Yargıtay Ceza Dairesi Numara 18/1985 Dava No 13/1985 Karar Tarihi 24.07.1985
Numara: 18/1985
Dava No: 13/1985
Taraflar: Coşkun Arslanoğlu ile Başsavcılık Arasında
Konu: Trafik suçları –Cezaya karşı istinaf
Mahkeme: Yargıtay/ceza
Karar Tarihi: 24.07.1985

-D.13/85 Yargıtay/Ceza 18/85
(Dava No. 719/85; Girne)

Yüksek Mahkeme Huzurunda.
Mahkeme Heyeti: Şakir Sıdkı İlkay, Başkan, Salih S.Dayıoğlu, Niyazi F. Korkut

İstinaf eden: Coşkun- Arslanoğlu, K. Kaymaklı.
- ile -
Aleyhine istinaf edilen: Başsavcılık
A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Ergin Ulunay.
Aleyhine istinaf edilen namına: Müjg(n Irkad.



Trafik suçları - Sanığın arabasını,- ehliyeti Mahkemece elinden alınan bir şahsın sürmesine müsaade etmesi - Sanığın arabanın sigortasız kullanılmasına müsaade etmesi - Fasıl 333 Motorlu Araçlar (Üçüncü Şahıs Sigortası) Yasasının 3(1)(2) ve (3). fıkrası - 21/1974 sayılı 1974 Motorlu Araçlar -ve Yol Trafik Yasasının 5(1) maddesi ile 1974 Motorlu Araçlar ve Yol Trafik Nizamnamesinin 24(1) ve 71. maddeleri.

Cezaya karşı istinaf - 1 yıl süreyle sürüş ehliyeti bulunduma ve almaktan men cezası - Sanığın bir tüccar olarak sürüş ehliyetini kullanmak -zorunda olması - Yüksek Mahkemenin 1 yıl süreyi fazla bularak 6 aya indirmesi.



OLAY: Sanık arabasını sürüş ehliyeti Mahkeme tarafından alınmış bir şahsın sürmesine müsaade etti. Sanık aleyhine ehliyeti alınmış bir kişinin araba sürmesine müsaade etme ve- sigortasız araba sürülmesine müsaade etme davaları getirildi. İlk Mahkeme Sanığa para cezası verdi ve ayrıca Sanığı 1 yıl süreyle sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından mahkum etti. Sanık 1 yıl süre ile sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından- mahrumiyet cezası aleyhine istinaf etti.

SONUÇ: Yüksek Mahkeme, Sanığa verilen cezaları yerinde bulmakla birlikte, Sanığın sabıkasız olduğunu, Sanığın bir tüccar olarak sürüş ehliyetine ihtiyacı bulunduğunu gözönünde bulundurdu ve sürüş ehliyeti bulundur-ma ve alma hakkından mahrumiyet cezasının süresini 6 aya indirdi.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
Parschos v. The Police (1963) 1 C.L.R. 83 at 85.



H Ü K Ü M

Şakir Sıdkı İlkay, Başkan: Girne Kaza Mahkemesi müstenifin bir yıl süre ile sürüş ehli-yeti bulundurma veya alma hakkından mahrum edilemsini emretti. İstinaf bu emirden yapılmıştır.

Müstenif, 44 yaşında olup ticaretle iştigal etmektedir. Müstenif, Kaza Mahkemesi huzurunda, akrabası olan Ö. Özmutlu isimli diğer bir sanıkla beraber itham edi-lmekte idi. Müstenif sanık, ilk mahkeme huzurunda, sahibi bulunduğu AF 175 pl(kalı aracını daha önceki bir davada sürüş ehliyeti mahkeme tarafın- dan alınan Özmutlu'nun sürmesine müsaade etmekle ve ayrıca Özmutlu'nun sözü edilen arabayı sigortasız olarak s-ürmesine müsaade etmekle itham edildi. Müstenif suçlu olduğunu kabul etti ve kaza mahkemesi de kendisine aleyhine getirilen 1. davadan TL3000, 2. davadan da TL7000 para cezası kesti ve il(veten bir yıl süre ile sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından- mahrum edilmesini emretti. Kaza Mahkemesi sürüş ehliyetinden mahrum edilme cezasını müstenif sanığa hangi davada verdiğini belirtmemiş olmakla beraber bunun kendisine aleyhine getirilen her iki dava üzerinden vermiş olduğu anlaşılmakta- dır. Ancak sırası -gelmişken kaza mahkemelerinin sanıklara verdikleri bu gibi cezaları hangi dava veya davalar üzerinden verdiklerini kararlarında açıklıkla belirtmeleri gerektiğine işaret etmek istiyoruz.

Kaza mahkemesi müstenifin bir yıl süre ile motorlu araç kullanma ha-kkından mahrum edilmesini emretmiştir. Müstenif, kaza mahkemesinin böyle bir yetkisi bulunmadığını ve bir sanığın ancak sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından mahrum edilmesini emredebileceğini ve binaenaleyh verilen cezanın geçersiz olduğunu ileri -sürmüştür. Sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından mahrum edilen bir kişi, mahrum edildiği süre zarfında, motorlu araç süremez. Bu böyle olduğuna göre kaza mahkemesinin haddizatında müstenife kesmiş olduğu cezanın sürüş ehliyetini bulundurma veya alm-a hakkından mahrum edilme cezası olduğu açıktır. Bu böyle olmakla beraber kaza mahkemelerinin sanıklara ceza keserken yasanın lisan ve l(fzına uygun olarak emirlerini formüle etmelerinin daha doğru ve uygun olacağını belirtmekte fayda mül(haza etmekteyiz.
-
Müstenif kesilen ceza için kaza mahkemesinin kararında gerekçe gösteril- mediğinden de şik(yet etmektedir. Paraschos v. The Police (1963) 1 C.L.R. 83 at 85'de Wilson P. şöyle demiştir:

"It was desirable that he should give his reasons even if stated in- terms of only one sentence. As long as his reasons are indicated that, in our view, should be sufficient provided the circumstances do not require greater elaboration or lengthy reasons. However, we are not laying this down as a rule of law; it is a matte-r in which the Judges have to use judicial discretion."

Yukarıda belirtilen görüşle hemfikiriz. Bu meselede kaza mahkemesi kes-tiği cezaların gerekçelerini kararında kısa da olsa belirtmiştir ve belirtilen gerekçelerin, meselenin tüm ahval ve şeraiti ışığında, yeterli olduğu görüşündeyiz.

Müstenif, ayrıca, sanığa kesilmiş olan para cezalarının yeterli olduğu ve bunlara il(veten -kesilen bir yıl süre ile sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından mahrum edilme cezasının aşik(r surette fahiş olduğunu ileri sürmüştür.

Mesele ile ilgili olgular kısaca şöyledir: Müstenifin akrabası olan Özmutlu 26 yaşında olup daha önceki bir dava-da mahkeme tarafından 24.9.1984 tarihinden itibaren bir yıl süre ile sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından mahrum edilmişti. Bu şekilde mahrum edilmiş olmasına rağmen müstenif, 10.11.1984 tarihinde, ona sürmek üzere arabasını vermiştir. Özmutlu, ay-nı gün, sanığın arabasını sürerken bir evin duvarı üzerindeki oluğa çarparak kaza yapmıştır. Özmutluyu, mahkemece ehliyeti alınmış odluğu cihetle, arabanın üçüncü şahıs sigortası kapsamamakta idi. Bu olgular ışığında kaza mahkemesi müstenif sanığa, aleyhin-e getirilen davaların birincisi üzerinden TL3000, ikincisi üzerinden de TL7000 para cezası kesti ve ayrıca her iki dava üzerinden, yukarıda da belirtildiği gibi, onun bir yıl süre ile sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkından mahrum edilmesini emretti.-

Görülebileceği gibi müstenif arabasını Özmutlu'ya mahkemenin onun ehliyetini aldığı tarihten çık kısa bir süre sonra ve mahkemenin kestiği cezayı kaale almayarak vermiş ve bu şekilde onun sigortasız sürmesine de müsaade etmiş oldu. Arabasını Özmutlu gib-i bir kişinin bu şekilde ve sigortasız olarak sürmesine müsaade etmiş olmakla müstenif ciddi suçlar işlemiş ve mahkeme onu ehliyet bulundurma veya alma hakkından mahrum etmekle doğru hareket etmiştir. Ancak müstenifin sabıkasız olduğu ve bir tüccar olarak -sürüş ehliyetine ihtiyacı bulunduğu göz önüne alındığında saptanan bir yıl sürenin aşik(r surette fazla olduğu ve bunun 6 aya düşürülmesi gerektiği görüşündeyiz.

Sonuç olarak istinaf kabul edilir ve müstenifin sürüş ehliyeti bulundurma veya alma hakkında-n mahrum edilme süresi 1 yıldan 6 aya indirilir.


(Şakir Sıdkı İlkay) (Salih S. Dayıoğlu) (Niyazi F. Korkut)
Başkan Yargıç Yargıç

24 Temmuz, 198-5




Full & Egal Universal Law Academy