Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 45/2008 Dava No 9/2013 Karar Tarihi 15.04.2013
Numara: 45/2008
Dava No: 9/2013
Taraflar: Nazire Hasan Hüseyin n/d Pervin Hasan Hüseyin ile Bekir Erol Raman arasında
Konu: Geçit hakkı - Alt Mahkemenin, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün kararının kesinleşmediği nedeniyle geçit hakkını iptal etmesi - İptal kararının istinaf edilmesi - İstinafın kabul edilerek Alt Mahkeme kararının iptal eidlmesi.
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 15.04.2013

-D. 9/2013 Yargıtay/Hukuk No: 45/2008
(Lefkoşa Dava No: 4029/2003)
YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti: Şafak Öneri, Hüseyin Besimoğlu, Mehmet Türker.

İstinaf eden: Nezire Hasan Hüseyin n/d Pervin Hasan Hüseyin, - Atatürk Caddesi Gönyeli
(Davacı)

ile

Aleyhine istinaf edilen: Bekir Erol Raman, Atatürk Caddesi, Gönyeli
(Davalı)

A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Avukat Oktay Feridun adına Avukat- Hazan Aksun
Aleyhine istinaf edilen namına: Avukat Abdurrahman Şeref.


Lefkoşa Kaza Mahkemesi Başkanı Narin Ferdi Şefik ve Yargıç Talat Usar'ın 4029/2003 sayılı davada 21/3/2008 tarihinde verdiği karara karşı, Davacı tarafından yapılan istinaftır.


--------------

K A R A R

Şafak Öneri:Davacı/istinaf eden kendisine babasından intikal eden, Gönyeli'de Köyiçi mevkiinde kain, halen içinde bir ev bulunan 196 No.lu parseldeki gayrimenkulün sahibidir. Davalı/aleyhine istinaf edilen ise, Davacının gayrimenku-lüne bitişik 198 No.lu parselde kain gayrimenkulün sahibidir. İstinaf eden 24/11/1980 tarihinde Tapu ve Kadastro Müdürüne, muhtar şahadetnamesiyle tasdiklenen bir müracaatta bulunarak, kendisinin ve kendisinden önceki mal sahiplerinin 198 No.lu parseli 40- yılı aşkın bir süredir kendi parsellerine gitmek için geçit olarak kullandıkları iddiasıyla, mezkur parselden geçit hakkı talebinde bulundu. Müracaatı değerlendiren Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü, istinaf eden lehine, istinaf konusu geçit hakkını tesis e-tti. Durumu başka bir vesileyle, Şubat 1993 yılında öğrenen aleyhine istinaf edilen, verilen geçit hakkının kendisine bildirim yapılmadan ve herhangi bir ödemede bulunulmadan tesis edildiği nedeniyle kanunsuz olduğunu ileri sürerek, Tapu ve Kadastro Daires-i Müdürünün mezkur kararı aleyhine Fasıl 224 Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası'nın 61 ve 80. maddesi altında, Lefkoşa Kaza Mahkemesinde 3/1993 No.lu istida istinafı dosyaladı. İstinafı dinleyen Lefkoşa Kaza Mahkemesi, istinafın 61. ma-ddeye dayandığını, o istinaftaki istinaf edenin (bu istinaftaki aleyhine istinaf edilen) aleyhine geçit hakkı verildiğini öğrendikten sonra, madde 61 altında Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürüne kaydın düzeltilmesi veya iptali için bir müracaat yapıp müdürün -bu konudaki kararını beklemeden Mahkemeye başvurduğu için, Fasıl 224 Taşınmaz Mal (Tasarruf, Kayıt ve Kıymet Takdiri) Yasası'nın 61 ve 80. maddesi kurallarına aykırı davrandığı gerekçesiyle istinafı reddetti. Mezkur istidadaki istinaf eden, Mahkemenin bu k-ararını Yargıtaya istinaf etmesine rağmen, bilahare bu istinafı geri çekti. İstinafın geri çekilmesiyle, 3/1993 sayılı istida istinaf kararı, kesinleşmiş duruma geldi. Mezkur istinafın geri çekilmesini müteakip, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürü, Başsavcılığ-ın da görüşünü alarak, tesis edilen geçit hakkını iptal etti. Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün bu kararı da, bu istinaftaki istinaf eden tarafından dosyalanan 2/1995 sayılı istida istinafın sonucunda, Lefkoşa Kaza Mahkemesince verilen hüküm uyarınca ipta-l edildiği cihetle, 1980 yılında, istinaf eden lehine tesis edilen geçit hakkı aynen yürürlükte kalmaya devam etti.
Aleyhine istinaf edilenin, istinaf konusu geçite duvar inşa ederek, geçişini engellemesi üzerine, istinaf eden, Lefkoşa Kaza Mahkemesinde, -huzurumuzdaki istinafa konu 4029/2003 sayılı davayı dosyalayarak, geçit hakkının engellenmemesi ve/veya geçidi tıkayan duvarın yıkılması ve zarar-ziyan talebinde bulundu.
Davaya mukabil dava dosyalayan aleyhine istinaf edilen ise, 1980 yılında tesis edilen- geçit hakkının bilgisine getirilme-den ve tazminat ödenmeden tesis edildiği için mutlak mutlanla batıl ve geçersiz olduğunu ileri sürerek, bu konuda bir tesbit kararı talep etti.
Davayı dinleyen Alt Mahkeme, ihtilaf ile ilgili olarak, Tapu ve Kadastro Da-iresi Müdürünün mezkur kararının kesinleşmiş olmadığı, keza daha önce verilen Mahkeme kararlarının res judicata teşkil etmediği için aleyhine istinaf edilenin isti-naf konusu mukabil davayı açmaya hakkı olduğu gerekçesiyle, istinaf edenin iddialarını redde-derek olguları inceledi ve sonuçta davalının, bildirim ve tazminat iddialarını reddetme-sine rağmen, mukabil talep uyarınca Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün istinaf eden lehine verdiği geçit hakkı kararını iptal etti.

Alt Mahkeme kararının hatalı oldu-ğunu iddia eden istinaf eden, huzurumuzda bulunan bu istinafı dosyaladı.
İstinaf eden, Alt Mahkemede yapmış olduğu iddiaları Yargıtayda da yinelemiştir. İstinaf edenin, istinafın duruşmasında ileri sürdüğü sebebler özetle şöyledir:
1- Alt Mahkemenin, Tapu -ve Kadastro Dairesi Müdürünün kararı-nın kesinleşmediği yönündeki bulgusu hatalıdır;
2- Alt Mahkemenin, aleyhine istinaf edilenin taleplerinin kesin hüküm (res judicata) olmadığına ilişkin bulgusu hata-lıdır;
3- Alt Mahkeme, davada taraf yapılmayan Tapu ve- Kadastro Dairesi Müdürünün kararını iptal etmekle hatalı davranmıştır;
4- Alt Mahkemenin, davanın kanıtlanmadığı yönündeki bulgusu hatalıdır.


İNCELEME:
Fasıl 224 madde 80'e göre, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün, Fasıl 224 altında vermeye yetkili ol-duğu herhangi bir karar, emir veya ihbarnameden şikayetçi olanlar, mezkur karar, emir veya ihbarnameden haberdar oldukları tarihten itibaren, 30 gün içinde istinafen kaza mahkemesine başvura-bilirler.
Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün, Fasıl 224 madde 1-1(1)(b) altında kazandırıcı zaman aşımı yoluyla bir şahsın lehine geçit hakkı vermeye yetkili olduğu, taraflar arasında ihtilaf konusu değildir.
Davalı, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün dava konusu kararı-nı öğrendikten sonra, Fasıl 224 madde 80 hükümle-rinde düzenle-nen hakkını kullanarak 30 gün içinde, bu karara karşı Lefkoşa Kaza Mahkemesinde 3/1993 sayılı istida istinafı dosyalamıştır.
3/1993 sayılı istida istinafın konusu ile huzurumuzdaki isti-nafa konu 4029/2003 sayılı davadaki mukabil talebin kon-usu tamamen aynı olup, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün bu dava-daki davacı lehine verdiği kazandırıcı zaman aşımı kararının, a- davalıya ihbar verilmeden, b- herhangi bir ödeme yapılmadan alındığı nedeniyle geçersiz olduğu iddialarına dayanmaktadır.
3/-1993 sayılı istida istinafta Lefkoşa Kaza Mahkemesi, müstedi/müstenifin (bu davadaki davalı) esasa ilişkin iddia-ları hususunda bir karar vermeyerek, daha önce izah edildiği gibi usül hatası yapıldığı gerekçesi ile istida istinafı red-detmiştir.

Lefkoşa- Kaza Mahkemesinin 3/1993 sayılı istida istinafta verdiği karara göre, müstedi/müstenif (bu davadaki davalı) öncelikle Fasıl 224 madde 61 altında Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürüne itiraz yoluyla başvurup, müdürün olumlu veya olumsuz bir karar vermesini sağ-lamak ve verilecek olan karar aleyhine Lefkoşa Kaza Mahkemesine istinaf etmek durumunda idi. Davalı, bu karar aleyhine Yargıtaya yaptığı istinafı geri çektiği ve karar uyarınca başka bir müracaatta da bulunmadığı cihetle, Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün- kararı kesinleşmiştir.
Karar kesinleştikten sonra, artık Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürünün verdiği geçit hakkının hukuken geçerli olup olmadığı ve/veya tesis edilip edilmediği yargı konusu yapılamaz.

Hukuki durum bu şekilde iken, Alt Mahkemenin davay-ı dinleyip karara bağlaması hatalıdır. Bu sonuca ulaştıktan sonra, diğer istinaf sebeblerini incelemeye gerek kalmamıştır. Sonuç olarak, yukarıdakiler ışığında istinaf kabul edilerek Alt Mahkemenin kararı iptal edilir.

İstinaf masraflarının aleyhine i-stinaf edilen tarafından ödenmesine emir verilir.





Şafak Öneri Hüseyin Besimoğlu Mehmet Türker
Yargıç Yargıç Yargıç


15 Nisan 2013
-











5






Full & Egal Universal Law Academy