Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 120/2016 Dava No 40/2017 Karar Tarihi 16.10.2017
Numara: 120/2016
Dava No: 40/2017
Taraflar: Kumyalılı Estate and Consturction Ltd. ile Paul James Reilly arasında
Konu: ara emri - Ara emrinin temel amacı
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 16.10.2017

-D.40/2017 Yargıtay/Hukuk : 120/2016
(Girne Dava No: 4097/2015)

YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.


Mahkeme Heyeti : Ahmet Kalkan, Bertan Özerdağ, Peri Hakkı



İstinaf eden : Kumyalılı Estate and Cons-truction Ltd.
Zeytinlik - Girne.
(Davalı No.2)

ile

Aleyhine istinaf edilen : Paul James Reilly, 52 Lordship Lane,
Dulwich, London, İngiltere.
(Davacı)


A r a -s ı n d a.



İstinaf eden namına : Avukat Kıvanç Rıza hazır.
Aleyhine istinaf edilen namına : Avukat Serhan Çinar adına
Avukat Oktay Çinar hazır.

Girne Kaza Mahkemesi Başkanı Fatma -Şenol'un, 4097/2015 sayılı davada, 27.6.2016 tarihinde verdiği karara karşı, Davalı tarafından yapılan istinaftır.


-----------------


K A R A R


Ahmet Kalkan :İstinaf Eden/Davalı No.2 Müstedaaleyh, Girne Kaza Mahkemesinin, 28.12.2015 -tarihli ara emri istidası altında verilen, 29.12.2015 tarihli geçici ara emrini, 27.6.2016 tarihinde davanın neticesine değin kesinleştirmesi emrine karşı bu istinafı dosyaladı.
İstinaf Eden/Davalı No.2/Müstedaaleyh bundan böyle sadece Davalı No.2, Aleyh-ine İstinaf Edilen/Davacı/Müstedi ise sadece Davacı olarak anılacaktır.

Dosyadaki zabıtlara göre ara emri süreci ile ilgili olgular şöyledir:

Davacı, 28.12.2015 tarihinde Davalılar aleyhine Hukuk Muhakemeleri Usulü Tüzüğü E.2 n.1 altında bir dava açara-k, sair talepler yanında, hileli mal kaçırmakla ilgili tespit kararı ve dava konusu JCB 3 CX Dozer marka iş aracının Davacının olduğuna dair hüküm ve zarar-ziyan talep etti.

Davacı aynı tarihte dosyaladığı tek taraflı bir istida ile de Davalı No.2 adında- kayıtlı bulunan JCB 3 CX Dozer'in elden çıkarılmasını, satılmasını, devredilmesini, rehin verilmesini ve/veya herhangi bir yükümlülük altına konmasını engelleyen ve mezkür aracın bulunduğu yerden zaptedilerek Mukayyitliğin uygun göreceği bir yerde tutulma-sına amir bir Mahkeme emri talep etti.

Alt Mahkeme, 29.12.2015 tarihinde, istidayı değerlendirdikten sonra, talep edildiği gibi geçici ara emrini verdi.

Mahkeme ara emrinin tebliğinin ardından istidaya itirazname dosyalandıktan sonra, 25.4.2016 tarihind-e istidayı dinlemeye başladı.

Alt Mahkeme, 27.6.2016 tarihinde verdiği kararında, ara emri verilmesinin koşullarını ayrı ayrı inceledi. Alt Mahkeme, ortada ciddi bir dava olduğuna ve Davacının iddialarında haklı olabileceğine dair belirtilerin bulunduğun-a bulgu yaptıktan sonra telafisi imkansız zarar-ziyan konusunu incelerken, Davalı No.1'nin ara emri verilmesine itirazı olmadığını, itirazın sadece dozerin zaptedilmesine yönelik olduğunu belirterek, dava konusu dozerin mülkiyet ihtilafının olduğu böyle bi-r davada statükonun korunmasının, ancak ihtilaf konusu dozerin taraflarca kullanılmadan muhafaza edilmesi ile sağlanabileceğine bulgu yaparak, geçici ara emrinin, davanın sonuçandırılmasına kadar kesinleştirilmesine emir verdi.

Davalı No.2 dosyaladığı ist-inaf ihbarnamesinde 7 istinaf sebebi ileri sürmekle birlikte, istinaf sebeplerini tek başlık altında toplamak mümkündür. Buna göre:

Muhterem Alt Mahkeme, geçici ara emrini kesinleştirmekle hata etmiştir.

Dosyanın içeriğini, emareleri, tarafların iddia -ve argümanlarını inceleyip değerlendirdik.

İstinaf sebeplerinin tümü ve Davalı No.2 Avukatının istinaf duruşmasında söyledikleri değerlendirildiğinde, Davalı No.2'nin dozerin zaptedilmesi dışında elden çıkarılmaması, satılmaması, devredilmemesi, rehin ve-rilmemesi ve herhangi bir yükümlülük altına konmaması konularında ara emrinin kesinleştirilmesine itirazı olmadığı anlaşılmaktadır.

Tarafların üzerinde durdukları temel nokta, statükonun korunması prensibinin uygulanması ve konu dozerin zaptedilmesi ile -ilgilidir.

Meseleye bu çerçeveden bakıldığında, Alt Mahkemenin davaya konu dozerin zaptedilmesi dışında kalan diğer ara emri konuları ile ilgili olarak kararında hata yapmadığı, prensipleri doğru değerlendirdiği ve aracın zaptı konusu hariç, konu dozerin- elden çıkarılmaması, satılmaması, devredilmemesi, rehin verilmemesi ve herhangi bir yükümlülük altına sokulmamasına ilişkin geçici ara emrini davanın sonucuna değin kesinleştirmesinde hata yapmadığı anlaşılmaktadır.

Bu istinaf bakımından, uyuşmazlık ko-nusu olmaya devam eden husus, konu dozerin zaptedilmesidir.

İstida ve dava konusu dozer, dava tarihinde ve halen Davalı No.2 adına kayıtlı olup, niteliği itibarıyla iş aracıdır.

Alt Mahkemenin Yargıtay/Hukuk 60/2014 D.22/2014 sayılı karara atfen belirt-tiği "ara emirlerinin temel amaçlarından biri, tarafların statüsünü karşı tarafa zarar vermeden korumaktır" prensibi doğru bir prensiptir ve her iki taraf bakımından gözetilerek karar verilmesi gerekir. Yargıtay, Yargıtay/Hukuk 22/1980 D.10/1980 sayılı Dem-irağ Ltd. ile KTFD Ekonomi ve Maliye Bakanlığı davasında Jones v Pocaya Rubber and Produce Co Ltd. davasından atıfla "in all cases of applications for interlocutory injuctions the governing principle is that pending the settlement of the dispute between th-e parties the Court will as far as possible keep matters in statu quo" kısmını iktibas ederek, "ara emri vermekten amaç, dava sonuna kadar taraflar arasındaki statu quo'yu korumaktır" demiştir(sayfa 48-49).

Dava sonuna kadar tarafların statükosunu korumak-, eski duruma dönüşü zorlaştıracak emirler vermekten kaçınmayı gerektirdiği gibi, taraflar bakımından, mahkeme emri ile oluşan statükoyu değil, tarafların uyuşmazlığa konu olaydaki statükolarını muhafaza etmeyi amaçlamaktadır.

Huzurumuzdaki meselede, dav-a konusu dozer halen Davalı No.2 adına kayıtlıdır. Mezkûr dozer iş aracı olduğu için, kullanılmamasından dolayı Davalı No.2'nin, iş kaybı nedeniyle bir zararının oluşacağı çok açıktır. Buna karşın, Davacı davasında haklı çıkması halinde dozerin sahibi ola-cak ve dozerin kullanılması nedeniyle oluşacak değer kaybından zarar görecektir.

Bu durumu dikkate aldığımızda, dava henüz sonuçlanmadığından, bir taraf bakımından oluşacak iş kaybını, diğer taraf bakımından da araçta meydana gelebilecek değer kaybını t-elafi edebilecek bir çare ile statüko muhafaza edilebilir.

Davalı No.2'nin halen sahibi olduğu dozeri kullanamamaktan doğacak zararı ile Davacının, dozerin kullanılmasından oluşacak zararı arasında denge sağlayabilecek çare, davadaki tarafları bağlayacak- şekilde bazı tedbirlerin alınması ile mümkün olacaktır.

Davalı No.2 Avukatı, İstinaf ihbarnamesinin 1(a) paragrafında iddia ettiği gibi, dozerin değerinden fazla bir miktar olan 50,000stg'lik teminat senedini, iki kefilin kefaleti ile imzalamayı Alt -Mahkemede teklif etmiştir. Böyle bir kefalet senedinin imzalanması davaya taraf olmayan kişilerin uyuşmazlığa dahil olup yükümlülük altına girmelerine ve başka davaların ikame edilmesine yol açabileceğinden, bu yöntemin statükonun muhafazası bakımından adi-l bir çare olabileceğine ikna olmadık.

Bu meselede adil ve statükonun muhafazasını sağlayabilecek en uygun çare, Alt Mahkemede dozerin değeri olarak ifade edilen 36,000 stg değerinde bir banka teminatının verilmesi ve aracın Kasko sigorta edilmesi halind-e dozerin Davalı No.2'nin tasarrufuna verilmesidir.

Bu düşünceden hareketle, statükonun muhafazasını karşı tarafın zararlarını yeterince dikkate almadan belirleyen Alt Mahkemenin, dozerin zaptına emir verirken, dozerin Davalı No.2'nin tasarrufuna verilme-sini mümkün hale getirecek koşulları belirlememekle hata ettiği kanaatine vardık.

Netice itibarıyla, istinaf kabul edilir. Alt Mahkemenin emri iptal edilerek aşağıdaki gibi değiştirilir:

Davalı/Müstedaaleyhlerin, Davanın nihai olarak sonuçlanmasına değ-in, Davalı/Müstedaaleyh No.2 adında kayıtlı bulunan , JCB 3CX Dozer marka (03G6209) NG 390-SLP3CXPS3E0937119 şase No.lu dozeri satmaktan, devretmekten, rehin etmekten ve/veya herhangi bir yükümlülük altına koymaktan men edilmelerine;
Yukarıda (A) paragraf-ında tarifi yapılan dozerin bulunduğu yerden zaptedilerek, halen Mukayyitlik tarafından konduğu yerde tutularak muhafaza edilmesine, ancak, Davalı No.2 Girne Kaza Mahkemesi Mukayyitliğine Davacı lehine ısdar edilmiş 36,000 stg tutarında gayrı kabili rücu n-itelikte banka teminat mektubunu ve dozerin aynı değerden Kasko sigorta yapıldığını gösteren poliçeyi vermesi halinde dozerin, bu emrin (A) paragrafında belirtilen yükümlülüklere tabi olarak, Davalı No.2'nin tasarrufuna verilmesine;
EMİR verilir. -
Alt Mahkemenin Davacı için belirlediği teminat senedi aynı şartlarla yürürlükte kalacaktır.

İstinaf masrafları ile ilgili emir verilmez.



Ahmet Kalkan Bertan Özerdağ Peri Hakkı
Yargıç Yargıç Yargıç


16 -Ekim, 2017











6









Full & Egal Universal Law Academy