Yargıtay
Dairesi: Büyük Genel Kurulu
Esas No: 1962/ 1
Karar No: 1962 / 5
Karar Tarihi: 26.03.1962

(6831 S. K. Geç. m. 5) (765 S. K. m. 97) (YİBK. 14.02.1934 T. 1934/49 E. 1934/2 K.) (YİBK. 21.01.1959 T. 1958/30 E. 1959/4 K.)

M. Polat'ın verdiği dilekçe üzerine Yargıtay İcra ve İflas Dairesi Başkanlığının 2/2/1959 günlü düşünce yazısıyla buna ek olan 31/3/1959 günlü ek yazısında, orman suçlarının affedilmesine ilişkin 6385 sayılı kanun ile 6831, sayılı Orman Kanununun geçici 5. maddesi ve nihayet, 7132 sayılı kanun hükümlerince belli tutardaki orman malına ilişkin suçların affedildiği ve bu suçlardan orman idaresi için doğan şahsi hakların düşürüldüğü halde dairenin bir kısmı kararlarında, orman, idaresi için ceza mahkemelerince hükmedilmiş dava giderleri ve bu arada avukatlık paralarının düşmemiş olduğu ve diğer bazı kararlarında da tazminatlar gibi dava giderleri ve bu arada avukatlık paralarının da düşmüş bulunduğu esasının benimsendiği, 7132 sayılı kanunun çıkmasından önce açılmış bulunan orman ceza davaları üzerine orman idaresi için tazminat ile hükümlülük yolunda verilen kararın kesinleşmesi halinde bu alacağın 7132 sayılı Kanunun tazminat alacaklarını düşüren hükmünün kapsamı dışında kalacağı yollu kararlar verilmiş ise de, son defa bu alacakların dahi 7132 sayılı kanunun kapsamına girdiği yolunda bir çoğunluk meydana geldiği ileri sürülerek her iki konudaki birbirini tutmazlığın içtihadı birleştirme yoluyla giderilmesi istenilmiştir.

Toplanan içtihadı Birleştirme Hukuk Bölümü Genel Kurulunca yukarıda sözü edilen yazılara ve bunlara ekli kararlara göre az önce anılan her iki konuda da içtihadı .birleştirme sebebi gerçekleşmiş bulunduğuna oybirliği ile karar verildikten sonra konular incelendi; gereği konuşulup görüşüldü :

1 - Gerek 6385 sayılı kanun, gerek 6831 sayılı Orman Kanununun geçici 5. maddesi ve gerekse 7132 sayılı kanun metinlerinde açıklanan belli miktarda orman malına ilişkin orman suçlarının bütün sonuçlarıyla affedilmesini ve Orman Genel Müdürlüğünün bu suçlarla ilgili tazminat haklarının düşmesini öngörmektedirler (derpiş etmektedirler). Bu kanunların kabul ettiği af, hukuki bakımdan, genel af niteliğindedir. Türk Ceza Kanununun 97. maddesi hükmünce, genel af halinde, dava ve ceza, bütün sonuçlarıyla beraber ortadan kalkar. Bu, şahsi hakların, ilke olarak, ortadan kalkamayacağını göstermektedir. Sözü geçen kanunların hiç birisinde orman idaresinin dava giderleri alacağının dahi düşeceği yazılı değildir. Buna göre, dairece, ilk önce, ceza davasına katılmış bulunan orman idaresi için hüküm altına alınmış olan dava giderlerine ve bu arada avukatlık parasına ilişkin alacakların düşmeyeceği kabul edilmiştir. Halbuki, sözü geçen kanunların hepsinde tazminat alacaklarının düştüğü esası benimsenmiştir. Dava giderleri ve bu arada avukatlık parası ise, esas alacağın ferilerindendir. Suçlu yurttaşları genel aftan yararlandıran kanun koyucunun, hukuki bir zorunluk olmadığı halde, özel hüküm koyarak, Orman Genel Müdürlüğünün esas şahsi haklarını dahi düşürme yoluna gitmiş olması karşısında, bu hakların feri olan dava gideri alacaklarını olduğu gibi bırakmak istediği düşünülemez. Zaten bu kanunlar, bazı orman suçlularının hukuki durumlarını her yönden düzeltmek için çıkarılmıştır. O halde, bu kanunlar ile güdülen amaç gaz önünde tutulursa, bu yasalar gereğince, orman idaresinin dava giderleri ve bu arada avukatlık parası alacaklarının dahi ortadan kalkmış olduğu sonucuna varılır.

2 - Suçun işlendiği dönem ve suç konusu orman malının tutarı bakımından, 7132 sayılı kanunla kabul edilen affın kapsamına giren bir suça dayanan ceza ve tazminata ilişikin kararın o kanunun yürürlüğe girmesinden önce kesinleşmiş olması halinde tazminat hükmünün sözü geçen kanunun yürürlüğe girmesinden sonra dahi ortadan kalkmayacağı yollu görüş, bu yasanın bir hükmünde davaya ait kararın verileceği yerlerin sayılması sırasında, kesinleşmiş kararların ortadan kaldırılmasına karar Verecek yerin gösterilmemiş olmasına dayanmaktadır. 7132 sayılı kanun dahi, yukarıki bentte belirtildiği gibi, belli suçluların hukuki durumlarını her yönden düzeltmek üzere konulmuştur. Bundan başka, davanın tezelden sona ermiş olmasının, aynı durumda bulunan yurttaşlar arasında meydana getireceği eşitsizliğin akla ve hukuka uygun hiç bir sebebi yoktur. Kanunun usule ilişkin bir hükmündeki bir eksiklik yüzünden onun esasa ilişkin kurallarının uygulama alanının daraltılması sonucunu doğuracak bir yorum, kanunun yorumuna ait hukuk kurallarına aykırı düşer. Bir yorum şekli, yasa koyucunun amacına ve Anayasadaki kanun karşısında eşitlik ilkesine dahi uygun bulunmazsa, o, hiç bir zaman, kabul edilemez. Bundan dolayı, 7132 sayılı kanunun yürürlüğe girmesinden önce orman idaresi lehine hükmedilip kesinleşmiş bulunan tazminatların dahi, sözü edilen yasanın yürürlüğe girmesiyle, ortadan kalkmış olması gerekir.

Sonuç :

1) - Belli orman mallarına ilişkin suçlarla bunlardan dolayı orman idaresi için istenilen tazminatların ortadan kaldırılmasını sağlamak üzere çıkarılmış bulunan 6385 sayılı kanun, 6831 sayılı kanunun geçici beşinci maddesi ve 7132 saydı kanun gereğince, orman idaresinin ortadan kalkmış bulunan kişisel hak istekleriyle ilgili dava giderleri (ve bu arada avukatlık paraları) alacaklarının dahi düşmüş olduğuna,

2) - Suçun işlendiği dönem ve ilişkin olduğu orman malı, tutan bakımından 7132 saydı yasanın kapsamına giren konularda bu yasanın yürürlüğe girmesinden önce verilmiş ve kesinleşmiş bir karar ile orman idaresi için hükmedilmiş bulunan tazminat alacaklarının dahi bu kanunun yürürlüğe girmesiyle düşmüş olduğuna,

3) - İlk toplantı günü olan 26/3/1962 de ve üçte ikiyi aşan çoğunlukla karar verildi.

AYKIRI GÖRÜŞ

İmran Öktem, E. Sabri Erman, K. Kırılmaz, Ş. Müftügil : Kesinleşmiş ilamlar af şümulüne giremez.

Kamil Tepeci, F. Müderriisoğlu, C. Serini, S. Erten, L. Dalamanlı :

Her iki yönden de af şümulüne giremeyeceği.

Full & Egal Universal Law Academy