Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 19/2014 Dava No 34/2018 Karar Tarihi 26.10.2018
Numara: 19/2014
Dava No: 34/2018
Taraflar: Yüksel Ahmet Raşit Ltd. ile Dee European Com. Ltd. ve diğeri arasında
Konu: Esasa ilişkin olgu – tali olgu ayrımı
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 26.10.2018

-D.34/2018 Yargıtay/Hukuk 19/2014
Gazimağusa Dava No: 2827/2012

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti:Ahmet Kalkan, Bertan Özerdağ, Peri Hakkı

İstinaf eden: Yüksel Ahmet Raşit Ltd., 111 Bedrettin Demirel
- Caddesi, Lefkoşa
(Davacı)

-ile-

Aleyhine istinaf edilen: No.1- Dee European Com. Ltd., Lefkoşa
Yolu, Mustafa Kemal Bulvarı,
Gazimağusa
No.2- The- Dee European Hotel, Lefkoşa
Yolu, Mustafa Kemal Bulvarı,
Gazimağusa.
(Davalılar)


A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Avukat Recep Soner Sağlam
Aleyhine- istinaf edilen hazır değil.

Gazimağusa Kaza Mahkemesi Yargıcı Hasan Dağlı'nın, 2827/2012 sayılı davada, 27.12.2013 tarihinde verdiği karara karşı, Davacı tarafından yapılan istinaftır.

K A R A R

Ahmet Kalkan: İşbu istinafta, Mahkemenin hükmünü, Sa-yın Yargıç Peri Hakkı okuyacaktır.

Peri Hakkı: İstinaf Eden/Davacı, Gazimağusa Kaza Mahkemesinin Aleyhine İstinaf Edilen/Davalılar aleyhine ikame ettiği davanın ret ve iptal edilmesi kararına karşı bu istinafı dosyaladı.

Bundan böyle, İstinaf Eden/Davac-ı "Davacı", Aleyhine İstinaf Edilen/Davalılar ise "Davalılar" olarak anılacaktır.

İstinaf ihbarnamesi, Aleyhine İstinaf Edilen/Davalılara 14.4.2014 tarihinde tebliğ edilmesine rağmen, istinaf duruşmasında hazır bulunmadılar.

Olgular:

Davacı, her türlü- inşaat, gıda, ecza ve sair emtianın toptan satışını yapan limited bir şirkettir. Davalı No.1 Otel işletmeciliği ile iştigal eden limited bir şirket Davalı No.2 de Davalı No.1'in kayıtlı ticari unvanı altında ticaret yapan bir işletmedir.

Davacı, Davalı-lar aleyhine, 4.6.2012 tarihinde işbu istinafa konu davayı dosyalayarak, Davalıların 26.11.2011 - 11.1.2012 tarihleri arasında yetkilileri ve/veya müstahdemleri vasıtasıyla Davacıdan 6 adet fatura tahtında veresiye usulü 10,100.53 TL tutarında inşaat malz-emesi satın ve teslim aldıklarını, bu borca karşılık sadece 615.46 TL ödendiğini iddia ederek, mütebaki 9485.07 TL meblağın faizler ile birlikte ödenmesi için hüküm verilmesini talep etti.

Davalı No.1 ve No.2 dosyaladıkları Müdafaa Takririnde, iptidai it-iraz olarak davanın yanlış kişilere ikame edildiğini iddia ettikten sonra, esas müdafaalarında Davacının tüm iddialarını ret ve inkar ederek, Davacı ile Davalılar arasında herhangi bir alışverişin yer almadığını öne sürdüler ve davanın ret ve iptalini tale-p ettiler.

Davacı, dosyaladığı Müdafaaya Cevap Takririnde iddialara cevap verdi.

Davayı dinleyen Alt Mahkeme, Davacının davasını ispat edemediğine karar verdi ve Davacı aleyhine masraf emri vererek davayı iptal etti.

İstinaf sebepleri:

Davacı Avu-katı istinafında 10 istinaf sebebi ileri sürmesine rağmen, hitabını 3 ana başlık altında toplayarak özetlemiştir. Şöyle ki:

Muhterem Alt Mahkeme, Davacının dinlettiği 4 tanıktan 3'ünün şahadetine itibar etmesine rağmen, bu Tanıkların Davalının yaptığı kıs-mi ödemesini gösteren ve Davalılara ait olduğu iddia edilen hesap ekstrelerinin ibrazına izin vermemekle hata etti.

Muhterem Alt Mahkeme, Davalıların Müdafaa Takrirlerinin sadece ret ve inkardan ibaret olmasına rağmen, Davalıların işletmesine ait hesap dö-kümünün emare olarak ibrazına izin vermekle hata etti.

Muhterem Alt Mahkeme, Davacının Tanıklarına itibar etmesine rağmen, daha fazla şahadet aramakla ve/veya Davacının davasını ispat edemediği sonucuna varmakla ve/veya Davacının davasını reddetmekle hata- etti.

İstinaf Eden/Davacının İddia ve Argümanları:

Davacı tarafından Avukat, hitabında, özetle aşağıdaki iddia ve argümanlarda bulundu:

Davacı davasında ileri sürdüğü tüm iddiaları ispat etmesine rağmen Alt Mahkeme, Davalıların yapmış olduğu kısmi ödem-eyi gösteren tahsilat makbuzu ve cari hesap ekstrelerinin ibrazına izin vermeyerek ve Davalıların Müdafaa Takririnin sadece ret ve inkardan ibaret olmasına rağmen Davalıların işletmesine ait 53 sayfalık hesap dökümünün ibrazına izin vererek hata ettiğini-, Davacı Tanığı No.2'nin şahadetinde faturalar üzerinde imzası bulunan Çağrı Ökten ve Mehmet Ökten'in Davalı No.1 Şirketin müstahdemi olduklarını söylemesine rağmen, Alt Mahkeme bu şahadete itibar ettikten sonra Davacının davasını ispat edebilmesi için da-ha fazla şahadet aramakla hata ettiğini iddia etti.

İnceleme:

Dava zabıtları, emareler ve Davacının iddia ve argümanları incelenip değerlendirildi.

Davacının, Davalılara, bu inşaat malzemelerini fatura tahtında teslim ettiğini, Davalıların toplam bor-çlarına mahsuben 615.46 TL ödeme yaptığını ve mütebaki 9485.07 TL borçları kaldığını ispat etmesi gerekmektedir.

Davacının 1. istinaf sebebi, Alt Mahkemenin Davacı Tanıklarının şahadetine itibar etmesine rağmen, bu Tanıkların Davalıların kısmi ödemesini -gösteren hesap ekstrelerinin ibrazına izin vermemekle hata ettiği yönündedir.

Alt Mahkeme 6 adet faturayı Emare No.5 olarak kaydettikten sonra, Davacı Tanığının cari hesap ekstrelerini esasa ilişkin olgu olduğu ve Talep Takririnde yer almadığı gerek-çesi ile emare olarak kaydedilmesine izin vermedi.

Esasa ilişkin olgu (material facts) Yüksek Mahkemenin bir çok kararında detaylı bir şekilde izah edilmiştir.

Yargıtay/Hukuk 24/2009,D.9/2011 Harbay -Sezgin ve Oğlulları Ltd.v Gök-Tuğ Ticaret Ltd. s-ayılı kararda, Odgers on Pleading and Practice 17.baskı, sayfa 72'den bir alıntı yapılarak, şu sözlere yer verilmiştir:

"The fundamental rule of our present system of
pleading is this:-
Every pleading shall contain and contain only a
statement in -a summary form of the material facts, on which the party pleading relies for his claim or defence, as the case may be, but not the evidence by which they are to be proved."
"This rule involves and requires four separate
things:-
I.Every pleading must s-tate facts and not law.
II.It must state material facts and material facts
only.
III.It must state facts and not the evidence by
which they are to be proved.
IV.It must state such facts in a summary form."

B-u alıntıya göre, layihalarda temel kural her layihanın sadece esaslı olguları içermesidir. Bir dava veya müdafaayı ortaya koyduğuna inanılan olguların layihalarda yer alması gereklidir; ancak ispatlanması gereken şahadetin yer alması gerekmez.

Bu kural 4- ayrı unsurla tanımlanabilir. Şöyle ki:

Her layihada sadece olgular yer alır, yasal durumun yer alması gerekmez.
Sadece esasa ilişkin olguların layihada yer alması yeterlidir.
III.Layihalarda sadece olgular beyan edilir. Şahadetin yer
alması gerek-mez.
IV. Sadece olguları içeren açıklamalar özet olarak yer
almalıdır."

Yüksek Mahkeme Yargıtay/Hukuk 21/2011,D.29/2014 Escon Ltd. v Blok Bims Hafif Yapı Elemanları Maden İnşaat Sanayi ve Tic. A.Ş. sayılı kararda, sadece faturaya daya-ndırılan bir davada taraflar arasındaki iş ilişkisini gösteren cari hesap ekstreleri veya daha önceki alışlar için yapılan ödemelerin tali olup esasa müteallik olgu olmadığı ve talep takririnde yer alması gerekmediği belirtilmiştir.

Davacının Talep T-akririnde, talebinin veresiye ve/veya kredi usülü fatura karşılığı olduğu belirtilmekle birlikte, davanın faturalara dayandırıldığı açıklıkla görülmektedir. Buna göre, dava sebebi içeren esasa ilişkin olgular faturalar ile yapılan veresiye satışlardır. Dav-acı tarafından ibraz edilmek istenen cari hesap ekstreleri Davacı ile Davalılar arasındaki borç durumunu gösteren bir hesap dökümü niteliğinde olup, Davacının ispat külfetini yerine getirebilmesi için Mahkeme tarafından emare olarak kabul edilmeleri gereki-rdi. Bu bağlamda, Alt Mahkeme Davacı tarafından ibraz edilmek istenen hesap ekstrelerinin ibrazına izin vermemekle hata etmiştir.

Davacının 1. istinaf sebebi kabul edilir.

Davacının 2. istinaf sebebi, Davalıların Müdafaa Takrirlerinin sadece Dava-cının iddialarını ret ve inkardan ibaret olmasına rağmen, Alt Mahkemenin Davalılar tarafından 53 sayfalık belgenin emare olarak kaydedilmesine izin vermekle hata ettiği yönündedir. Davalılar Müdafaa Takrirlerinde Davacı ile herhangi bir alışveriş ilişkiler-i olmadığını, iddia edilen malzemeleri satın ve teslim almadıkları ve/veya herhangi
birine satın ve teslim almak için yetki vermediklerini ve buna bağlı olarak aleyhlerine harhangi bir dava sebebi bulunmadığını iddia etmişlerdir.

Layihalarda ileri sürül-en iddiaların kanıtlanmasında sunulacak şahadetin yer alması gerekmediğinden, Davalılar Davacıdan herhangi bir alışveriş yapılmadığını ispat etmek için muhasebe ve satın alma sorumlusunun işletmeye alınan malzemelerin dökümünü gösteren bilgisayar çıktıları-nın emare olarak ibraz etmesine izin vermekle Alt Mahkeme hata yapmış değildir. Bu bağlamda Davacının 2. istinaf sebebi reddolunur.

Davacının 3. istinaf sebebi, Alt Mahkemenin Davacının Mahkemeye yeterli şahadet sunduğu halde davasını ispat ed-emediğine dair bulgu yapmakla hata ettiği yönündedir.

Alt Mahkeme, Davacı Tanığı No.1 ve No.3'ün şahadetine itibar ederek Emare No.5 Faturaların altındaki "teslim alan" kısmında imzaları bulunan Mehmet Ökten ve Çağrı Ökten isimli kişilerin ilgili dönemle-rde Davalıların yanında çalıştığına ve Emare No.5 Faturaların muhatabının Davalılar olduğuna kanaat getirdikten sonra, teslimatın kim tarafından, nereye ve ne zaman yapıldığına dair bir şahadetin, Davacı tarafından sunulmadığından davanın ispat edilemediği- bulgusuna varmıştır.

Dava zabıtları incelendiği zaman, Davalıların Emare No.5 Faturalar tahtında toplam 10,100.53 TL tutarında inşaat malzemesi satın ve teslim aldığı, alel hesap 615.46 TL ödendikten sonra 9485.07 TL mütebaki borcu kaldığı ile ilgi-li Davacının yeterli şahadet sunduğu görülmektedir.

Yukarıda belirtilenler ve mevcut şahadet ile Davacının davasını ihtimaller dengesi prensibine göre ispat ettiği görülmektedir.

Alt Mahkeme, Emare No.5 Faturaların muhatabının- Davalılar olduğu ve faturaların altındaki "teslim alan" kısmındaki imzaların ilgili zamanlarda Davalıların müstahdemi olan Mehmet Ökten ve Çağrı Ökten'in olduğu bulgularından sonra, bir de sevk irsaliyesi imzalattırılması gerektiğine ve Davacının davasını- ispat edemediğine kanaat getirmekle hata etmiştir.

Davacının 3.istinaf sebebi kabul edilir ve buna bağlı olarak Davacının davasını iptal eden 27.12.2013 tarihli hüküm ve masraf emri iptal edilir.

Alt Mahkemede faiz konu edilmediğinden, Fasıl -267 Eşya Satış Yasası'nın 61. maddesine uygun olarak fatura bedellerine yıllık yasal faiz uygulanmasını uygun görürüz.

Netice itibarıyla, Davacı lehine Davalılar aleyhine müştereken ve münferiden:

i)9485.07 TL meblağ; ve

ii) 4890.72 TL üz-erinden 02.01.2012 tarihinden borcun nihai tediye tarihine kadar yasal faiz; ve

iii) 876.43 TL üzerinden 25.01.2012 tarihinden borcun nihai tediye tarihine kadar yasal faiz; ve

iv) 1171.48 TL üzerinden 05.02.2012 tarihinden borcun nihai tediye tarihi-ne kadar yasal faiz; ve

v) 735.00TL üzerinden 06.02.2012 tarihinden borcun nihai tediye tarihine kadar yasal faiz; ve

vi)986.90TL üzerinden 10.02.2012 tarihinden borcun nihai tediye tarihine kadar yasal faiz
için emir ve hüküm verilir.

D-ava masrafları Mukayyit tarafından tespit edilecektir.

İstinaf masrafları Aleyhine İstinaf Edilen/Davalılar tarafından ödenecektir.



Ahmet Kalkan Bertan Özerdağ Peri Hakkı
Yargıç Yargıç Ya-rgıç

26 Ekim, 2018











8






Full & Egal Universal Law Academy