Yargıtay Ceza Dairesi Numara 12/1983 Dava No 4/1983 Karar Tarihi 13.05.1983
Numara: 12/1983
Dava No: 4/1983
Taraflar: Başsavcılık ile Cemile Halit arasında
Konu: Usül - Hükmün icrasının ertelenmesi -
Mahkeme: Yargıtay/ceza
Karar Tarihi: 13.05.1983

-D.4/83 Yargıtay/Ceza 12/83
(Ceza Dava No.4452/81 Mağusa)

Yüksek Mahkeme Huzurunda
Mahkeme Heyeti: Salih S. -Dayıoğlu, N. Ergin Salâhi, Niyazi F. Korkut.

İstinaf eden: KTFD Başsavcısı, Lefkoşa.
- ile -
Aleyhine istinaf edilen: Cemile Halit, Türkmenköy.
A r a s ı n d a.

İstinaf eden namına: Akın Sa-it
Aleyhine istinaf edilen namına: Şefika Duruduran.



Usül - Hükmün icrasının ertelenmesi - Hükmün icrasının ertelenmesine ilişkin 9/76 sayılı Yasanın 55. maddesinin ceza davalarına uygulanamaması - Mahkemenin kendi verdiği hükmü tek taraflı olarak değiş-tirememesi.

OLAY: Sanık, yetkili merci tarafından verilmiş resmi tahsis belgesi olmaksızın bir eve girip işgal etmekle itham edildi.
Sanığın aleyhine getirilen davayı kabul etmesi üzerine İlk Mahkeme Sanığa ihtar cezası verdi ve sözkonusu evi tahliye e-tmesini emretti. İlk Mahkeme tahliye emrinin icrasını 3 ay süreyle durdurdu.
Sanık avukatı daha sonra Mahkemeye tek taraflı bir istida ile müracaat ederek icranın 3 ay daha durdurulmasını talep etti. İlk Mahkeme icrayı 3 ay daha durdurdu ve ayrıca daha -önce verilen tahliye emrinin icrasının mümkün olmadığını beyan etti. Savcılık, Mahkemenin kendi hükmünü değiştirmeye hakkı olmadığını ileri sürerek istinaf etti.

SONUÇ: Yüksek Mahkeme, İlk Mahkemenin vermiş olduğu hükmü kendi kendine değiştirme yetkisinde-n yoksun olduğunu, bu yetkiye sahip olsa bile bunu tek taraflı bir müracaat üzerine yapamıyacağını ve karşı tarafa söz hakkı tanıması gerektiğini belirtti.
Yüksek Mahkeme, Hukuk Muhakemeleri Usulü Tüzüğü ve hükmün icrasının ertelenmesine ilişkin 9/76 sa-yılı Yasanın 55. maddesinin sadece hukuk davalarında geçerli olduğunu ve ceza davalarında uygulanamıyacağını vurguladı. Bu nedenle istinafı kabul eden Yüksek Mahkeme, İlk Mahkemenin kararda yaptığı değişikliği iptal etti.
____________________


H Ü K Ü M

-Salih S. Dayıoğlu: Mağusa Kaza Mahkemesinde aleyhine getirilen bir dava ile sanık (aleyhine istinaf edilen) Mağusa kazasının Türmenköy'ünde yetkili bakanlık veya makam tarafından verilmiş resmi tahsis belgesi olmaksızın KTFD'ye ait ve bir başkasına tahsis -edilen K/8 nolu eve 26.8.1981 tarihinde girip onu işgal etmekle itham edilmişti. Müteaddit ertelemelerden sonra 15.6.1982 de yapılan oturumda bir hukukçu tarafından da temsil edilen sanık aleyhine getirilen davayı kabul etmişti. Sanık aleyhine tahfif edici- sebeplerin mahkemeye sunulmasından sonra, İlk Mahkeme, sanığı kendi ikrarı üzerine mahkûm etmiş, ihtar cezasına çarptırılmış ve sözü edilen evi tahliye etmesini emretmişti. Mahkeme tahliye emrinin icrasının 3 ay için durmasını da ayrıca emretmişti.

Daha- sonra 21.3.1983 tarihinde sanığın avukatı dosyaladığı tek taraflı bir istida ile "4452/81 sayı ve ünvan numaralı ceza davasında 15 Haziran 1982 tarihinde verilen emrin ve/veya kararın icrasının durdurulması hususunda" Mahkemenin bir emir vermesini istedi.- İstida 9/76 sayılı Mahkemeler Yasasının 55. maddesine ve Hukuk Usulü Nizamatı E.40 n.7(b) ve E.48 n.2 ve Doğal Adalet kaide ve prensiplerine istinat ettirilmiştir. Aynı gün istidayı gören İlk Mahkeme istida ve ona ekli yemin varakasını etüd ettiğini belir-ttikten sonra tahliye emrinin icrasının 3 ay daha durdurulmasını emretti. Mahkeme daha da ileri giderek 15.6.1982 tarihinde vermiş olduğu tahliye emrinin icrasının artık mümkün olamıyacağı görüşünü belirtti. savcılık 21.3.1983 tarihinde İlk Mahke- mece ver-ilen bu karardan istinaf etmiş bulunmaktadır. Dosyalanan istinaf ihbar- namesinde 4 istinaf sebebi olmakla beraber bunları genel olarak 2 başlık altında toplamak mümkündür. 1. İlk Mahkeme vermiş olduğu hükmü kendi kendine değiştirme yetkisinden yoksundur. -2. İlk Mahkemenin kendi hükmünü değiştirme yetkisine sahip olması halinde dahi böyle bir hak tek taraflı bir müracaat üzerine verilemezdi ve en azından o davaya taraf olan Başsavcılığa da bu hususta bir söz hakkı tanınması gerekirdi.

Sanık tarafından bul-unan avukat ise yukarıda özetlenen 2 istinaf sebebine cevaben özetle, İlk Mahkemenin 21.3.1983 de vermiş olduğu emir ile daha önce vermiş olduğu kararı değiştirmediğini sadece icrasının bir süre için durmasına emir verildiğini ve bunu yapmakta yetkili oldu-ğunu ve durumun aciliyetine binaen İlk Mahkemenin tek taraflı bir müracaat üzerine böyle bir emri vermeye yetkili olduğunu iddia ettti. Tahliye emrinin icrasının bir süre daha durdutulma- sını emretmeye İlk Mahkemenin yetkili olup olmadığı konusunu karara -bağla- madan kanımızca bu istinafta savcılıkça ileri sürülen 2. nokta üzerinde karar vererek bir neticeye bağlamak mümkündür. Sanık tarafından İlk Mahkemeye yapılan tek taraflı müracaat, şekil itibarı ile sadece hukuk işlemlerinde yapıla- bilecek nitelikte-dir. Esasen istidanın da bizzat istinat ettiği Hukuk Mahkemeleri Usulü Tüzüğü ve 9/76 sayılı Yasanın 55. maddesi içeriği itibarıyle sadece hukuk işlemlerinde söz konusu edilecek mevzuattır. Bu bir yana, esas ceza davasında tarafların bir yandan sanık diğer- yandan da emir ile etkilenecek üçüncü bir şahıs olduğu gerçeği karşısında aynı ceza davasında verilen bir emir üzerinde başka bir işlem yapılması istenmesi halinde tabiatıyle o ceza davasında taraf olan veya taraf olarak kabul edilen kişi veya makama da t-alep olunan istem üzerinde bir söz hakkı tanınması gerekirdi. Tarafların da kabul ettiği ve zabıtlardan da görülebileceği gibi bu meselede İlk Mahkeme 2. emrini verirken emirden etkilenecek üçüncü bir şahıs mevcut olduğu halde ceza davasında taraf olan Sav-cılığa herhangi bir söz hakkı tanımış değildir. Bu bakımdan İlk Mahkemenin 21.3.1983 tarihinde vermiş olduğu emrin iptal edilmesi gerekir.

Sonuç olarak istinaf kabul edilir ve İlk Mahkemenin 21.3.1983 tarihinde vermiş olduğu emir iptal edilir.


(Salih S-. Dayıoğlu) (N. Ergin Salâhi) (Niyazi F. Korkut)
Yargıç Yargıç Yargıç

13 Mayıs 1983



Full & Egal Universal Law Academy