Yargıtay
Dairesi: Büyük Genel Kurulu
Esas No: 1956/ 11
Karar No: 1957 / 9
Karar Tarihi: 15.05.1957

(743 S. K. m. 648, 650)

Dava: Tapulama sırasında Kanunu Medeninin 650. maddesiyle alakalı bir nizaın tahaddüsü halinde gezici arazi kadastrosu mahkemelerince bu nizaın bahsi geçen maddelerin tatbiki suretiyle halledilip edilemeyeceği diğer bir ifade ile başkasının arsasına kendi levazımı ile bina inşa eden veya kendi fidanını başkasının tarlasına diken levazım veya fidan sahibi, diğer şartların mevcudiyetini ileri sürerek muhik tazminat mukabilinde gaylrimenkul tamamının kendisine temlikini talep ettiği takdirde bu talebin tetkik ve halli gezici arazi kadastrosu mahkemesinin vazifesi dahilinde bulunup bulunmadığı hususunda Temyiz Mahkemesi Yedinci Dairesi'nin 19.5.1955 tarih 8672/5319 sayılı ilamı ile Dördüncü Hukuk Dairesi'nin 29.2.1956 tarih ve 969/1240 sayılı ilamı arasında husule gelen içtihat ihtilafının halli Konya Gezici Arazi Kadastrosu Hakimliği tarafından istenmiş, Temyiz Mahkemesi Birinci Reisliği'nce bahsi geçen ilamlar ve daire reislerinin mütalaaları Tevhidi İçtihat hukuk Kısmı Umum Heyetine tevdi edilmiş olmakla keyfiyet tetkik ve müzakere olundu.

Asliye hukuk mahkemesine levazım sahibi tarafından ikame edilen bir davada Kanunu Medeni'nin 650. maddesinde yazılı şartların mevcudiyeti ileri sürülerek arsanın muhik tazminat mukabilinde kendisine temliki ve sicil kaydının o suretle tashihi istenmiş, gayrimenkulün bulunduğu mahalde 5602 sayılı Tapulama Kanunu'nun tatbikine başlandığı tespit edilerek asliye mahkemesince dava evrakı gezici arazi kadastrosu mahkemesine devredilmiş, bu mahkemece de Kanunu Medeninin 648 ve müteakip maddelerinden mütevellit ihtilafların halli gezici arazi kadastrosu mahkemesinin vazifesi haricinde olduğu mütalaa edilerek vazifesizlik kararı verilmiş, bu son karar alakalı tarafından temyiz edilmiş, Temyiz Yedinci Hukuk Dairesi'nin bahsi geçen ilamiyla (Dava ve talep Medeni Kanunun 650. maddesine istinat ettirilmiş olmasına, gezici arazi kadastrosu mahkemesi tapulama tapulama tarihinde mevcut hukuki durum üzerindeki ihtilafları hal ile vazifeli bulunduğuna, bu mahkemelerin ihdasi mahiyette karar vermek salahiyetleri bulunmadığına göre gezici arazi kadastrosu mahkeme