin ortadan kalkmasına kadar istinafın dinlenmesi durdurul-abilir. Huzurumdaki istidada, böyle bir iddia yer almamaktadır.

Bir istinaf dinlenmeden, Bidayet Mahkemesi kararının yerine getirilmesi esas olmalı, ancak bu yapılırken istinafta bidayet mahkemesinin hükmünün değiştirilmesi halinde, ödenen meblağların ia-desinin de teminat altına alınması gerekmektedir. Bidayet mahkemesinin verdiği hükmü ve/veya emri kasıtlı olarak yerine getirmeyen bir tarafın istinafı, mahkeme emrine uymadığı müddetçe dinlenmemelidir.

Müstedinin istidasında haklı bulunabilmesi için g-erekli olan, dava masrafları ile ilgili icraya gidip gitmediği veya Bidayet Mahkemesi hükmünün kasıtlı olarak Müstedaaleyh/ Davalı/İstinaf Eden tarafından yerine getirilmediği hususlarında iddia ve şahadetin eksikliği ışığında, Müstedi istidasını ispat ede-memiştir. Bu nedenle, Müstedinin istidasının 2. talebi doğrultusunda da emir verilmesine imkan yoktur.

Sonuç itibarıyla, Müstedi istidasında muvaffak olmaz. İstida da yer alan her iki talep ve dolayısıyla istida tümüyle ret ve iptal edilir.


Ma-sraf ile ilgili emir verilmez.



Narin F. Şefik
Yargıç


13 Kasım 2013





8






Full & Egal Universal Law Academy