Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 22/2012 Dava No 13/2016 Karar Tarihi 01.04.2016
Numara: 22/2012
Dava No: 13/2016
Taraflar: Süleyman Aknar ile Çangar Motors Co. Ltd.
Konu: Alacak davası - Sözlü bir anlaşma altında araba satışından kalan alacağın talebi - Mahkeme kararlarının bir gerekçeye dayanması gerekliliği - Mahkemenin tanığın şahadetine kısmen inanma hak ve yetkileri - Şahadetin değerlendirilmesi - İspat külfeti - Yargıtayın İlk Mahkmenin neden şahadete inanmadığına ilişkin gerekçe göstermemesini hatalı bulması - Sözlü şahadet -Tek taraflı ispat - Default istidası.
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 01.04.2016

-D. 13/2016 Yargıtay/Hukuk No: 22/2012
(Lefkoşa Dava No: 7842/2011)

YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti:Ahmet Kalkan, Gülden Çiftçioğlu, Bertan Özerdağ

İstinaf eden: Süleyman Aknar, Lefkoşa
- (Davacı)

ile

Aleyhine istinaf edilen: Çangar Motors Co. Ltd., Lefkoşa
(Davalı)

A r a s ı n d a.

İstinaf eden n-amına: Avukat Ünver Bedevi

Lefkoşa Kaza Mahkemesi Kıdemli Yargıcı Peri Hakkı'nın 7842/2011 sayılı davada, 11/1/2012 tarihinde verdiği ret kararına karşı, Davacı tarafından yapılan istinaftır.

------------

K A R A R

Ahmet Kalkan: Bu istinafta, Mahke-menin kararını, Sayın Yargıç Bertan Özerdağ okuyacaktır.




Bertan Özerdağ: İstinaf Eden/Davacı kararda, bundan böyle sadece Davacı olarak anılacaktır. Davacı Alt Mahkemenin 11.1.2012 tarihli ret ve iptal kararına karşı bu istinafı dosyaladı.

İSTİNAF İ-LE İLGİLİ OLGULAR

Davacı Davalı aleyhine dava dosyalayarak, Davacıdan aralarındaki sözlü anlaşmaya istinaden 35,000 Euro alacaklı olduğunu iddia etti.

Davacı Davalıdan KZ 644 plakalı BMW 730 marka aracı 120,000 Euroya satın alarak, adına kayıtlı bulun-an JT 579 plakalı aracı takas amaçlı 45,000 Euroya Davalıya devrettiği, bu satışa mahsuben keza 7,500 Stg. ödemede bulunduğu, 7.500 Stg.nin 10,000 Euroya tekabül ettiği ve Davalıya araç alımından dolayı 65,000 Euro borcu kaldığı, bu aracı bir müddet kullan-dıktan sonra Davalıya geri iade etmeye karar verdiği, Davalı ile yaptıkları anlaşma ile KZ 644 plakalı aracı 100,000 Euroya geri aldığı ve 3. kişilere satılıp devredildikten ve borcu düşüldükten sonra, kalan 35,000 Euroyu Davacıya iade edeceği hususunda an-laştıkları, Davalının Davacı adına kayıtlı olan aracı devraldığı, daha sonra Levent Çıraklı isimli kişiye devrettiği, buna rağmen mütebaki 35,000 Euroyu kendine ödemediği hususunda iddia içeren, işbu davayı ikame etmiştir.

Davacı davasını 21.12.2011 tari-hinde dosyalamış, mezkur dava Davalıya 22.12.2011 tarihinde tebliğ olmuş, tebliğden itibaren 10 gün içerisinde Davalının isbatı vücut kaydı yaptırmaması nedeniyle, Davacı hüküm elde etmek amacıyla 3.1.2012 tarihinde tek taraflı bir başvuruda bulunarak, Mah-kemeden hüküm talep etmiştir. Gıyaben hüküm elde etmek için dosyalanan 3.1.2012 tarihli istida, Mahkeme tarafından 11.1.2012 tarihinde ele alınmıştır.

Davacı ilgili tarihte şahsen şahadet sunmuş ve emare olarak da Davacı ile Levent Çıraklı arasındaki te-lefon görüşme detaylarını gösteren belgeyi Emare No. 1 ve Motorlu Araçlar Mukayyitliğinden alınan belgeyi ise Emare No. 2 olarak Mahkemeye sunmuştur.

Davacı tarafından sunulan temas edilen şahadet sonrasında Mahkeme, Davacının Davalıdan BMW 730 model bi-r aracı 120,000 Euroya satın aldığını, takas amaçlı JT 579 plakalı aracı 45,000 Euroya Davalıya verdiğini, borcuna mahsuben 7,500 Stg. karşılığı 10,000 Euro ödeme yaptığını, bu satıştan 65,000 Euro borçlu kaldığını, Davacının daha sonra Davalıya satın almı-ş olduğu KZ 644 plakalı aracı iade ettiğini kabul edip bulgu yaptıktan sonra aracın Davalı tarafından 3. kişilere 100,000 Euro bedelle satıldığı hususunda yeterli şahadet sunulmadığı cihetle, Davacının davasını ispat edemediği bulgusu ile ret ve iptal etmi-ştir. İstinaf, bu ret kararından dosyalanmıştır.

DAVACININ İDDİA VE ARGÜMANLARI

Davacı Avukatı hitabında, özetle: Davacının sunmuş olduğu şahadetin davasını ispat edebilmek amacıyla yeterli olduğunu ileri sürmüş devamla, Davacının elindeki tüm şahadeti- Mahkemeye ibraz etmesine rağmen Alt Mahkemenin Davacının iddialarının bir kısmına itibar ederek bulguya varmasına rağmen Davalı tarafından aracın Levent Çıraklı'ya 100,000 Euro bedelle satıldığı hususundaki kısmına itibar etmeyerek, Davacı lehine hüküm ve-rmeyerek ve neticede davasını reddederek hata yaptığını iddia etmiştir.

İSTİNAF SEBEPLERİ

Davacı istinafında 6 istinaf sebebi ileri sürmekle birlikte istinafını tek başlık altında toplayacak şekilde Mahkemeye hitap etmiştir. Davacının istinafını aşağıd-aki şekilde tek başlık altında özetlemiş bulunmaktayız:

"Alt Mahkeme Davacının sunduğu şahadet ve/veya yeterli olduğu doğrultusunda bulgu yapmamakla veya yeterli şahadet sunulmadığı bulgusu yapmakla ve neticede Davacı lehine hüküm vermemekle ve davayı ret- ve iptal etmekle hata yapmıştır."

İNCELEME

Bu istinaf, tek taraflı bir istida altında hüküm talebi neticesinde verilen ret ve iptal kararından yapıldığı cihetle, istinafta Mahkemeye, sadece Davacı Avukatı hitap etmiştir. Bu nedenle, istinaf tek ta-raflı ispat koşulları açısından incelenecektir.

Davacı sunduğu şahadet tahtında, Alt Mahkemenin Talep Takriri mucibince emir ve hüküm vermemesini ve davayı yeterli şahadet sunulmadığı gerekçesi ile ret ve iptal etmesini temel istinaf sebebi yapmıştır. -

Davacının Talep Takriri uyarınca hüküm verilebilmesi için sunmuş olduğu şahadetin yeterli olup olmadığını inceleyebilmek amacıyla, Talep Takririni ve Talep Takririndeki iddialarına mukabil sunulan şahadeti birlikte tezekkür etmek gerekmektedir.

Davac-ı Talep Takririnin 3. ve 4. paragraflarında özetle: Taraflar arasındaki araç satış anlaşmasını; Davacının Davalı ile Aralık 2009 ayında 120,000 Euro mukabilinde KZ 644 plakalı BMW 730 marka bir araç satın alınmasının ve bu aracın alımında JT 579 plakalı Me-rcedes C 220 model aracının 45,000 Euro bedelle takas olarak Davalıya verilmesini, keza satış bedeline mahsuben 7,500 Stg. mukabili 10,000 Euro ödenmesini ve takas verilen araç ve ödemelerden bakiye kalan 65,000 Euro borcun ise 2 sene içerisinde ödenmesi o-larak ifade edilmiştir.

Davacı KZ 644 plakalı aracın Davalıya iade verilmesi ile ilgili Davalıyla yeni bir sözlü anlaşma yaptığı hususundaki iddialarını Talep Takririnin 5. paragrafında ileri sürmüştür. Talep Takririnin 5. paragrafı aynen şöyledir:

"5- -Davacı Mayıs 2011 tarihinde ve/veya o tarihlerde aracı kullanamamasından dolayı Davalıya iade etmek istemiş, Davalı Davacının bu teklifini kabul etmiştir. Ve Davacı ile Davalı sözlü anlaşma yapmıştır. Şöyle ki; Davalı mezkur aracın en az 100,000.- Euro bed-elle satılacağını, bu satış bedelinden bakiye alacağını (65,000.- Euro) düşüp geri kalanı Davacıya derhal vereceğini kabul, beyan ve taahhüt etmiştir. Davacı da aralarındaki bu sözlü anlaşma uyarınca mezkur araç ile ilgili devir formunu imzalamış, keza mez-kur aracı da Davalıya teslim etmiştir."

Davacının, Talep Takririnde yer alan, yukarıda tafsilatı verilen her iki anlaşma ile ilgili iddialarını ispat edebilmek için sunmuş olduğu şahadet ise özetle şöyledir:

1. Davacı Talep Takririnde iddia ve ileri sürd-üğü her iki anlaşmayı Mahkemede 11.1.2012 tarihli yeminli şahadetinde bire bir anlatmıştır.
2. Davacı Levent Çıraklı ile Kasım 2011 ayında yapmış olduğu telefon görüşmesinin yazılı detayını Emare No. 1 olarak Mahkemeye ibraz etmiştir.
3. Davacı 6.1.2012- tarihli Motorlu Araçlar Mukayyitliğinden alınan yazıyı Mahkemeye Emare No. 2 olarak ibraz etmiştir. Emare No. 2 Belgede, JT 579 plakalı aracın 5.10.2007 tarihinde Davacı adına kayıt edildiğini, aynı aracın 15.1.2010 tarihinde Mustafa İşlek adına kaydedi-ldiğini, KZ 644 plakalı aracın 24.12.2009 tarihinde Davacı adına kaydedildiğini, aynı aracın 2.8.2011 tarihinde Davalı adına kaydedildiğini, 24.8.2011 tarihinde ise Levent Çıraklı adına kaydedildiğini göstermektedir.

Mahkeme iade edilen aracın 3.kişil-ere satış bedeli ile ilgili yukarıda tafsilatı verilen Davacının şahadetini yeterli bulmamasına rağmen kararında bunun gerekçesini veya hangi açıdan yetersiz olduğunu ise belirtmemiştir.

Davacının davasını ispat edebilmek amacıyla sunmuş olduğu şahadeti-n yeterli olup olmadığını incelemeden önce, Mahkemenin kararında ifade ettiği şekilde, şahadetin yeterli olmadığı bulgusunun herhangi bir incelemeye veya gerekçeye dayanmadığı cihetle hatalı olduğunu belirtmek isteriz.

Yargıtayın birçok kararında daha ö-nce belirtildiği üzere, mahkeme kararlarının bir gerekçeye dayanmasının zorunlu olması yanında, meselenin istinafa gitmesi halinde Yargıtayın mahkemenin kararının hatalı olup olmadığı hususunda detaylı şekilde inceleyerek nihai sonuca gidebilmesi için, alt- mahkemenin dayandığı gerekçeye kararında yer vermesi kaçınılmazdır.

Bu safhada Alt Mahkemenin kararına yer vermenin meselenin daha iyi irdelenebilmesi için uygun olduğu düşüncesindeyiz. Karar aynen şöyledir:

"MAHKEME: Dava dosyasını, huzurumdaki şaha-deti, Talep Takririnde yazılanları ve emareleri tetkik ve tezekkür ettim. Davacının 2009 Aralık ayında KZ 644 plakalı BMW marka aracı 120,000 Euroya satın alırken kendisine ait JT 579 plakalı Mersedes aracı 45,000 Euro karşılığı içine verdiği, bakiye 75,00-0 Euro borcu kaldığı ve bilahare ödediği 7,500 STG.lik çekle borcunun 65,000 Euroya düştüğü hususlarına inanmış bulunmaktayım. Ancak Davalının KZ 644 plakalı aracı Davalıya iade ettiği zaman Davalının mezkur aracı 100,000 Euroya 3. kişilere sattığı hususun-da huzurumda yeterli şahadet olmadığından aracın 100,000 Euroya satıldığına dair ikna olmuş değilim. Dolayısıyla Davacının davasını ispat edemediği kanaatine varırım. Netice itibarıyla; dava masrafsız ret ve iptal edilir."

Alt Mahkeme, kararında, Davacı-nın Talep Takririnde ileri sürdüğü birinci (1.) anlaşmaya ilişkin sunduğu şahadete inanarak bulguya vardı. Davacının birinci anlaşma ile ilgili sunduğu ve Alt Mahkemenin inandığı şahadet, Davacının Mahkemede verdiği yeminli şahadete ilaveten, Emare No. 2 o-larak sunulan araç devirlerini gösteren yazılı belgedir. Davacının, birinci anlaşma tahtında Davalıdan araç satın aldığı, kendi aracını Davalının galerisine bırakarak devrini sağladığı hususundaki iddiaları Emare No. 2 Belgede yer almasına karşın, aracın n-e kadara devralındığı, kendi aracını takas amaçlı ne kadara devrettiği ve ne kadar elden ödeme yaptığı hususları tamamen Davacının sözlü şahadetine dayanmaktadır. Bu sözlü şahadete inanan Alt Mahkemenin, özetle, Davacının şahadetine itibar ettiği ortadadır-.

Davacı, ikinci (2.) anlaşmayı ispat edebilmek için ise yine sözlü şahadet sunmuş, bu iddialarını teyit etmek için Emare No. 1 ve Emare No. 2 Belgeleri sunmuştur. Mukayyitlikten alınan 6.1.2012 tarihli Emare No. 2 Belge Davacının adına kayıtlı KZ 644 p-lakalı BMW marka aracı 2.8.2011 tarihinde Davalıya devrettiğini ve Davalının da aynı aracı Levent Çıraklı isimli şahsa 24.8.2011 tarihinde devrettiğini göstermektedir. Resmi belge niteliğinde olan bu belge, tartışmasız şekilde Davacının anlaşma ile ilgili -iddialarını teyit etmektedir. Emare No. 1 ise telefon konuşmalarının yazılı şekilde detaylandırılmasıdır. Bu konuşmanın Davacı ve Levent Çıraklı arasında geçtiği iddia olunmaktadır.

Alt Mahkeme, Davacının ikinci anlaşma ile ilgili sunduğu şahadetten, KZ- 644 plakalı aracın Davacı tarafından Davalıya ve Davalı tarafından da Levent Çıraklı'ya devredildiğini kabul etmesinden sonra, aracın Davalı tarafından Levent Çıraklı'ya 100,000 Euro karşılığında devredildiği hususunda yeterli şahadet olmadığından, "aracı-n 100.000 Euroya satıldığına ikna olmuş değilim" beyanı ile davayı ret ve iptal etmiştir.

Davacının araçların devirleri ile ilgili sunduğu Emare No. 2'de hangi aracın kime ne zaman devredildiği gösterilmesine rağmen, bu araçların devir ve satış bedeller-i tümüyle Davacının sözlü şahadetine dayanmaktadır. Davacının satış bedellerine ilişkin iddialarıyla ilgili sunulan sözlü şahadete inanarak bulguya varan Alt Mahkeme, yine bu şahadete dayanan aracın 100,000 Euroya satıldığı iddiasını ise, diğer iddiaların -ispatında olduğu gibi, Davacının sözlü şahadetine dayanmasına rağmen yeterli bulmamış, dolayısıyla da inanmamıştır. Alt Mahkemenin, huzurunda inanıp doğru kabul ettiği, araçların satış bedelleri ile ilgili iddialar, sadece Davacının sözlü şahadetine dayanm-asına karşın, yeterli saymadığı, KZ 644 plakalı aracın Davalı tarafından Levent Çıraklı'ya satıldığı iddiası ile ilgili sözlü şahadete ilaveten, Emare No. 1 telefon görüşmeleri detayı da bulunmaktaydı. Bu görüşmede Levent Çıraklı, aracın Davalı tarafından -kendisine 100,000 Euroya satıldığını kabul etmekteydi.

Alt Mahkeme, Davacının sunduğu sözlü şahadeti bir anlaşma için yeterli sayarak ispatlandığı sonucuna varırken, diğer anlaşma için yetersiz saymasının, Davacının ikinci anlaşma ile ilgili sunduğu şah-adete inanmamasına veya itibar etmemesine dayanmakta olduğu aşikardır.

Mahkemeler, bir tanığın şahadetinin bir kısmına inanıp bir kısmına inanmama hak ve yetkisini haizdir. Bir tanığın şahadetinin bir kısmına inanılıp diğer kısmına inanılmaması bir nede-ne dayanmalı ve bu neden de kararda açıkça yer almalıdır.

Alt Mahkemenin şahadetinin bir kısmına inandığı, Davacının Davalı tarafından KZ 644 plakalı aracın Levent Çıraklı'ya 100,000 Euroya satıldığı hususundaki kısmına hiçbir gerekçe göstermeden itibar -etmeyerek yeterli olmadığı bulgusuna varması hatalıdır.

Davacının Davalı ile arasındaki her iki anlaşma sözlü olup bu sözlü anlaşmalarla ilgili olarak Davacının sözlü şahadetine inanan Alt Mahkeme, birinci anlaşma ile ilgili Emare No. 2'yi de dikkate al-arak birinci anlaşmanın ispatlandığını kabul ettikten sonra ikinci anlaşma için aynı şekilde sözlü şahadet ve Emare No. 2 Belgeyi ve bunlara ilaveten telefon görüşmelerini de sunan Davacının iddialarını ispat edebilmek için yeterli şahadet sunmadığı bulgus-una varırken hata yapmıştır.

Zaten yukarıda yer verilen Davacının Talep Takririnin 5. paragrafında, esasen Davalıyla aracın 100,000 Euroya iade edilmesinde anlaşılmış olduğu iddia edilmiştir. Davacının Talep Takririnde, Davalı ile yaptığı anlaşma da Dav-alının aracı kaça satacağına yönelik değildir. Taraflar arasındaki anlaşmanın iade bedeli koşulu, iade anındaki satış değeri ile ilgili olup, aracın ilerideki satış değerine yönelik değildir. Bir başka ifadeyle Davacı Talep Takririne göre davasını ispat ed-ebilmek amacıyla, aracın Levent Çıraklı'ya kaça satıldığını ispat etmekle yükümlü değildir. Davacının sorumluluğu KZ 644 plakalı aracı, Davalıya 100,000 Euro bedelle iade ettiğini, Davalıya 65,000 Euro borcu olduğunu ve aracın 3. kişilere satışından sonra -mütebaki 35,000 Euronun Davalı tarafından Davacıya ödeneceğini ispat etmekle sınırlıdır. Alt Mahkeme kararındaki bulgularında aslında aracı iade ettiğine, Davacının Davalıya 65,000 Euro borcu olduğuna doğru olarak bulgu yapmasına karşın, aracın Davalıya i-ade bedeli ve aracın satışından sonra iade bedeli ile borç farkı olan 35,000 Euronun Davacıya iade edileceğine bulgu yapmayarak hata yapmıştır.

9/1976 sayılı Mahkemeler Yasası'nın 37(3) paragrafında belirtilenlere ilaveten, HMUT Emir 35 Nizam 8 uyarınca- Yargıtay (istinaf mahkemesi), ilk Mahkemenin haiz olduğu tüm yetki ve görevleri haizdir ve Alt Mahkemenin hataen vermediği hükümleri verme yetkisi bulunmaktadır.

Neticede, Davalının gıyabında dosyalanan default istidası altında, Davacı tarafın sunduğu -şahadet ile davasını ispat edebildiği aşikârdır ve istinafı kabul edilerek Talep Takriri mucibince hüküm verilmesi gerekir. Taraflar arasında faiz anlaşması bulunmadığından, yasal faiz ödenmesi hususunda bir emir verilmesi gerekir.

SONUÇ

Davacının isti-nafı kabul edilir ve Davacı lehine Davalı aleyhine aşağıdaki şekilde hüküm verilir:

35,000 Euro ödenmesi,
35,000 Euro üzerinden hüküm tarihinden itibaren yasal faiz,
Dava masraflarının Davalı tarafından Davacıya ödenmesi hususunda emir ve hüküm verilir.
-İstinaf masrafları ile ilgili emir verilmez.




Ahmet Kalkan Gülden Çiftçioğlu Bertan Özerdağ
Yargıç Yargıç Yargıç

1 Nisan 2016








2






Full & Egal Universal Law Academy