Yargıtay Ceza Dairesi Numara 73,75/1982 Dava No 19/1982 Karar Tarihi 29.12.1982
Numara: 73,75/1982
Dava No: 19/1982
Taraflar: Başsavcılık ile Göksel Mehmet Cemal Konyalıoğlu vd
Konu: Patlayıcı madde tasarrufu -Silâh şarjörü tasarrufu -Ceza aleyhine istinaf
Mahkeme: Yargıtay/ceza
Karar Tarihi: 29.12.1982

-D.19/82
Birleştirilmiş
Yargıtay/Ceza 73/82 ve 75/82

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: N. Ergin Salâhi, Niyazi F. Korkut, Aziz Altay.

- Yargıtay/Ceza 73/82
(Dava No. 1510/8l; Girne)

İstinaf eden: KTFD Başsavcılığı, Lefkoşa

- ile -

Aleyhine istinaf edilen: Göksel Mehmet Cemal Konyalıoğlu, Karşıyaka

- A r a s ı n d a.


İstinaf eden namına: Altan Erdağ.
Aleyhine istinaf edilen namına: Neşe Keskin.

Yargıtay/Ceza 75/82
(Dava No. 1510/82; Girne)

İstinaf eden: KTFD Başsavcılığı, Lefkoşa

- ile -

Aleyhine- istinaf edilen: Kerim Zihni Akagün, Karşıyaka

A r a s ı n d a.


İstinaf eden namına: Altan Erdağ. Aleyhine istinaf edilen şahsen hazır.


Patlayıcı madde tasarrufu - Fasıl 54 Patlay-ıcı Maddeler Yasasının 4(1)(e)(4)(d) maddelerine aykırı TNT tahrip kalıbı, fitili, kapsülü ve patlayıcı madde tasarrufu.

Silâh şarjörü tasarrufu - 11/59 sayılı Yasa ile tadil edilen Fasıl 57 Ateşli Silahlar Yasasının 3(1)(2)(b), 26 ve 27. maddelerine aykı-rı ithali yasaklanmış Thompson silah şarjürü tasarrufu.

Patlayıcı madde tasarrufu - Fasıl 54 Patlayıcı Maddeler Yasasının 4(1)(e)(4)(d) maddelerine aykırı piyade mermisi, thompson mermisi ve patlayıcı madde tasarrufu.

Ceza aleyhine istinaf - Patlayıcı ma-dde ve silâh şarjürü tasarrufu suçlarında ceza takdiri - Ağır Ceza Mahkemesinin Sanık 1 ve 2'ye para cezası vermesi - Sanıkların tasarrufunda tahrip gücü
yüksek, külliyetli miktarda patlayıcı madde bulunması - Sanık No. 1'in suça alet edilmesinin ve p-atlayıcı maddelerin esas sahibi olmamasının Ağır Ceza Mahkemesi tarafından ceza tespitinde dikkate alınması - Sanık No.2'nin sabıkasız ve genç oluşunun Ağır Ceza Mahkemesi tarafından ceza tespitinde dikkate alınması.

OLAY: Polis ekibi, şüphe üzerine Sanık- 1'in ikametgahında araştırma yaptı. Polis, Sanık 1'in ikametgahının bitişiğinde ambar içerisinde külliyetli miktarda patlayıcı madde buldu. Sanık 1'e patlayıcı maddeler gösterildiğinde "tahrip maddeleri benim değildir, Bayram ve Göksel getirip koydular, m-ermilerden de haberim yoktur" dedi. Aynı gün Sanık 2, polise verdiği ifadede "benim tahrip maddelerinden haberim yoktur, mermileri ve şarjürü oraya ben koydum" dedi.

Ağır Ceza Mahkemesi Sanık 1'in sabıkâsız olduğunu, patlayıcı maddelerin kendisine ait olm-adığını ve suça alet edildiğini dikkate alarak Sanık 1'e para cezası verdi. Sanık No.2'nin ise genç yaşta olduğunu, sabıkası olmadığını dikkate alan Ağır Ceza Mahkemesi ona da para cezası verdi.

Başsavcılık, Ağır Ceza Mahkemesinin Sanıkların lehine olan h-ususlara fazla ağırlık verdiğini ve işlenen suçların vehametini dikkate almadığını ileri sürerek istinaf etti.

SONUÇ: Yüksek Mahkeme, müteaddit Yargıtay Ceza davalarında özellikle 4/76 sayılı Yargıtay Ceza davasında bu tür suçlara istisnai haller dışında -hapis cezası verilmesi gerektiğinin vurgulandığını belirtti. Sanık No 1 aleyhine yapılan istinafı inceleyen Yüksek Mahkeme, Sanık 1 lehine alınabilecek hususlara değindikten sonra, Barış Harekatından sonra ellerinde patlayıcı madde bulunduranların Emniyete- teslim etmeleri için müteaddit çağrılar yapıldığını, buna rağmen Sanık 1'in külliyetli miktarda ve tahrip gücü yüksek maddeleri elinde bulundurmasının son derece tehlikeli olduğunu vurguladı. Yüksek Mahkeme, Sanığın başkasının nam ve hesabına patlayıcı ma-ddeyi tasarrufunda bulundurmuş olmasının lehine bir husus olduğunu ancak davanın tüm ahval ve şeraiti gözönünde bulundurulduğunda Sanığa hapislik cezası dışında ceza vermenin uygun olmadığını belirtti ve Sanığa 6 ay hapis cezası verdi.

Sanık No. 2'ye veri-lmesi gereken ideal cezanın da hapis cezası olduğunu vurgulayan Yüksek Mahkeme, buna rağmen Sanık 2'ye 76/82 sayılı davada ateş açma suçundan 2O.OOOTL. para cezası verildiğini daha vahim olan ateş açma suçundan Sanığa para cezası verildiğine göre bu davada- hapis cezası vermenin uygun olmadığını dikkate aldı ve Sanığa verilen para cezasını artırmakla yetindi.

-------------

H Ü K Ü M

N. Ergin Salâhi: Girne Ağır Ceza Mahkemesi önünde 1510/82 sayılı ceza davasında sanık No.l Fasıl 154 C-eza Yasasının 20 ve Fasıl 54 Patlayıcı Maddeler Yasasınının 4(1)(e)(4)(d) maddelerine aykırı olarak 9.6.82 tarihinde Karşıyaka köyünde K.T.F. Devleti ilgili makamından ruhsatı olmaksızın tasarrufunda 10 adet tahrip kapsülü, 5 adet C-3 tahrip kalıbı, 1 adet- TNT tahrip kalıbı, 11. adet TNT tahrip kalıbı, 6 adet C-3 tahrip kalıplarına sıkıştırılmış, üzerinde fitil, kapsül ve kibrit bulunan patlamaya hazır tahrip maddesi, 1 adet 38 ayak 7 inç uzunluğunda fitil, 1 adet 15 ayak uzunluğunda fitil, 1 adet 4 ayak 5 -inç uzunluğunda fitil, 1 adet 11 ayak 3 1/2 inç uzunluğunda fitil, 1 adet 2 ayak 3 inç uzunluğunda fitil ile 1 adet 1 ayak 17 inç uzunluğunda fitili bulundurmakla itham edilmiştir. Sanık No.2 ise 9.6.1982 tarihinde Fasıl 154 Ceza Yasasının 20 ve 11/59 sayı-lı Yasa ile tadil edilen Fasıl 57 Ateşli Silâhlar Yasasının 3(1)(2)(b), 26 ve 27. maddelerine aykırı ithali yasaklanmış 1 adet thompson silah şarjürü bulundurmak suçu ve ayrı olarak yine aynı tarih ve mahalde Fasıl 54 Patlayıcı Maddeler Yasasının 4(1)(e)(4-)(d) maddelerine aykırı tasarrufunda K.T.F. Devleti ilgili makamından ruhsatı olmaksızın tasarrufunda 140 adet piyade mermisi, 70 adet Thompson mermisi, 18 adet Takaroff tabanca mermisi, 3 adet 45'lik tabanca mermisi, 12 adet G-3 silâh mermisi ile 1 adet Ç-ek silâhı mermisi bulundurmakla itham edilmiştir. Sanıklar sırası ile aleyhlerine getirilen davaları kabul etmişlerdir.

Olgular Ağır Ceza Mahkemesi önünde izah edildikten sonra sanıkların lehine olan hafifletici durumlarını göz önünde bulunduran Ağır Ceza- Mahkemesi Sanık No.l'e, 10.800TL para cezası veya 3 ay hapislik cezası vermiş, 2. sanığa ise aleyhine getirilen l. davadan l000TL para cezası veya 15 gün hapislik ve 2. davadan 5000TL para cezası veya 2 ay hapislik cezası vermiştir.

Başsavcılık sanıklara- kesilen para cezalarının davanın tüm olguları göz önünde tutulduğunda suçun vehameti ile orantılı olmayıp aşikâr surette az olduğunu iddia ederek Sanık No.l aleyhine 73/82 ve Sanık No.2 aleyhine 75/82 sayılı istinafları dosyalamıştır. Yapılan müracaat ile- bu iki istinaf birleştirilerek birlikte ele alınmıştır.

Olgular özetle şöyledir:

9.6.1982 tarihinde patlayıcı madde bulundurduğundan şüphe edilen sanık No.l'in ikametgâhını araştırmak için mahkeme emri alınmış ve aynı gün 18.30-19.00 arasında bir polis -ekibi sanık No.l'in ikamet etmekte olduğu Karşıyaka köyündeki evine gitmişlerdir. Sanık No.l'in huzurunda yapılan araştırmada ikametgahının bitişiğinde ambar olarak kullandığı baraka içerisinde köşede, 2 askeri mühimmat çantası ve 1 adet kadife çanta içeri-sinde Sanık No.l aleyhine getirilen ithamnamede gösterilen ve yukarıda tafsilâtı verilen patlayıcı maddeler polis ekibi tarafından bulunmuştur. Yine aynı baraka içerisinde üzerinde torbalar atılmak sureti ile örtülmüş iki adet askeri kasa içerisinde 140 ad-et piyade mermisi, 47 adet thompson mermisi, 1 adet 23 thompson mermisi bulunan bir şarjür, 18 adet takaroff tabanca mermisi, 3 adet 45'lik tabanca mermisi, 12 adet G-3 mermisi ve 1 adet Çek silâh mermisi bulunup emare olarak zapdedilmişlerdir. Sanık No.l'-e bulunan patlayıcı madde ve mermiler gösterildiğinde cevaben "bu tahrip maddeleri benim değildir, Bayram ve Göksel getirip koydular, mermilerden de haberim yoktur şeklinde beyanda bulunmuştur. Aynı gün Lapta Emniyet Müdürlüğü hücresinde bulunan Sanık No.2-'ye polis mensupları şarjür ve patlayıcı maddeleri gösterdiğinde sanık No.2 "Benim tahrip maddelerinden haberim yoktur, mermileri ve şarjürü oraya ben koydum" şeklinde beyanda bulunmuştur. Bilâhare sanıklar verdikleri gönüllü ifadelerinde bu patlayıcı madd-elerle mermileri nasıl tasarruflarına geçirdiklerinin izahını vermişlerdir. Sanık No.l'in ifadesine göre patlayıcı maddeler kendi barakasına Bayram Mehmet Ali tarafından, kendi bilgisi dahilinde konduğunu, mermilerden haberi olmadığını, Bayramın bu patlayı-cı maddeleri balık avlamak için kullandığını, avladığı balıklardan zaman be zaman kendisine verdiğini söylemiştir. Sanık No.2 ise ifadesinde şarjür ile mermileri Karşıyaka köyünde Ayvasıl bölgesinde polisin arama yaptığı günden takriben bir hafta önce buld-uğunu ve kendi evine götürmek istemediğini, çeşitli mermilerin bulunduğu kasa, torba v.s.'yi alarak gece vakit karardıktan sanra sanık No.l Kerimin evine götürerek onun evinin yanındaki barakaya sakladığını, Kerimin bu mermilerden haberi olmadığını söylemi-ştir. Yine bu sanık ifadesinde Kerimin yavaş birisi olduğunu, polisin ondan şüphelenmediğini ve bu nedenle mermileri onun barakasına sakladığını ifadesinde beyan etmektedir. Bu sanık yine ifadesinde şu anda istinaf konusu olmayan bir adet piyadeyi de 1974 -Barış Harekâtından sonra bulduğunu, uzun süre manastır bölgesinde sakladığını ve birisinin tahriki üzerine bu piyadeyi alarak şarjüre 10 adet kurşun koyup bu silâhla 10 el ateş attığını ve neticede bu atış olayından sonra konunun polise intikal edip diğer -silâhların bulunduğunu ifadesinde söylemiştir.

Sanıklar leyhine alınan hafifletici hususlara gelince, sanık No.l Barış Harekâtından evvel uzun seneler göçmen durumunda kalmış, Barış Harekâtından sonra Karşıyaka köyüne yerleşmiş ve halen bahçecilikle uğraş-an, sabıkası olmayan, yavaş bir şahıstır. Bilgisi dahilinde tasarrufunda bulunan ve yukarıda tarifi yapılan patlayıcı maddeler kendisine ait olmayıp Bayram Mehmet Ali isimli bir şahsa ait olduğu ve suçunun sadece evinin yanında kendisine ait olan barakaya -bu patlayıcı maddelerin konmasına müsaade etmiş olduğu, esas failin kendisi olmadığı ileri sürülmüştür. Bu sanık 43 yaşında olup evli ve 4 ile 21 yaşları arasında 7 çocuk sahibi bir aile reisidir. Sanık No.2 ise 20 yaşlarında genç ve sabıkasız birisidir. 1-1 kişilik ailesinin geçimine yardımcı olmaktadır, avııkatının iddia ettiğine göre polise olayın meydana çıkmasında yardımcı olmuştur.

-Mahkeme önündeki olguları değerlendiren Ağır Ceza Mahkemesi sanık No.l'in sabıkasız oluşu, köyde iyi tanınan halim selim birisi olduğu ve patlayıcı maddelerin esas sahibinin bu sanık olmadığını daha ziyade alet edildiğini nazarı itibara alarak sanığa hapis-lik cezası yerine para cezası kesilmesini uygun görmüştür. Sanık No.2'nin aynı şekilde yaşı ve hafifletici nedenlerini göz önünde tutarak sanığa da para cezası verilmiştir.
-
İstinaf eden tarafından bulunan Savcı Ağır Ceza Mahkemesin sanıkların leyhine olan hususlara fazla ağırlık verdiğini, işlenen suçı vehametine ağırlık vermediğini, bu tür suçların yaygın olduğu doğuracağı neticeler itibarı ile son derece ciddi ve ağır suçl-ar olduklarını ileri sürerek verilen cezaların aşikâr surette az olduğunu ileri sürmüştür.

Sanık No.l'in köyünde iyi insan olarak tanınan biri olup sabıka, olmadığı, ailevi durumu, ciddi surette leyhine alınacak hususlardı Ancak bu tür suçların son derece- yaygın olduğu, bilhassa tasarrufunda bulunan maddeler, olgulardan da görüleceği kadarı ile yük sek tahrip gücüne sahip maddeler olduğu, sorumsuz kişilerin ellerin geçmesi halinde sonu kestirilemeyen neticeler doğurabileceği, barış harekatından sonra mütea-ddit fasılalarla ve devamlı olarak bu gibi patlayıcı maddeleri bulunduranların emniyet mensuplarına teslim etmeleri halinde aleyhlerine takibata girişilmeyeceğine dair çağrılarda bulunulduğu ve bu çağrılara rağmen hala daha sanığın elinde bu gibi son derec-e tehlikeli patlayıcı maddelerin bulunması vahim bi suçtur. Ayrıca bulundurduğu miktarı da göz önünde tuttuğumuzd işlemiş olduğu suçun ağırlığı ve vehameti kendiliğinden ortaya çıkmaktadır. Başkasının nam ve hesabında bulundurmuş olması tabiatıyle nazarı -itibara alınacak faktör olmakla beraber yine de davanın tüm ahval ve şeraitini tezekkür ettiğimizde l. sanığa verilen 10.800TL'nın aşikâr surette az olduğu açıklıkla görülmektedir. Müteaddit Yargıtay Ceza davalarında ve özellikle 4/76 sayılı Yargıtay Ceza -davasında bu tür suçlara, istisnai haller dışında hapislik eezası verilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Sanık No.l açısından önümüzdeki meselede herhangi bir istisnai sebep göremiyoruz.

Yukarıdaki nedenlerle Sanık No.l aleyhindeki 75/82 sayılı istinaf kabul- edilir.

Sanığa verilecek cezayı takdir ederken sanığın tasarrufunda bulundurduğu son derece tehlikeli ve külliyetli miktarda olan patlayıcı maddeleri göz önünde tuttuğumuzda bu sanığa hapislik cezasından başka bir cezanın verilmesi uygun değildir. Ancak -sanığın ailevi durumunu, sabıkasız olup köyde iyi bir insan olarak tanındığını, suça başkası tarafından alet edilmek sureti ile itildiğini göz önünde tutarak verilecek hapislik cezasının nisbeten hafif olması uygundur. Tüm olguları nazarı itibara aldıktan -sonra Sanık No.l 6 ay hapse mahkûm
edilir.

-2. sanığa gelince zabıtlardan ve ifadesinden görüldüğü kadarı ile olay bu sanığın piyade ile ateş açması neticesi meydana çıkmıştır
-ve Yargıtay Ceza 76/82 sayılı davada ateş açmak suçundan kendisine verilen 2O.OOOTL para cezasına müdahale edilmemiştir. Ateş açma olayı ile bu dava konusunu teşkil eden mermi ve şarjürlerin bulunması olayının birbirine sıkı sıkıya bağlı olduğu gözükmekted-ir. Ağır Ceza Mahkemesi önünde her iki suçun da birlikte ele alınması için müracaat edilmiş ancak bizce anlamadığımız nedenlerle savcılık bu iki suçun birleştirilmesine karşı çıkmıştır. Kanaatımızca bu son derece yanlış bir tutumdur ve iki olayın ayrı ayrı- değerlendirilmesi neticesi sanığa 1. olayda verilen hafif cezaya müdahale edilmediği cihetle şimdi mermi tasarrufu ile ilgili önümüzdeki istinafı değerlendirirken bu durumu da göz önünde bulundurmamız gerekir. Sanık No.2'nin bulundurmuş olduğu ve 3. davan-ın olgularını teşkil eden mermiler çeşitli ve külliyetli miktardadır. Bu durumda sanığa verilmesi gereken en ideal ceza hapislik cezasından başka bir ceza olmaması gerekir. Ancak daha ciddi ve vahim addettiğimiz ateş açma olayında kendisine hapislik cezası- yerine para cezası verildiği cihetle aynı olay ile sıkı sıkıya bağlı olan bu davadan da yukarıda söylenenleri nazarı itibara alarak sanığa hapislik cezası verilmesinin, pek de uygun olmayacağı görüşündeyiz. Durum böyle olmakla beraber sanığa verilmiş olan- l. davadan l000TL ve 2. davadan 5OOOTL para cezaları son derece azdır ve öngörülen azami para cezasının verilmesi gerektiği görüşündeyiz.

Netice olarak sanık No.2 aleyhindeki 73/82 sayılı istinaf kabul edilir ve sanık No.2'ye aleyhindeki 1. davada 10.800-TL veya 6 ay hapislik cezası, aleyhindeki 2. davadan ise 10.800TL veya 6 ay hapislik cezası verilir.

Sırası gelmişken bir hususa daha değinmeyi yerinde buluyoruz. Koloni devrinden kalan ceza yasalarında öngörülen para cezalarının Kıbrıs Lirasının K.T.F. D-evletinde kabul edilen cari Türk Lirası bedeline çevrildiğinde çok az veya birçok halde gülünç miktarlar olduğu açıklıkla görülmektedir. Mahkemelerden yararlanan sanıklara hapislik cezası dışında para cezası verilmesi uygun olduğu hallerde mahkemelerin etk-in para cezaları veremedikleri ve sanıkları ya hak etmedikleri hapislik cezalarına mahkum etmek veya yukarıdaki nedenlerle gülünç kalan para cezalarına çarptırmak zorunda kaldıkları görülmektedir. Bu durumda ilgili yasaların revizyona tabi tutularak değişt-irilmesi gerektiğine işaret etmek isteriz.


(N. Ergin Salâhi) (Niyazi F. Korkut) (Aziz Altay)
Yargıç Yargıç Yargıç


29 Aralık 1982

































Full & Egal Universal Law Academy