Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 121/2011 Dava No 21/2012 Karar Tarihi 10.05.2012
Numara: 121/2011
Dava No: 21/2012
Taraflar: Erkan Karam ile Near East University Ltd. arasında
Konu: Okul ücreti için yatırılan ilk taksit - Davacı, Davalı aleyhine bir dava açarak çocuklar için Davalıya ödediği okul ücretinin ilk taksidinin iadesini talep etti - Dava, İlk Mahkeme tarafından ret ve iptal edildi - Davacı ret kararını istinaf etti - İstinaf kabul edilerek, İlk Mahkemenin davayı masraflarla ret ve iptal eden kararı iptal edildi.
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 10.05.2012

-D. 21/2012Yargıtay/Hukuk No: 121/2011
(Lefkoşa Dava No: 3184/2010)

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti :Narin F.Şefik, Hüseyin Besimoğlu, Ahmet Kalkan

İstinaf eden : Erkan Karam, Gönyeli - Lefkoşa.
(Davacı)
-ile

Aleyhine istinaf edilen : Near East University Ltd.
Lefkoşa.
(Davalı)

A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına : Avukat Serhan Çınar adına Avukat Oktay Çınar
Aleyhine istinaf edilen namına :- Avukat Emel Serdaroğlu.

Lefkoşa Kaza Mahkemesi Yargıcı Şerife Katip Kır'ın 3184/2010 sayılı davada 22.9.2011 tarihinde verdiği karara karşı Davacı tarafından yapılan istinaftır.

----------------

H Ü K Ü M

Narin F.Şefik : Bu istinafta, M-ahkemenin kararını, Sayın Yargıç Ahmet Kalkan okuyacaktır.

Ahmet Kalkan : İstinaf eden/Davacı, Lefkoşa Kaza Mahkemesinin, 22.9.2011 tarihli, davayı ret ve iptal eden kararından bu istinafı dosyaladı.

İSTİNAF İLE İLGİLİ OLGULAR:

İstinaf eden/Davacı, B-eril ve Beliz isimli ikiz kızları için Aleyhine istinaf edilen/Davalıya ait İlkokula, Eylül 2009 - Haziran 2010 okul dönemi için, 22.9.2008 tarihinde, ön kayıt yaptırarak, her ikisi için de 100 stg. ön kayıt ücreti ödedi. (Emare 2)

İstinaf eden/Davacı, a-ynı tarihte, Emare 1 "Yakın Doğu İlkokulu Anasınıf Öğrenci Kayıt Formu"nu her bir çocuğu için doldurdu. (Mavi 148-149)

Mezkûr forumlarda "okul idaresi tarafından bilinmesi gereken önemli bir durumu varsa, nedir?" sorusunun yer aldığı kısım, küçük Beliz i-çin boş bırakıldı, küçük Beril için ise "göz tembelliği" yazılarak dolduruldu.

Her iki kayıt formunun en alt kısmında, "not" olarak aşağıdaki ibare yazılıdır:

"Kesin kayıt yaptıracak öğrencilerin, okul ücretinin ilk
taksidi ile kayıt ücretini ödedik-lerini gösteren dekontları (veya kopyalarını) okul idaresine ibraz etmeleri gerekmektedir. Öğrencilerin herhangi bir nedenle okuldan ayrılması durumunda yatırılan para geriye verilmez."


İstinaf eden/Davacı, ön kayıt yaptırdıktan yaklaşık 1 yıl sonra, 24.-8.2009 tarihinde, küçük Beliz için 1.957 stg. küçük Beril için 1.957 stg. olmak üzere toplam 3.914 stg. ödemede bulundu ve dekontları okul idaresine sundu.

Okulun sınıf listeleri açıklandığında, İstinaf eden/Davacı, her iki kızının da aynı sınıfta olduğun-u gördü ve ikiz çocuklarının gelişimini olumsuz etkileyeceği nedeniyle bu duruma itiraz etti.
İstinaf eden/Davacı okulun ilgilileri ile konuştu, ancak ilgililer listeler açıklandığı cihetle çocukları farklı sınıflara almadılar.

İstinaf eden/Davacı, bunu-n üzerine çocuklarını okula göndermedi.

İstinaf eden/Davacı, 9.2.2010 tarihinde Avukatı vasıtasıyla okula, Emare 3 ihbarı (Mavi 151) göndererek kayıt paralarının iadesini istedi.

Aleyhine istinaf edilen/Davalı, kayıt paralarını iade etmedi.

İstinaf e-den/Davacının çocukları okula hiçbir surette gitmeyip, devam etmediler.

Davayı dinleyen İlk Mahkeme; Davacının anlaşmayı tek taraflı feshettiği ve bu fesih esnasında paranın iadesi talebinde bulunmadığı, Davalının üstüne düşen edimi, eğitim öğretim, ulaş-ım, beslenme taahhütlerini yerine getirmekten kaçınmadığı ve Emare 1 kayıt formunda vurgulanan "ödenen para iade olunmaz" notu ışığında, Davacının ödediği parayı geri almaya hakkının olmadığı hususlarında bulgu yaparak (Mavi 146) davayı reddetmiştir.

İSTİ-NAF SEBEPLERİ:

İstinaf eden/Davacı, istinaf ihbarnamesinde 20 istinaf sebebi ileri sürmüş olmakla birlikte, üzerinde durulan istinaf sebeplerini, iki ana başlık altında toplamak mümkündür.



I. Muhterem İlk Mahkeme, okul kayıt forumlarının altında -
not olarak kayıtlı bulunan "kesin kayıt yaptıracak
öğrencilerin, okul ücretinin ilk taksidi ile kayıt
ücretini ödediklerini gösteren dekontları (veya
kopyalarını) okul idaresine ibraz etmeleri gerekmektedir.
Öğrencilerin herhangi bir -nedenle okuldan ayrılmaları
durumunda yatırılan para geriye verilmez." ibaresinin
Davacı tarafından okunup imzalandığını ve bu nedenle
yatırılan paranın iade edilemeyeceği bulgusu hatalıdır.

II. Muhterem İlk Mahkeme, Davacı okul kayıt formunda,-
çocuklarının ayrı sınıflarda olması gerektiğini
belirtmediği cihetle, bu konuda şikayette bulunmasının,
makul sebebe dayanmadığı sonucuna ulaşmakla hata
etmiştir.


TARAFLARIN İDDİA VE ARGÜMANLARI:


Her iki Avukatın uzun hitapların-ı şöyle özetlemek mümkündür:

İstinaf eden/Davacı Avukatı; kayıt formunda yer alan notta okuldan ayrılmaktan bahsedildiğini, ikizlerin okula hiçbir şekilde gitmeyip, hizmet almadıklarını, okula gitmeyen öğrencinin okuldan ayrılmasının mümkün olmadığını, -mezkûr notun sonuçlarının Davacıya uygulanamayacağını, mezkûr formun değiştirilmesi mümkün olmayan, kayıt olmak isteyenlere empoze edilmiş bir madde olduğunu, kusurlu olmayan bir kişinin parasını geri alamayacağı şeklindeki bir yorumun hukukun himayesinde -olamayacağını, bu nedenle yorum yapılacaksa, yorumun, sözleşmeyi imzalamak zorunda kalan kişi veya müşteri lehine yapılması gerektiğini, Aleyhine istinaf edilen/Davalının parayı iade etmemesi için makul sebebi olmadığını, kayıt formuna, ikizlerin ayrı sını-flarda olmasının istendiğinin yazılmadığını, çünkü mezkûr kısma sadece sağlık sorunlarının yazılacağını, bunun, Aleyhine istinaf edilen tanığı no.1 tarafından da kabul edildiğini, bu talebin sözlü olarak söylendiğini, ancak karşı tarafın hiçbir makul sebep- göstermeden bu talebi yerine getirmediğini ileri sürerek, istinafın kabulünü talep etmiştir.

Aleyhine istinaf edilen/Davalı Avukatı, hitabında özetle; Davacının çocuklarının okula gelmedikleri ve hizmet almadıkları doğru olmakla beraber, Davalının hizm-eti vermeye hazır olduğunu, bu amaçla alınan ücretin verilecek eğitim hizmetine kanalize edildiğini, ortada sebepsiz zenginleşme olmadığını, ortada Davalıya atfedilebilecek kusur bulunmadığını, Davacının kayıt formlarını özensiz doldurduğunu, bu meselede t-araflar arasındaki uzlaşmanın Davacı tarafından tek taraflı feshedildiğini, iradesini ikizleri okula göndermemek yönünde kullandığını, bu anlamda Davalıya kusur atfedilemeyeceğini, Davacı, ikizleri okula göndermeyeceğine ilişkin ihbar göndermediğine göre, -vermeye hazır oldukları hizmetin karşılığını almaya hakları olduğunu, istinafın reddedilmesi gerektiğini ileri sürdü.

İNCELEME:

Tarafların iddia ve argümanlarını özetledikten sonra, istinaf sebeplerinin incelenmesi gerekmektedir.

I. Muhterem İlk -Mahkeme, okul kayıt forumlarının altında
not olarak kayıtlı bulunan "kesin kayıt yaptıracak
öğrencilerin, okul ücretinin ilk taksidi ile kayıt
ücretini ödediklerini gösteren dekontları (veya
kopyalarını) okul idaresine ibraz etmeleri ger-ekmektedir.
Öğrencilerin herhangi bir nedenle okuldan ayrılmaları
durumunda yatırılan para geriye verilmez." ibaresinin
Davacı tarafından okunup imzalandığını ve bu nedenle
yatırılan paranın iade edilemeyeceği bulgusu hatalıdır.


İstinaf sebeb-ini incelemeye başlamadan önce, benzeri nitelikte bir ihtilâfın incelendiğini Yargıtay/Hukuk 75/2000 sayılı istinaf kararında belirtilen bir hususu, kararımıza aktararak başlamayı uygun bulduk. Mezkûr kararın 13. sayfasında şöyle denmektedir.

"Bidayet Ma-hkemesi huzurunda Davalı okulun ne kayıt -kabul
koşulları, ne müfredat programı, ne de okulun prospektüsü bulunmakta idi. Dolayısıyle başka okula geçme koşulları, okul ücretleri bu ücretlerin iadesi, ihbar verilmesi ve mesele ile ilgili aydınlatıcı olabi-lecek diğer konularda Bidayet Mahkemesinin herhangi bir bulguya varması mümkün olmamıştır."


Mezkûr kararın üzerinden uzun yıllar geçmiş olmasına rağmen, aynı koşullar günümüzde de devam etmektedir. Emare 1 Anasınıf Öğrenci Kayıt Formu dışında, yukarıda- belirttiğimiz aydınlatıcı bilgi ve bağlayıcı olabilecek tarzda, ne mukavele, ne kayıt şartlarını belirten prospektüs, ne de okuldan ayrılma koşullarını düzenleyen, herhangi bir belge veya yazılı doküman bulunmaktadır.

Ülkemizde sayıları gittikçe artan- ve önemli kurumlar haline gelen özel okulların, kurumsallaşma adına çok daha dikkatli olmalarını ve "öngörülebilirlik" açısından, tarafların hak ve yükümlülüklerini gösteren dokümanları düzenlemelerini umut ederiz.

Öğrenci Kayıt Formunda "yatırılan par-a geriye verilmez" ibaresinin yazılması, tek başına parayı geri vermemeye haklı bir zemin oluşturmadığı gibi, okuldan eğitim talep eden öğrenci velilerinin de, keyfi olarak istedikleri zaman okuldan ayrılma ve ödedikleri paranın kendilerine iade edilmesi h-akkını bahşetmemektedir.

Bu mesele açısından önemli nokta, formda yazılan "okuldan ayrılma" durumunun hangi hallerde oluşacağının tespitidir.

Eğer İstinaf eden/Davacının, çocukları okula bir gün dahi devam etmiş olsalardı, Aleyhine istinaf edilen/Dava-lının çocuklara karşı eğitim verme mükellefiyeti başlamış olacağından; çocukların okuldan ayrılmaları karşılığında, ödenmiş olan paranın iadesi için "makul sebep" esası gözetilerek, şahadetin bu anlamda değerlendirilmesi gerekecekti.

Bu hususta, Yargıta-y/Hukuk 75/2000 D.3/2004 sayılı içtihat kararında belirtilen prensipleri aynen benimseriz. Ancak huzurumuzdaki mesele açısından önemli olan husus, taraflar arasında bir eğitim sözleşmesinin meydana gelip gelmediğidir.

Emare 1 kayıt formu, 1 yıl öncesin-den doldurulmuş olup ön kayıt niteliği taşımaktadır. Nitekim, o tarihte Emare 2'de belirtilen 50 stg.lik makbuzların üzerinde "ön kayıt" ibareleri yer almaktadır.

İstinaf eden/Davacı, çocukları küçük Beliz ve Beril için okul harcının ilk taksitlerini, 1-.957 stg. den toplam 3.914 stg. olarak, 24.8.2009 tarihinde yatırmıştır.

İstinaf eden/Davacı, Aleyhine istinaf edilen/Davalıdan hangi şartlar altında eğitim alacağını bilmeden, bu parayı yatırmakla yükümlüydü. Bu husus, Aleyhine istinaf edilen/Davalıdan-, eğitim hizmeti talep eden İstinaf eden/Davacı için ön koşuldur. Emare 1 kayıt formunda, okul ücretinin ilk taksidi ödenmeden kayıt yapılamayacağı açıkça yazılmıştır.

Sınıf listeleri ilan edildiğinde, İstinaf eden/Davacı; ikizlerinin aynı sınıfta okuyaca-klarını gördüğü anda, çocuklarının sosyal gelişimleri için bunu kabul etmeyeceğini belirtmiş ve çocuklarını okula bir gün bile göndermemiştir.

İstinaf eden/Davacı, Davalının koşullarını kabul etmek zorunda değildir. İstinaf eden/Davacının, okulun koyacağ-ı koşulları kabul etmek zorunda olduğunu düzenleyen herhangi bir mukavele, prospektüs veya belge yoktur. Bu çerçevede, İstinaf eden/Davacı, Aleyhine istinaf edilen/Davalının şartlarını kabul etmediği için, aralarında uygulanabilir nitelikte herhangi bir eğ-itim sözleşmesinin oluştuğundan bahsedilemez. Taraflar eğitim sözleşmesinin şartları konusunda "ad idem" olmadıklarından, İstinaf eden/Davacının kayıt harcını yatırmış olması, Aleyhine istinaf edilen/Davalının şartlarını kabul ettiği şeklinde yorumlanama-z.

Emare 1 Kayıt Formunda bahsedilen "okuldan ayrılmaları halinde ödenen para geri verilmez" hükmünün İstinaf eden/Davacıya uygulanabilmesi için taraflar arasında sözleşmenin meydana gelmiş olması gerekmektedir. Böyle bir sözleşme oluşmadığından, İstinaf -eden/Davacının çocuklarının okula gitmemeleri, okuldan ayrılma olarak değerlendirilemez. Buna göre, İstinaf eden/Davacıya, ödediği paranın geri iadesi gerekmektedir. İlk Mahkeme, kayıt harcının Davacıya geri iade edilmesi yönünde karar vermemekle hatalı da-vranmıştır.

Ön kayıt bedeli olarak yatırılan 100 stg. ile ilgili hizmet, küçüklerin ön kaydı yapılarak verildiğinden, geri iadesi mümkün değildir. Bu hususta İlk Mahkeme 100 stg.nin geri iade edilmesi yönünde karar vermemekle, hata yapmış değildir.

Yu-karıdakiler ışığında I. istinaf sebebi kabul edilir.

I. istinaf sebebi kabul edildiğinden diğer istinaf sebeplerinin incelenmesi gerekmemektedir.

İstinaf eden/Davacı I. istinaf sebebinde başarılı olduğundan İlk Mahkemenin davayı reddeden hükmünün iptal- edilerek, İstinaf eden/Davacı lehine 3.914 stg. için hüküm verilmesi gerekmektedir.


NETİCE:

Tüm yukarıdakiler ışığında, İstinaf eden/Davacı istinafında başarılı olduğundan, İlk Mahkemenin davayı masraflarla reddeden kararı iptal edilir ve aşağıdaki -şekilde düzeltilir.

Davacı lehine Davalı aleyhine;
3.914 stg.nin iadesi,
Yasal faiz,
Dava masrafları için
Hüküm ve Emir verilir.

İstinaf masrafları, Aleyhine istinaf edilen tarafından ödenecektir.

Masraflar Mukayyit tarafından tesbit edilecektir-.



Narin F.Şefik Hüseyin Besimoğlu Ahmet Kalkan
Yargıç Yargıç Yargıç


10 Mayıs, 2012







9






Full & Egal Universal Law Academy