Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 169/2019 Dava No 38/2019 Karar Tarihi 25.10.2019
Numara: 169/2019
Dava No: 38/2019
Taraflar: Birken StocksalesGmbH yetkili vekili Av. Talat Yörük vasıtasıyla ile Asoğlu Ltd. arasında
Konu: Ara emri - mahkemelerin ara emri istidalarını karara bağlarken ara emrinin unsurlarına ilişkin incelemesine kararlarında yer vermeleri gerektiği
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 25.10.2019

-D. 38/2019 Yargıtay/Hukuk No: 169/2019
(Lefkoşa Dava No: 4178/2019)

YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti: Ahmet Kalkan, Bertan Özerdağ, Peri Hakkı

İstinaf Eden: Birken StocksalesGmbH yetkili vekili Av. Talat - Yörük vasıtasıyla Almanya (Davacı)

ile

Aleyhine İstinaf Edilen: Asoğlu Ltd., Lefkoşa (Davalı)

A r a s ı n -d a.

İstinaf eden namına: Avukat Doğu Abidin

(İstinaf tek taraflı)

Lefkoşa Kaza Mahkemesi Kıdemli Yargıcı Alev Ulunay'ın, 4178/2009 sayılı davada, 17.9.2019 tarihinde tek taraflı ara emri istidasında verdiği emre karşı, Davacı tarafından yapılan istinaf-tır.

-----------

K A R A R

Ahmet Kalkan: Bu istinafta, Mahkemenin kararını, Sayın Yargıç Bertan Özerdağ okuyacaktır.

Bertan Özerdağ: Bu istinafta, İstinaf Eden/Davacı kararda bundan böyle sadece Davacı olarak anılacaktır.

Davacı Alt Mahkemede HMUT- Emir 2 nizam 1 tahtında dosyaladığı dava ile; Davalı'nın Fasıl 148 Haksız Filler Yasası'nın 35.maddesine aykırı olarak "passing off" haksız filini işlediği iddiasıyla Davalı'dan sair şeyler yanında, genel ve özel zarar-ziyan talep etti.

Davacı bu dav-ası altında tek taraflı bir ara emri istidası dosyaladı. Davacı istida altında ise özetle iki talepte bulundu. Bu talepler: "A. Davalının tasarrufunda bulunan Davacıya ait "Birkenstock" markasının taklidi olan ayakkabı ürünlerinin yedi eminin tasarrufuna v-erilmesine dair bir emir, B. Bu ürünlerin Davalıya ait dükkân dışına çıkarılmaması veya satılmaması ve/veya zaptı rapt altına alınmasına dair bir emir" şeklindedir.

Tek taraflı olarak Alt Mahkeme huzurunda görüşülen istidada sunulan şahadeti tezekkür ed-en Alt Mahkeme, KKTC'de Fasıl 268 Ticaret Markaları Yasası kuralları tahtında "Birkenstock" markasının kayıtlı bir marka olmadığına vurgu yaptıktan sonra, huzurundaki davanın Fasıl 148 Haksız Fiiller Yasası 35.maddesi uyarınca passing off niteliğinde zarar- ziyan veya tazminat talep eden bir dava olduğunu belirlemiştir. Bu hususların akabinde Alt Mahkeme, kararında aşağıdaki paragrafa belirtilenlerle ilgili bir gerekçeye dayanarak, tek taraflı emir vermeyi uygun görmeyip, istidanın tebliğine emir vermiştir: -

"Ancak, Davacının bu talepleri davanın esasını etkileyeceği kanaatinde olduğumdan bu aşamada karşı tarafa söz ve savunma hakkı vermeden tek taraflı olarak talep edilen emri vermeyi uygun görmem."

Davacı istidanın tebliğine yönelik verilen emrin hat-alı olduğunu ileri sürerek huzurumuzdaki bu istinafı dosyalamış-tır.

İstinafı tüm bu olgular ışığında incelediğimizde şu sonuca varmaktayız:

Davacının istidası incelendiğinde, talebinin esasen 9/1976 sayılı Mahkemeler Yasasının 41.maddesine dayanmakta- olduğu görülmektedir. Yasanın ilgili maddesi birçok Yargıtay kararında incelenerek unsurları belirlenmiştir. Bu safhada konu ile ilgili Yargıtayın aşağıdaki Yargıtay/Hukuk 40/1993 D.23/1993 sayılı kararına atıf yaparız:

"Tek taraflı yapılan bir ara emri -istidasında ara emrinin verilebilmesi için, sair kriterler yanında, konunun acil olması ve acilen verilmemesi halinde davacının telâfisi imkânsız zarara uğrayacağına Mahkemenin ikna edilmesi gerekir. Konu bu denli acil değil veya meselenin tüm şeraiti dikk-ate alınarak karşı tarafa söz hakkı verilmesi uygun görülüyorsa, istidanın karşı tarafa da tebliğ ettirilerek onlara da söz hakkı tanınması ve istidanın çift taraflı yapılmasının talep edilmesi gerekir. Bu durumda İlk Mahkemelerin ilkin karar vereceği husu-s, tek taraflı istida ile yapılan ara emri müracaatının bu denli acil olup olmadığına karar vermesidir. Acil olduğu kararına vardıktan sonra istidayı tek taraflı olarak görmeye karar veren mahkeme, birçok içtihat kararlarında değinildiği gibi, örneğin: Zek-i Halil ve diğeri ile Hüseyin İ. Malyalı arasındaki Yargıtay/Hukuk 48/80, (D.29/80)'de özetlenen prensipleri dikkate alarak bir karar vermesi gerekir.

......
(a)Karara bağlanması gereken konunun ciddi olması;

(b)Davacının iddiasında haklı olduğuna dair- belirtilerin bulunması;

(c)Men'i müdahale emri verilmezse ileride telâfisi mümkün olmayacak zararın doğacağı veya eski duruma dönüşün çok zorlaşacağı hususunda mahkemenin kanaat getirmesi."


Alt Mahkeme kararı irdelendiğinde, Alt Mahkemenin meseleyi in-celerken ne bu unsurlara değindiği, ne de huzurundaki ihtilafı bu unsurlar açısından herhangi bir incelemeye tabi tuttuğu görülmektedir.

Alt Mahkemenin, huzurunda tek taraflı yapılan istidanın içerdiği taleplerle ilgili olarak, ilkin aciliyet konusunu v-e istidanın karşı tarafa tebliğ edilerek itiraz dosyalanmasın-dan, dinlenerek bir karar verilmesine kadar geçecek süre zarfında, meseledeki statükonun değişip değişmeyeceğini belirlemesi, statükonun değişmesinin söz konusu olması ve Davacının ileride telâf-isi mümkün olmayacak zararının doğacağı veya eski duruma dönüşün çok zorlaşacağı durumu hasıl olduğunda istidayı tek taraflı olarak dinlemesi gerekirdi.

Alt Mahkeme'nin istidanın tek taraflı olarak dinlenmesine karar verdikten sonra ise yukarıdakilere i-laveten, karara bağlanması gereken konunun ciddi olduğu ve Davacı'nın ilk nazarda davasında haklı olduğuna dair belirtiler bulunduğu unsurlarına dayalı olarak meseleyi incelemesi ve tespitlerine göre istidadaki taleplerle ilgili bir karar vermesi gerekirdi-.

Alt Mahkeme yapacağı incelemede huzurundaki meselede aciliyet olmadığına kanaat getirmesi durumunda istidanın tebliğine emir vermelidir.

Bunun yanında, ara emri konusundaki prensip kararlarında belirtildiği üzere, davayı neticelendirecek yönde emirle-r vermekten kaçınılmalı, talep edilen emrin verilmesi durumunda böyle bir durum ile karşı karşıya kalınıp kalınmayacağı ara emrinin unsurları altında mesele incelendikten sonra belir-lenmelidir.

İstinafa konu karara bakıldığında, Alt Mahkeme meseleyi a-ra emri unsur ve prensipleri tahtında herhangi bir incelemeye tabi tutmadan, tek taraflı olarak yapılan başvuruda aciliyet bulunup bulunmadığını belirlemeden, istidadaki taleplerin davanın esasını etkileyeceği kanaatine varması ve bunun sonucunda istidanın- tebliğine emir vermesi hatalı olmuştur.

Buna ilaveten Alt Mahkeme, huzurunda tek taraflı olarak yapılan istidanın karşı tarafa tebliğ edilerek itiraz dosyalanmasından dinlenmesine kadar geçecek süre zarfında, talep edilen emre konu durumla ilgili statü-konun değişip değişmeyeceğini belirlemeden, bu konuda herhangi bir inceleme yapmadan gerekçesiz olarak, istidanın tebliğine emir vermekle hata etmiştir.

Varmış olduğumuz bu sonuç ışığında Alt Mahkemenin istidanın tebliği ile ilgili vermiş olduğu emir -iptal edilir. Dosya, Alt Mahkeme tarafından istidanın ara emri unsurları tahtında incelenebilmesi için Alt Mahkemeye iade edilir.

İstinafla ilgili masraf emri verilmez.




Ahmet Kalkan Bertan ÖzerdağPeri Hakkı
Yargıç - YargıçYargıç


25 Ekim 2019








5






Full & Egal Universal Law Academy