Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 109/2013 Dava No 39/2015 Karar Tarihi 09.10.2015
Numara: 109/2013
Dava No: 39/2015
Taraflar: Münevver Çıldam ile Ayşe Kanlıada ve diğerleri
Konu: Şahadet - Şahadetin değerlendirilmesi - Hile - Sözleşmenin hile ile imzalatıldığı iddiası.
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 09.10.2015

-D.39/2015 Yargıtay/Hukuk : 109/2013
(Lefkoşa Dava No: 2917/2006)


YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.


Mahkeme Heyeti: Hüseyin Besimoğlu, Ahmet Kalkan, Emine Dizdarlı


İstinaf eden: Münevver Çıldam, Lefkoşa.
(Davacı)

- ile -

Ale-yhine istinaf edilen: No.1 Ayşe Kanlıada, Lefkoşa
No.2 Ahmet Karacalı, Gazimağusa
No.3 Ahmet Işıman, Lefkoşa.
(Davalılar)


A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Avukat Menteş Azi-z
Aleyhine istinaf edilenler namına : Avukat Ata Dayanç


Lefkoşa Kaza Mahkemesi Yargıcı Banu Soyer'in 2917/2006 sayılı davada, 31.5.2013 tarihinde verdiği karara karşı, Davacı tarafından yapılan istinaftır.


-----------------


H Ü K- Ü M

Hüseyin Besimoğlu : Bu istinafta, Mahkemenin hükmünü, Sayın Yargıç Ahmet Kalkan okuyacaktır.


Ahmet Kalkan : İstinaf Eden/Davacı, 31.5.2013 tarihinde, Lefkoşa Kaza Mahkemesinin lehine hükmettiği miktarı az bularak, karara karşı istinaf dosyaladı.

-İSTİNAF İLE İLGİLİ OLGULAR:

İstinaf ile ilgili olgular özetle şöyledir.

İstinaf Eden/Davacı (bundan böyle sadece Davacı), Aleyhine İstinaf Edilen/Davalılar No.1,2 ve 3 (bundan böyle sadece Davalılar veya Davalı No.1,2 ve 3) aleyhine Lefkoşa Kaza Mahkeme-sinde dosyaladığı istinaf konusu davada, Davalıların meşveret, hile ve yalan beyanlarıyla boş ve/veya düşük ücrete imzalattırdıkları sözleşme ile kendisinden mimarlık hizmeti aldıklarını, düşük ücret teklif ederek zarar-ziyana uğramasına sebebiyet verdikle-rini iddia ederek, Davalılar aleyhine 17,073 stg proje ücreti, özel ve genel zarar-ziyan ve dava masraflarını talep etti.

Davalılar, Avukatları vasıtasıyla dosyaladıkları Müdafaa Takrirlerinde, Davacının iddialarını reddederek, Davacı ile yapılan tüm söz-leşmelerin yasal olduğunu, ücretin büyük kısmının ödendiğini, Davacının bakiye 2,200 stg alacağı olduğunu ve ödemeye hazır olduklarını ileri sürerek, bu doğrultuda karar verilmesini ve/veya davanın iptali gerektiğini iddia ettiler.

Davacının müdafaaya ce-vap dosyalayarak Davalıların iddialarını reddetmesi ile tamamlanan layihalar teatisinden sonra, Lefkoşa Kaza Mahkemesi davayı dinledi.

Alt Mahkemenin bulgularına göre olgular şöyledir:

Davacı, Mimar ve Mühendisler Odasına kayıtlı bir mimardır.

Davalı- No.1 inşaat mühendisi, Davalı No.2 Karpaz Turizm Şirketi Ltd.in sekreteri ve Davalı No.1'in işlerini yürütmekle görevli yetkilisi, Davalı No.3 ise Mimar ve Mühendisler Odasına kayıtlı mimardır.

Davalı No.1 ve Davalı No.3'ün Davacı ile görüşmeleri netice-sinde, Davacı, İskele Bafra'da Galatya Tatil Köyü olarak adlandırılan projeye dahil oldu ve Davalı No.3 ile birlikte konu proje için mimari çizim yaptı.

Davacı, konu projenin otel bloku ve havuzlar ile ilgili kısmını; Davalı No.3 ise bungalov, çocuk kreş-i ve diskotek bölümlerinin tasarım ve çizimini yaptı.

Emare No.3 olarak işaretli, Proje ve Mesleki Kontrollük Hizmetleri İçin Mimar/İnşaat Mühendisi/Tescilli Büro ile İşveren Arasında Sözleşme'yi, Mimar sıfatıyla Davacı ve Davalı No.3, İnşaat Mühendisi o-larak Davalı No.1 ve işveren sıfatıyla Davalı No.2 imza etti.

Emare No.3 Sözleşme, 3.8.2004 tarihinde onay için Oda'ya sunuldu, 13.8.2004 tarihinde onaylandı.

Taraflar arasında, Emare No.3 Sözleşmenin dışında sözleşme bulunmamaktadır.

Tüm şahadeti te-zekkür eden Alt Mahkeme, mimar olduğu için Emare No.3 maktu sözleşmelere vakıf olan Davacının sözleşmenin 9. maddesine göre maliyet hesaplamalarının yapılacağını bildiğine, bu nedenle boş mukaveleye imza attığının doğru olmadığına, maliyet hesabının hatalı- olduğunu gösteren şahadetin sunulmadığına, maliyetin düşük gösterilmediğine, projeden alınacak mimarlık ücreti ile ilgili bir indirim uygulanarak tarafların anlaştıklarına, Davacının, dava layihasında 6750 stg.ni kabul ettiğine ve bu miktara mahsuben 3427- stg aldığına, Davacının projeden olan alacaklarının 6750 stg ile sınırlandığına, bunun aksini ileri sürmekten men edildiğine, proje maliyetinin 29,000 stg, Davacının alacağının 6750 stg olduğuna, ödenen miktardan sonra bakiye alacağının 3323 stg olduğuna,- Davalı No.3'ün sorumluluğu gerektirecek herhangi bir taahhütte bulunmadığından aleyhindeki davanın iptali gerektiğine bulgu yaptıktan sonra, Davacı lehine, Davalılar No.1 ve 2 aleyhine münferiden ve müştereken 3323 stg için hüküm verdi.


İSTİNAF SEBEPLE-Rİ:

Alt Mahkemenin kararına karşı istinaf dosyalayan Davacı Avukatı, İstinaf İhbarnamesinde 4 istinaf sebebi ileri sürmesine rağmen, istinaftaki hitabında 1. ve 2. istinaf sebepleri ile 3. ve 4. istinaf sebeplerini iki başlık altında ele almıştır.

Dav-acı Avukatı, istinaf sebeplerini ayrı başlıklar altında incelemesine rağmen, istinaf bir bütün olarak değerlendirildiğinden, istinaf sebeplerini ayrı ayrı incelemenin daha uygun olacağına kanaat getirdik.

Bu düşünceden hareketle, istinaf sebeplerini isti-naf ihbarnamesinde olduğu şekli ile teker teker ele alıp inceleyeceğimizden, istinaf sebeplerini ayrıca buraya aktarmayı gereksiz görürüz.

TARAFLARIN İDDİA VE ARGÜMANLARI:

Davacı Avukatı hitabında, özetle; Bu davanın 3 mimar 1 mühendis arasında meydana- gelen bir hadiseden kaynaklandığını, Davacının yanıltılarak ve kandırılarak boş mukaveleye imza attığını, konu sözleşmede düşük gösterilen proje maliyetinden ücret belirlenerek Davacıya ödeme yapıldığını, Alt Mahkemenin huzurunda şahadet olmasına rağmen ş-ahadeti hatalı değerlendirdiğini, Davacı lehine 17,073 stg için hüküm verilmesi gerekirken, 3323 stg için hüküm verildiğini, Davacının Davalı No.3 ile görüşerek bu mukaveleyi imzalamış olmasına rağmen Davalı No.3 aleyhindeki davanın reddedildiğini, bu nede-nle, istinafın kabul edilerek Alt Mahkeme hükmünün değiştirilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

Davalılar Avukatı ise hitabında, şahadete değinerek, Alt Mahkemenin şahadeti doğru değerlendirdiğini, bulgularında hata olmadığını, proje maliyetinde hata bul-unmadığını, Davalı No.3'ün Davacı ile aynı konumda olduğunu ve aynı parayı alacağını, o anlamda Davacı ile Davalı No.3 arasında akdi bir ilişki olmadığını, bu nedenle Davalı olamayacağını, Davalı No.1 ve 2'nin Davacının bakiye alacağını teslim ettiklerini,- dolayısıyla Alt Mahkemenin kararında hata olmadığını ileri sürerek, istinafın reddini talep etti.

İNCELEME:

İstinaf sebeplerini aşağıdaki gibi inceleyip değerlendirdik.

Muhterem Bidayet Mahkemesi, Davacının Davalı No.1'e inanarak dava konusu boş sözl-eşmeye imza attığı ve/veya konu projenin maliyetlerinin belirlenmesinde hatalı işlem yapıldığı ve/veya Davalı No.1'in müdahale ederek maliyetleri düşük gösterdiği yönündeki şahadetine itibar etmeyerek yanlış ve/veya hatalı hareket etmiştir. Keza Muhterem B-idayet Mahkemesi, Davalı No.1'in istintakı sırasında, konu projede havuz kısmının olmasına rağmen dava konusu sözleşmede havuzun yer almadığını ve/veya Davalı No.1'in projenin hesaplanması sırasında vize bürosunda olduğunu kabul etmesine rağmen, Davacının -bu yöndeki şahadetine itibar etmeyerek hatalı hareket etmiştir.


Alt Mahkeme, huzurundaki şahadeti değerlendirdikten sonra, Davacının boş mukaveleye imza attığı iddiasına itibar etmedi. Alt Mahkemenin bu husustaki bulgusu şöyledir:

"Davacının iddiası E-mare No.3 sözleşmeyi imza ettiği
aşamada Davalı No.1'e güvenerek sözleşmeyi boş olarak imza ettiğidir. Davacı uzun yıllar mimarlık mesleğini icra eden bir mimar olup Emare No.3 gibi maktu sözleşmelere aşina bir kimsedir ve Emare No.3 maktu sözleşmenin 9.- maddesine göre maliyet hesaplamalarının yapılacağını bilmekte veya bilebilecek durumda olan bir kimsedir. Bu nedenle Davacının bu husustaki beyanlarını samimi bulmam ve kandırılmış olduğu iddialarına itibar etmem."
(Mavi 188)


Yargıtayın, Davacının şaha-detine itibar edilmemesi ile ilgili bulguya müdahale edebilmesi için, Alt Mahkemenin bu sonuca ulaşırken açıkça hata ettiğine ikna edilmesi gerekmektedir.

Bu meseledeki esas ihtilaflardan biri, proje maliyetinin hesaplanmasıdır. Davacı, proje maliyetler-inin nasıl hesaplanacağını en iyi bilenlerden birisi olup, Davalılar tarafından kandırılabilecek durumda değildir.

Ancak bu hususu bir tarafa bırakarak, konuyu incelemeye devam edecek olursak, karşımıza şöyle bir durum çıkmaktadır.



Davacının Talep -Takririnin 8. paragrafı, tafsilat kısmı hariç aynen şöyledir:

"8. Davacı ve Davalı No.1 ile 3 ertesi gün Davalı No.3'ün
ofisinde buluştular ve Davalı No.1, Davacıya projenin bedelinin 29.000 stg tuttuğunu söyledi ve bunun 2.000 stg.ini Davacı ve Dava-lı No.3'ün masraflarına tuta kesileceğini ve Mehmet Vahip'in (eski Mimarlar Odası Başkanı) % 50 indirim uyguladığını ve Davacıya verilecek rakamın toplam 6750 stg olduğunu söyledi. Davacı bu rakamı kabul etmedi ancak aralarındaki yapmış oldukları sözleşmed-en dolayı ve Davalı No.3'ün de Davalı No.1 ile meşveretleşmelerinden dolayı Davacı bu rakamı kabul etmek mecburiyetinde bırakılmıştır. Keza Davalı No.1, Davacıya belirtilen rakamında her ay belli miktarlarda aylık taksitler halinde alacağını belirtmiştir. -Davacı şimdiye kadar ilk işe başlanıldığı tarihten bugüne 2.000 YTL, 2000 stg ve daha sonrada 200 stg.lik bir miktar aldığını yani toplam 2000 YTL ve 2.200 stg olmak üzere toplam 3,427 stg aldığını ve daha sonra herhangi bir ödeme almadığını iddia eder."

-
Alt Mahkeme, Talep Takririndeki bu paragrafa istinaden, Halsbury's Laws of England 3. baskı, cilt 15, s.235'ten iktibasla aşağıdaki bulguyu yapmıştır:

"Sözleşmenin taraflarından birinin sözleşmesinin ivazına
mahsuben ödeme alması halinde ödemeyi ala-n tarafın talebini bu miktarla sınırlandığı ve önceki talebini ileri sürmekten men olduğu (estopped) kabul edilir. Davacının layihasında belirttiği gibi 6750 stg meblağı kabul ettiğini ve bu meblağa mahsuben toplam 3427 stg ödeme almış olması ilk nazarda D-avacının projeden olan alacağını 6750 stg ile sınırladığı ve bu meblağ dışında bir meblağı talep etmekten men olunduğunu (estopped) göstermektedir. Meğer ki, Davacı, Davalıların hile ve/veya meşveretleşmesini ispat etmiş olsun."
(Mavi 190)


Alt Mahkemenin- bu bulgusuna karşı istinaf dosyalanmadığından, bu bulgunun hatalı olup olmadığının istinafta tartışılması olanağı yoktur.

Bu bulguya bağlı olarak, Talep Takririnin yukarıda iktibas edilen 8. paragrafından görülebileceği gibi, DaVacı, sözleşme imzalandıkt-an bir gün sonra, kendisine verilecek rakamın 6750 stg olduğunu öğrenmiş ve aylık taksitler halinde, alacağına mahsuben, toplam 3427 stg almıştır.

Talep Takririndeki iddialara ve ispatlanmış olgulara göre, hile ile imzaladığını iddia ettiği sözleşmeden b-ir gün sonra kendisine verilecek parayı öğrenmiş olmasına rağmen çalışmaya devam eden ve alacağına mahsuben ödeme kabul eden Davacının, hileyle boş mukaveleye imza attığı iddiaları ile 6750 stg.nin üzerinde ücret talep eden iddialarının başarılı olması imk-anı yoktur. Bu sonuç, Alt Mahkemenin her iki bulgusunda da hata yapmadığını göstermektedir.

Bu neticeden hareketle 1. istinaf sebebini reddederiz.

Muhterem Bidayet Mahkemesi, Davacı lehine ve münferiden ve müştereken Davalılar No.1 ve No.2 aleyhine 3,3-23 stg meblağ ödemesini emretmekle yanlış ve hatalı hareket etmiştir. Muhterem Mahkeme, işbu davanın duruşması esnasında Davacının şahadetine inanmayarak ve/veya davanın duruşması esnasında Davalı No.1'in istintakında projenin hesaplanmasında yapılan yanlı-şlığı kabul ettiği gerçeğini göz ardı ederek, münferiden ve müştereken, Davalılar No.1 ve No.2 aleyhine 3323 stg meblağ ödenmesini emretmekle ve/veya Davacı lehine 17,073 stg, Davalılar No.1,No.2 ve No.3 aleyhine emretmemekle ve/veya Davacının şahadetine i-tibar etmemekle hatalı hareket etti.

Alt Mahkemenin istinaf edilmemiş yukarıdaki bulgusuna göre, Davacının alacağı 6750 stg ile sınırlı olduğundan, Alt Mahkeme Davacı lehine 3323 stg.ne hükmetmekle hata etmedi. Buna göre 2. istinaf sebebini reddederiz.
-
Muhterem Bidayet Mahkemesi, Davalı No.3 lehine, Davacının davasını reddetmekle yanlış ve hatalı hareket etmiştir. Şöyle ki; Muhterem Bidayet Mahkemesi, Davalı No.1 ve No.3'ün Davacı ile görüşmesi neticesinde Davacının davaya konu projeyi çizdiği gerçeğini-n ihtilâfsız olduğu yönünde bulgu yaptıktan sonra ve/veya davanın duruşması esnasında sunulan şahadete yanlış değer vererek Davalı No.3 lehine ve Davacı aleyhine Davacının davasını reddetmesi yanlış ve/veya hatalıdır.

İstinaf sebebinde yazıldığı şekli ile-, Davalı No.1 ve No.3 ile Davacının görüşmeleri sonucunda Davacının proje çizmesi, Davalı No.3'ü Davacıya karşı sorumlu hale getirmez. Davacı hizmeti kime yapmış ise ücreti ödemekle yükümlü olan odur. Davacıya karşı herhangi bir taahhütte bulunmayan Daval-ı No.3'ün, Davacıya karşı yükümlülüğü bulunmadığından, Alt Mahkeme, Davalı No.3 aleyhindeki talepleri reddetmekle hata etmedi.

Bu nedenle 3. istinaf sebebi reddedilir.

Muhterem Bidayet Mahkemesi, Davalı No.3 aleyhine olan davayı Davacı aleyhine masrafl-a birlikte reddetmekle yanlış ve hatalı hareket etmiştir. Muhterem Bidayet Mahkemesinin, Davalı No.1 ve No.3'ün Davacı ile görüşmesi neticesinde Davacının davaya konu projeyi çizdiği gerçeğinin ihtilâfsız olduğu yönünde bulgu yaptıktan sonra ve/veya davanı-n duruşması esnasında sunulan şahadete yanlış değer vermesi ve/veya Davacının şahadetine itibar etmemesi yanlış ve/veya hatalıdır.

Alt Mahkemenin huzurundaki şahadeti değerlendirirken hata ettiğine ikna edilmediğimizden, 4. istinaf sebebini reddederiz.

-
NETİCE:

Tüm yukarıdakiler ışığında istinaf reddedilir.

İstinaf masraflarını Davacı ödeyecektir.




Hüseyin Besimoğlu Ahmet Kalkan Emine Dizdarlı
Yargıç Yargıç Yargıç


9 Ekim, 2015












10






Full & Egal Universal Law Academy