Dairesi: Büyük Genel Kurul
Esas No: 1957/21
Karar No: 1958/10
Karar Tarihi: 18.06.1958

(1086 S. K. m. 13, 25, 193) (743 S. K. m. 618)

Dava: Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 193. maddesi hükümlerinin salahiyetli ve vazifeli mahkemeye ikame edilen ve davanın cereyanı sırasında adli teşkilatta hasıl olan değişiklik ve sair sebeplerle salahiyet veya vazife noktasından diğer bir mahkemeye devir ve tevdi olunan davalara tatbik edilip edilmeyeceği hususunda Temyiz Mahkemesi Birinci hukuk Dairesinin 30.9.1954 tarih 6955/4044 sayılı ilamı ile Yedinci hukuk Dairesinin 12.10.1954 tarih 7895/9110 sayılı ilamı arasında içtihat ihtilafı bulunduğu Avukat Reşad Aksoy tarafından bildirilmiş, ihtilafın tevhidi içtihat yolu ile halli istenmiş, ilamlar Birinci Reislik tarafından Temyiz Tevhidi İçtihat Hukuk Kısmı Umumi Heyetine tevdi edilmiş olmakla heyetimizce keyfiyet müzakere olundu.

Sonuç: Bahsi geçen ilamların taalluk ettiği davalar gayrimenkule ait olup Kadıköy Asliye Hukuk Mahkemesine ikame edilmiş, davadan sonra gayrimenkulün bulunduğu Kartal'da Asliye Mahkemesi teşkil edilmesi üzerine dosyalar bu mahkemeye devir ve tevdi olunmuştur. Kartal Asliye Hukuk Mahkemesi, Hukuk Usulü muhakemeleri Kanununun 193. maddesinde yazılı on günlük müddet içinde tahrik edilmediğinden bahisle davaları ikame edilmemiş saymıştır. Dosyalardan biri Birinci Hukuk Dairesince tetkik olunarak mahalli mahkemesinin mucip sebeplerine atfen hüküm tasdik edilmiş, diğer dosya Yedinci Hukuk Dairesince incelenmiş davanın ikamesinden sonra Kartal'da Asliye Mahkemesi teşkil edilmiş olması muvacehesinde Kadıköy Asliye mahkemesince müttehaz karar salahiyetsizlik kararı mahiyetinde olmayıp evrakın devir ve tevdiinden ibaret bulunması bakımından tahkikata devam edilmek lazım geldiği mucip sebebiyle hüküm bozulmuştur.

Daire içtihatları arasında ihtilaf mevcuttur. Birinci Hukuk Dairesi dosyanın yeni teşkil edilen mahkemeye devir ve tevdiini Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 193. maddesinde derpiş edilen vazife ve salahiyetsizlik kararı mahiyetinde kabul buyurduğu ve dosyayı devir alan mahkeme nezdinde 10 gün içinde tahrik edilmesi aksi takdirde davanın ikame edilmemiş sayılması lazım geldiğini içtihat ettiği halde Yedinci hukuk Dairesi işbu devir ve tevdi muamelesinin 193. madde şümulü içinde mutalaa edilemeyeceği içtihadında bulunmuştur.

Her iki dava gaylrimenkule müteallik olup salahiyet hususunda Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 13. maddesine tabi bulunmaktadır. Diğer davalar hakkında 193. maddenin tatbiki bakımından içtihat ihtilafının mevcudiyeti heyetimize bildiri