Yargıtay Hukuk Dairesi Numara 106 ve 108/2007 Dava No 8/2010 Karar Tarihi 26.05.2010
Numara: 106 ve 108/2007
Dava No: 8/2010
Taraflar: Salahi Erata şahsen ve Çevre Mimarlık Mühendislik Bürosunun sahibi sıfatıyla ve diğerleri ile Sonuç Mertoğlu arasında
Konu: Alacak Davacı - Proje çizimi ücretinin bir kızmının ödenmemesi nedeniyle ödenmesi talebi - Mukabil talep - Projenin eksik olduğu iddiası ile zarar ziyan talebi.
Mahkeme: Yargıtay/hukuk
Karar Tarihi: 26.05.2010

-D.8/2010 Birleştirilmiş
Yargıtay/Hukuk: 106/2007 ve 108/2007
(Dava No:2948/2003;Lefkoşa)

YÜKSEK MAHKEME HUZURUNDA.

Mahkeme Heyeti: Mustafa H.Özkök, Gönül Erönen, Sey-it A.Bensen.

Yargıtay/Hukuk: 106/2007
(Dava No: 2948/2003;Lefkoşa)


İstinaf eden: 1. Salahi Erata şahsen ve Çevre Mimarlık
Mühendislik -Bürosunun sahibi sıfatıyla,
Lefkoşa
2. Musa Sönmezler şahsen ve Çevre Mimarlık
Mühendislik Bürosunun sahibi sıfatıyla,
Lefkoşa
(Davacılar)

ile -


Aleyhine istinaf e-dilen: Sonuç Mertoğlu, Lefkoşa
(Davalı)

A r a s ı n d a.

İstinaf edenler namına: Avukat Mustafa B. Asena
Aleyhine istinaf edilen namına: Avukat Boysan Boyra.

-
Yargıtay/Hukuk: 108/2007
(Dava No: 2948/2003;Lefkoşa)


İstinaf eden: Sonuç Mertoğlu, Lefkoşa
(Davalı)

ile -

Aleyhine istinaf edilen: 1. Salahi Erata şa-hsen ve Çevre
Mimarlık Mühendislik Bürosunun
sahibi sıfatıyla, Lefkoşa
2. Musa Sönmezler şahsen ve Çevre
Mimarlık Mühendislik Bürosunun
- sahibi sıfatıyla, Lefkoşa
(Davacılar)

A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Avukat Boysan Boyra
Aleyhine istinaf edilenler namına: Av-ukat Mustafa B. Asena.



Lefkoşa Kaza Mahkemesi Başkanı Önder Gazi ve Yargıç Fatma
Şenol'un 2948/2003 sayılı davada 21.6.2007 tarihinde verdiği karara karşı, Davacılar ve Davalı tarafından yapılan istinaflardır.


--------------------


H Ü K Ü M




Mustafa H. Özkök: Davacılar, Lefkoşa Kaza Mahkemesine
dosyalamış oldukları 2948/2003 sayılı davada sunmuş oldukları
6.4.2004 tarihli Talep Takririnde özetle; Davacı No.(1)'in
mimar, Davacı No.(2)'nin ise- inşaat mühendisi olduğunu, Çevre
Mimarlık ve Mühendislik Bürosunun sahibi olduklarını, Davalının ise dava ile ilgili zamanlarda müşterileri olduğunu,
Davalının Davacılara müracaat ederek Yeni İskele Kazasında
Kaplıca Köyünde bulunan Tonis Otelin yeniden d-izayn edilmesi
ve yine Kaplıca Köyünde inşa edeceği tatil köyünün projesini
hazırlamasını istediğini ve yapılan sözleşmeye uygun olarak her iki projeye de çizdiklerini ve vizelenmiş projelerin İskele Kaymakamlığından Davalı tarafından alındığını, ücret ola-rak ise yapı birim maliyetinin esas alınarak asgari ücret cetveline göre ödeyecekleri hususunda anlaştıklarını ve her iki projenin karşılığı olarak 68.177.10 Sterling alacakları doğduğunu, Davalının kendilerine taksitler halinde 25.000 Sterling ödediğini, -bakiye 43.177 Sterling alacakları olduğunu ileri sürerek bu miktar için lehlerine hüküm verilmesini ve bu miktar üzerinden 7.8.1998 tarihinden itibaren %22 faiz ve dava masrafı ödenmesini talep etmişlerdir.


Davalı ise dosyalamış olduğu müdafaa ve mu-kabil talebinde
özetle; Davacı No.(1) ile yaptıkları sözlü bir anlaşmaya
göre Davacının eski Tonis Otelin tadilât ve tamirat projesinde
yine Kükürtlü Hamamlar Binası ve Tatil Köyü Projesini çizmesi hususunda anlaştıklarını ve bu 2 projeye karşılık 30.000 -Sterling ödemeyi kabul ettiklerini ve bu miktarın 25.000 Sterling'ini Davacıya ödediklerini ve Davacının 2 adet projeyi çizdiğini ve İskele Kaymakamlığından vizelenmiş şekilde aldıklarını, ancak her iki projede de Davacının yapmayı taahhüt ettiği birtakım -işleri eksik bıraktığını ve bu eksik işlerin giderilmesi için Davacılardan talepte bulunmalarına rağmen eksik işleri gidermediğini, bu nedenle kendisine herhangi bir borçları kalmadığını, aksine eksik işlerin giderilmesi için ek proje çizmek zorunda kaldık-larını ve buna karşılık masraf yaptıklarını, ayrıca elektrik ve mekanik projeleri de çizmeyi taahhüt etmesine rağmen çizmediğini, bu nedenle elektrik ve mekanik projesini başkalarına çizdirmek zorunda kalıp keza masraf yaptığını ve projenin eksik olması
v-e zamanında gidermemesi nedeniyle zarar ziyana uğradıklarını ileri sürüp mukabil dava olarak aşağıdaki taleplerde bulun-muşlardır:

"14. Yukarıdakiler muvacehesinde Mukabil Talep
olarak Davalı, Davacılardan müştereken ve
münfe-riden ve/veya Davacılar aleyhine ve
Davalı leyhine olmak üzere aşağıdaki şekilde
talepte bulunur:

Yukarıda 11 A(a) paragrafı gereğince
Davalının satın almak zorunda kaldığı
arazi ile ilgili olarak husule gelen
zarar ziyan olarak Davac-ıların Davalıya
9,000.-STG ödemeleri hususunda bir hüküm
ve/veya emir;

Yukarıda 11 A(a) paragrafı gereğince
Davalının eski Tonis Oteli'ni zamanında
tamamlayamamasına ve işletmeye sokamamasına
neden olduklarından dolayı ve/veya aynı
nedenle uğradığı kar ve-/veya gelir kaybı
nedeniyle husule gelen zarar ziyan olarak
Davacıların Davalıya 436,800.-STG (dört yüz
otuz altı bin sekiz yüz İngiliz Sterlini)
zarar ziyan ödemeleri hususunda bir hüküm
ve/veya emir;

Yukarıda 11 A(b) paragrafı gereğince Davalının
Eski -Tonis Oteli Tadilat projesi ile ilgili
eksikler nedeniyle yaptırmak zorunda kaldığı
yeni projeye ödemiş olduğu 6,000.-STG'nin
zarar ziyan olarak Davalıya ödemeleri
hususunda bir hüküm ve/veya emir;

Yukarıda 11 B(a) paragrafı gereğince Davalının
devletten- alacağı yatırım teşviğinden mahrum
kalmasından kaynaklanan 685,000.-STG ve/veya
muadili 1,200,000.-US Doları ve/veya muadili
Türk Lirasının zarar ziyan olarak Davalıya
ödenmesi hususunda hüküm ve/veya emir.

Yukarıda 11 (B)(b) paragrafı gereğince Davalı--
nın Kükürtlü Hamamlar Binası ve Tatil Köyü
Projesini başlatamaması ve/veya inşaatını
zamanında tamamlayamamış olması ve/veya bu nedenle kaybolan zaman ve/veya 2001 Ocak
ayından itibaren mezkur tatil köyünü işletmeye
sokamadığı cihetle gelir -ve/veya kar kaybı
ve/veya ahar suretle buna neden olan Davacı-
ların Davalıya 2001 Ocak ayından itibaren
2004 yılı Haziran ayına değin meydana gelen
gelir kaybı ve/veya kar kaybı ve/veya zarar
ziyan olarak 989,840.-STG ödemeleri hususunda
bir hüküm ve/vey-a emir;

Davacıların Davalıya müştereken ve/veya
münferiden 2004 yılı Temmuz ayından itibaren
dava konusu proje ve bu projeler ile ilgili
inşaatlar tamamlanıncaya ve mezkur projelere
konu işletmeye geçinceye kadar geçecek her gün
için meydana gelecek gelir- kaybı ve/veya kar
kaybı ve/veya zarar ziyan olarak 1,116.79 STG
ödemeleri hususunda bir hüküm ve/veya emir;

Yukarıda 11 (C) paragrafı gereğince Davalının
Davacılara ödediği 25,000.-Stg. tutarındaki
paranın Davalıya iadesi hususunda bir hüküm
ve/veya emir-;

Yukarıda 11(D) paragrafı gereğince Davalının
3. şahıslara yaptırmak zorunda kaldığı elektrik
ve mekanik projelerin çizimleri için ödemek
zorunda kaldığı 11,000.-STG'nin zarar ziyan
olarak Davacıya ödemeleri hususunda bir hüküm
ve/veya emir-;

Davacı No.1 ve/veya Davacıların dava konusu
Kaplıca'da Pafta/Harita: VII/27 W'de 82
(kısmen), 84 (kısmen), 144 (kısmen), 143/1
(kısmen, 143/2 (kısmen) parsel No.'lu
arazilerin kıyıya paralel 100 metrelik hattın
dışında kalan kısımları ile 83, 187, 188-
parsel numaralı araziler, parsel: 145 (kısmen)
içerisinde bulunan ve kükürtlü hamam olarak
kullanılan metruk bina ile 153 parsel No.'lu
arazi içerisinde metruk halde bulunan 42 yatak
kapasiteli Tonis Oteli ile ilgili olarak
Davacıların herhangi bir MÜ-ELLİFLİK HAKLARI
olmadığına dair beyan edici (decleratory)
judgement) bir hüküm ve/veya emir;

İ) 08/07/98 tarihli olup dava sebebi olarak
ileri sürülen 2 adet "PROJE VE MESLEKİ
KONTROLLUK HİZMETLERİ İÇİN MİMAR/İNŞAAT-
MÜHENDİSİ/TESCİLLİ BÜRO İLE İŞVEREN ARASINDA
SÖZLEŞME" başlıklı belge ve/veya yazının
sahte bir belge ve/veya yazı olduğu ve/veya
geçerli ve/veya yasal bir sözleşme ve/veya
belge ve/veya yaz-ı olmadığına dair beyan
edici bir hüküm verilmesi.

Davacıların Davalıya genel zarar ziyan
ödemesi hususunda bir hüküm ve/veya emir.

Muhterem Mahkemece uygun görülecek başkaca
bir hal şekli.

İşbu Mukabil Talep Masraflarının Davacılar
taraf-ından Davalıya ödenmesi hususunda bir
hüküm ve/veya emir."


Meselenin duruşması yapılmıştır. Davacı No.(1) bizzat
şahadet vermiş başka tanık dinletmemiştir. Ayrıca 9 adet
emare ibraz etmiştir. Davalı ise bizzat şahadet vermiş ayrıca 6 tanık dinle-tmiş ve toplam 6 adet de emare ibraz etmiştir.

Sunulan şahadet ile ibraz olunan emareleri inceleyen
İlk Mahkeme, Davacıların davalarını 8.7.1998 tarihli Emare 1
ve 2'ye dayandırdıklarını, Emare 1 ve 2'nin Davalı tarafından
imzalanmadığı kanıtlandığı- cihetle Davacıların dava sebebi
olmadığı nedeniyle davalarının iptal edilmesi gerektiği
sonucuna varmış ve ayrıca yaptığı projelerde de eksiklikler
olduğu hususu kanıtlandığından bakiye 5.000 Sterling'i talep
edemeyeceği sonucuna vararak Davacıların davas-ını reddetmiştir.

Davalının mukabil talebini de inceleyen İlk Mahkeme,
Davalının şahadetinde ve talepleri ile ilgili verdiği şahadetinde milyarlarla ifade ettiği zarar ziyanı ile ilgili sadece kendisi şahadet vermiş, bu şahadetinde söylediklerini
ka-nıtlamak için herhangi bir emare sunmadığı gibi bu söylenen-
leri teyit etmek için özellikle ek projeler için ödediği
miktar ile ilgili ne makbuz sunmuş ne de projeyi yapanı
tanık olarak dinletmiş, aynı şekilde elektrik ve mekanik
projesini çizdiğini iddi-a ettiği kişiyi şahadete çağırmadığı
gibi ödediği miktar için de herhangi bir makbuz veya fatura
sunmadığı ve genel olarak mukabil talebinde ileri sürdüğü
hususları ihtimaller dengesi dikkate alınarak ispat edemediği
sonucuna vararak Davalının mukabil tale-bini de reddetmiştir.

Davacı ret kararına karşı 106/2007 sayılı istinafı
Davalı ise mukabil talebinin reddinden dolayı 108/2007 sayılı
istinafı dosyalamıştır. İstinafın duruşmasına başlanacağında
tarafların müracaatı üzerine her iki istinaf bir-leştirilerek
dinlenmiştir.

106/2007 sayılı istinafta İstinaf Eden Davacılar Avukatı yaptığı hitabında özetle; ihtimaller dengesi prensipleri dikkate alındığı zaman Davacının davasını ispat ettiğini, sunduğu şahadet ve ibraz olunan emarelerle Davalı-ya 2 adet proje çizdiğini, projelerin vizelenmiş halde İskele
Kaymakamlığından Davalı tarafından alındığını ve bu projelere
dayanarak Tonis Otele gerekli tadilât ve tamirat yapıldığı
halde bakiye alacağı olan miktarı ile ilgili lehine hüküm
vermemekle hata- ettiğini, herhalûkârda Davalının iddiaları
doğru kabul edilecek olsa bile 30.000 Sterling'e anlaştıkları
varsayıldığında yine bu rakama göre de Davacılar 5.000 Sterling bakiye alacakları olduğunu kanıtladıkları halde lehlerine en azından 5.000 Sterling i-çin hüküm vermemekle de İlk Mahkemenin hatalı hareket ettiğini beyan ederek istinafın kabul edilmesini talep etmiştir.

108/2007 sayılı istinafta ise İstinaf Eden Davalı Avukatı
yaptığı hitabında özetle; mukabil talep takririnde müelliflik
hakları ile- ilgili talebinde ısrarlı olmadığını ve bu yöndeki
istinafın geri çekildiğini belirttikten sonra Davalının
mukabil davasını ihtimaller dengesi prensipleri dikkate
alındığı zaman ispat ettiğini, genel zarar ziyan alma hakkı
olduğunu da kanıtladığı halde İl-k Mahkemenin mukabil davasını
reddetmekle hata ettiğini ileri sürerek yapmış olduğu
istinafın kabul edilmesini talep etmiştir.

Sunulan şahadet, ibraz olunan emareler ve dosya tetkik
edildiği zaman meselenin olgularının kısaca şöyle olduğu
anlaşılm-aktadır:

Dava ile ilgili zamanlarda Davacı No.(1) mimar, Davacı
No.(2) de mühendis olup Çevre Mimarlık Mühendislik Bürosunun
sahipleri idiler. Davalı ise dava ile ilgili zamanlarda
Davacıların müşterisi olup Davacılara müracaat edip İskele
Kazasına- bağlı Kaplıca Köyünde bulunan eski adı Tonis Otelin
tadilât ve tamiratı için bir proje ve yine aynı köyde yapmayı
tasarladıkları tatil köyünün projesi olmak üzere 2 adet
proje çizdirmek üzere anlaştıklarını, Davacıların her iki
projeyi çizip projeleri vi-zelenmiş bir şekilde İskele
Kaymakamlığından Davalı tarafından teslim alındığını, Davacı-nın kendi iddiasına göre Emare 1 ve 2 'deki birim maliyet fiyatlarına göre asgari ücret dikkate alınarak hesapla-nacağını, Davalı ise her iki projeye karşılık Davacıl-ara 30.000 Sterling ödeme hususunda anlaştıklarını ileri
sürmektedir.

Davacının Talep Takriri incelendiği zaman davasını 8.7.1998 tarihinde Davalı ile imzaladığını iddia ettiği Emare 1 ve 2 olarak ibraz olunan yazılı sözleşmelere istinat ettirdiği -anlaşılmaktadır. Davalı ise gerek müdafaa takririnde gerekse verdiği şahadetinde Emare 1 ve 2'deki imzaların kendine ait olmadığını ileri sürmekte ve bu hususu ispat için imzaları inceleyen Uzman Polis Memuru Bekir Aktaş'a da şahadet verdirmiştir. Davacı- Mavi 87'de şöyle demektedir:

"S. Meryem Özkan, Salahi Bey, siz hiç böyle bir
araya gelip bir şey imzaladınız mı?
C. Hayır.
S. Bu tarihten yani, Emare 1 ve 2'deki tarihten
önce veya sonra diyelim böyle bir- belge, bu
ya da buna benzer bir şey imzaladınız mı?
C. Hayır.."


Bekir Aktaş da Mavi 137'de şöyle demektedir:

"C. Bizden istenen burdaki imzaları veya bu
üzerindeki belgelerin üzerindeki imzaların
- kime ait olup olmadığıydı ve bize mukayeseler
geldi.
S. Nasıl bir sonuca vardınız?
C. Sonuç Mertoğlu'ndan çıkmayıp adına takliden
atıldıkları sonucuna vardım. Sonuç Mertoğlu'nun
değil imzalar.
- XX.
S. Takliden mi yoksa onun yerine mi atıldı?
C. Onun imzası taklit edilerek atıldı,
benzetilerek."



İlk Mahkeme bu şahadete dayanarak Emare 1 ve 2'nin geçerli olmadığı sonucuna vararak Emare 1 ve 2 olarak -ibraz edilen yazılı mukavelelere dayanarak açılan işbu davada Davacının dava sebebi olmadığı cihetle davasını reddetmiştir. İlk Mahkemenin Emare 1 ve 2'nin geçersiz olduğu sonucuna vararak Davacının dava sebebi olmadığı nedeniyle davasını reddetmekle hata-lı hareket ettiği hususunda ikna edilmiş değiliz. Bu nedenle Davacının istinafında başarılı olmadığından 106/2007 sayılı istinafın reddedilmesi gerekir. Şunu da belirtmek isteriz ki Emare 1 ve 2 incelendiği zaman ücret kısmının boş olduğu, diğer bir deyi-şle ücret alacağının belirtilmediği dikkate alındığında Davacının Emare 1 ve 2'ye göre herhangi bir ücret talebinde bulunamayacağı anlaşılmaktadır. Diğer bir husus ise birim maliyet fiyatı üzerinden alacağının kabul edilmesi halinde ise fiyatlar Türk Lira-sı olarak ifade edildiği cihetle ücret alacağının herhâlûkarda Türk Lirası olarak talep edilmesi gerekirdi. Ancak Davacı ücret alacağını Emare 1 ve 2'de belirtilmemekle beraber Sterling olarak hesaplamış ve bu şekilde talepte bulunmuştur. Bu nedenlerle d-e istinafının ileri gidemeyeceği kanaatindeyiz.

Mukabil taleple ilgili 108/2007 sayılı istinafın incelen-
mesine geçmeden önce ise Davalı tarafından sunulan şahadet
Mavi 83, 84, 88 ve 95'te aşağıda aktarıldığı gibidir:

"S. Ne oldu bu verildi-kten sonra Turizm Bakanlığına?
C. Turizm Bakanlığı kabul buldu yani, uygun buldu.
Zaten bundan önce herhalde kendi aralarında bazı
tartışmalar oldu. Nasıl şekil alacak. O zamanlar
Artan Bey'di ve bu şeklini aldı.
S.- Siz bunu gördükten sonra herhangi bir değişiklik
konusunda davacı ile konuştunuz mu?
C. Ufak bir değişiklik yaptım evet.
S. Emare 7'ye bakar mısınız?
Tanık Emare 7'ye bakar.
S. Bu Emare 7 nedir?
C. Avan projenin s-on alınan şeklidir.
S. Emare 6 ile 7 arasında bir değişiklik var mı?
C. Emare 6'da hep iki kişilik odalar vardı hem dört
kişilik. Yani, bir aile gelirse ayni bangalovlarda
kalmalarını sağlamak için dört kişilik bangalovlar
- istedim ve değiştirdim.
S. Bunu yaptı mı?
C. Evet.
S. Avan proje üzerinde?
C. Evet. Bu avan proje üzerinde vardır.
S. Bu Emare 7'yi de Salahi Bey çizdi?
C. Evet.
S. Bu avan projenin esas amacı size arazi-lerin kiralan-
ması ile bu çerçevede devlet daireleri tarafından
kiralandı mı size?
C. Kiralandı hatta yazıda vardır uygun bulundu avan
projesi.
.......................................................
.........-..............................................
S. Sonuç Bey, bu ilgili size kiralanan alanlarla ilgili
mimari projelerin gidip, gitmemesi konusunda davacı
ile herhangi bir anlaşmanız oldu mu?
C. Oldu.
S. Tarihini hatırla-r mısınız?
C. Kasım ayında 22.11.1997
S. Bununla ilgili bir teklif verdi mi size?
C. Evet.
S. Sözlü müydü, yazılı mı verdi size?
C. Yazılı da var sözlü de var.
S. O yazıyı Mahkeme'ye Emare olarak ibraz eder misin?
- Av. Mustafa Asena: Bu istintak sırasında da davacıya
soruldu burdaki yazılar bizim değil. Bu tamamen düzmece
bir yazıdır. Bizim iddiamız olduğu iddiasındaysalar
bu yazıların ve ısrarlıdırlar Polis yolu açıktır
istedikleri yere g-idebilirler. Dolayısı ile
itirazımız var. Çünkü, böyle bir teklif biz
kendilerine yapmadık.
................................................
................................................
S. Başka bir mimara, başka bir -proje çizdirdiniz
mi?
C. Evet.
S. Para ödediniz mi?
C. Ödedik.
S. Ne kadar ödediniz?
C. Arazinin dışında söyleyeceksek 6,000 Stg. ödedik.
S. Bu miktar, ne oldu bu miktar? Zarar etmiş olur
musunuz bu du-rumda? Zararınız mı bu?
C. Mecburduk bu miktar ödeylim çünkü, aşağıdaki
çizilmeyen havuzlar, çamaşırhanelerin yukarıda
gruplaştırdık. Çünkü, aşağıya o çizimleri
yapamazdık müelliflik haklarından dolayı.
S. Bu öde-diğiniz parayı davacıdan talep eder misiniz?
C. Ederim.
..................................................
..................................................
S. Bu Tonis Hotel'i ne zaman işletmeye açmaya düşünü-
yordunuz So-nuç Bey?
C. Tonis Hotel'i 2001 yılında hazırdı. Klimaları,
perdelerim her bir şeyim takılıydı 2001 yılında.
S. Neden işletmeye açmadınız 2001 yılında?
C. Çünkü, müelliflik hakkından dolayı çizilmeyen kazan
daireleri, -çamaşırhaneleri yani Hotel'in ana kalbi
faaliyete geçemedi, yoğudu yani."


Davalının babası olan Salim Mertoğlu ise şahadetinde
Mavi 125 ve 127'de şöyle demektedir:

"S. Projelerin çizilme aşaması ile ilgili çok fazla
bilginiz -yok.
C. Ben o teknik işlere fazla karışmam. Sadece avan
projesini gördüm. Neler yapılacağını söyledi.
Önceden aldığım bilgilerin doğru olduğunu orda
gördüm.
...................................................
- ...................................................
C. Şimdi projeleri aldıktan sonra aradan bir 15 gün
geçti. Aradı ve sordu aldıysak projeleri. Aldık
dedim. O zaman dedi 5000 lira vereceğiniz vardır,
lütfen getirin- dedi, benim da ihtiyacım var dedi.
Ben da bu konuyu Sonuç'un kendisine mektup yaza-
cağını ben bilirdim. Bu konuyu dedim her halde
almadı dedim ki bilmemezlikten gelir. Bu
konuyu Sonuç'la konuş dedim, Sonuç öde dersa-
ben öderim. Ama onun demesi lazım. Aradan
1-2 ay geçti tekrar telefon etti. Niye
kaçarsınız sağa sola dedi, borcunuzdan kaçınır-
sınız dedi. Bana dedi 5000 lira borcunuz vardır,
lütfen getirin dedi çünkü So-nuç'la bağlantı
kuramadım dedi. Ayni numaraya ben kurarım
bağlantı, o kuramaz. O kendi bilir tabi.
Neticede madem ki Sonuç'la bağlantı kuramadın
ben söyleyiyorum sana dedim kendisine ve bu
projelerde bir ç-ok eksikler vardır. Bunları
tamamlamadan nasıl olur da sen alacaklı duruma
geçen diye bir şey söyledim kendisine. Aramızda
teklif mi var dedi? Çok sıkıdayım dedi. Bana
5000 lirayı getir, 5 dakikada onları çizer
- getiririm dedi.
S. Neyi çizermiş?
C. Eksikleri. Ben da kendisine yarısı hisap et
eksiktir, 2 sene 9 ayda çizabildin öbürlerini
dedim, bunları 5 dakikaya kadar çizeceksen sen
çok para aldın bizden dedim. 5 da-kikalık iş ise
çok para istedin bizden dedim kendisine ve böyle
bir espiri yaptık. Ondan sonra döndüm sana bir
müddet daha tanıyorum dedim. Bu eksikleri çiz
getir, tamamla, paranı vereyim sana dedim. Aksi
ta-kdirde alacaklı durumda değilsin.
S. O günden sonra Salahi beyin bu davayı açıncaya
kadar herhangi bir görüşme oldu mu Davalı ile
aranızda? Yoksa tek bir görüşme miydi bu görüşme?
C. Bu davayı, hayır görüşme olmadı ondan sonr-a.
Çünkü yani durum bozuldu."


Yine Davalı Tanığı No.5 Nur Banu Tosun şahadetinde Mavi 138 ve 139'da şöyle demektedir:

"S. Tesisler açısından yani orda çizilen tesislerle
emare 7'de çizilen tesislerde emare 15'de çizilen
- tesisler arasında bir fark var mı yoksa binaların
şeklini sormuyorum, tesisler açısından, havuz,
hamamlar. Mesela emare 7'de hamamlar var, emare
15'de de var mı?
C. Vardır.
S. Emare 7'de kaç tane havuz var, ema-re 15'de kaç tane
havuz var? Emare 7'de olduğu gibi.
C. Pozisyon olarak aynıları vardır ama şekil olarak
farklıdır.
S. Ayni tesisler emare 7'de olan tesisler emare 15'de
de var?
C. Evet var, havuz da var, ha-mam da var.
S. Kazan Dairesi çamaşırhane da var mı?
C. Var.
S. Emare 15'de de var değil mi?
C. Evet.
S. Emare 7'de da göremedin, emare 15'de var mı?
C. Bunda da göremedim.
S. 100 metrelik kıyı şeridinde bir kısıtla-manız
vardı değil mi?
C. Vardır.
S. Hiç bu alan projesi ile ilgili siz bu kadar
çok kısıtlama azaldı gibi bir tavsiyesi oldu
mu bakanlığınızın Sonuç Başoğlu'na?
C. Dosyamızda öyle bir yazı bulamadım, böyle
- birşey yoktur. 100 metrenin içerisinde yapılma-
ması konusunda Çevre Dairesinde bizim dairemizde
yazıları olmadığına rağmen diğeri konusunda
hiçbir yazı yoktur.

S. Yani Sonuç bey bu emare 15'de gözüken her şeyi
- projelendirebilirdi?
C. Evet. Bizim bir kısıtlamamız yok.
S. Bu uygulama proje sizde var mı?
C. Vizelenmiş projeden bahsediyorsanız vardır."


Tanık No.7 Muhasip Mustafa Arıkan şahadetinde Mavi 143, 144, 146 ve 147'de şöyle dem-ektedir:

"C. Şimdi mavi kaplıca yatırım projesinin iki aşamalı
olarak düşünebiliriz. Şöyle ki, 1998'den 2002'nin
sonuna kadar Sonuç beyin kendi adına yürüttüğü bir
proje, 2002'nin sonuna kadar.
S. O tarihe kadar ne -kadar para harcadı bu işe?
C. Burda yatırım olarak biz iki şekilde düşündük.
Bir fiili inşaata yatırım, bir de makine parkı
için yatırım olmak üzere toplam döşeme demirbaş
ve makina farkı için muhtelif makinelerin alımı
- için bunların da dağılımı var bizde, 2002'nin
sonuna kadar TL olarak 2,358,370,000,000 TL
yatırım yapıldı. Bunun döviz olarak karşılığı
da ki bu da yılların ortalaması alınarak
1,177.360 Stg.'dir.
S. O t-arihten sonra bugüne kadar ne harcandı onu
söyle bize?
C. Bu tarihten sonra yani şirketin anlaşmış halinden
sonra 2003'den 2006 da dahil olmak üzere yalnız
burda 2006'nın rakamları şu anda bize intikal
ettiği kada-rıyle 2006 sonuna kadar şirketin
harcadığı TL bazında ayni şekilde inşaat ve sabit
kıymetler toplamı 1,582,508,000,000,000 TL'dir.
Sterlin isterseniz onu da söyleyebilirim,
627,193 Stg'dir. Şimdi de dediğim gibi
- tamamıyle müstakil 2003 bugüne kadar şirketin
yaptığı harcamalardır ama onun için ikisini
birden toplarsak yani Sonuç beyin kendi adına
olan dönemi ile şirkete ait dönemin tümünü
toplarsanız bugüne kadar yuvarlak ola-rak
yatırımı toplamı 3,940,903,000,000 TL ve
1,804,553 Stg.'dir.
.............................................
.............................................
C. Şimdi bu proje revize edildi, önce Sonuç beyin
a-dına yanlış hatırlamıyorsam 1997 veya 1998
tarihinde bir teşvik alındı, orda 2002 yanlış
hatırlamıyorsam, ama biz projeyi teşviğini
aldıktan sonra 2005'in sonuna kadar bitirmesi
öngörülüyordu bu projelerin, maalesef bitirile-medi.

S. Planlanan tarihte bitmemesinin sebebi nedir,
zarar sözkonusu oldu mu?
C. Şimdi, tabii ki takdir edersiniz bizim kayıt-
larımıza göre 2002'nin sonunda bina inşaat....
S. Mesela Tonis Hotel ne zaman bitti?
-C. Şimdi bu soruyu bugün itibarıyle alırsam bitti.
Tonis Hotel şu anda hizmete hazır diyebilirim ki
%100 de olmanın her şeyiyle hizmete açılmıştır.
S. Ne zaman tamamlanması planlanmıştı?
C. 2003-2005.
S. Niçin tamamlanamadı 2-003'de?
C. Şimdi tamamlanmasının sebebi projede mimari
projede bir değişiklik oldu veya problem oldu ve
sonuçlanamadı.
....................................................
....................................................
- S. Şimdi Tonis otelin hizmete açılmamasının 2002'de
%2 bu eksikliklerin giderilmemesi idi dediniz,
doğru mu efendim?
C. Evet.
S. Bu eksiklikleri mimar mi giderecekti, mal sahibi
mi giderecekti bilirmisiniz?
C. Ha-yır ben şimdi onun kimin tarafından giderilece-
ğini bilemem.
S. Şimdi bu eksiklikler giderilseydi çalışacaktı?
C. Şimdi bilir misiniz siz ki tatil köyü ile ilgili
bir kuruş yatırımı yoktur Sonuç Mertoğlu'nun veya
öbür şir-ketinin bilirsiniz değil mi?
C. Tatil köyü ile otel bir bütündür, projedir ayrı
ayrı proje değildir.
S. Şimdi bilirsanız size proje göstereceyim, tatil
köyünün ayrı projeleri var burda mahkemenin
önünde. Yani bilmediğin-iz sahaya girmeyin çünkü
mahkemede emare var. Bir tatil köyü ile ilgili
bölüme madem ki bir bütün bilirsiniz bölüme bir
kuruş yatırım var mı?
C. Benim teşvik aldığım projeye yatırım var.
S. Tatil köyüne var mı soruyorum b-ir daha. Bilmiyor-
sanız bilmiyorum dersiniz, ben da başka sormam.
Şimdi bize söylediniz Tonis otel'e yapıldı, tatil
köyüne bir kuruş yatırım var mı?
C. Yok.
S. Pekâla, tatil köyü projesinin ayrı bir proje
olduğun-u bilirmisiniz?
C. Bunu hangi anlamda mimari açıdan.
S. Mimari açıdan, iki ayrı projedirler bilirmisiniz?
C. Bilmiyorum."


Davalı ve tanıklarının sunduğu ve özetle yukarıya aktarılan şahadetten de anlaşılacağı gibi Davacı ile Davalının- anlaşmasının inşaat projelerinin vizelenmesine kadar olduğu
ve inşaat projeleri vizelenmiş ve İskele Kaymakamlığından
Davalının babası tarafından alınmış ve uygulanmış olduğu
anlaşılmaktadır. Tonis Otelin tadilât ve tamirat projeleri
bilfiil uygulandığı- ve otelin 2001 yılında tamamlanmış
olmasına karşın faaliyete geçmediği belirtilmektedir. Tatil
köyü projesinin ise hiç uygulamaya konmadığı anlaşılmaktadır.
Niye faaliyete geçmediği ve tatil köyünün projesinin niye
uygulanmadığı hususları yeterince Mah-keme huzuruna sunulmamıştır. Örneğin tatil köyü projesinde eksiklik olduğu
ileri sürülmesine rağmen bu hususta herhangi bir Mimar veya
Mühendis Odalarından herhangi bir tanık çağırıp bu hususlar
kanıtlanmamış, otel ile ilgili eksikliklerin ise ek proje il-e
giderildiği ileri sürülmesine rağmen otelin niye hizmete
girmediği hususunda yeterli şahadet mevcut değildir.

Davalının verdiği şahadet dikkate alındığı zaman Davacıyı
eksiklikleri gidermesi için bir kez aradığını, ancak bulamadığını, bilâhare İ-ngiltere'ye gittiğini, bu işleri
takip etmesi için babasını yani Salim Mertoğlu'nu görevlen-
dirdiğini belirtmektedir. Salim Mertoğlu ise yukarıya aktarılan şahadetten de görüleceği gibi Davacı ile bir defa
görüştüğünü ondan sonra ise eksiklikleri giderme-si için bir
defa görüştüğünü, daha sonra bir kez telefonda görüştüğünü
daha sonra işi takip etmediği anlaşılmaktadır.

Muhasip tanık olarak çağrılan Mustafa Arıkan ise verdiği şahadetinde, yatırımlarla ilgili herhangi bir belge ibraz etmemiş sadece- birtakım rakamlar belirtmiş ve bu rakamların
bir kısmının Davacı tarafından bir kısmının şirket tarafından
yatırım yapıldığını ileri sürmekle beraber bu hususları
kanıtlayıcı evrak sunmamıştır. Kaldı ki yapıldığı iddia edilen yatırımlar Davalının kirasın-da bulunan Tonis Otele
yapılmış ve Tonis Otel de Davalı tarafından nedeni bilinmeyen
bir sebeple hizmete açılmamıştır. Uğraması muhtemel zararı
ise Davacıdan talep edemeyeceği kanaatindeyiz.

Yukarıda söylenenler ışığında Davalının varolduğunu yani-
2001 yılında meydana geldiğini iddia ettiği genel zarar
ziyanla ilgili herhangi bir dava da açmadığı da dikkate
alındığı zaman İlk Mahkemenin mukabil davasını ispat edemediği
yönündeki bulgusunun hatalı olmadığı kanaatindeyiz. Diğer bir
deyişle İlk Mah-kemenin kararının hatalı olduğu hususunda ikna
edilmiş değiliz. Bu nedenle mukabil istinafın da reddedilmesi
gerekir kanaatindeyiz.

Netice itibarıyle İstinaf Eden Davacılar, 106/2007 sayılı istinafında başarılı olmadığı gibi Aleyhine İstinaf Edilen-
Davalı da 108/2007 sayılı istinafında başarılı olmadığından her iki istinaf ret ve iptal edilir.

Masraflarla ilgili herhangi bir emir verilmez.



Mustafa H. Özkök Gönül Erönen Seyit A. Bensen
Yargıç Yargıç - Yargıç




26 Mayıs, 2010


-



16






Full & Egal Universal Law Academy