Dairesi: Ceza Genel Kurulu
Esas No: 2009/4-192
Karar No: 2009/307
Karar Tarihi: 22.12.2009

(765 S. K. m. 59, 72, 266) (647 S. K. m. 4, 5, 6) (5271 S. K. m. 40, 231) (5395 S. K. m. 23) (YCGK. 05.12.2006 T. 2006/17-290 E. 2006/288 K.)

Dava: Sanık G. Y.'nun, görevli memura hakaret suçundan 765 sayılı TCY'nın 266/1, 59, 647 sayılı Yasanın 4 ve 765 sayılı TCY'nın 72, 647 sayılı Yasanın 5 ve 6. maddeleri uyarınca, ayrı ayrı iki kez 1 ay 20 gün hapis ve 366 YTL adli para cezasıyla cezalandırılmasına, hürriyeti bağlayıcı cezanın adli para cezasına çevrilmesi suretiyle sonuç olarak toplam 1832 YTL adli para cezası ile tecziyesine, taksitlendirmeye ve cezanın ertelenmesine ilişkin, İskenderun 4. Asliye Ceza Mahkemesince verilen 05.04.2007 gün ve 880-147 sayılı hüküm, sadece incelemeye gelmeyen sanık Şevki Yolcu müdafii tarafından temyiz edildiğinde, Yargıtay 9. Ceza Dairesince 09.06.2008 gün ve 11735-7435 sayı ile;

... 2- Görevli memura hakaret suçundan kurulan hükme gelince;

Yargıtay Ceza Genel Kurulunun Dairemizce de benimsenen 11.03.2008 tarih, 2008/7-14 esas, 2008/50 sayılı kararı ile; 5271 sayılı CMK. nun 231. maddesinde değişiklik yapan 5728 sayılı Kanunun 562. maddesinin amaç, kapsam ve gerekçesi de nazara alındığında, hükümden sonra yürürlüğe giren 5728 sayılı Kanunun 562. maddesiyle değişik CMK. nun 231. maddesindeki hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin düzenleme karşısında suçun niteliği, hükmolunan cezanın tür ve miktarı gözetilip dosyada bulunan adli sicil kaydı da değerlendirilerek sanığın hukuki durumunun yeniden tayin ve takdirinde zorunluluk bulunması...,

Zorunluluğundan ve sadece sanık Şevki ile ilgili olmak üzere bozulmuş,

Bunun üzerine, İskenderun 4. Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonunda 02.12.2008 gün ve 485-473 sayı ile;

... (incelemeye gelmeyen diğer sanıklar yanında) sanık G. Y.'nun görevli memura hakaret suçundan eylemine uyan ve lehine sonuç doğuran 765 sayılı TCY'nın 266/1, 59/2, 647 sayılı Yasanın 4, 765 sayılı TCY'nın 72 ve 647 sayılı Yasanın 5. maddeleri uyarınca, (iki kez) 1 ay 20 gün hapis ve 366 YTL adli para cezası ile cezalandırılmasına, bu cezanın 550 YTL adli para cezasına çevrilmesine, para cezalarının 1832 YTL adli para cezası olarak içtimaı ile birer aylık 10 eşit taksitte tahsiline, 5271 sayılı CYY'nın, 5728 sayılı Yasa ile değişik 231/5. maddesi uyarınca hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına, 231. maddenin 8. fıkrası uyarınca 5 yıl denetim altında bulundurulmasına, denetim sırasında herhangi bir yükümlülük yüklenmesine yer olmadığına...

Karar verilmiş,

Bu karara sanık G. Y. tarafından, beraat kararı verilmesi gerektiğinden bahisle süresi içerisinde itiraz edilmesi üzerine, evrak üzerinde inceleme yapan İskenderun Ağır Ceza Mahkemesince 10.03.2009 gün ve 250 sayı ile itiraz reddedilmiştir.

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 02.06.2009 gün ve 130048 sayılı ihbarnamesi ile Özel Daireye gönderilen Adalet Bakanlığı'nın 11.05.2009 gün ve 27828 sayılı yazısı ile;

... Dosya kapsamına göre, sanığın kayden 10.05.1987 doğumlu olup, suçun işlendiği 05.09.2004 tarihinde 18 yaşını doldurmadığı ve 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu'nun 5560 sayılı Kanun'la değişik 23/1. maddesi gereğince, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilen çocuklar bakımından denetim süresinin 3 yıl olduğu gözetilmeden yazılı şekilde 5 yıl denetim altında bulundurulmasına karar verilmesinde isabet görülmediği...,

Açıklamasıyla, yasa yararına bozma yasa yoluna başvurulması üzerine,

Dosyayı inceleyen Yargıtay 4. Ceza Dairesince 01.07.2009 gün ve 16206-13201 sayı ile;

... 5395 sayılı Çocuk Koruma Yasası'nın 5560 sayılı Yasa ile değişik 23. maddesinde Çocuğa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda, Ceza Muhakemesi Kanunundaki koşulların varlığı halinde, mahkemece hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Ancak, bu kişiler açısından denetim süresi üç yıldır 5271 sayılı CYY'nın 5560 sayılı Yasa ile değişik 231/8 maddesinde ise Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının verilmesi halinde sanık, beş yıl süreyle denetim süresine tabi tutulur hükümleri yer almaktadır.

İncelenen dosyada, görevliye hakaret suçunu işleyen ve suç tarihinde 18 yaşını tamamlamayan sanık hakkındaki mahkumiyet hükmünün, açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilirken, 5395 sayılı Çocuk Koruma Yasasının 23/1 maddesinin dikkate alınmadığı görülmektedir. 5560 sayılı Yasayla yapılan değişiklikle hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin hükümler yönünden 5271 sayılı CYY'nın 231. maddesine yollama yapılmış ancak çocuk sanıklar açısından denetim süresinin 3 yıl olacağı belirtilmiştir. CYY'nın 231. maddesinde yapılan değişiklikle getirilen yeni yasal düzenlemede Çocuk Koruma Yasasının 5560 sayılı Yasayla değiştirilmesinden önceki hükümlerinden farklı olarak denetimli serbestlik tedbiri süresi yerine denetim süresi ibaresi öngörülmüştür. Mahkemenin 5560 sayılı Yasa'yla yapılan ve çocuk sanık lehine olduğunda kuşku bulunmayan değişiklikleri gözetmeden verdiği kararın hukuka aykırı olduğu anlaşılmaktadır biçimindeki gerekçe ile; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının düzenlediği tebliğnamedeki düşünce, yapılan açıklamalara göre yerinde görüldüğünden, görevliye hakaret suçundan sanık G. Y. hakkında, İskenderun 4. Asliye Ceza Mahkemesince verilip kesinleşen 02.12.2008 gün ve 2008/485-473 sayılı kararın, 5271 sayılı CYY'nın 309. maddesi uyarınca bozulmasına, anılan yasa maddesinin 4/d fıkrası gereğince karardaki hukuka aykırılık, hükmün Yargıtay tarafından düzeltilmesini gerektirdiğinden, sanığın 5 yıl süreyle denetim altında bulundurulmasına ilişkin kısmın karardan çıkarılmasına, 5271 sayılı CYY'nın 231/8 ve 5560 sayılı Yasa ile değişik 5395 sayılı Çocuk Koruma Yasasının 23/1 maddeleri uyarınca sanığın, 3 yıl denetim süresine tabi tutulmasına, kararın öbür yönlerinin olduğu gibi bırakılmasına...,

Karar verilmiştir.

Yargıtay C.Başsavcılığınca 31.07.2009 gün ve 130048 sayı ile;

... İtirazın konusu olan uyuşmazlık; suç tarihi dikkate alındığında, hükmün açıklanmasının geri bırakılması yönünden çocuk sanığın lehine olan yasanın belirlenmesi ve kanun yararına bozma istemine konu olmayan başkaca hukuka aykırılıkların saptanması halinde ne gibi bir işlem yapılması gerektiği noktalarında toplanmaktadır.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kurumu, hukukumuzda ilk kez çocuklar hakkında 5395 sayılı Çocuk Koruma Yasasının 23. maddesi ile kabul edilmiş olup, daha sonra yürürlüğe giren 5560 ve 5728 sayılı Yasalar ile uygulama alanı genişletilmiştir.

19.12.2006 tarihinde yürürlüğe giren 5560 sayılı Yasanın 23. maddesiyle, 5271 sayılı CMK.nun 231. maddesine eklenen 5-14. fıkralar ile büyükler için de kabul edilmiş, aynı Yasanın 40. maddesiyle 5395 sayılı Yasanın 23. maddesi değiştirilerek, denetim süresindeki farklılık dışında çocuk suçlular ile yetişkin suçlular hükmün açıklanmasının geri bırakılması yönünden aynı koşullara tabi kılınmışlardır.

5560 sayılı Yasa ile değişik Çocuk Koruma Yasasının 23. maddesi Çocuğa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda, Ceza Muhakemesi Kanunundaki koşulların varlığı halinde, mahkemece hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar