Yargıtay Ceza Dairesi Numara 29,30/1985 Dava No 15/1985 Karar Tarihi 26.12.1985
Numara: 29,30/1985
Dava No: 15/1985
Taraflar: Dursun Arslan ile Başsavcılık arasında
Konu: Sirkat –Cezaya karşı istinaf –
Mahkeme: Yargıtay/ceza
Karar Tarihi: 26.12.1985

-D.15/85 Birleştirilmiş
Yargıtay/Ceza 29/85 ve 30/85
(Lefkoşa No: 505/85)

Yüksek Mahkeme Huzurunda
Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, N. Ergin Sal(hi, Niyazi F. Korkut


Yargıtay-/Ceza 29/85

İstinaf eden: Dursun Arslan, Lefkoşa
- ile -
Aleyhine istinaf edilen: KKTC Başsavcılığı, Lefkoşa
A r a s ı n d a


İstinaf eden şahsen hazır.
Aleyhine istinaf edilen namı-na: Altan Erdağ



Yargıtay/Ceza 30/85

İstinaf eden: KKTC Başsavcısı, Lefkoşa
- ile -
Aleyhine istinaf edilen: Dursun Arslan, Lefkoşa
A r a s ı n d a


İstinaf eden namına: Altan Erdağ
Ale-yhine istinaf edilen şahsen hazır.



Sirkat - Fasıl 154 Ceza Yasasının 255 ve 268. maddelerine aykırı olarak Sanığın şirket namına tahsil ettiği 25.500 TL'nın 15.500 TL'sını Müdüre vererek 10000 TL'yi zimmetine geçirmesi - Sanığın faturanın ikinci nüshası-nda da tahrifat yapması.

Cezaya karşı istinaf - Sirkat ve fatura tahrifatı suçlarında ceza takdiri - İlk Mahkemenin ceza tespitinde gerekli tüm hususları dikkate alması - 6 ay hapis cezasının aşikâr surette fazla veya az olmaması - Sanığın cezayı değiştir-ebilmek için gerekli iddiaları öne sürememesi.



OLAY: Bir şirkette satıcı olarak çalışan Sanık25.500 TL değerinde eşyayı kredili olarak sattıktan sonra aldığı paranın sadece 15.500 TL'sini Müdüre verdi. 10.000 TL'yi zimmetine geçiren Sanık bu hususun anl-aşılmaması için faturanın ikinci nüshasında tahrifat yaptı ve alıcıdan 10.000TL alacak kaldığını yazdı. Sanık 10.000TL'yi sirkat etmek fatura sahtelemek ve sahtelenen evrakı tedavüle koymakla itham edildi. İlk Mahkeme suçunu kabul eden Sanığa 6 ay hapis ce-zası verdi. Sanık cezanın aşikâr surette fazla olduğunu, İddia Makamı ise aşikâr surette az olduğunu öne sürerek istinaf ettiler.

SONUÇ: Yüksek Mahkeme Sanığın istinafta suçsuz olduğunu iddia ettiğini ancak bu iddianın Sanığın İlk Mahkemedeki ikrar ve bey-anlarıyla çeliştiğini belirtti. İlk Mahkemenin ceza tespit ederken dikkate alınması gereken tüm hususları dikkate aldığını kabul eden Yüksek Mahkeme Sanığa verilen cezanın aşikâr surette fazla veya az olmadığı kanısına vardı ve istinafları reddetti.



H -Ü K Ü M

Salih S. Dayıoğlu: Mahkemenin hükmü Sayın Yargıç N. Ergin Sal(hi tarafından verilecektir.

N. Ergin Sal(hi: Ağır Ceza Mahkemesi önünde yargılanan sanık Fasıl 154 Ceza Yasasının 255 ve 268. maddelerine aykırı olarak 24.10.1984 tarihinde Lefkoşa'lı -işvereni Moltex Ltd. namına aldığı 10000TL nakit parayı sirkat etmek ve bu suçu işlemek için Fasıl 154 Ceza Yasasının 331, 333A ve 335. maddelerine aykırı olarak kandırmak maksadı ile işvereni olan Moltex Ltd. adına A1305 numaralı faturayı sahtelemek ve Fa-sıl 154 Ceza Yasasının 339. maddesi ile 335. maddesine aykırı bu sahtelenen evrakı tedavüle koymakla itham edilmiştir.

Sanık kendisine okunan her 3 davayı da ilkin kabul etmemiş, duruşmaya başlanmış ve duruşmanın belirli bir safhasında Mahkemeden aleyhin-e getirilen davaları kabul etmek isteminde bulunmuş ve Mahkemenin müsaadesi ile aleyhine getirilen her 3 davayı da kabul etmiştir.

Bu istinafta olgular özetle şöyledir: Sanık 17.10.1984 tarihinde şik(yet- çiye ait V 092 pl(kalı satış arabası ile Girne'ye- gitmiş ve orada Mediha Rızkı isimli şahsa 25,500TL tutarında muhtelif cins eşyayı kredili satış usulü ile satmış ve müşteki Moltex Ltd.'e ait A 1305 numaralı 3 nüshadan oluşan faturaları tanzim etmiştir. Bu tanzim edilen faturaların aslını alıcı Mediha Rı-zkı'ya vermiş 2. ve 3. nüshalarını ise kendisi almıştır. 24.10.1984 tarihinde sanık Girne'de Mediha Rızkı'yı tekrar ziyaret etmiş ve A 1305 numaralı fatura tutarı olan 25,000TL nakit alıp tahsil etmiştir. Sanık bu parayı tahsil ettiği hususunda alıcıdaki a-sıl faura üzerine "24.10.84'de ödendi" şeklinde yazı yazıp imza etmiştir. Sanık işvereni Moltex Ltd. adına tahsil etmiş olduğu 25,500TL'sının bir kısmını o gün harcamış ve aynı gece Lefkoşa'da A 1305 numaralı faturanın kendisinde kalan 2. nüshası üzerine "-24.10.1984'de verilen 15,500-kalan 10.000TL" şeklinde bir not düşerek bunu işvereni Moltex Ltd. müdürü Mehmet Öztürk'e vermiştir. Bir müddet sonra şik(yetçi Mehmet Öztürk sanığın kendisine ibraz ettiği faturanın 2. nüshası gereğince alacağı olan 10.000TL's-ını tahsil etmesi için başka bir satıcı şoförü görevlendirmiş ve 19.11.1984 tarihinde Girne'ye giden bu görevli Mediha Rızkı'dan 10,000TL'sı talep etmiştir. Ancak Mediha Rızkı borcunu 24.10.1984 tarihinde tamamen ödediğini söyleyerek asıl olan A 1305 numar-alı faturayı ve onun üzerindeki sanığın imzalı şerhini göstermiştir. Bu durumu öğrenen Mehmet Öztürk olayı polise bildirmiş ve tahkikat için sanık 2.12.1984 tarihinde tutuklanarak tahkikata başlanmıştır. Sanık 3.12.1984 tarihinde verdiği gönüllü ifadesinde- de özetle Mediha Rızkı'ya satmış olduğu eşyalar için 24.10.1984 tarihinde 25,500TL tahsil ettiğini ve bu faturada görülen şerhi kendisinin yazdığını, 10.000TL'sını kendi ihtiyaçları için o gün harcadığını kabul etmiştir.

Davayı dinleyen İlk Mahkeme san-ığı kendi ikrarı ve verilen olgular ışığında suçlu bularak 1. davadan 6 ay 2. davadan 4 ve 3. davadan 4 ay hapse mahk(m etmiştir. 29/85 sayılı istinaf verilen cezanın aşik(r surette fahiş olduğu, 30/85 sayılı istinaf ise verilen cezanın aşik(r surette az o-lduğu hususundadır.

İstinafın duruşmasında sanık daha önce İlk Mahkeme önünde yaptığı beyan ve ikrarlara ters düşecek şekilde suçsuz olduğunu iddia etme yönüne gitmiştir. Kendisine bu yönde istinafı bulunmadığı, istinafın sadece ceza aleyhine yapıldığı, -ilk mahkemede bir avukatla temsil edildiği ve suçsuz olduğu görüşünde idi ise rahatlıkla bu durumu değerlendirip suçunu kabul etmemesi gerektiği belirtilmiş ve neticede sanık kendi lehine hafifletici sebepleri betekrar istinaf mahkemesinde tekrarlamıştır. -Sanığın lehine alınabilecek hafifletici hususlar başlıca evli olduğu, sabıkası bulunmadığı, mevzu bahis günlerde hanımının hamile olduğu ve ihtiyaçlı durumda bulunduğu, davanın tahkikatı sırasında bir süre tutuklu bulunduğu ve kendine has bazı durumlar var-dır. Ne var ki İstinaf Mahkemesine serdetmiş olduğu tahfif edici sebeplerin tümü de İlk Mahkemeye sunulmuş ve İlk Mahkeme de kararında bunlara yeterince ağırlık vererek cezayı ona göre takdir etmiştir. İlk Mahkemenin tahfif edici unsurları göz önünde tutma-dığı veya olguları yanlış değerlendirdiği ve bu olgular ışığında sanığa fazla ceza verdiği hususunda herhangi bir iddia mevcut değildir. Bu nedenlerle İlk Mahkemenin sanığa vermiş olduğu 1. davadan 6 ay, 2. davadan 4 ay ve 3. davadan da 4 ay hapis cezaları-nın aşik(r surette fahiş olduğuna ikna edilmedik ve bu durumda 29/85 sayılı istinafın reddedilmesi gerekir.

30/85 sayılı mukabil istinafa gelince; İddia makamını temsil eden Savcı sanığın işlemiş olduğu suçların ciddi suçlar olduğunu, 1. davanın azami 7 -yıl hapis cezası taşıdığını diğer iki davanın ise 3'er yıl hapis cezaları taşıdığını, sanığın 1. davadan işlemiş olduğu suçu icra etmek maksadı ile evrak sahtelemeğe tevessül ettiğini ve bu evrakı sahtelemek yolu ile parayı sirkat ettiğine değinerek olgula-r değerlendirildiğinde sanığın işlemiş olduğu suçların vahim suçlar olduğunu ve amme yararının ağır basarak sanığa caydırıcı bir ceza verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür. İddia makamı İlk Mahkemenin kararına göz atıldığında sanığın lehine olabilecek tüm -tahfif edici sebeplerin dikkate alındığını, İlk Mahkemenin bu yönde hata etmediğini ancak yine de bunlara yeterinden fazla ağırlık vererek suçun vehametine ağırlık vermediğini ve verilen cezanın aşik(r surette az olduğunu ileri sürmüştür. İddia Makamının i-leri sürdüğü argüman ışığında İlk Mahkemenin kararı tetkik edildiğinde İlk Mahkemenin ceza prensiplerini yanlış uyguladığı, dikkate alınması gereken tüm hususların dikkate alınmadığı veya yanlış değerlendirildiği söylenemez. Aksine sair hususlar yanında sa-nığın sabıkasız birisi olduğunu dikkate alarak sanığa, lehinde olan tahfif edici sebeplerle orantılı bir ceza verildiği görülür. Sanığın işlemiş olduğu suçların vahim olduğu ve özellikle 1. davanın 7 yıla kadar hapislik cezası taşıdığı bir gerçektir. Anca-k sanığın sabıkasız olduğu ve sair tahfif edici sebepler ile sanığa verilen ceza türü de dikkate alındığında cezanın aşik(r surette az olduğuna ikna edilmedik.

Sonuç olarak 29/85 sayılı istinaf ile 30/85 sayılı mukabil istinaflar reddolunur. Verilen hapi-s cezaları mahk(miyet tarihinden başlıyacaktır.


(Salih S. Dayıoğlu) (N. Ergin Sal(hi) (Niyazi F. Korkut)
Yargıç Yargıç Yargıç

26 Aralık 1985-






Full & Egal Universal Law Academy