Yargıtay Ceza Dairesi Numara 24,25,26,27,28,29/1981 Dava No 12/1981 Karar Tarihi 03.07.1981
Numara: 24,25,26,27,28,29/1981
Dava No: 12/1981
Taraflar: Başsavcılık ile Hüsran Reşat ve diğerleri Arasında
Konu: Ev açma - Hırsızlık -Hırsızlık mal tasarrufu -Ceza aleyhine istinaf
Mahkeme: Yargıtay/ceza
Karar Tarihi: 03.07.1981

-D.12/81 Birleştirilmiş
Yargıtay/Ceza 24/81,25/81,26/81
27/81,28/81 ve 29/81
- (Dava No: 795/81; Lefkoşa)

Yargıtay/Ceza 24/81

Yüksek Mahkeme Huzurunda


Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, Ergin Salâhi, Niyazi F. Korkut.


İstinaf eden: KTFD Başsavcılığı, Lefkoşa.
-
- ile -

Aleyhine istinaf edilen: Hüsran Reşat, Beyarmudu

A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Akın Sait
Aleyhine istinaf edilen şahsen hazır.

Yargıtay/Ceza 25/81


İstinaf eden: Hüsran Reşat Hasek, İnönü

- ile -

Aleyhine isti-naf edilen: KTFD Başsavcılığı,Lefkoşa

A r a s ı n d a.


İstinaf eden şahsen hazır
Aleyhine istinaf edilen namına: Akın Sait.

Yargıtay/Ceza 26/81

İstinaf eden:KTFD Başsavcılığı

- ile -

Aleyhine istinaf edilen:- Kadim Dalkılıç, Merkezi Cezaevi

A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Akın Sait
Aleyhine istinaf edilen şahsen hazır.

Yargıtay/Ceza 27/81

İstinaf eden; Kadim Dalkılıç, İnönü

- İ1e -

İstinaf eden: KTFD Başsavcı-lığı, Lefkoşa

A r a s ı n d a.

İstinaf eden şahsen hazır
Aleyhine istinaf edilen namına: Akın Sait
Yargıtay/Ceza 28/81

İstinaf eden: KTFD Başsavcılığı

- ile -

Aleyhine istinaf edilen: Mehmet Barake, İnönü

- A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Akın Sait
Aleyhine istinaf edilen tarafından: Aytekin Musa

Yargıtay/Ceza 29/81

İstinaf eden: Mehmet Barake, İnönü

- ile -

Aleyhine istinaf edilen: KTFD Başsavcılığı

- A r a s ı n d a.


İstinaf eden tarafından: Aytekin Musa
Aleyhine istinaf edilen namına: Akın Sait


Ev açma - Fasıl 154 Ceza Yasasının 20, 29, 292(a) maddelerine aykırı
geceleyin ev açma.

Hırsızlık - Fasıl 154 Ceza Yasasının 20, 255, 266-(b) maddelerine aykırı olarak ikametgâhtan hırsızlık.

Hırsızlık mal tasarrufu - Fasıl 154 Ceza Yasasının 20, 306(a) maddelerine aykırı olarak çalıntı mal tasarrufu.

Ceza aleyhine istinaf - Ev açma ve hırsızlık suçlarında ceza takdiri-
İlk Mahkemenin -Sanık 1'e 4 yıl, Sanık 2'ye 3 yıl 6 ay, Sanık 3'e ise 9 ay hapis cezası vermesi - Sanık 1 ve 2'ye ceza tespit ederken askıda bulunan diğer davaların dikkate alınması -
Sanık 3'ün sabıkası olmaması - Sanık 3' ün aleyhine askıda dava bulunmaması - Yarg-ıtay'ın Sanık 3'ün lehine olan hafifletici nedenleri dikkate alarak verilen cezayı indirmesi.

OLAY: İnönü köyünde oturan Sanıklar geceleyin Lefkoşa'ya gelerek Müştekiye ait evi açıp içerisinden muhtelif ve para çaldılar. Olaydan sonra evine dönen müşteki -evinin açıldığını farketti ve polise şikayette bulundu. Tahkikat için Lefkoşa'ya getirilen Sanık 1 ve 2 suçlarını kabul ettiler. Sanık 1 ve 2, Sanık 3'ün de olayda yer aldığını belirttiler.

İlk Mahkeme Sanık 1'in benzer sabıkaları olduğunu ve aleyhine- neticelenmemiş 8 davanın daha bulunduğunu dikkate alarak Sanık 1'e 4 yıl hapis cezası verdi.

İlk Mahkeme Sanık 2'nin benzer iki sabıkası ve aleyhine neticelenmemiş 6 davanın bulunduğunu dikkate alarak Sanık 2'ye 3 yıl 6 ay hapis cezası verdi.

- İlk Mahkeme Sanık 3'ün sabıkası olmadığını ve aleyhine askıda dava bulunmadığını dikkate alarak ona 9 ay hapis cezası
verdi.

Sanıklar kendilerine verilen cezaların fahiş olduğunu ileri sürerek istinaf ettiler.

Başsavcılık ise verilen cezala-rın az olduğunu ileri sürerek karşı istinaf dosyaladı.

SONUÇ: Yüksek Mahkeme çoğunluk kararında Sanıkların özel durumlarını, sabıkalarını ve askıda bulunan diğer davaları ayrı ayrı inceledi.

Yargıtayda avukat tarafından temsil edilmeyen Sanık 1. ve 2-'nin İlk Mahkemenin hangi hususlarda hata yaptığı konusunda bir açıklamada bulunmadıklarını göz önünde bulunduran çoğunluk kararı Sanık 1 ve 2'nin cezalarını onayladı. Sanık 3'ün ise diğer Sanıkların etkisinde kalarak suç işlediğini, sabıkası ve askıda dav-ası olmadığını göz önünde bulunduran çoğunluk kararı Sanık 3'e verilen cezayı 6 ay hapse indirdi.

Azınlık kararı ise Sanık 3'ün iyi tahsil görmüş varlıklı bir ailenin çocuğu olmasının aleyhinde bir faktör olduğunu belirtti ve ona verilen cezanın indir-ilmesine karşı çıktı.



Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
Birleştirilmiş 8/75 ve 9/75 sayılı Ceza İstinaf.
2- Birleştirilmiş Yargıtay/Ceza 16/80 ve 17/80.


H Ü K Ü M

Salih S. Dayıoğlu: 24/81, 25/81, 26/81, 27/81, 28/81 ve 29/81 sayılı istinaflar bi-rleştirilerek dinlenmiştir. Lefkoşa Kaza Mahkemesinde dosyalanan 795/81 sayılı dava ile sanıklar aleyhine:

Fasıl 154 Ceza Yasasının 20, 29, 292(a) maddelerine aykırı
olarak geceleyin ev açma,

Fasıl 154 Ceza Yasasının 20, 255, 266(b) maddeleri-ne aykırı
olarak ikametgâhtan hırsızlık,

Fasıl 154 Ceza Yasasının 20, 306(a) maddelerine aykırı olarak
tasarruflarına çalıntı mal geçirme

davaları getirilmişti. Sanıklar 12.5.1981 tarihinde oturum yapan Lefkoşa Ağır Ceza Mahkemesinde aleyhl-erine getirilen l. ve 2. davaları
kabul etmişler 3. davayı ise kabul etmemişlerdi. 3. dava için savcılığın şahadet ibraz etmemesi üzerine sanıklar 3. davadan beraat ettirilmişlerdi.

1. ve 2. davalar için İlk Mahkemeye sunulan ve İlk Mahkemece kabul edilen- olgular özetle şöyledir:

11.2.1981 tarihinde İnönü sakinlerinden olan sanıklar geceleyin araba ile Lefkoşaya gelmişler ve 19.30 ile 23.30 saatları arasında Lefkoşa'da Ortaköy'de müşteki Rüştiye Özberke ait bir ikametgâhı zor kullanmak suretiyle açmışlar -ve içeri girerek orada 156,0OOTL değerinde muhtelif ziynet eşyası, 50 Sterlin değerinde muhtelif ziynet eşyası, 200TL değerinde bir paket puro, lQOOTL nakit para ve 1820TL değerinde çeşitli marka sigarayi çaldılar. 23.30 sularında evine dönen müşteki evini-n açıldığını orada işlenen hırsızlığı farketti ve durumu polise bildirdi. 12.2.1981 tarihinde 1. sanık Hüsran Reşat Hasek Vadili'de 2. sanık Kadim Dalkılıç İnönü'de bulunarak ileri tahkikat içirı Lefkoşa Emniyet Müdürlüğüne getirildiler. 12.2.1981 tarihind-e suçlarını kabul etmiyen 1. ve 2. sanıklar 13.2.1981 de suçlarını kabul ettiler ve 3. sanık Mehmet Barake'nin de methaldar olduğunu söylediler. Bunun üzerine 3. sanık aynı gün tutuklanarak evi arandı ve yatağının altında ziynet eşyalarının büyük bir kısmı- bulundu. Çalınan eşyalar arasında bulunan baklava desenli bilezik ile zincirli bir adet altın İngiliz lirasının 150KL karşılığında birisine satıldığı öğrenilmesi üzerine sözü edilen eşyalar da o kişiden polis tarafından ele geçirildi. Kısacası çalınan eşy-aların hemen hemen tümü bulunmuştur.

Sanık 1'in 27.12.1975'den bu yana beş benzeri sabıkası vardır. Bunların birincisi geceleyin ev açma, ikincisi dükkân açma, üçüncüsü geceleyin ev açma, dördüncüsü hırsızlık ve beşincisi de ev açma ve hırsızlıktır. Sanık- l. sabıkasında 5OKL ikinci sabıkasında 10,000'TL. üçüncü sabıkasında 300KL dördüncüden 7200'TL para cezasına ve beşinciden ise 4 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Sanık 2 nin ise iki benzeri sabıkası vardır. Bunlardan birisi 7200TL cezaya çarptırıldığı ve- l. sanıkla beraber işlediği 22.4.1978'deki hırsızlık suçu ve diğeri ise 12.5.1979'da yine 1. sanıkla beraber işlediği ve 4 ay hapse gönderildiği ev açma ve hırsızlık suçlarıdır.

1. Sanık aleyhine getirilen ve halen askıda bulunan 8 davanın ve 2. sanık is-e 6 davanın nazarı itibara alınmasını talep etmeleri üzerine Mahkeme Başsavcılığın da bu isteme katılmasıyle sözü edilen davaları dikkate aldı.

3. sanığın ise benzeri sabıkası olmadığı gibi aleyhine askıda bulunan herhangi bir dava da yoktur.

Tüm sanıkla-r Ağır Ceza Mahkemesinde avukat tarafından temsil edilmişlerdi.

l. sanık evli ve bir çocuk babasıdır ve ayrıca hanımı 6 aylık hamiledir. Suç tarihinde 23 yaşında idi. Fakir bir aileden gelen 1. sanık Barış Harekâtı esnasında esir düşmüş ve kendi ifadesiy-le bu olay üzerinde olumsuz bir etki yapmıştır. 2. sanık da evli olup iki çocuk babasıdır. Devamlı bir işi yoktur. ilk Mahkemeye anlatılanlardan anlayabildiğimiz kadar 2. sanık suçları iktisadi zorluklar karşısında işlemiştir. Sanıklar için söylenen tüm ha-fifletici sebepleri dikkate aldıktan sonra İlk Mahkeme l. sanığa l. davadan 4 yıl 2. davadan 3 yıl, 2. sanığa l. davadan 3 yıl 6 ay ve 2. davadan 2 yıl 6 ay ve 3. sanığa ise 1. davadan 9 ay ve 2. davadan 6 ay hapis cezası kesmiş ve tüm cezaların birlikte ç-ekilmesine hükmetmişti. Sanıklar bu hükümden istinaf ederek cezaların aşikâne surette fahiş olduğunu ileri sürdüler. Öte yandan savcılık da istinaf ederek kesilen hapis cezalarının aşikâr surette az olduğunu ileri sürdü.

1. ve 2. sanık Yargıtayda avukat t-arafından temsil edilmediler ve İlk Mahkemenin haklarında hükmettiği hapis cezalarının çok olduğunu ileri sürdüler fakat niye aşırı derecede çok olduğunu, İlk Mahkemenin ceza saptarken hangi hususları dikkate almadığı veya almaması gereken hangi hususları -dikkate aldığı veya ceza tayininde hangi ilkelerde yanıldığı hususlarında mahkememize herhangi aydınlatıcı bilgi vermediler. İşlenen suçun mahiyeti l. ile 2. sanığın benzeri sabıkaları ve aleyhlerinde askıda bulunan davaların dikkate alındıkları gözönünde -tutulduğunda onlara kesilen hapis cezalarının aşikâr surette çok olduğuna ikna edilmedim. Bilâkis bu cezaların az olduğu dahi söylenebilır. İlk Mahkeme bu sanıklara daha ağır bir ceza takdir etmiş olsaydı ona dahi müdahale etmeme eğilimim daha ağır basacak-tı. Böyle olmasına rağmen onlara kesilen cezanın da müdahalemizi gerektirecek kadar az olduğuna ikna edilmedim.

Öte yandan 3. sanığın durumunda bir değişilik görmekteyim. Liseyi iyi derece ile bitiren 21 yaşında henüz hayat tecrübesinden yoksun bir genç i-lk suçundan 9 ay hapis cezası ile cezalandırmak, verilen cezanın aşikâr surette çok olduğu kanaatını bende uyandırmıştır.

3. sanık lise mezunudur. Liseyi iyi derece ile bitirmiş vatani görevini yapmış yüksek tahsile gitmeğe hazırlanırken babası felç olmuş- ve ailesinin tüm yükünü kendisi çekmeğe başlamıştır. Ailesinin mali vaziyeti çok iyi olup yıllık parasal geliri 5OO,OOOTL civarındadır. İyi bir terbiye görmüş kültürlü birisi oluşu, bugüne dek sabıkası bulunmayışı, bu suçu daha ziyade diğer sanıkların etk-isinde kalarak işlediği intibaını vermektedir.

Birleştirilmiş Yargıtay/Ceza 16/80 ve 17/80'de sayfa 4'de Mahkeme genç ve sabıkasız suçlulara verilecek cezayı saptarken şu görüşlere yer verdi:

"Bizi hayli düşündüren istinaf edenin 24 yaşında vukuatsız bir- genç oluşu ve böyle genç bir yaşta çoğu yaşıtlarından farklı olarak örnek olabilecek bir şekilde iş hayatına atılması ve bu
genç yaşında beş kişilik bir aile efradına manen ve maddeten yardımda bulunmasıdır. Böyle bir kişiyi takdir etmemek elden gelmiyor-. Ancak takdir sadece sözde kalınmakla yetinilmemeli genç yaşlarından ötürü hayat tecrübesizliğinin kurbanı olan durumlarda bu gibilerden azami hoşgörü esirgenmemelidir. Öte yandan modern ceza infaz sisteminde güdülen gaye suçluyu cezalandırmaktan ziyade o-nu ıslah etmek ve topluma kazandırmaktır. Binaenaleyh istinaf edenin sadece kendi hayatını kazanmakla kalmayıp ana ve babasının ve de kardeşlerinın tüm geçimini üzerine alan bir kişi olarak onun uzun süreli bir hapis cezası ile cezalandırılması onu ıslah e-tmek yerine isyankâr ruhlu bir kişinin olması sonucunu doğurabilir."

Bu meselede de kanımca İlk Mahkeme gerekli hoşgörüyü 3. sanıktan esirgememeliydi. Kanımca, işlenen suçun ciddi ve yaygın oluşu, verilen cezanın hapis cezası olması açısından doğrudur anc-ak sanığa verilen 9 ay ve 6 ay hapis cezalarının kısa süreli hapis cezası olduğunu söylemeğe imkân yoktur. Kanımca bu meselede işlenen suçun vehameti ve çalınan eşyaların parasal kıymeti de dikkate alındığında 3. sanığa verilecek en uygun ceza 1. davadan 6- ay ve 2. davadan 4 ay hapis cezasıdır.

N. Ergin Salâhi: Sayın Yargıç Salih S. Dayıoğlu'nun az önce okuduğu hükmü dinledim. Sanık numara 1 ve 2 hususunda söyledikleri ve bu iki sanık hakkında vardığı neticeyle hemfikirim. Sanık 3 hususunda serdettiği gör-üşlere katılamıyorum.

Sanık No.3 sanık No. 1 ve 2 ile birlikte 10 sene hapislik cezası taşıyan son derece ağır bir suç işlemiş ve bu suçtan hapse mahkûm edilmiştir. Sanıkların ışledikleri suçun işleniş şekline göz atıldığında, sanıklar geceleyin evde olma-yan müştekinin evine pencereyi kesmek suretiyle büyük hasar yaparak girmişler, girdikleri evin yatak odasından külliyetli bir miktar tutan altın eşyası ve para v.s. çalmışlardır. İlk Mahkemenin kararında değindiği gibi bu tür suçlar son derece yaygındır ve- hafif cezalar verilmemesi gerekir. İlk Mahkeme sanık No:l ve 2'nin askıda bulunan benzeri davaları ile geçmiş sabıkalarını nazarı itibare alarak 1. sanığa 4 ikinci sanığa 3 sene 6 ay hapislik cezası vermiştir. 3. sanığın sabıkası yoktur. Böyle olmasına ra-ğmen işlemiş olduğu suçun vehametini göz önünde tutarak 3. sanık lehindeki hafifletici hususlara rağmen İlk Mahkeme bu sanığa hapislik cezasından başka bir ceza verilmemesi ve verilecek cezanın da caydırıcı olması hakkında karara varmıştır. İlk Mahkeme 8/7-5 ve 9/75 sayılı birleştirilmiş istinaf kararlarına değindikten sonra kararında şöyle demektedir:

"Ceza tesbit edilirken dikkate alınması gereken bir takım ilkeler vardır. Bu ilkelerden biri amme menfaatinin korunmasıdır. Maalesef kırıp girme, sirkat gibi- suçlar toplum içerisinde yaygınlaşmıştır ve doğal olarak topluma bir huzursuzluk kaynağı teşkil etmektedir. Bu nedenle bu tip suçlara verilecek cezanın gereksanığı gerekse başkalarını suç işlemekten caydırıcı, başkalarına ibret verici olması gerekir. Cez-a takdir ederken dikkâte alınması gereken ilkelerden bir diğeri de cezanın işlenen suçun vehameti ile orantılı olması gerektiğidir. Sanıkların mahkûm edildikleri birinci dava 10 seneye, ikinci dava ise 5 seneye kadar hapiscezası taşımaktadır. Ceza koyucun-un öngördüğü bu azami ceza
hadlerinden de görülebileçeği gibi sanıkların mahkûm edildikleri
bu suçlar toplum içerisinde tartışmasız ağır ve ciddi suçlardır.
.................................... Bu davaya esaslı benzerliği
bulunan 18/78 s-ayılı Yargıtay/Ceza kararında Yüksek Mahkeme
bu tür davalarda amme menfaatinin korunması ilkesinin
- diğer ilkelere nazaran daha ağır basması gerektiğini ifade etmiştir.
Bu davada da sanıklara ceza takdir ederken amme men faatinin
korunması ilkesinin diğer ilkelere oranla daha ağır basması
gerektiği kanısındayız."
-
İlk Mahkeme 3. sanığa 1. davadan 9 ay ve 2. davadan 6 ay ha-
pislik cezasıverirken bu sanık lehine gözönünde tutulması gereken
bütün hafifletici sebepleri nazarı itibare almış ve kanaatimce iyi bir
değerlendirme yaparak sanığa verilen cezayı kesmiştir. -Bu gibi son
derece vahim suç işleyen sanıklardan 3. sanığın durumu ile sanık No.1
ve 2'nin durumu arasındaki gözönünde, tutulması ve ağır basması
gereken en esaslı husus l. ve 2. sanığın nazarı itibare alınan benzer
suçları ile geçmişte mevcut benzeri sabı-kalardır. Bunlar İlk Mahkeme
tarafından kaale alınarak esaslıca değerlendirmeye tabi tutulduğu
içindir ki sanık 1'e 4 yıl vesanık 2'ye 3 yıl 6 ay hapislik cezası
vermiştir. Aksi halde ilk iki sanık ile 3. sanığa verilen cezalar ara-
sındaki bu büyük farkı-n mantıki bir izahı olamaz. Bütün hafifletici
sebeplere rağmen Sanık No.3'e verilen 9 ay ve 6 ay hapislik cezalarının ilk nazarda az olduğu görüşündeyim ve ben İlk Mahkeme
olarak oturum yapmış olsaydım belki bu verilen hapislik cezasından daha uzun bir ha-pislik cezasıverilmesi yönünü seçecektim. Ancak
serdedilen olgular ışığında İlk Mahkemece sanık no.3'e verilen hapislik cezalarının müdahalemizi gerektirecek derecede az olmadıği görüşündeyim.

Şunu da ilave etmek yerinde olur ki hafifletici sebepler gö-zönünde tutulurken nazarı itibare alınan ve mevcut sabıkalar haricinde sanık No.l ve 2'nin daha fazla hafifletici sebepleri mevcut olabilir. Örneğin sanık numara 1 tahsili az, Barış harekâtında esir düşmüş bunalım içerisinde olan bir kişidir. Halbuki sanık- No.3 iyi tahsil görmüş liseden iyi derece ile mezun olmuş varlıklı bir ailenin ferdidir. İyiyi ve doğruyu diğer iki sanıktan daha iyi ayırtedebilecek avantajlı bir duruma sahiptir. Parasal yönden bir sıkıntısı da yoktur. Bu gibi vahim bir suça tevessül et-memesi gerekirdi. Bu durum lehine değil aleyhine alınması gereken bir husustur.

Yukarıda söylediklerim ışığında sanık No.3'e verilen cezaların değiştirilmesi hususunda ikna edilmedim ve İIk Mahkemenin verdiği cezaların değiştirilmemesi gerektiği görüşünd-eyim.

Niyazi F. Korkut: Sanık 1 ve 2 ile ilgili olarak sayın Salih S. Dayıoğlu'nun belirttiği görüşlerle hemfikirim. Sanık 3 ile ilgili olarak sanığın yaşı nedeniyle sosyal tahkikat raporu hazırlandığı halde Lefkoşa Ağır Ceza Mahkemesinin hükmünü verirken- bu sosyal tahkikat raporuna gereken önemi vermemiş ve buna hükmünde de değinmemiş olduğu görülmektedir. Mahkeme ilgili Sosyal Tahkikat raporuna önem vermiş olsaydı muhtemelen vereceği ceza başka olabilirdi. Sayın Yargıç Salih S. Dayıoğlu'nun belirtmiş old-uğu gibi sanığın yaşı ve hiç sabıkası olmayışı dikkate alındığında Mahkemenin sanığı hoşgörü ile karşılayarak kendine gerekli fırsatı vermeliydi. Verilen ceza hiçbir sabıkası olmayan bir kişi için kanımca çok ağırdır. Bu nedenle kesilen cezanın düşürülmesi-ne ilişkin sayın Salih S. Dayıoğlu'nun görüşüne katılır ve cezanın 6 ve 4 aya indirilmesini benimserim.

Salih S. Dayıoğlu: Sonuç olarak 24/81, 25/81, 26/81, 27/81 ve 28/81 sayılı istinaflar oybirliği ile reddolunur. 29/81 sayılı istinaf ise oyçokluğu ile -kabul edilir. Bu istinafta yani 29/81 sayılı istinafta İlk Mahkemenin istinaf edene kesmiş olduğu hapis cezaları 1. davadan 6 ay 2. davadan 4 ay olarak oyçokluğu ile değiştirilir. 29/81 sayılı istinaftaki hapis cezaları birlikte çekilecek ve bu cezalar mah-kûmiyet tarihinden itibaren başlayacaktır.


(Salih S. Dayıoğlu) (N. Ergin Salâhi) (Niyazi F. Korkut)
Yargıç Yargıç Yargıç

3 Temmuz 1981































Full & Egal Universal Law Academy